"Diplomacia e bambusëve më duket se ka qenë e suksesshme," thotë për ABC News Arve Hansen, një studiues në Qendrën për Zhvillim dhe Mjedis në Universitetin e Oslos dhe ish-udhëheqës i rrjetit të ndërprerë të Azisë.
Para më pak se një muaji, Asambleja Kombëtare e Vietnamit dha dritën jeshile për një linjë të re hekurudhore që do të lidhë qytetin port të Haiphong me qytetin e Lao Cai në Vietnamin verior, i cili ndodhet në kufi me provincën Yunnan në Kinë.
Financimi i hekurudhës 390 kilometra do të realizohet me ndihmën e Kinës. Studiuesi përshkruan marrëdhëniet e Vietnamit me vendin e tij gjigant fqinj si jashtëzakonisht të komplikuar.
Zona që sot përbën Vietnamin ishte për një kohë të gjatë nën kontrollin kinez.
“Kjo është absolutisht thelbësore në narrativën kombëtare për Vietnamin, sepse shumëçka është ndërtuar rreth luftës çlirimtare kundër Kinës, thotë Hansen për ABC News.
Deri më sot, ka pak gjëra të cilat i zemërojnë njerëzit se sa Kina, kurse autoritetet vietnameze duhet të balancojnë faktin se ata kanë një komunitet të fortë komunist në një farë mënyre dhe faktin se ata kurrë nuk duhet të shihen si shumë të përkëdhelur përballë fqinjit të tyre të madh, vazhdon studiuesi.
Kjo e fundit mund t'i shtyjë lehtësisht njerëzit të dalin në rrugë në Vietnam, thekson ai.
“Marrëdhënia me Kinën është pra absolutisht vendimtare për regjimin, thotë Hansen.
Kina nuk është e vetmja fuqi e madhe me të cilën Vietnami mban kontakte të ngushta.
– Qasja e Vietnamit ndaj marrëdhënieve ndërkombëtare është interesante. Që nga reformat kryesore të tregut të viteve 1980, të njohura si (doi moi), regjimi ka punuar për t'u integruar në komunitetin ndërkombëtar, thotë Hansen.
“Shtetet e Bashkuara janë bërë qendrore atje në shumë mënyra, si për sa i përket kërcënimit të perceptuar nga Kina, ashtu edhe si një partner i rëndësishëm tregtar, thotë ai.
Në vitin 2025, do bëhen 50 vjet që kur mbaroi Lufta e Vietnamit dhe 30 vjet që kur dy vendet normalizuan marrëdhëniet e tyre. Sot, 30 për qind e të gjitha eksporteve të Vietnamit shkojnë në Shtetet e Bashkuara, kurse pjesa që shkon në Kinë është vetëm 16 për qind.
Shtetet e Bashkuara dhe Vietnami kanë gjithashtu interesa të përbashkëta në Detin e Kinës Jugore, detin e diskutueshëm ku një numër vendesh në rajon, përfshirë edhe Kinën, pretendojnë këto zona.
“Për ta thënë troç, do të thoja se marrëdhënia me SHBA-në ka qenë mjaft e drejtpërdrejtë, sepse kjo ka të bëjë me tregtinë dhe sigurinë, ndërsa marrëdhënia me Kinën është jashtëzakonisht e ndërlikuar”, thotë studiuesi Hansen, i cili vetë është kthyer së fundmi nga Vietnami.
Hansen mund të raportojë se Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Komuniste të Vietnamit, To Lam, thuhet se ka ndaluar përdorimin e termit diplomaci bambuje, pasi dihet qasja fleksibël e vendit ndaj marrëdhënieve ndërkombëtare, pa u dukur se përfaqëson ndonjë ndryshim real në politikën e jashtme të vendit.
Tani ka tensione lidhur me atë se si presidenti amerikan Donald Trump do të ndikojë në marrëdhëniet me Vietnamin. Kur ishte president në herën e parë, Trump deklaroi se "Vietnam i shfrytëzon Shtetet e Bashkuara në një masë edhe më të madhe se Kina".
– Është ende herët për të thënë se si do të qaset tani, por Vietnami është sigurisht i shqetësuar për një tarifë të mundshme ndëshkuese dhe po planifikon ta rrethojë atë tani. Ai nuk ka thënë asgjë të ngjashme këtë herë, thotë Hansen.
– Do të jetë shumë emocionuese të shihet se si Trump do të ndikojë në këtë!
