Moment historik për bashkëpunimin ekonomik brenda CEFTA-s po konsiderohet dita e sotme, pasi Komiteti i Përbashkët i CEFTA-s miratoi 9 marrëveshje novatore të dizajnuara për të transformuar bashkëpunimin tregtar dhe ekonomik.
Siç thuhet në një komunikatë të CEFTA-s, këto marrëveshje premtojnë përfitime reale, të prekshme – thjeshtimin e operacioneve të biznesit, krijimin e mundësive të reja të punës dhe forcimin e mbrojtjes së konsumatorëve.
“Vetëm disa ditë përpara Procesit të Berlinit që feston 10-vjetorin e tij, CEFTA po hedh një hap vendimtar drejt realizimit të vizionit të një Tregu të Përbashkët Rajonal. Të ankoruara në rregullat dhe praktikat më të mira të BE-së, këto marrëveshje do t’i afrojnë tregjet e CEFTA-s me Tregun Unik të BE-së dhe do të zhbllokojnë potencialin e Planit të Ri të Rritjes së BE-së”, thuhet ndër të tjera në këtë komunikatë.
E Danijela Gaçeviq, Ushtruese e Detyrës së Drejtoreshës në Sekretariatin e CEFTA-s, u shpreh se CEFTA ka një rëndësi thelbësore për lëvizjen e lirë të mallrave dhe shërbimeve, duke nxitur rritjen ekonomike dhe integrimin.
Me këto vendime, ajo tha se “ne po krijojmë një hapësirë ekonomike më të fortë, më të unifikuar ku bizneset mund të rriten më shpejt dhe konsumatorët mbrohen edhe kur bëjnë blerje përtej tregjeve të tyre lokale”.
“Ky është një moment i rëndësishëm për CEFTA-n pasi ne po i afrohemi harmonizimit të plotë me tregun e BE-së. Përfitimet do të ndihen në të gjithë CEFTA-n. Kompanitë e vogla dhe të mesme do të fuqizohen për të eksportuar dhe për të përdorur sa më mirë tregjet digjitale, ndërkohë që të gjithë ne do të përfitojmë nga më shumë zgjedhje, çmim dhe cilësi më të mirë dhe mbrojtje më të fuqishme të konsumatorit”, deklaroi Gaçeviq.
Pikat kryesore në 9 Marrëveshje:
1. Njohja e programeve të Operatorëve të Autorizuar Ekonomikë (OAE): Bizneset me përfitime doganore në tregjet e tyre vendase tani do t’i gëzojnë këto privilegje në të 7 tregjet e CEFTA-s. Kjo do të thotë procedura doganore më të shpejta dhe më efikase, duke çuar në kursime të konsiderueshme në kohë dhe kosto.
2. Lehtësimi i E-Commerce: Një kuadër i unifikuar do t’u mundësojë bizneseve të shesin në internet pa probleme në tregjet e CEFTA-s, duke e bërë më të lehtë për konsumatorët të blejnë pa kufizime. Për më tepër, kjo vendos standarde për të mbrojtur konsumatorët kur blejnë online.
3. Dorëzimi i pakove: Rregullat e reja thjeshtojnë dorëzimin e pakove ndërmjet palëve të CEFTA-s, duke rritur kontrollin rregullator duke futur standardet e BE-së për transparencën e çmimeve dhe cilësinë e shërbimit.
4. Parandalimi i gjeo-bllokimit të pajustifikuar: Këto rregulla sigurojnë që dyqanet online nuk mund të bllokojnë aksesin në faqet e internetit, produktet ose shërbimet bazuar në vendndodhjen dhe origjinën e një konsumatori, duke lejuar blerje të pakufizuara nëpër tregjet e CEFTA-s.
5. Aspekte të lidhura me tregtinë e të drejtave të pronësisë intelektuale (IPR): Standardet e harmonizuara të IPR do të mbrojnë si bizneset ashtu edhe konsumatorët nga mallrat e falsifikuara, duke nxitur inovacionin dhe duke mbrojtur tregun CEFTA.
6. Krijimi i një Sistemi Elektronik për Menaxhimin e Riskut: Shkëmbimi elektronik i të dhënave do të fuqizojë doganat që të synojnë dërgesat me rrezik të lartë në mënyrë më efektive, duke përmirësuar sigurinë tregtare dhe duke përshpejtuar lëvizjen e mallrave.
7. Lehtësimi i tregtisë së shërbimeve nga agjencitë e udhëtimit dhe operatorët turistikë: Agjencitë e udhëtimit dhe operatorët turistikë do të kenë akses më të lehtë në të gjitha tregjet e CEFTA-s, duke krijuar mundësi të reja për rritje dhe duke tërhequr më shumë turistë në rajon.
8. Mekanizmi i Zgjidhjes së Mosmarrëveshjeve (Protokolli Shtesë 7): Një mekanizëm i ri për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve tregtare do të garantojë drejtësi dhe transparencë, duke rritur besimin e biznesit në zbatimin e rregullave të CEFTA-s për lehtësimin e tregtisë.
9. Lehtësimi i Sigurimit të Përgjegjësisë ndaj Palëve të Treta (Rekomandim): Proceset e thjeshtuara të sigurimit motorik do t’i lejojnë udhëtarët të lëvizin pa shqetësime nëpër CEFTA, pa shqetësime për mbulimin e sigurimit.
“Përveç kësaj, Komiteti i Përbashkët i CEFTA-s ka miratuar tre vendime që synojnë reformimin e punëve të brendshme. Këto reforma prezantojnë Rregullore të reja të Procedurës për Komitetin e Përbashkët, përditësojnë Vendimin që rregullon operacionet e Sekretariatit dhe krijojnë organe të reja për të mbikëqyrur bashkëpunimin në fushat në zhvillim si shpërndarja e pakove, të drejtat e pronësisë intelektuale dhe kualifikimet profesionale”, ka thënë CEFTA në këtë komunikatë.
