Presidenti amerikan Donald Trump e quajti ish-këshilltarin e tij për sigurinë kombëtare, John Bolton, një “person shumë budalla” dhe i hoqi mbrojtjen personale të ofruar nga Shërbimi Sekret. Ky vendim ka shkaktuar reagime, sidomos për shkak të përfshirjes së Bolton-it në debatet për Ballkanin, përfshirë mbështetjen e tij për një marrëveshje të diskutueshme mes Kosovës dhe Serbisë.
Largimi i mbrojtjes dhe reagimi i Bolton
Menjëherë pas kthimit të Trump në Shtëpinë e Bardhë, ai urdhëroi heqjen e mbrojtjes për John Bolton, i cili ka shprehur shqetësime për kërcënime të vazhdueshme nga Irani. Në platformën X, Bolton shkroi: "Jam i zhgënjyer, por jo i surprizuar," duke aluduar për një komplot të pretenduar iranian për vrasjen e tij. Në një konferencë për shtyp, Trump deklaroi se “nuk mund të mbrojmë njerëz për pjesën tjetër të jetës së tyre” dhe shtoi se Bolton ishte një “person shumë budalla” që kishte qenë i dobishëm për një kohë të shkurtër. Bolton ka shërbyer si këshilltar për sigurinë kombëtare në Shtëpinë e Bardhë gjatë viteve 2018-2019, përpara se të jepte dorëheqjen pas një konflikti të ashpër me Trump.
Bolton dhe ideja e ndarjes së Kosovës
Bolton është një figurë e njohur në Ballkan për shkak të qëndrimit të tij ndaj një marrëveshjeje të bazuar në shkëmbim territoresh mes Kosovës dhe Serbisë. Ai ka deklaruar publikisht se ideja e ndarjes ka ardhur nga presidentët Hashim Thaçi dhe Aleksandër Vuçiç gjatë vitit 2018. Në një intervistë, Bolton ka theksuar se kishte mbështetur këtë ide pasi e shihte si një mundësi për të ulur ndikimin rus në rajon dhe për të çuar përpara stabilitetin ekonomik dhe politik.
Sipas Bolton-it, kjo ide nuk ishte një imponim nga Shtetet e Bashkuara, por një propozim që erdhi nga vetë liderët e Kosovës dhe Serbisë. “Vuçiç dhe Thaçi kërkuan shkëmbim territoresh për të normalizuar marrëdhëniet dhe për të garantuar stabilitet ekonomik,” deklaroi ai. Megjithatë, ky propozim u kundërshtua gjerësisht në Kosovë dhe shkaktoi debate të ashpra politike.
Kërcënimi nga Irani
Bolton ka përmendur gjithashtu se në vitin 2022, Departamenti i Drejtësisë së SHBA ngriti akuza ndaj një anëtari të Gardës Revolucionare të Iranit për një komplot ndaj tij. Sipas tij, kërcënimi mbetet ende aktiv dhe heqja e mbrojtjes nga Trump përbën një rrezik të madh për sigurinë e tij. Prokuroria amerikane beson se komploti ishte një hakmarrje për vrasjen e gjeneralit iranian Ghassem Soleimani nga SHBA në janar 2020.
Një figurë e diskutueshme në Ballkan
Mbështetja e Bolton për idenë e ndarjes së Kosovës e ka vendosur atë në qendër të kritikave nga politikanë dhe analistë shqiptarë, të cilët e shohin këtë si një rrezik për destabilizimin e rajonit. Ndërkohë, ai ka mbetur një figurë që vazhdon të ndikojë në diskursin politik të Ballkanit, edhe pas largimit nga detyra.
Pavarësisht këtyre zhvillimeve, vendimi i Trump për të hequr mbrojtjen e Bolton tregon për tensionet e vazhdueshme mes tyre, të cilat shkojnë përtej politikave të sigurisë dhe përfshijnë konflikte personale.
