Procesi i Berlinit ka ndikuar në bashkëpunimin më të madh të gjashtë vendeve të Ballkanin Perëndimor. Kështu u tha në debatin për Procesin e Berlinit, në jubileun e dhjetë të tij.
Ambasadori gjerman, Jorn Rohde, tha se krijimi i tregut të përbashkët rajonal ndikon në jetën e njerëzve dhe bizneseve.
Derisa përmendi benefitet e marrëveshjeve të arritura të vendeve të rajonit në kuadër të Procesit të Berlinit, ai e përshëndeti sërish vendimin e kryeministrit Albin Kurti, i cili bëri të ditur se nga 1 janari i vitit 2025 do të heq regjimin e vizave për Bosnjë Hercegovinën.
Rohde: Krijimi i tregut të përbashkët rajonal ndikon në jetën e njerëzve dhe bizneseve
“Këto 10 vite kanë qenë dëshmi e angazhimit të Gjermanisë në Kosovë dhe në Ballkanin Perëndimor në përgjithësi. Ajo që mund të tingëllojë teknike, krijimi i një tregu të përbashkët rajonal ndikon në jetën e njerëzve, bizneseve, studentëve çdo ditë për shkak të procesit të Berlinit. Tarifat e roaming-ut të telefonave tuaj celularë janë më të ulëta, për shkak të procesit të Berlinit ka një partneritet rajonal klimatik me Gjermaninë që vlen më shumë se 1.5 miliardë euro, për shkak të procesit të Berlinit. Ju mund të udhëtoni me letërnjoftime në rajon dhe më lejoni të përshëndes sërish vendimin e kryeministrit Kurti javën e kaluar, që Kosova të njeh në mënyrë të njëanshme letërnjoftimet nga Bosnja dhe Hercegovina që nga 1 janari. Mendoj se ky është një gjest i fuqishëm i vullnetit të mirë dhe bujar....Së bashku me Kosovën, së bashku me të gjitha palët e interesuara dhe palët, kemi arritur të zhbllokojmë CEFTA-n pas disa vitesh qëndrim në vend”, tha ai.
Në anën tjetër, Jeton Zulfaj, këshilltar politik i kryeministrit Albin Kurti, tha se Procesi i Berlinit është forca shtytëse që rajoni të lidhet me njëri-tjetrin si dhe të integrohet më shumë me Bashkimin Evropian.
Ai tha se Kosova vazhdimisht është proaktive në kuadër të këtij mekanizmi rajonal të bashkëpunimit.
Zulfaj: Procesi i Berlinit është forca shtytëse që rajoni të lidhet me njëri-tjetrin
“Procesi i Berlinit lindi nga kjo rrethanë gjeopolitike, për t'i dhënë shpresë rajonit dhe për të mbajtur gjallë zgjerimin, dhe që atëherë ka qenë forca shtytëse që rajoni të lidhet me njëri-tjetrin, të qëndrojë i lidhur dhe të integrohet më shumë dhe të lidhet me BE-në. Pra, integrimi në BE, bashkëpunimi rajonal dhe integrimi ekonomik, por edhe lidhja me zgjerimin, sepse kjo është shumë e rëndësishme që rajoni të ketë këtë perspektivë për t'u bërë i gjithë anëtarë i BE-së dhe tani që 10 vjet më vonë, zgjerimi është përsëri në agjendë dhe të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor tani janë kthyer. Procesi i Berlinit ka pasur rol të rëndësishëm për ta mbajtur këtë gjallë. Pra, kjo është pjesa e parë që është shumë e rëndësishme që ne e kemi pasur këtë proces dhe ne festojmë dhe Kosova ka qenë mbështetëse kryesore, duhet të them se kemi qenë shumë aktivë dhe proaktivë, sepse siç tregojnë shifrat, është në interes të Kosovës, dhe sigurisht një arritje e madhe ka qenë përveç agjendës së lidhjes ka qenë Tregu i përbashkët Rajonal, të cilin e përmendëm. Por në vetvete, ajo duhet të jetë më shumë për atë që ne bëjmë me të sesa se si kemi arritur të mbështesim tregun e përbashkët rajonal. Për të kujtuar vitin 2021, duke ditur llojin e vështirësive që kemi në CEFTA, që është marrëveshja për tregtinë dhe ajo kyçe, kishim ardhur me një ide se si të krijonim një alternativë, e cila nuk do ta pakësonte CEFTA-n, por do të mundësonte anashkalojmë këto probleme që kemi tashmë”, theksoi Zulfaj.
Ndërkaq, Nora Hasani, nga Oda Ekonomike Gjermano-Kosovare, tha se Kosova ka përfituar nga Procesi i Berlinit.
Hasani: Kosova ka përfituar nga Procesi i Berlinit
“Dëshiroj gjithashtu të falënderoj qeverinë gjermane që është partner shumë i fortë dhe ka mbajtur gjallë procesin e Berlinit dhe ka lehtësuar të gjitha këto vështirësi që kemi, veçanërisht gjatë muajve dhe javëve të fundit. Kur bëhet fjalë për marrëdhëniet e biznesit me Gjermaninë për ne është e lehtë të thuhet se kemi pasur përmirësim. Nuk shihet vetëm nga të dhënat, por edhe nga të gjitha statistikat që kemi dhe pjesë e kësaj nuk është vetëm procesi i Berlinit, nuk do të ishte e saktë të thuhet se është një ndikim i drejtpërdrejtë nga procesi. Por ne kemi një diasporë të madhe atje dhe tradicionalisht Gjermania ka qenë investitori më i madh i huaj në Kosovë. Kemi pasur rritje të tregtisë edhe gjatë viteve të fundit. Por ka elementë të ndryshëm që kanë luajtur një rol vendimtar këtu. Domethënë të gjitha këto vështirësi në zinxhirin e furnizimit që kompanitë gjermane dhe evropiane patën gjatë Covid-it, gjatë gjithë këtyre ndryshimeve gjeopolitike tani. Por megjithatë, ka disa pjesë dhe mekanizma të tjerë të procesit të Berlinit që nuk po diskutohen në panele si ky. Tani do të doja të fokusohesha në këto iniciativa shumë praktike që u ndërmorën përmes qeverisë gjermane për të rritur tregtinë dhe investimet në rajon. Dhe unë po flas këtu për nismën e blerjeve të Ballkanit Perëndimor, është gjithashtu një ‘foshnjë’ e vogël e procesit të Berlinit. Është duke u organizuar nga një partner i yni, shoqata federale gjermane për logjistikën e menaxhimit të zinxhirit të furnizimit”, deklaroi ajo.
Ndërkaq, Alban Hashani nga Instituti Rinvest tha se tregu i përbashkët rajonal por edhe marrëveshja për CEFTA-n janë hapa të rëndësishëm për të riafirmuar bashkëpunimin rajonal.
Hashani: Marrëveshja për CEFTA-n hap për riafrimimin e bashkëpunimin rajonal
“Tregu i përbashkët rajonal dhe veçanërisht me marrëveshjen për CEFTA-n dhe miratimin e diferencimit të dytë të planit të veprimit të tregut të përbashkët rajonal, mendoj se janë hapa të rëndësishëm për të riafirmuar rolin e Procesit të Berlinit, por edhe për të riafirmuar rrugën e Ballkanit Perëndimor drejt BE-së. Bazuar kryesisht në vlerat e BE-së dhe gjithashtu në tregun e përbashkët rajonal. Dhe unë mendoj se bashkëngjitur këtij plani të ri veprimi të tregut të përbashkët rajonal është një bashkëngjitje e rëndësishme e planit të rritjes, e cila do të mbështeste reformat për të lidhur ekonomitë e Ballkanit Perëndimor me tregun e përbashkët të BE-së”, tha ai.
