Jeta e përditshme është bërë “apokaliptike” në pjesë të Gazës jugore që kur Izraeli u zhvendos në qytetin Rafah, megjithëse situata në veri po përmirësohet, tha agjencia e ushqimit e OKB-së.
“Eksodi që kemi parë në 20 ditët e fundit nga Rafah ka qenë një përvojë e mrekullueshme dhe e tmerrshme për shumë e shumë njerëz”, Matthew Hollingworth, drejtor i Programit Botëror të Ushqimit (WFP) për territoret palestineze.
Ata janë larguar nga luftimet në zona ku nuk kishte ujë të mjaftueshëm, kujdes shëndetësor apo karburant, ku ushqimi ishte i kufizuar, telekomunikimet ishin ndalur dhe nuk kishte hapësirë të mjaftueshme për të gërmuar tualete, tha Hollingworth në një konferencë në internet.
Situata e shëndetit publik ishte “përtej niveleve të krizës”, tha ai, duke shtuar: “Tingujt dhe erërat e jetës së përditshme janë të tmerrshme dhe apokaliptike”. Njerëzit “flenë nën tingujt e luftës…dhe zgjohen me të njëjtat tinguj”, tha ai.
WFP ishte në gjendje të ofronte “sasi gjithnjë në rënie ndihme”, me të gjitha furrat e saj të mbyllura në Rafah për shkak të mungesës së karburantit dhe furnizimeve, tha ai.
Nga 7 maji – kur tanket dhe trupat izraelite hynë në lindje të Rafahut – deri më 20 maj, “asnjë kamion i vetëm WFP nuk kaloi nga korridoret jugore nga Egjipti”, tha Hollingworth.
WFP humbi gjithashtu aksesin në depon e saj kryesore në jug të Rripit të Gazës, sepse ishte në një zonë evakuimi, me 2700 tonë ushqim ose të grabitur ose të shkatërruar në luftime.
Hollingworth tha se WFP po u shërbente rreth 27,000 njerëzve me vakte të ngrohta në Rafah – “por kjo nuk mjafton”.
Në zonat qendrore të Rripit të Gazës, ku shumë njerëz u larguan, WFP po ofron rreth 400,000 vakte të ngrohta në ditë dhe ka mbajtur në funksion gjashtë furra buke.
Ushqimi komercial po hyn gjithashtu, tha ai, por shumë njerëz nuk kanë para, me disa që madje përdorin të tregtojnë kartat e tyre të identitetit – të cilat u duhen nëse duan të regjistrohen për ndihmë. Hollingworth tha se kamionët e ndihmave nga Egjipti kishin filluar të hynin në Rripin e Gazës përmes kalimit Kerem Shalom të kontrolluar nga Izraeli.
“Që nga 20 maji, ne kemi filluar të marrim një rrjedhje ndihme,” tha ai, megjithëse ai paralajmëroi se situata e sigurisë ende po ngadalësonte dërgesat.
“Kjo duhet të kthehet në një përmbytje ndihme nëse do të sigurojmë që të mos fillojmë të shohim format më akute të urisë duke u bërë më të zakonshme,” tha ai.
Në të kundërt, në veri të territorit palestinez, ku agjencitë e OKB-së paralajmëruan për urinë e afërt në mars, Hollingworth tha se situata po përmirësohej.
Me hapjen e vendkalimeve, rreth 12,000 tonë ndihmë ndërinstitucionale, kryesisht ushqime, ishin dorëzuar që nga 1 maji.
“Ka pasur një ndryshim hap pas hapi sa i përket disponueshmërisë së ushqimit,” tha ai, megjithëse problemet e kujdesit shëndetësor, ujit të pastër, furnizimi dhe kanalizimi mbetën.
SHBA ka ndërtuar një skelë të përkohshme në Gaza, por ajo u dëmtua, duke pezulluar dërgesat.
Gjatë dy javëve që ishte i hapur, rreth 1,000 tonë ndihma ndër-agjenciore lëvizën nëpër skelë, tha Hollingworth.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka thënë se qeveria e tij po bën gjithçka për të shmangur urinë në Gaza dhe vuri në dukje një studim që thotë se konsumi i kalorive në territor ishte 3,200 kalori në ditë – më se i mjaftueshëm.
“Unë nuk kam parë askënd, si punonjës të ndihmës, që jetojnë me bare proteinash, të marrin 3,000 kalori ose më shumë në Gaza,” tha Hollingworth.
Lufta në Gaza u ndez nga sulmi i Hamasit në javën e parë të tetorit në jug të Izraelit.
Ofensiva hakmarrëse e Izraelit ka vrarë të paktën 36,284 njerëz në Gaza, kryesisht civilë, sipas ministrisë së shëndetësisë të territorit të drejtuar nga Hamasi.