Siç e dini, historia tenton të përsëritet, fillimisht si tragjedi dhe pastaj si farsë. Ndoshta sot nuk do të jemi dëshmitarë të një rilindjeje të plotë të këtij banaliteti të së keqes, por relativizimi, banalizimi dhe mos dënimi i ideve të vjetruara duhet të na shqetësojë tepër shumë!
Fidias Panayiotou (djathtas) performon si klloun në Youtube. Tani ai është zgjedhur edhe në Parlamentin Evropian.
-Përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian në fillim të qershorit, parashikohej se partitë e ekstremit të djathtë do të dilnin jashtëzakonisht mirë. Ata vepruan, por shumë ekspertë i kanë shfrytëzuar ditët në vijim për të theksuar se në fund të fundit nuk ishte edhe aq keq; sepse qendra konservatore e mbajti veten dhe e majta ia doli mirë vendet nordike.
“Demokracia fitoi zgjedhjet e BE-së”, mund të lexojmë në një koment të Aftenposten, duke minimizue rezultatin sepse e djathta ekstreme nuk u bë aq e madhe sa ishte parashikuar më parë. Në gazetën daneze Information mund të lexojmë se “Problemi më i madh i Europës nuk është e djathta radikale. “Qendra e mjerë”, është ajo e cila ka çuar Europën në “krizat ekologjike, politike dhe sociale nga të cilat,ne tani duhet të shpëtojmë”.
Mund të ndodhë që e djathta ekstreme po ecën përpara në vendet e mëdha të BE-së si Gjermania, Franca dhe Italia, madje edhe mes të rinjve, por mësimet historike sugjerojnë që ne nuk i shohim rreziqet derisa të jetë tepër vonë. Në zgjedhjen midis ekzagjerimit ose nënvlerësimit të rreziqeve, duhet të jetë (si kudo tjetër në jetë), të merret parasysh më e keqja. Qendra konservatore mori 189 mandate në Parlamentin e BE-së, ndërsa partitë e ekstremit të djathtë morën 141. Nëse kjo nuk është mjaft e frikshme, mund të imagjinohet vetëm se si do të duken zgjedhjet kombëtare në të ardhmen.
Normalizimi i ideologjisë fashiste, sipas definicionit, do të bëjë që akuzat për 'fashizëm' të duken si një reagim të tepruar", shkruan Jason Stanley në librin "Si funksionon fashizmi". Familja e tij iku nga Gjermania naziste dhe gjyshja i tregonte gjithmonë se sa e vështirë ishte për të që të bindte anëtarët e familjes, miqtë dhe të njohurit të bënin të njëjtën gjë. Ata menduan se ajo po e tepronte.
Nëse doni të luftoni fashizmin, këshilla e parë është ta njihni atë, sepse fashistët ngatërrojnë kuptimin tonë të realitetit, shtrembërojnë gjuhën dhe krijojnë një klimë debati të mbushur me teori konspirative dhe lajme të rreme. Shfrytëzimi i rënies ekonomike dhe trazirave sociale, si dhe fajësimi i elitës dhe emigrantëve për këtë, janë tipare tipike të asaj që shkrimtari Umberto Eco e ka quajtur proto-fashizëm, një ideologji me të cilën ai u njoh që kur u rrit nën Italinë e Musolinit në vitet 1930 dhe vitet 1940.
Kur anëtarët e partisë rinore të kryeministrit italian u filmuan fshehurazi së fundmi duke bërë shaka dhe duke kënduar këngë fashiste, duke treguar përshëndetjen naziste dhe duke folur në mënyrë nënçmuese për hebrenjtë, Giorgia Meloni zgjodhi të sulmonte lajmëtarin (median) në vend që të qortonte të devijuarit!
Banalizimi dhe jo rëndësia e përshkrimit të pikëtakimit të këtyre tre rrugëve është dëshmi e një rruge drejt së keqes që pikërisht është kah po ndodhë!
Një numër rekord i kundërshtarëve të BE-së tani janë zgjedhur në Parlamentin Evropian, kjo nuk ëashr është e garantuar se të gjithë do të kontribuojnë në mënyrë të barabartë konstruktive.
Shumica e njerëzve mund të pajtohen se qipriotët janë evropianë të klasit të parë. Por i riu që doli i treti pas konservatorëve (25 përqind) dhe komunistëve (22 përqind) me 19.4 përqind të votave, ishte një sykofan profesionist i quajtur Fidias Panayiotou. 24-vjeçarja futet fshehurazi në tren, vjedh mëngjesin në hotele dhe përqafon me forcë personazhet e famshëm dhe i regjistron të gjitha në video e cila u shpërndahet 2.6 milionë abonentëve në YouTube. Ai ka pranuar se nuk ka votuar kurrë më parë në zgjedhje dhe se di shumë pak për politikën dhe BE-në, por se nuk mund të durojë më të qeveriset nga “punëtorët me syza të trashë” në Bruksel.
Qipro nuk është i vetmi vend në Europë ku njerëzit parashikues të aftë, janë shpërblyer me elektorat, madje edhe në vendet e Parlamentit Europian. Die PARTEI në Gjermani doli në votime këtë herë për qebapë më të lirë, në vendin fqinj suedezët mund të votonin për Partinë Ond Kyckling, në Hungari ka një festë të veçantë qensh që dëshiron të prezantojë birrë falas për të gjithë, në Republikën Çeke një partia për të huajt doli në zgjedhje, në Spanjë e keni Escaños en blanco që shkuan në votime me vende boshe. Këto që u përmendën, janë vetëm disa veçori kurioze nga zgjedhjet e këtij viti në BE. Shumë prej këtyre partive pëlqejnë të shfaqen si e kundërta e së djathtës ekstreme, por ato janë simptoma të të njëjtave tendenca shqetësuese, ku zhgënjimi i përhapur midis shumicës së njerëzve shfrytëzohet nga populistët dhe përgjegjësia gërryhet nga ekstremet.
Rruga nga komedia në tragjedi është ndonjëherë tmerrësisht e shkurtër, por satira ka tradita të nderuara në Evropë. Vetëm mendoni për shakaxhiun në gjyq apo karnavale me ndryshim rolesh dhe hierarki të shpërbëra, e qeshura të mbetet në fyt…). Një votë për politikanët jopolitikë largon vëmendjen nga çështje të rëndësishme, si lufta dhe kriza klimatike. Nëse e konsiderojmë fillimisht demokracinë si një ngjarje argëtuese, tiparet më kurioze janë edhe më tërheqëse.
Në romanin e Timur Vermes "Hitleri është përsëri këtu", ai kthehet në Gjermani në vitin 2011 dhe bëhet hit në YouTube. Njerëzit mendojnë se ai është duke bërë shaka, duke bërë imitime dhe duke luajtë klounin. Ngadalë por sigurt, ndjekësit e tij rriten dhe përfundimisht ai themelon partinë e tij, e cila edhe është ftuar në debate serioze televizive. Rruga nga komedia në tragjedi është ndonjëherë tmerrësisht e shkurtër.
Kur nihilizmi i vlerave dhe pluhurimi i përgjegjësisë përhapen, sepse shumica ndoshta kujdesen vetëm për fytyrën dhe pamjen e jashtme, në këtë ejam, historia ka treguar se fashizmi mund të ketë kushte të mira rritjeje, kjo nuk është qesharake, por është e frikshme.
Ky është një koment me qëndrime dhe opinione përgjegjëse nga Stian Bromark ish redaktor në Dagsavisen 01/07/2024 07:21
