Presidenti i sapo zgjedhur i SHBA-së Donald Trump bëri fushatë me premtimet për të izoluar vendin nga konfliktet e huaja si lufta në Ukrainë, rritja e tarifave ndaj partnerëve tregtarë dhe rivendosja e prodhimit vendas.
Ditët e fundit ai ka sugjeruar një qasje më agresive ndaj politikës së jashtme. Në fillim ai bëri shaka se Kanada ishte shtet shtesë i SHBA-së. Më pas ai kërcënoi se do të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë. Ai përsëriti dëshirën e tij që në mandatin e parë për të marrë Grenlandën, e cila nuk është në shitje.
Ndërsa SHBA-ja nuk ka gjasa të marrë kontrollin e ndonjë prej këtyre zonave, deklarata të tilla mund të tregojnë se vizioni "Amerika së pari" i Trump përfshin projektimin e fuqisë së SHBA përtej kufijve të saj për interesa tregtare dhe sigurie.
Trump tha se Panama u ngarkon anijeve amerikane tarifa "qesharake, jashtëzakonisht të padrejta" për përdorimin e kanalit.
Shtetet e Bashkuara morën përsipër ndërtimin e kanalit në fillim të shekullit të 20-të, por ia dorëzuan kontrollin Panamasë në vitet 1970 sipas një traktati.
Trump tha se nëse "shfrytëzimi" nuk ndalet, ai do të kërkojë kthimin e kanalit në SHBA. Ai shtoi se nuk donte që Kanali i Panamasë “të bjerë në duar të gabuara” dhe theksoi veçanërisht Kinën.
"Ekziston një interes real i sigurisë kombëtare të SHBA-së në kontrollin e neutralitetit të kanalit," tha Will Freeman, ekspert i Amerikës Latine në Këshillin për Marrëdhëniet me Jashtë, duke komentuar komentet e Trump.
Kina është përdoruesi i dytë më i madh i Kanalit të Panamasë pas SHBA-së dhe ka investime të mëdha ekonomike në vend. Në vitin 2017, Panama ndërpreu marrëdhëniet diplomatike me Tajvanin dhe e njohu atë si pjesë të Kinës.
Freeman vuri në dukje se Kanali i Panamasë është vendimtar për tregtinë amerikane në Paqësor, por edhe për lëvizjen e anijeve dhe burimeve të tjera në rast lufte me Kinën.
Ankesat e Trump për tarifat e transportit pasqyrojnë pikëpamjet e tij të përgjithshme për trajtimin e padrejtë tregtar të SHBA-së, si dhe premtimin e tij për një rritje të madhe të tarifave për produktet e huaja, veçanërisht ato nga Kina.
Presidenti panamez Jose Raul Mulino u përgjigj duke deklaruar se kanali dhe zona përreth i përkasin Panamasë dhe do të mbeten të tilla.
Gjatë fundjavës, Trump tha në mediat sociale se SHBA e konsiderojnë "zotërimin dhe kontrollin e Grenlandës një domosdoshmëri absolute" për sigurinë kombëtare dhe lirinë globale.
SHBA tashmë kanë Pituffik, një bazë hapësinore, në Grenlandë. Territori është i pasur me burime natyrore, duke përfshirë minerale të rralla dhe naftë, dhe zë një pozitë strategjike për tregtinë pasi fuqitë e mëdha kërkojnë të zgjerojnë ndikimin e tyre në Arktik.
Rusia në veçanti e sheh rajonin si një mundësi strategjike. Gjatë mandatit të parë, Trump propozoi blerjen e Grenlandës, por plani nuk u realizua.
Kryeministri i Grenlandës Mute B. Egede tha se: "Ne nuk jemi në shitje dhe nuk do të jemi në shitje."
Trump megjithatë vazhdoi të nxjerrë në pah deklaratat e tij në rrjetet sociale. Në platformën Truth Social, ai postoi një foto të një flamuri amerikan në mes të Kanalit të Panamasë.
Djali i tij Eric Trump në X postoi një foto që tregonte SHBA duke shtuar Grenlandën, Kanalin e Panamasë dhe Kanadanë në ‘karrocën e blerjeve të Amazon.’
Gjatë mandatit të parë, Trump përdori taktika të ngjashme të tarifave kërcënuese dhe dërgimit të "ushtarëve të armatosur" për të detyruar Meksikën të rrisë sigurinë në kufi.
Ndërsa hyn në mandatin e dytë më 20 janar, Trump mund të përdorë një strategji të ngjashme dhe ndërsa rezultati është i pasigurt, Danimarka ka shprehur gatishmërinë e saj për të bashkëpunuar me administratën e tij. Ajo gjithashtu njoftoi një rritje të madhe të shpenzimeve të mbrojtjes për Grenlandën, një territor danez, disa orë pasi Trump përsëriti dëshirën për të blerë territorin e Arktikut.
