Të nxitura kryesisht nga lufta në Ukrainë, shpenzimet ushtarake të vendeve anëtare të BE-së arritën kulmin në 279 miliardë euro në vitin 2023, me 2024 që pritet të arrijë në 326 miliardë euro.
Shpenzimet ushtarake në vendet e BE-së kanë parë një rritje të konsiderueshme në vitet e fundit.
Bëhet e ditur se vetëm në vitin 2023, vendet e BE-së investuan 279 miliardë euro, shuma më e lartë e regjistruar ndonjëherë nga Agjencia Evropiane e Mbrojtjes dhe një rritje prej 10% nga viti 2022.
Por rritja e shpenzimeve të mbrojtjes nuk është një diçka e re.
Trajektorja e saj në rritje filloi në vitin 2014 kur Rusia pushtoi Gadishullin e Krimesë, shkruan euronews.
Vitin e kaluar, vendet që shpenzuan më së shumti ishin fqinjët e Rusisë: Polonia investoi 3.3% të GDP-së së saj në mbrojtje, e ndjekur nga Estonia me 3.0% dhe Letonia me 2.9%.
Investimet ushtarake të BE-së do të arrijnë rekord të ri në 2024
Shpenzimet e mbrojtjes u rritën në 22 nga 27 shtetet anëtare të BE-së.
Siç raportohet, në 11 prej tyre, ajo u rrit me të paktën 10%.
Më shumë se 80% e investimeve të mbrojtjes, ose 61 miliardë euro, u ndanë për artikuj të rinj të mbrojtjes, përkatësisht sisteme të mbrojtjes ajrore, aeroplanë luftarakë dhe tanke luftarake.
Këtë vit, shpenzimet e mbrojtjes të BE-së pritet të arrijnë në 326 miliardë euro – ekuivalente me 1.9% të GDP-së së BE-së, pak më poshtë udhëzimit prej 2% të vendosur nga NATO për anëtarët e saj.
Sekretari i ri i përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte megjithatë tha të se “2% nuk mjafton”.
“Ne mund të mbrohemi tani dhe askush nuk përpiqet të na sulmojë. Por unë dua që kjo të mbetet e njëjtë në 4 ose 5 vjet”, tha ai pas takimit të fundit të ministrave të Jashtëm të NATO-s në Bruksel.
Ndryshe, në korrik, presidenti amerikan Joe Biden dhe homologët e tij të NATO-s miratuan ndryshimin më të madh që nga Lufta e Ftohtë se si aleanca do t’i përgjigjej një sulmi rus.
Sipas një plani të ri, NATO synon të ketë deri në 300,000 trupa gati për të lëvizur në krahun e saj lindor brenda 30 ditëve.
Planet parashikojnë se cilët aleatë do t’i përgjigjen një sulmi kudo nga rajoni i Arktikut dhe Detit Baltik deri në Atlantik dhe në lindje deri në Detin e Zi.
Por zyrtarë të lartë të NATO-s e pranojnë se vendeve mund të duhet të shpenzojnë deri në 3% të GDP-së për të ekzekutuar me sukses planin e sigurisë.
