Donald Trump si president i rizgjedhur i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, tashmë është duke kompletuar stafin e tij.
Ai të mërkurën ka thënë se do të emërojë gjeneralin Keith Kellogg për të shërbyer si ndihmës i presidentit dhe i dërguar i posaçëm për Ukrainën dhe Rusinë.
Zoti Kellogg, një gjeneral në pension, i cili ka qenë prej kohësh këshilltari kryesor i zotit Trump për çështje të mbrojtjes, shërbeu si këshilltar për sigurinë kombëtare i ish-nënpresidentit Mike Pence, gjatë administratës së parë Trump.
Presidenti i zgjedhur e bëri njoftimin në llogarinë e tij në median sociale "Truth Social" ku shkruante: “Ai ishte me mua që në fillim! Së bashku, ne do të sigurojmë paqen përmes forcës dhe do ta bëjmë Amerikën dhe botën përsëri të sigurt!”
Gjersa, vazhdojnë emërimet, vazhdojnë edhe debatet e analizat se si do të funksionojë bota dhe konkretisht Ballkani nën udhëheqjen e Trump.
Për këtë çështje, “Bota sot”, ka kontaktuar ekspertin amerikan, Alon Ben Meir, i cili thotë se është arrogancë të thuhet me siguri se çfarë politike mund të ndjek Trump në lidhje me BE-në dhe shtetet e Ballkanit.
Sipas tij, atij do t'i duhet ende t'u përmbahet shumë normave dhe parimeve që kanë udhëhequr politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara.
“Është arrogancë të thuhet me siguri absolute se çfarë politike mund të ndjekë Trump në lidhje me BE-në dhe shtetet e Ballkanit, pasi ai njihet për pa para shikueshmërinë e tij dhe procesin jokonvencional të vendimmarrjes. Megjithatë, disa gjëra mund të thuhet me siguri. Ai së pari do të peshojë atë që ai e percepton si interesin më të mirë të Shteteve të Bashkuara, megjithëse kjo nuk sugjeron që vendimi i tij përfundimtar do t'i shërbente domosdoshmërisht interesit përfundimtar kombëtar të Amerikës. Kënaqësitë e tij personale do ta udhëheqin gjithashtu, pasi ai është natyrshëm i fiksuar pas vetes, një narcisist që beson se është i kualifikuar në mënyrë unike për të qenë presidenti i Shteteve të Bashkuara dhe se vetëm ai mund të zgjidhë problemet dhe konfliktet që u kanë shpëtuar shumë prej paraardhësve të tij. Si një zhvillues i pasurive të paluajtshme, Trump merret me çështjet politike sikur të ishin transaksione biznesi, i udhëhequr nga një qasje me shumën zero në të cilën ai duhet të fitojë në kurriz të humbjeve të homologut të tij.
Thënë kjo, atij do t'i duhet ende t'u përmbahet shumë normave dhe parimeve që kanë udhëhequr politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara. Senati i Shteteve të Bashkuara, ku republikanët do të jenë në kontroll, nuk do të ndjekë domosdoshmërisht të gjitha objektivat e politikës së tij të dëshiruar, veçanërisht kur konsiderohet se janë kërcënime kritike për shqetësimet e sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të saj dhe shumë detyrime ndërkombëtare”, shprehet Meir.
Sipas tij, nëse Uashingtoni do të adoptojë një qasje më pak ndërhyrëse, udhëheqësit evropianë mund të detyrohen të marrin një pozicion më proaktiv në ruajtjen e stabilitetit rajonal, gjë që mund të përkthehet në një qasje më të unifikuar ndaj sigurisë dhe ekonomisë së bllokut.
“Tendenca historike e BE-së për t'iu nënshtruar politikës së Shteteve të Bashkuara në rajon e ndërlikon këtë situatë. Nëse Uashingtoni do të adoptojë një qasje më pak ndërhyrëse, udhëheqësit evropianë mund të detyrohen të marrin një pozicion më proaktiv në ruajtjen e stabilitetit rajonal, gjë që mund të përkthehet në një qasje më të unifikuar ndaj sigurisë dhe ekonomisë së bllokut. Potenciali për intensifikimin e nacionalizmit dhe paqëndrueshmërisë ekonomike për shkak të politikave proteksioniste dhe dinamikave të ndryshueshme do të kërkonte që liderët evropianë të rivlerësonin strategjitë e tyre. Ata duhet të përgatiten për një peizazh gjeopolitik në ndryshim që kërkon autonomi më të madhe nga SHBA dhe qëndrueshmëri në adresimin e lëvizjes së brendshme në rritje ndaj së djathtës dhe kërcënimeve të jashtme në veçanti nga Rusia”, shton eksperti.
Sipas tij, politika aktuale e Trump mund të ndryshojë në varësi të faktorëve të ndryshëm dhe zhvillimeve rajonale.
“Së fundi, kombinimi i nacionalizmit serb dhe oportunizmit rus mund të tronditë stabilitetin në rajon. Marrëdhëniet e ngrohta të Trump me Putinin mund të nxisin ende interesat serbe për të kënaqur Putinin, gjë që mund të minojë stabilitetin në Bosnje dhe Hercegovinë. Udhëheqësit si Dodik janë shprehur tashmë se një presidencë e Trump do të lehtësojë ambiciet e tyre secesioniste, veçanërisht në lidhje me pavarësinë e Republikës Srpska nga Bosnja. Nëse i jepet një pozicion në administratë, Richard Grenell mund të luajë një rol të rëndësishëm në formësimin e politikës ballkanike.
Duhet theksuar se këto ndryshime të mundshme politike janë spekulative dhe bazohen në politikën e Trump ndaj shteteve ballkanike gjatë mandatit të tij të parë dhe deklaratave të këshilltarëve të tij të rinj për politikën e jashtme. Politika aktuale e Trump mund të ndryshojë në varësi të faktorëve të ndryshëm dhe zhvillimeve rajonale. Për më tepër, i njohur për dëshirën e tij për të arritur rezultate të shpejta, Trump mund të shkëputet nga rajoni nëse nuk e konsideron atë një prioritet strategjik dhe potencialisht, ai do t'ia linte atë BE-së. Por duke pasur parasysh mantrën e tij për Amerikën së pari, ai duhet të dijë se ruajtja e lidershipit global të SHBA-së ku mund të ushtrojë ndikim të konsiderueshëm i shërben më së miri interesit të Amerikës”, shton Meir.
Në fund, ai thekson se strategjia e re e BE-së, trajton shumë situata të paparashikuara që mund të lindin për të siguruar që edhe mosangazhimi më i vogël i SHBA-së nuk do ta bëjë komunitetin evropian të cenueshëm.
“BE-ja ka qenë duke u përgatitur për një rikthim të mundshëm të Trump në pushtet, dhe shtetet e Ballkanit gjithashtu kanë bërë të njëjtën gjë. Ata po përgatiten për një periudhë potencialisht të trazuar. BE-ja po fokusohet në qëndrueshmërinë ekonomike që do të përfshinte masa hakmarrëse dhe forcimin e marrëveshjeve tregtare me kombet e tjera. Nga ana e sigurisë, ata kanë vendosur të rrisin shpenzimet e mbrojtjes dhe të marrin një rol më të madh për të ndihmuar Ukrainën për të mbrojtur veten. Ballkani po kërkon gjithashtu të nxisë unitet më të madh brenda komunitetit evropian duke ndërmarrë hapa për të përmirësuar integrimin e tyre me BE-në dhe për të zhvilluar lidhje të forta me institucionet e saj.
Strategjia e re e BE-së trajton shumë situata të paparashikuara që mund të lindin për të siguruar që edhe mosangazhimi më i vogël i SHBA-së nuk do ta bëjë komunitetin evropian të cenueshëm. Duke vënë në dukje të gjitha spekulimet se çfarë do të bëjë apo nuk do të bëjë Trump, nuk do të lindë fundi i botës për Komunitetin Evropian nën mbikëqyrjen e tij, pasi një mbështetje më e madhe te vetja do ta ndihmojë BE-në të dalë edhe më e fortë dhe e bashkuar fort”, përfundon eksperti.
