“Kthehu nga ke ardhur!”

Analiza

“Kthehu nga ke ardhur!”

Nga: Stian Bromark Më: 11 mars 2024 Në ora: 11:46
Autori Stian Bromark

“Uffa, këtë erën e hudhrës që vjen  nga banesa e pakistanezëve, nuk e duroj dot. Jashtë, jashtë!", thotë autori Jan Kjærstad një nga personazhet e tij kryesore në përmbledhjen me tregime "Globi rrotullohet në heshtje" (1980).

Kjo dramë e qetë shpaloset në Oslo në vitet 1970, kur emigracioni i fuqisë punëtore u përshpejtua, ngjyrosi dhe i dha shije të njëmend kryeqytetit.

Hudhra ishte një diçka e huaj për kuzhinën norvegjeze, prandaj u bë simbol i konfliktit kulturor midis shumicës dhe pakicës.

Racizmi në atë kohë ishte i llojit primitiv, përderisa përfshinte fjalën N, "pakkis" dhe "kthehu nga erdhët".

Për fat të mirë, ne kemi ecur më tej përpara, por racizmi i tashëm është bërë më i pjekur dhe më i maskuar në debate të ndërlikuara për politikat e identitetit, anulimit dhe zgjimin.

Kur racizmi është bërë aq delikat sa që edhe ata që e sjellin nuk e kuptojnë, është e natyrshme që të ktheheni në fillim të këtij mentaliteti!

Ky rikthim në rrënjë është bërë së fundmi nga politikani suedez i Riksdagut nga Demokratët e Suedisë, Richard Jomshof, kur shkroi në Twitter/X se një koleg parlamentar nga Partia e Majtë, Daniel Riazat, duhet të largohet nga vendi.

Daniel Riazat erdhi në Suedi nga Irani kur ishte nëntë vjeçar, atëherë kur familja e tij iku nga persekutimi politik dhe ai ka jetuar më gjatë në Suedi sesa në Iran.

Richard Jomshof zgjidhet në parlamentin e vendit dhe bëhet kreu i komitetit të drejtësisë, përderisa ai njihet për opinionet e vjetruara për emigrantët në përgjithësi dhe myslimanët në veçanti. Në këtë kuptim, ai meriton vetëm një tundje të kokës, por problemi kryesor është se as kryesia e partisë dhe as partitë e partneritetit civil nuk janë distancuar nga kjo deklaratë edhe kur janë pyetur drejtpërdrejt. Kështu, mund të supozojmë se ata ose e mbështesin atë ose besojnë se puna e qeverisë është aq e rëndësishme sa nuk marrin shansin për ta ndryshuar atë.

Diçka e ngjajshme dhe pa ndonjë për Presidenti i SHBA Donald Trump, kur u tha katër anëtarëve me ngjyrë të Kongresit në vitin 2019, se ata duhet të "kthehen prapa" dhe të rregullojnë vendet e tyre të shkatërruara në vend që t'i thonë qeverisë amerikane se si të drejtojë SHBA-në. Tre nga katër kanë lindur në vend, por ata nuk ishin mjaftueshëm të bardhë për presidentin amerikan.

Në vitin 2022, senatorja australiane dhe liderja e partisë One Nation, Pauline Hanson, shkoj një hap më tej, duke i bërë thirrje politikanit të Gjelbërve, Mahreen Faruqi, që "të kthehet përsëri në Pakistan"…)

Fjala N dhe etiketat e tjera që përdorin racistët për t'u mburrur, janë jashtëzakonisht të këqija nëse e krahasojmë me "kthehu nga erdhe" sepse kjo tingëllon e pafajshme. Kurse shprehja, e cila u bë e njohur në SHBA pasi Ku Klux Klan popullarizoj  sloganin "Kthehu në vendin tënd", është ndoshta më e frikshme nga të gjitha, sepse është një rrugë e shkurtër dehumanizuese. Kjo të mbyll jashtë komunitetit, dhe të kthen në një qytetar të dorës së dytë.

Kërcënimi për dëbim është lëvizja përfundimtare e pushtetit (të të bardhëve) veçanërisht kur vjen nga një politikan kombëtar, nga një ish-ministër i drejtësisë, dhe kreu aktual i komitetit të drejtësisë në Norvegji, Per-Willy Amundsen. Ai shkruan në faqen e tij në Facebook se “Islamistët që shprehen këtu mund të shkojnë në ferr. Unë do të bëj gjithçka që mundem për t'ju dërguar në atdheun tuaj. [...] Le t'ju numërojmë... Dhe t'ju dërgojmë jashtë", sinjalizon qartë se liritë që kanë qytetarët e Norvegjisë janë të kushtëzuara nga forma e përditshme e politikanëve në Storting. Nëse Amundsenit nuk i pëlqen ajo që dëgjon, ju do të kërcënoheni me dëbim.

"Kthehu nga ke ardhur!" ka tipare të përbashkëta me të menduarit ekstrem që udhëhoqën udhëheqësit e shtetit në aktivitetet e tyre të përditshme përgjatë shekullit të 20-të. Gjatë dhe pas Luftës së Parë Botërore, të krishterët në Perandorinë Osmane/Turqi u dëbuan me forcë nga zonat ku ata kishin jetuar për mijëra vjet, bazuar në një ide të re se ata kishin qenë gjithmonë elementë të huaj dhe një kolonë e pestë. Atyre iu kërkua të shkonin në shtëpi, në Bullgari apo Greqi.

Gjatë dhe pas Luftës së Dytë Botërore, miliona njerëz u zhvendosën me forcë nëpër kontinentin evropian, sepse u gjendën brenda kufijve të gabuar kombëtarë kur hartat do të rivizitoheshin. Luftërat në të cilat ndodhemi sot, në Lindjen e Mesme dhe në Ukrainë, po zhvillohen gjithashtu në sfondin e zhvendosjes së detyruar, ndarjes etnike dhe spastrimit.

"Kthehu nga ke ardhur!" i përket mitit të origjinës së racizmit. Kjo dom me thënë se; nuk do të jesh kurrë këtu, sepse ke ngjyrën e gabuar të lëkurës ose besimet e gabuara, pavarësisht nëse familja jote ka jetuar në të njëjtin vend për qindra vjet. Sado që të doni djathin me ngjyrë, mbretin Harald dhe Nynorsk, do të mbeteni "një i huaj i mallkuar".

Në vitin 2020, Gjykata e Lartë Norvegjeze vendosi që një deklaratë e tillë si "kthehu në Afrikë nga vjen, dreq i huaj" bie nën gjuhën e urrejtjes dhe mund të dënohet me gjobë ose burg. Ajo që tha këtë ishte një grua e rritur 50 vjeçe, kurse ai që e ndëgjoj mallkimin ishte një 18 vjeç. Sipas aktgjykimit, deklarata ishte “shkelje e rëndë dhe nënvlerësim i dinjitetit njerëzor të viktimës”.

Gruaja nga Elverum mori një dënim me burg, kurse Richard Jomshof u shpërblye me pranim të heshtur nga kolegët parlamentarë. Ata të paktën mund të thoshin "Unë nuk do të përdorja ato fjalë të sakta".

commentKomento
Më të lexuarat
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat