Ish oficeri britanik, Ade Clewlow në një intervistë dhënë për ‘Bota sot’ ka folur për situatën e sigurisë në Kosovë. I pyetur nëse mund të ketë një sulm të ngjashëm sikurse ai i Banjskës, oficeri britanik ka thënë se derisa nuk ka indikacione që Serbia nuk do të ndërprejë ndërhyrjen në punët e brendshme të Kosovës, mund të ketë sulme të ngjashme në veri të Kosovës.
Clewlow ka folur fjalë të mëdha për Forcën e Sigurisë së Kosovës, duke thënë se ka bërë progres që nga formimi i saj.
I pyetur nëse Kosova është e gatshme për hapjen e Urës së Ibrit dhe nëse do të shkaktohej konflikt në këtë rast, oficeri Clewlow thotë se nëse bëhet për të bashkuar të gjitha komunitetet, atëherë duhet të bëhet.
Ndryshe, Ish-oficeri britanik, Ade Clewlow ka përmbledhur në një libër historinë e tij në Kosovë mbi ngjarjet e rëndësishme të viteve 2008-2009. Ai në atë kohë ishte me një mision operacional në Kosovë, ishte dëshmitar i një prej proceseve më të rëndësishme - shpërbërjes së Trupave Mbrojtëse të Kosovës, dhe krijimit të Forcës së Sigurisë së Kosovës. Por, ai u kthye sërish pas disa vjetësh, që lexuesve të Kosovës t’ua sjellë librin edhe në gjuhën shqipe.
“Bota sot”: Kosova ende po kërcënohet nga Serbia. A besoni se mund të ketë sërish sulme, si rasti i Banjskës?
Ade Clewlow: Nuk ka pasur asnjë indikacion nga Serbia se ata do të ndërpresin ndërhyrjen e tyre në punët e brendshme të Kosovës, kështu që, po, mendoj se mund të ketë përpjekje të ngjashme për të përmbysur sovranitetin e Kosovës në veri të Kosovës.
“Bota sot”: Pse bashkësia ndërkombëtare nuk po merr masa për dorëzimin e serbëve që organizuan sulme terroriste në Kosovë, si Banjska?
Ade Clewlow: Deri më tani, fokusi i komunitetit ndërkombëtar ka qenë për të ulur tensionet në rajon dhe për të promovuar stabilitetin. Edhe pse ka shumë prova bindëse se Serbia qëndron pas incidentit të vitit 2023, deri më tani, komuniteti ndërkombëtar ka patur gjithmonë të ngjarë të ushtrojë presion të hapur diplomatik mbi Beogradin. Edhe pse peizazhi gjeopolitik po ndryshon, në afat të shkurtër nuk mund ta shoh këtë situatë të ndryshojë.
“Bota sot”: Si e vlerësoni situatën aktuale të sigurisë në Kosovë?
Ade Clewlow: Jemi në një moment të historisë botërore ku supozimet e 80 viteve të mëparshme nuk janë më të vlefshme. Pasojat nga ndryshimi i rendit botëror global do të prekin të gjithë, dhe Ballkani Perëndimor nuk bën përjashtim. Megjithatë, kjo situatë paraqet një mundësi. Kuptimi se Evropa (përfshirë Britaninë e Madhe) do të duhet të marrë më shumë përgjegjësi për mbrojtjen dhe sigurinë në të gjithë kontinentin është një mundësi për Kosovën. Përqendrimi vetëm në Ukrainë në kurriz të Ballkanit Perëndimor do të ishte një gabim strategjik për Evropën. Ndërsa mbështetja kolektive në SHBA potencialisht zvogëlohet, kështu një Kosovë e bashkuar ka një mundësi për të kontaktuar liderët evropianë, për të rivendosur lidhjet e ngushta që do të sjellin me vete nivele më të larta të integrimit ekonomik dhe të sigurisë. Rivendosja e SHBA-së me Rusinë, fuqizimi i Putinit dhe rrjedhimisht i një Vuçiç të guximshëm, duhet të jetë një thirrje zgjimi për miqësinë e gjatë të Bashkimit Evropian ndaj Serbisë. Unë besoj se Evropa duhet të rikalibrojë pozicionin e saj ndaj Dialogut Serbi/Kosovë. Status quo-ja nuk është më e qëndrueshme.
“Bota sot”: A besoni se Forcat e Sigurisë së Kosovës janë në gjendje të mbrojnë vendin e tyre?
Ade Clewlow: Isha atje kur u krijua Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK), në janar të vitit 2009. Që atëherë, ka qenë fantastike të shoh progresin që është bërë. FSK-ja është një organizatë shumë profesionale me shumë oficerë dhe ushtarë të talentuar që punojnë në radhët e saj. Është një forcë për të ardhmen; duke investuar në njerëzit e saj, duke zhvilluar aftësitë e saj, duke rritur vazhdimisht profesionalizmin e saj dhe duke rritur vendin e saj në shoqërinë e Kosovës sot, ajo do të jetë e gatshme të rritet kur të vijë koha.
“Bota sot”: Kryeministri Albin Kurti përmendi hapjen e urës së Ibrit disa muaj më parë. A do të shkaktonte konflikt një veprim i tillë?
Ade Clewlow: Në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, sa më shumë të bëhet për t'i bashkuar të gjitha komunitetet anembanë Kosovës për të jetuar në bashkëjetesë të respektueshme dhe paqësore, aq më mirë. Nëse hapja e urës ka të ngjarë të kontribuojë në këtë qëllim, atëherë duhet të ndodhë. Por, si për të gjitha gjërat në Kosovë, koha e një vendimi të tillë është e rëndësishme.
“Bota sot”: A mendoni se Kosova i ka plotësuar kushtet për të qenë pjesë e Bashkimit Evropian?
Ade Clewlow: Përgjigja nuk është aq shumë nëse Kosova i ka plotësuar kushtet për të qenë pjesë e Bashkimit Evropian, por më shumë është nëse Bashkimi Evropian është gati që Kosova të anëtarësohet në bllok. Është e qartë se përderisa 5 shtete anëtare të BE-së refuzojnë ta njohin Kosovën si një komb sovran, kushtet nuk ekzistojnë.
