Hapja e bazës së Kuçovës nga NATO nuk ka kaluar pa vëmendje në Rusi. Edhe pse pak me vonesë, televizioni shtetëror, “Russia Today” (Televizioni i Putinit) ka bërë një artikull të gjatë, ku ka marrë në pyetje ekspertë për të analizuar hapjen e bazës.
Këta ekspertë e shohin hapjen e bazës si karshillëk ndaj Rusisë, teksa shprehen se më e rrezikuar është Serbia. Madje njëri prej tyre deklaron se më vonë SHBA mund të vendosë armë bërthamore në Kuçovë.
Aleanca e Atlantikut të Veriut hapi bazën e parë ajrore në Shqipëri. Kjo është bërë e ditur nga shërbimi për shtyp i NATO-s. Fusha ajrore ndodhet në qytetin e Kuçovës, 80 km nga Tirana.
Investimi total në pajisje për bazën ajrore ishte afërsisht 50 milionë euro. Aeroporti është projekti më i madh i NATO-s në Shqipëri gjatë dekadës së fundit.
Gjatë Luftës së Ftohtë, kur Tirana ishte aleate e BRSS, fusha ajrore u përdor për stërvitje kundër NATO-s. Modernizimi i saj filloi në vitin 2019. Ai konsistonte në riparimin e kullës së kontrollit, pistave, hangarëve dhe objekteve të magazinimit.
Siç u shpreh kryeministri shqiptar, Edi Rama në hapjen e aeroportit, Republika e Shqipërisë tani jeton "në një epokë tjetër" dhe sheh në "anën tjetër".
“Kjo bazë ajrore, është një tjetër element sigurie në rajonin tonë të Ballkanit Perëndimor, i cili, siç e dimë të gjithë, është në rrezik për shkak të kërcënimit nga Federata Ruse dhe ambicieve të saj neo-imperialiste”, tha Rama.
"RT" diskutoi me ekspertë qëllimet që po ndjek NATO, duke hapur një bazë ajrore në Shqipëri, si dhe pasojat e mundshme të zgjerimit të pranisë së forcave ajrore të aleancës në Evropën Lindore.
-Për çfarë qëllimi hapi Aleanca e Atlantikut të Veriut një bazë ajrore pranë Tiranës? A kërcënon ky objekt sigurinë e Rusisë?
Profesorja e MGIMO, eksperte për Ballkanin, Elena Ponomareva: “Çdo zgjerim i Infrastrukturës Ushtarake të Aleancës është një kërcënim për sigurinë e Rusisë. Për më tepër, Shqipëria ka ndjekur prej kohësh një politikë jomiqësore ndaj Moskës dhe është kthyer në një nga postet e kursit agresiv ekspansionist të NATO-s në Ballkan. Megjithatë, qeveria aktuale nuk është e pavarur në vendimet e saj. Edi Rama është një figurë që zbaton urdhrat e amerikanëve dhe Brukselit.
Baza në Kuçovë do të përdoret jo vetëm kundër Rusisë, por edhe kundër Serbisë. Ky është një mjet tjetër për të ushtruar presion ndaj Beogradit për çështjen e Kosovës. Është gjithashtu simbolike që baza, ku mund të vendosen avionët luftarakë të NATO-s, u hap pak para 25 vjetorit të operacionit barbar ajror të aleancës kundër Jugosllavisë.
Hapja e një baze në Shqipëri duhet të perceptohet si një provokim që mund të çojë në një përshkallëzim të tensionit në rajonin shpërthyes të Ballkanit”.
Studiues në Institutin e Evropës RAS, Pavel Kandel: “Ne po shohim një hap të ri në zgjerimin e Infrastrukturës Ushtarake të NATO-s në lindje - veçanërisht në Ballkan, megjithëse tashmë ka një numër të madh objektesh të vendosura në këtë rajon. Për shembull, Shtetet e Bashkuara mund të disponojnë lirisht bazën e Camp Bondsteel në Kosovë. Që nga vitet 2000, ajo është përdorur për të furnizuar misionin ndërkombëtar të KFOR-it”.
Nënkoloneli rezervë, politologu ushtarak, Oleg Shalandin: “Dyshoj që baza ajrore në Shqipëri të ketë lidhje me Rusinë. Megjithatë, Ballkani është shumë larg, prandaj mund të themi se Aleanca ka plane anti-serbe. Dhe Beogradi duhet të shqetësohet tani, nëse nuk dëshiron t'i bëjë lëshime Perëndimit për krizën e Kosovës dhe çështjen e marrëdhënieve me Moskën.
Vendeve të Aleancës nuk u pëlqen fakti që Serbia mban marrëdhënie të ngrohta me Rusinë dhe nuk vendos sanksione ndaj saj. Ky kurs mbështetet nga shumica dërrmuese e serbëve, por udhëheqja e vendit është nën presion të madh nga Perëndimi.
Ndoshta, kjo është arsyeja pse kryeministri i Shqipërisë foli për disa “ambicie neo-imperialiste” të Rusisë. Ata me siguri nënkuptonin shkallën e ndikimit të Moskës në Beograd. Nga kjo mund të konstatojmë se politikën e përmbajtur të Serbisë e presin teste shumë të vështira”.
Koloneli në pension, Anatoli Matviychuk: “Aleanca përfiton nga fakti se pas operacionit terrorist në Jugosllavi fitoi mundësinë për të ndërtuar një Infrastrukturë Ushtarake praktikisht pa pengesë. Në këtë politikë, NATO i caktoi Shqipërisë rolin e provokatorit, një lloj antagonisti ndaj Beogradit. Gjatë çerek shekulli të kaluar, me gjithë përpjekjet ushtarake dhe të shumta politike, Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj nuk kanë qenë në gjendje t'i thyejnë serbët, t'i detyrojnë ata të njohin Kosovën dhe të heqin dorë nga miqësia me Rusinë.
Një tjetër motiv për NATO-n për të hapur një bazë ajrore pranë Tiranës është operimi i saj si një aeroport i kërcimit në rast agresioni kundër Rusisë. Tani kjo bazë, ndoshta do të përdoret gjatë stërvitjeve për të praktikuar operacionet e sulmit dhe mirëmbajtjen e llojeve të ndryshme të avionëve.
Duke marrë parasysh se si po përkeqësohet situata e sigurisë në Evropë, nuk mund të përjashtohet që baza në Kuçovë të bëhet një qendër e madhe logjistike dhe komanduese. Aty do të ruhen raketat dhe bombat e avionëve dhe me kalimin e kohës mund të shfaqen armë bërthamore”.
