Sondazhet parashikojnë një garë të ngushtë: Amerika zgjedh një president të ri – ose një presidente. Parashikimet e para priten në orën 1 të mëngjesit sipas kohës gjermane. Në mesnatë mbyllen vendvotimet e para në pjesë të Indianës dhe Kentakit, ndërsa të fundit mbyllen në orën 7 të mëngjesit në Alaskë.
Kush do të fitojë garën: A do të hyjë Donald Trump (78 vjeç) për herë të dytë në Shtëpinë e Bardhë? Apo do të fitojë Kamala Harris (60 vjeç), e cila hyri në garë gjatë verës?
Pak para mbylljes së vendvotimeve të para, kandidati republikan Donald Trump ka ngritur sërish dyshime për procesin e votimit.
"Po flitet shumë për një MASHTRIM masiv në Filadelfia. Organet e zbatimit të ligjit po vijnë!!!", shkroi 78-vjeçari në platformën e tij Truth Social. Trump nuk dha prova për këtë pretendim. Para zgjedhjeve, pritej që, në rast humbjeje, ai të vinte në pikëpyetje ndershmërinë e votimit, siç ndodhi në vitin 2020.
Një përfaqësues i qytetit e hodhi menjëherë poshtë akuzën e republikanit. "Kjo pretendim është krejtësisht i pabazë", shkroi Seth Bluestein në platformën X. Ai e cilësoi këtë si një shembull tjetër të dezinformimit. Sipas tij, votimi në Filadelfia është “i sigurt dhe i besueshëm.”
► Sondazhet e para pas votimit (“exit polls”) të NBC tregojnë: Në çështje si ekonomia dhe migrimi, votuesit kanë më shumë besim tek Trump (51 përkatësisht 53 për qind). Harris vjen më pas me 47 dhe 46 për qind.
Harris flet me qytetarët në telefon
► Të dy kandidatët u shfaqën para kamerave ditën e votimit. Ajo i falënderoi ndihmësit e fushatës në selinë e demokratëve, duke nxitur qytetarët në telefon për të votuar. “Jam mirë,” i tha Harris një telefonuesi. “Dëshiroja vetëm t’ju kontaktoja dhe të sigurohesha që e dini se ku mund të votoni sot, nëse ende nuk e keni bërë.”
Ajo i kërkoi votuesve të kujtojnë njëri-tjetrin për fuqinë e votës së tyre dhe rëndësinë e madhe të këtyre zgjedhjeve.
Trump voton me Melanian
► Ndryshe, Trump u shfaq me bashkëshorten e tij Melania (54 vjeç) gjatë votimit në Florida. Atje ai bëri një premtim për të cilin do të gjykohet: Ai deklaroi se do të pranonte një humbje nëse zgjedhjet do të ishin të ndershme.
“Nëse humb zgjedhjet, nëse janë të ndershme, unë do të jem i pari që ta pranoj,” tha republikani. “Deri tani mendoj se zgjedhjet janë të ndershme.”
Ai u tha atyre që prisnin për të votuar: “Dua t’u them të gjithëve që janë në radhë të qëndrojnë aty. Do të marrë pak kohë. Dua të kërkoj që republikanët të qëndrojnë në radhë. Demokratët mund të largohen, nëse duan.”
Këto shtete mund të vendosin për zgjedhjet
Fituesi i zgjedhjeve pritet të përcaktohet nga rezultatet në shtatë shtete të lëkundura (swing states), ku gara është veçanërisht e ngushtë. Sipas sondazhit të fundit të “New York Times” dhe Institutit Siena, Harris ka epërsi në katër nga shtatë shtetet kryesore – por në Pensilvani ka humbur mbështetje, duke barazuar me Trump.
Shtatë shtetet e lëkundura janë: Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, Karolina e Veriut, Pensilvania dhe Uiskonsin.
Pse rezultatet e hershme mund të jenë të gabueshme
Ekspertët paralajmërojnë, si çdo katër vjet, se rezultatet e hershme mund të japin një pamje të rreme. Në anglisht kjo quhet “mirazh” i ngjyrës së partisë përkatëse: një “mirazh i kuq” kur republikanët janë në avantazh të përkohshëm dhe një “mirazh i kaltër” kur janë demokratët.
Këtu përfshihen tre faktorë: Së pari, në shumë shtete, votat me postë numërohen në kohë të ndryshme nga ato të votave në kuti. Së dyti, votat me postë me vulën e të martës mund të pranohen disa ditë pas zgjedhjeve. Së treti dhe më e rëndësishmja: Demokratët zakonisht votojnë me postë më shumë se republikanët.