Dërgimi i forcave të njësisë speciale në veri të Republikës së Kosovës është një çështje që duhet analizuar nga disa këndvështrime juridike dhe kushtetuese. Kjo përfshin autoritetin e shtetit për të zbatuar rendin dhe ligjin në të gjithë territorin e tij, detyrimet ndërkombëtare, të drejtat e njeriut dhe marrëveshjet ndërkombëtare që Kosova mund të ketë nënshkruar.
-Sovraniteti i shtetit. Sipas nenit 2 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, sovraniteti është i pandashëm, i pacenueshëm dhe buron nga populli. Kjo nënkupton se autoritetet e Kosovës kanë të drejtë të ushtrojnë kontroll të plotë mbi të gjithë territorin, përfshirë veriun e Kosovës, ku shpesh janë raportuar tensione etnike dhe politike. Në këtë kontekst, dërgimi i njësisë speciale është i drejtë dhe i ligjshëm brenda sovranitetit të shtetit, për të mbrojtur rendin publik dhe sigurinë.
-E drejta për sigurinë publike dhe rendin kushtetues. Kushtetuta e Kosovës përcakton në nenet përkatëse se siguria dhe rendi publik janë funksione thelbësore të shtetit. Neni 125 i Kushtetutës rregullon çështjet e sigurisë dhe parashikon që Forca e Sigurisë së Kosovës dhe Policia e Kosovës janë autoritetet përgjegjëse për ruajtjen e rendit dhe mbrojtjen e sovranitetit territorial. Prandaj, dërgimi i njësive speciale është një mjet për të përmbushur këto përgjegjësi kushtetuese.
-Proporcionaliteti dhe respektimi i të drejtave të njeriut. Çdo ndërhyrje e forcave të sigurisë duhet të jetë në përputhje me parimin e proporcionalitetit, i cili kërkon që forca e përdorur të jetë e arsyeshme dhe e nevojshme për të arritur qëllimin legjitim të ruajtjes së rendit. Neni 55 i Kushtetutës së Kosovës thekson se kufizimet e të drejtave të njeriut mund të bëhen vetëm kur janë të domosdoshme në një shoqëri demokratike dhe në përputhje me ligjin. Kjo nënkupton se forcat speciale nuk mund të ndërmarrin masa që shkelin të drejtat e njeriut, përfshirë të drejtat e qytetarëve të komuniteteve minoritare që jetojnë në veri.
-Parimi i barazisë dhe integriteti territorial. Kushtetuta e Kosovës garanton barazinë para ligjit për të gjithë qytetarët e saj, përfshirë komunitetet etnike. Prandaj, shteti ka për detyrë të sigurojë që ligji të zbatohet në mënyrë të barabartë në të gjitha pjesët e territorit të tij, përfshirë veriun e Kosovës, i cili është shpesh i ndjeshëm për shkak të përbërjes etnike serbe. Dërgimi i forcave speciale mund të konsiderohet një veprim për të ruajtur integritetin territorial të vendit dhe për të zbatuar ligjin në mënyrë të barabartë, pavarësisht nga përbërja etnike e popullsisë.
-Rregullimi i veprimeve të Policisë së Kosovës. Policia e Kosovës, përfshirë njësitë speciale, vepron në përputhje me ligjin për Policinë e Kosovës dhe ligjet e tjera relevante që rregullojnë rendin dhe sigurinë. Këto ligje përcaktojnë kompetencat e policisë në rastet kur ka rrezik për sigurinë kombëtare ose kur rendi publik është i kërcënuar. Pjesa e Veriut të Kosovës shpesh ka qenë një rajon me tensione të larta dhe ndërhyrja e policisë, përfshirë njësinë speciale, mund të justifikohet ligjërisht si masë për të parandaluar përkeqësimin e situatës dhe për të zbatuar ligjin.
-Marrëveshjet ndërkombëtare dhe dialogu me Serbinë. Pavarësisht se Kosova është një shtet i pavarur dhe sovran, situata në veri të vendit shpesh është e lidhur me marrëdhëniet me Serbinë dhe me dialogun ndërmjet dy vendeve që zhvillohet nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian. Çdo veprim në veri mund të ketë pasoja diplomatike, prandaj dërgimi i forcave speciale duhet të bëhet me kujdes, në përputhje me marrëveshjet e arritura në Bruksel dhe të tjera që kanë të bëjnë me funksionimin e institucioneve të sigurisë në atë zonë.
-Legjitimimi përmes gjyqësorit. Veprimet e Policisë së Kosovës dhe njësive speciale janë gjithmonë subjekt i mbikëqyrjes nga organet gjyqësore. Në rast se dikush pretendon se janë shkelur të drejtat e tij nga ndërhyrja e forcave speciale, ai mund të ankohet në gjykatat e Kosovës. Gjykatat do të shqyrtojnë ligjshmërinë e veprimeve dhe nëse ato kanë qenë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e vendit.
Në aspektin juridik dhe kushtetues, dërgimi i forcave të njësisë speciale në veri të Kosovës është në përputhje me rendin kushtetues dhe ligjet që rregullojnë sigurinë dhe rendin publik. Kjo masë është legjitime nëse zbatohet në mënyrë të proporcuar, në përputhje me të drejtat e njeriut dhe parimet e shtetit ligjor, dhe në koordinim me detyrimet ndërkombëtare dhe marrëveshjet që Kosova ka nënshkruar.
