Në faqen zyrtare të Dhomave të Specializuara të Kosovës është publikuar dosja paraprake e mbrojtjes së Hashim Thaçit.
Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit. Kjo pasi, gjykatësi e kishte aprovuar pjesërisht mocionin e mbrojtjes së Hashim Thaçit, të parashtruar ndaj aktakuzës së ndryshuar në rastin ku ai me Kadri Veselin, Jakup Krasniqin e Rexhep Selimin, po akuzohen për krime lufte dhe ZPS ishte urdhëruar të bëjë ndryshime në aktakuzën e ndryshuar.
Në këtë aktakuzë, thuhet se përmes veprimeve dhe mosveprimeve të përshkruara më lart, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi dhe Jakup Krasniqi, kanë kryer përmes pjesëmarrjes së tyre në një ndërmarrje të përbashkët kriminale dhe/ose kanë ndihmuar dhe nxitur krimet e ngarkuara në këtë aktakuzë.
Sipas prokurorisë, krahas kësaj ose në alternativë, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi dhe Jakup Krasniqi janë përgjegjës si eprorë për krimet e kryera nga vartësit e tyre.
Tutje, aktakuza thotë se Thaçi, Veseli, Selimi dhe Krasniqi, e dinin ose kishin arsye të dinin se krimet e akuzuara në këtë aktakuzë ishin gati të kryheshin ose ishin kryer nga vartësit e tyre dhe nuk kishin marrë masat e nevojshme dhe të arsyeshme për parandalimin e krimeve të tilla ose të ndëshkojnë autorët e saj.
“Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi dhe Jakup Krasniqi individualisht penalisht përgjegjës për: pikën 1 persekutim mbi baza politike dhe/ose etnike, krim kundër njerëzimit, i dënueshëm sipas nenit 13 (1) (h), 16 (1) ( a), dhe 16 (1) (c) të Ligjit; Pika 2: burgim, krim kundër njerëzimit, i dënueshëm sipas neneve 13 (1) (e), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit; pikën 3 arrestimi dhe paraburgimi i paligjshëm ose arbitrar, krim lufte, i dënueshëm sipas neneve 14 (1) (c), 16 (1) (a), dhe 16 (1) (c) të Ligjit”, thuhet në aktakuzë nga ana e prokurorisë.
Në pikën 4, ata ngarkohen me veprën akte tjera çnjerëzore, krim kundër njerëzimit, i dënueshëm sipas neneve 13 (1) (j), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit, kurse në pikën 5 për trajtim mizor, krim lufte, i dënueshëm sipas neneve 14 (1) (c) (i), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit.
“Pika 6: torturë, krim kundër njerëzimit, i dënueshëm sipas neneve 13 (1) (f), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të ligji; Pika 7: torturë, krim lufte, i dënueshëm sipas neneve 14 (1) (c) (i), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit; Pika 8: : vrasje, krim kundër njerëzimit, i dënueshëm sipas neneve 13 (1) (a), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit; Pika 9: vrasje, krim lufte, i dënueshëm sipas neneve 14 (1) (c) (i), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit; Pika 10: zhdukja e detyruar e personave, krim kundër njerëzimit, i dënueshëm sipas neneve 13 (1) (i), 16 (1) (a) dhe 16 (1) (c) të Ligjit”, thotë aktakuza.
Më 29 prill, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit.
Prokuroria po pretendon se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.
Në aneksin e publikuar sa i përket krimeve që pretendohen se ndodhën në Semetishtë dhe Budakovë, prokuroria ka listuar krimet e luftës si arrestimi dhe ndalimi i paligjshëm ose arbitrar, trajtim mizor ose çnjerëzor, torturë, vrasje. Ndërkaq, si krime kundër njerëzimit i ka listuar burgimin, vepra të tjera çnjerëzore, torturën, vrasjen, zhdukjen e personave me forcë dhe persekutimin.
Kurse, për krimet që pretendon që ndodhën në Gjilan, si krime lufte i ka listuar arrestimi dhe ndalimin e paligjshëm ose arbitrar, trajtimin mizor ose çnjerëzor, torturën dhe vrasjen. Ndërsa, si krime kundër njerëzimit ka listuar burgimin, vepra të tjera çnjerëzore, torturën, vrasjen dhe persekutimin.
Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë.
Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Selimi më 11 nëntor.
Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020.
Sipas akuzës, së paku midis marsit 1998 deri në shtator 1999, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi, Jakup Krasniqi dhe anëtarë të tjerë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët kishin qëllimin e përbashkët për të siguruar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën përmes metodave që përfshinin frikësimin, keqtrajtimin, ushtrimin e dhunës dhe eliminimin e paligjshëm të atyre që konsideroheshin si kundërshtarë.
“Ndër këta kundërshtarë përfshiheshin persona që ishin, ose që konsideroheshin se kishin qenë: (a) bashkëpunëtorë ose të lidhur me forca, zyrtarë ose institucione shtetërore të RFJ-së, ose që (b) ndryshe nuk mbështetnin qëllimet ose metodat e UÇK-së dhe më vonë të QPK-së, ndër të cilët persona të lidhur me LDK-në dhe serbë, romë dhe persona të kombësive të tjera (bashkërisht, ‘kundërshtarët’). Ky qëllim i përbashkët përfshinte krimet e përndjekjes, burgosjes, arrestimit dhe ndalimit arbitrar ose të paligjshëm, akte të tjera çnjerëzore, trajtimin mizor, torturën, vrasjen dhe zhdukjen me forcë të personave”, thuhet në aktakuzë.
Tutje, në aktakuzë përmenden edhe Azem Syla, Lahi Brahimaj, Fatmir Limaj, Sylejman Selimi, Rrustem Mustafa, Shukri Buja, Latif Gashi dhe Sabit Geci.
Sipas aktakuzës, të akuzuarit bashkë me udhëheqësit tjerë të UÇK-së kontribuuan në arritjen e qëllimit t përbashkët.
“Si alternativë, disa ose të gjithë këta individë nuk ishin anëtarë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët, por u përdorën nga anëtarë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët për të kryer krime për realizimin e qëllimit të përbashkët (së bashku me anëtarët e NKP-së, bashkërisht ‘anëtarët dhe instrumentet e NKP-së’)”, thotë akti akuzues.
Në dosjen paraprake të mbrojtjes së Hashim Thaçit, thuhet se nëse UÇK-ja do të kishte vepruar në bazë të një plani kriminal për vrasjen, torturimin dhe abuzimin e civilëve, ajo nuk do të kishte pasur kurrë mbështetjen e SHBA-së, Britanisë së Madhe, NATO-s, OSBE-së, Grupit të Kontaktit apo komunitetit më të gjerë ndërkombëtar.
“Nuk kishte asnjë plan të përbashkët kriminal të UÇK-së. Komuniteti ndërkombëtar nuk do ta kishte përkrahur kurrë”, thuhet në këtë dosje.
Mbrojtja thotë se rasti i ZPS-së bazohet në një keqinterpretim të pjesshëm dhe selektiv të ngjarjeve në fjalë.
“Kosova e pavarur nuk është më rezultat i një lufte, të mbështetur nga aleatët ndërkombëtarë, për liri nga regjimi represiv dhe brutal serb. Në vend të kësaj, sipas ZPS-së, shtetësia e Kosovës është rezultat i një plani kriminal kompleks dhe të gjerë për të fituar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën përmes kryerjes së krimeve kundër njerëzimit dhe krimeve të luftës, nën sytë vigjilentë të po këtyre aleatëve ndërkombëtarë”, thuhet nga mbrojtja.
Sipas tyre, gazetarë, studiues, diplomatë, historianë dhe juristë i kanë shqyrtuar nga afër këto ngjarje, si në të njëjtën kohë, ashtu edhe gjatë dy dekadave të fundit.
“TPNJ-ja ka gjykuar rastet që kanë të bëjnë me të njëjtat ngjarje dhe pretendime. Popullata e Kosovës i ka jetuar ato. Asnjë nuk ka arritur në përfundimin e çuditshëm të nxjerrë nga ZPS: se krijimi i një Kosove të pavarur ishte rezultat i një komploti kriminal, me Hashim Thaçin dhe të akuzuarit e tij në qendër, të cilët arritën të ruanin mbështetjen ndërkombëtare të nevojshme për të mposhtur një Ushtritë më të forta të Evropës, të gjitha duke ndjekur një plan kriminal për të shënjestruar të gjithë ata që konsiderohen kundërshtarë. Në realitet, marrëdhëniet e Thaçit me partnerët ndërkombëtarë ishin transparente dhe publike. Ata nuk ishin pjesë e një plani kriminal”, thotë mbrojtja.
Sipas mbrojtjes, është e rëndësishme që aktakuza dhe dosja paraprake paraqesin një rast që ende nuk është ngritur dhe testuar në gjykatë, e lëre më të vërtetohet përtej dyshimit të arsyeshëm, derisa sipas tyre ende një datë gjyqi nuk është caktuar.
“Lista e dëshmitarëve të ZPS-së vazhdon të ndryshojë, me ndryshime të rregullta, dhe ZPS-ja do të fillojë të japë rendin e paraqitjes së dëshmitarëve vetëm në nëntor 2022. Përgatitjet e mbrojtjes ende pengohen nga aktakuza e redaktuar rëndë, dhe 96 dëshmitarë të ZPS-së mbeten anonimë. Zbulimi i ZPS-së mbetet i paplotë dhe 46,000 faqe me materiale të reja, më pak të redaktuara ose të pa redaktuar, do të zbulohen vetëm 30 ditë përpara gjykimit”, thonë ata.
Tutje, thuhet se ajo që është e dukshme tani, megjithatë, është kujdesi i madh që duhet treguar në shqyrtimin e dokumenteve thelbësore të gjykimit të ZPS-së kundër Thaçi dhe materialeve në të cilat mbështeten.
“Shumë nga deklaratat gjithëpërfshirëse në Dokumentin e Procedurës Paraprake të ZPS-së, duke përfshirë çështjet qendrore të komandës dhe kontrollit, janë të pambështetura nga provat e cituara në fusnota. Ka shumë shembuj. ZPS pretendon se [REDAKTUAR]. Asnjë nga provat e cituara nuk tregon se [REDAKTUAR]. ZPS pretendon se z. Thaçi [REDAKTUAR]. Asnjë nga provat e cituara nuk tregon se [REDAKTUAR].ZPS pretendon se z. Thaçi [REDAKTUAR]. Njëra nga referencat është redaktuar. Tjetri nuk thotë asgjë për [REDAKTUAR]. Duke iu referuar [REDAKTUAR], ZPS pretendon se [REDAKTUAR]. Provat e cituara përshkruajnë [REDAKTUAR]. Këto janë deklarata domethënëse dhe paragjykuese, të paraqitura nga ZPS pa bazë dhe të dizajnuara për t’iu përshtatur narrativës që ka avancuar. Nevoja e ZPS-së për të mbishitur çështjen e saj është një tjetër tregues i dobësisë së saj”, thonë mbrojtja.
Sipas mbrojtjes, për më tepër, tani është e qartë se shumë nga dokumentet në të cilat mbështetet ZPS-ja, erdhën nga organet qeveritare serbe, të njëjtat organe që kanë një interes të veçantë në rezultatin e këtyre procedurave, dhe u përpoqën të vrisnin Dick Marty me qëllim të fajësimit të vdekjes së tij. mbi shqiptarët e Kosovës.
Ndërmarrja e Përbashkët Kriminale (NPK) thuhet nuk parashikohet me Ligjin për DhSK-në. Sipas tyre, as NPK nuk gëzonte statusin e së drejtës ndërkombëtare zakonore në kohën e krimeve të supozuara, veçanërisht jo në formën e saj të zgjeruar të NPK III.
“Nuk kishte asnjë qëllim të përbashkët kriminal për të fituar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën përmes kryerjes së vrasjeve, torturës, persekutimit dhe krimeve të tjera kundër njerëzimit apo krimeve të luftës kundër kundërshtarëve. Lidhja mes krimeve të supozuara në aktakuzë dhe z. Thaçi nuk mund të vërtetohet përmes inkuadrimit të rastit rreth një plani që nuk ekzistonte, dhe miratimit të formës më të zbutur të përgjegjësisë në drejtësinë penale për ta afruar atë me to”, thotë mbrojtja.
Sipas tyre, nuk kishte asnjë politikë të UÇK-së për të synuar kundërshtarët, apo kryerjen e krimeve të akuzuara kundër tyre.
“Ashtu si të gjitha strukturat ushtarake dhe të sigurisë, edhe ato të sapolindura si UÇK-ja, ruajtja e sigurisë së brendshme nga kërcënimi i atyre brenda shërbimeve sekrete serbe, apo puna me autoritetet serbe, ishte shqetësim për të gjithë UÇK-në. Si në të gjitha konfliktet e armatosura historikisht, pati përpjekje për të parandaluar infiltrimin e atyre që synonin të dëmtonin UÇK-në dhe pjesëtarët e saj, por nuk kishte asnjë politikë për t’i nënshtruar ata ndaj krimeve të luftës apo krimeve kundër njerëzimit përmes një sulmi të gjerë dhe sistematik”, thotë mbrojtja.
Në dosje thuhet se në vendimin për t’i përpiluar akuzat në një mënyrë gjithëpërfshirëse, ZPS ka përfshirë “anëtarë të UÇK-së” dhe “ushtarë të tjerë të UÇK-së” si anëtarë të NPK-së dhe se sfidat e mbrojtjes ndaj paqartësisë së këtij formulimi të anëtarëve të NPK janë hedhur poshtë.
“Vështirësia me këtë formulim të gjerë demonstrohet nga dëshmitë e vetë ZPS-së për “anëtarësimin e UÇK-së” që shpesh nuk do të thotë asgjë më shumë se mbajtja e shenjave, ose vetëshpallja e besnikërisë. Rasti i ZPS-së varet nga këta mijëra njerëz që vullnetarisht iu bashkuan UÇK-së, duke qenë në të njëjtën kohë pjesë e të njëjtit qëllim të përbashkët kriminal. Injoron tërësisht realitetin kaotik dhe të furishëm në terren: dhjetëra mijëra qytetarë të Kosovës që ngrihen kundër një fushate të brutalitetit dhe represionit serb, me një ritëm që tejkaloi çdo përpjekje për të organizuar, rregulluar apo edhe për të vepruar në koordinim me grupet e njohura të UÇK-së”, thuhet nga mbrojtja.
Gjithashtu thuhet se mungon krejtësisht në narrativen e ZPS-së fenomeni i diskutuar më lart: 863,000 shqiptarë të Kosovës refugjatë nga jashtë vendit, dhe 590,000 persona të zhvendosur brenda vendit që kthehen për të gjetur shtëpitë dhe jetët e tyre të shkatërruara dhe duke kërkuar ndëshkim për tmerrin e shkaktuar gjatë javëve, muajve dhe viteve. nga shtypësit serbë.
“Ky realitet mbulohet nga filozofia e “Kanunit”, e drejta zakonore e pashkruar që rregullon disa pjesë të shoqërisë shqiptare dhe [REDAKTUAR] Në propagandimin e vlerave shoqërore si nderi dhe turpi, Kanuni ka shërbyer si justifikim ideologjik i dhunës, veçanërisht për aktet individuale të dhunës, veçanërisht vrasjet për hakmarrje dhe fshehjen e krimeve të zakonshme…Nuk mund të supozohet se njerëzit që kanë një objektiv të përbashkët janë domosdoshmërisht anëtarë të një NPK-je. Është ndërveprimi ose bashkëpunimi mes personave – veprimi i tyre i përbashkët – që i bën këta persona një grup. Ky veprim i përbashkët duhet gjithashtu të vendoset përtej një dyshimi të arsyeshëm. Përpjekjet e ZPS-së për të mbivendosur një kornizë të qëllimit të përbashkët mbi një realitet të plotë kaosi dhe paqëndrueshmërie, në mënyrë që ta lidhin z. Thaçi me incidentet e shkëputura dhe sporadike të dhunës, janë të pamjaftueshme. një teori rasti, e pambështetur nga provat e zbuluara dhe nuk mund të pajtohet me realitetin e ngjarjeve në fjalë”, thotë mbrojtja.
Sipas tyre, Thaçi, anëtarët e tjerë të UÇK-së dhe Qeverisë së Përkohshme të Kosovës nuk kishin asnjë shtysë për të kryer krime kundër kundërshtarëve, dhe në fakt kishin një imperativ kryesor që të mos bënin.
“Ata e kuptonin plotësisht se angazhimi i tyre me bashkësinë ndërkombëtare, krejtësisht thelbësor për mbijetesën e tyre, varej nga fakti se UÇK-ja nuk ishte një ndërmarrje kriminale, por një lëvizje e denjë për këtë angazhim dhe mbështetje. Nëse UÇK-ja do të kishte vepruar në bazë të një plani kriminal për vrasjen, torturimin dhe abuzimin e civilëve, ajo nuk do të kishte pasur kurrë mbështetjen e SHBA-së, Britanisë së Madhe, NATO-s, OSBE-së, Grupit të Kontaktit apo komunitetit më të gjerë ndërkombëtar. Sigurisht që bëri. Nuk kishte asnjë plan të përbashkët kriminal të UÇK-së. Komuniteti ndërkombëtar nuk do ta kishte përkrahur kurrë”, thuhet nga mbrojtja.
