LIVE: “Vrasje e pabesë...”, Erdogan reagon ashpër pas vrasjes së shefit politik të Hamasit

Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan e quajti vrasjen e liderit të Hamasit, Ismail Haniyeh “një akt të neveritshëm që synon të minojë kauzën palestineze, rezistencën e lavdishme të Gazës dhe luftën e drejtë të palestinezëve”.

“Unë dënoj fuqishëm vrasjen e pabesë të kreut të zyrës politike të Hamasit në Teheran, Ismail Haniyeh. Kjo vrasje është një akt i neveritshëm që synon të minojë çështjen palestineze, rezistencën e lavdishme të Gazës dhe luftën e drejtë të vëllezërve tanë palestinezë me qëllimin për t’i demoralizuar dhe frikësuar ata”, tha lideri turk.

Ai shtoi se qëllimi i këtij atentati është i njëjtë me sulmet e mëparshme ndaj Sheikh Ahmed Yassin, Abdulaziz El Rantisi dhe shumë figurave të tjera politike nga Gaza dhe shtoi se “barbaria sioniste do të bjerë dhe do të ketë sukses në arritjen e qëllimeve të saj siç bëri në të kaluarën”.

Erdogan gjithashtu i bëri thirrje botës islame dhe njerëzimit që të bashkohen kundër “terrorizmit izraelit”, raporton aa.

“Me një qëndrim më të fortë të botës islame dhe unitetit të njerëzimit, shtypjes dhe gjenocidit në Gaza dhe terrorit që Izraeli po përhap në rajonin tonë me siguri do të marrë fund dhe rajoni ynë e bota do të gjejnë paqe”, tha 70-vjeçari.

Ai shtoi se Turqia do të vazhdojë të mbështesë Palestinën, “për këtë qëllim, Turqia do të vazhdojë të eksplorojë të gjitha mundësitë, të bëjë çdo përpjekje dhe të mbështesë vëllezërit tanë palestinezë me të gjitha mjetet dhe forcat tona. Ne do të vazhdojmë të punojmë për krijimin e një shteti të lirë, sovran dhe të pavarur të Palestinës, me Jerusalemin Lindor si kryeqytet, bazuar në kufijtë e vitit 1967”.

Ndryshe, Drejtoria e Komunikimeve e Turqisë njoftoi se presidenti Erdogan pati një bisedë telefonike me gruan dhe fëmijët e Ismail Haniyeh.

Erdogan dhe zyrtarë të tjerë të lartë turq janë takuar me shefin e byrosë politike të Hamasit, Ismail Haniyeh disa herë që nga fillimi i sulmeve izraelite ndaj palestinezëve.

Tensionet në Lindjen e Mesme “u ngritën në qiell” këtë javë pasi dy liderë kryesorë të Hamasit dhe Hezbollahut u vranë në sulme të ndryshme, duke nxitur frikën për një përshkallëzim të luftës në Gaza.

Hamasi tha se Izraeli vrau liderin politik të Hamasit, Ismail Haniyeh, në kryeqytetin iranian, të mërkurën, ndërsa Izraeli të martën mori përgjegjësinë për një sulm në kryeqytetin libanez Bejrut, të cilin e fajësoi për një sulm në Lartësitë Golan – të pushtuara nga Izraeli – të shtunën, që vrau 12 fëmijë arabë druzë.

Dhe ekspertët thonë se atentatet hedhin “një hije ogurzi” mbi shpresat për një marrëveshje pengjesh armëpushimi dhe pengojnë çdo përparim drejt de-përshkallëzimit midis Izraelit dhe armiqve të tij të mbështetur nga Irani, shkruan CNN.

Gershon Baskin, një ish-negociator izraelit i pengjeve, i cili dikur vepronte si një kanal për Hamasin, i tha CNN se negociatat tashmë ishin bllokuar përpara vrasjes së Haniyeh dhe se zhvillimet e reja vetëm sa i vënë në rrezik jetën e pengjeve ende të mbajtur robër.

Është e paqartë se për sa kohë ndërmjetësit e Katarit dhe Egjiptit do ta lejojnë veten “të luhen nga Izraeli dhe Hamasi”, tha Baskin, duke shtuar se mund të jetë koha që ndërmjetësit të vendosin një marrëveshje në tryezë dhe t’u kërkojnë palëve “ta marrin ose të largohen”.

Sulmet sjellin frikën e një lufte gjithëpërfshirëse rajonale në lartësi të reja, veçanërisht pasi Irani tani është nën presion për t’iu përgjigjur një sulmi që ndodhi në tokën e tij, thanë ekspertët.

Kur Izraeli vrau komandantët e lartë ushtarakë iranianë në një sulm ajror në ndërtesën e konsullatës së vendit në Damask, Siri, Irani u përgjigj me më shumë se 300 predha të qëlluara drejtpërdrejt në shtetin hebre. 

Irani akuzoi Izraelin për sulmin që vrau liderit të Hamasit, Ismail Haniyeh, dhe tha se do të përballet me një “përgjigje të ashpër dhe të dhimbshme”.

Garda Revolucionare e fuqishme e Iranit lëshoi ​​një deklaratë të dytë në lidhje me vrasjen e Haniyeh në faqen e saj të internetit, duke thënë se Haniyeh dhe një nga truprojat e tij u vranë në rezidencën e tyre në orët e para të së mërkurës në Teheran.

Në deklaratë thuhet: “Pa dyshim, ky krim i regjimit sionist do të përballet me një përgjigje të ashpër dhe të dhimbshme nga fronti i fuqishëm dhe i madh i rezistencës, veçanërisht Irani Islamik”.

Qeveria iraniane po ashtu ka shpallur tri ditë zie publike për vrasjen Haniyehut, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve IRNA.

Turqia, Hamasi, Rusia dhe Palestina kanë dënuar të mërkurën vrasjen e liderit të Hamasit Ismail Haniyeh në Iran nga një sulm izraelit.

“Ne dënojmë vrasjen e shefit të Byrosë Politike të Hamasit Ismail Haniyeh në një atentat të urryer në Teheran”, tha Ministria e Jashtme e Turqisë në një deklaratë.

Nga ana e tij, Hamasi tha të mërkurën se lideri i saj politik, Ismail Haniyeh, u vra në një sulm izraelit në Iran, ku ai kishte marrë pjesë në inaugurimin e presidentit të ri të vendit.

“Ne shprehim ngushëllimet tona për popullin palestinez që ka sakrifikuar qindra mijëra martirë si Haniyeh për të jetuar në paqe në atdheun e tyre nën çatinë e shtetit të tyre. Edhe një herë, është bërë e qartë se qeveria Netanyahu nuk ka ndërmend të arrijë paqen”, thuhet në deklaratën e Ministrisë.

Ministria e Jashtme përsëriti se akti i Izraelit synon të përshkallëzojë luftën në Gaza në shkallë rajonale dhe se nëse komuniteti ndërkombëtar nuk ndërhyn për të ndaluar Izraelin, i gjithë rajoni do të përballet me konflikte shumë më të mëdha.

Edhe kryetari i parlamentit Numan Kurtulmuş ka lëshuar një mesazh ngushëllimi, duke dënuar vrasjen e liderit të Hamasit.

“Ismail Haniye, lideri politik i çështjes palestineze, i cili ka pësuar dhjetëra dëshmorë nga familja e tij, u vra nga sulmi i tmerrshëm i administratës sioniste izraelite, armiqve të njerëzimit dhe vrasësve masiv”, tha Kurtulmuş.

“I uroj durim dhe ngushëllime popullit palestinez dhe të gjithë atyre që janë të përkushtuar për kauzën e një Palestine të lirë”, shtoi ai.

Reagimet e Hamasit, Palestinës dhe SHBA-ve pas vrasjes së liderit të Hamasit

Hamasi: Zyrtari i lartë Sami Abu Zuhri i tha Reuters se vrasja e Haniyeh shënon një “përshkallëzim të rëndë” dhe tha se Hamasi është “i bindur në fitore”. Ai gjithashtu tha për mediat e lidhura me Hamasin se “Ky okupim duhet të kuptojë se ka hapur zjarr mbi vetveten, jo ndaj Ismail Haniyeh”. Musa Abu Marzouk, një anëtar i byrosë politike të grupit, tha se vrasja “nuk do të kalojë pa pasoja”

Udhëheqësit palestinezë: Presidenti palestinez Mahmoud Abbas e ka dënuar vrasjen, sipas agjencisë së lajmeve ËAFA. Gjithashtu, Sekretari i përgjithshëm i Komitetit Ekzekutiv të Organizatës për Çlirimin e Palestinës, Husein Al-Sheikh, denoncoi vrasjen.

SHBA: Zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë ka parë raportet për vrasjen e Haniyeh, por nuk pranoi të komentonte menjëherë për ngjarjen. Sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin tha se ai nuk mendon se lufta në Lindjen e Mesme është e pashmangshme, por nëse Izraeli do të sulmohej, SHBA do të ndihmonte në mbrojtjen e tij.

Rusia: Zëvendësministri i Jashtëm i Rusisë, Mikhail Bogdanov, e quajti vrasjen e liderit politik të Hamasit, Ismail Haniyeh, “vrasje politike absolutisht të papranueshme”, sipas medias shtetërore ruse RIA Novosti. “E gjithë kjo është shumë e gabuar. Kjo është vrasje politike, absolutisht e papranueshme dhe do të çojë në përshkallëzim të mëtejshëm të tensioneve”, tha ai, sipas RIA Novosti. Moska ka kritikuar më parë veprimet e Izraelit në Gazë dhe bëri thirrje për një armëpushim.

Ismail Haniyeh, lideri i Hamasit që u vra në Iran, ishte fytyra e ashpër e diplomacisë ndërkombëtare të grupit palestinez, ndërsa lufta shpërtheu në Gaza, ku tre nga djemtë e tij u vranë në një sulm ajror izraelit.

Por pavarësisht retorikës, ai u pa nga shumë diplomatë si i moderuar në krahasim me anëtarët më të ashpër të grupit të mbështetur nga Irani brenda Gazës.

I emëruar në detyrën kryesore të Hamasit në vitin 2017, Haniyeh u zhvendos midis Turqisë dhe kryeqytetit të Katarit, Doha, duke i shpëtuar kufijve të udhëtimit të Rripit të Gazës të bllokuar dhe duke i mundësuar atij që të veprojë si negociator në bisedimet e armëpushimit ose të bisedojë me aleatin e Hamasit, Iranin.

Lajmin e plotë lexojeni KETU

Kombet e Bashkuara po i bëjnë thirrje Izraelit dhe Libanit të jenë të përmbajtur për të shmangur çdo përshkallëzim të mëtejshëm pas një sulmi izraelit në Bejrut.

“Ne shprehim shqetësim të madh për sulmet e Forcave të Mbrojtjes të Izraelit në periferitë e dendura të populluara jugore të Bejrutit, Liban, në mbrëmjen e 30 korrikut, të cilat rezultuan në shumë viktima civile”, tha zëdhënësi i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Stephane Dujarric.

“Ndërsa presim qartësi të mëtejshme mbi rrethanat, ne përsëri u bëjmë thirrje palëve të ushtrojnë përmbajtje maksimale dhe u bëjmë thirrje të gjithë të interesuarve që të shmangin çdo përshkallëzim të mëtejshëm.

Të gjitha palët duhet të respektojnë detyrimet e tyre sipas ligjit ndërkombëtar”, vijoi më tej ai.

Pas njoftimit për vdekjen e Haniya nga lëvizja islamike palestineze, të cilën Hamasi e quajti një “sulm tinëzar sionist”, IDF u tha disa mediave ndërkombëtare se nuk kishte ndërmend t’i përgjigjej raporteve të mediave të huaja.

Edhe pse shteti i Izraelit nuk ka dhënë ende një deklaratë zyrtare për vdekjen e Haniya, disa nga politikanët e vendit kanë komentuar zhvillimet përmes rrjeteve sociale. Një prej tyre është Ministri i Trashëgimisë Kulturore të ekstremit të djathtë Amihai Eligiakhou, thotë në një postim në X se, pas vdekjes së Haniya-s, bota u bë më e mirë.

“Kjo është mënyra e duhur për të pastruar botën nga kjo pisllëk,” shkruan Eliagiou në postimin e tij, duke shpallur “jo më marrëveshje imagjinare paqeje/dorëzimi, pa mëshirë”.

Lideri politik i Hamasit, Ismail Haniya, u vra dje në Teheran, kryeqyteti i Iranit, ku kishte shkuar për betimin e presidentit të ri të vendit, Massoud Pezheskian.

Garda Revolucionare e Iranit tha se Ismail Haniyeh, lideri politik i Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – është vrarë gjatë një sulmi në Teheran, duke fajësuar Izraelin.

Garda tha se po heton sulmin që la të vrarë Haniyeh, 62 vjeç, përderisa ai ishte në Teheran për të marrë pjesë në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri të Iranit, Masud Pezeshkian, më 30 korrik.

Garda Revolucionare e Republikës Islamike nuk dha detaje se si u krye sulmi.

IDF has hit Hezbollah positions in the southern suburbs of Beirut, Lebanon. So the next weekend protests in the Western Capitols will be 'Ceasefire Now' in Lebanon'.

Nope, the strikes will now continue till IDF objectives are achieved. Fcuk around phase is over. Finding out… pic.twitter.com/XhWBnStuT2

— Imtiaz Mahmood (@ImtiazMadmood) July 30, 2024

Hamasi – që mbështetet nga Irani – konfirmoi lajmin përmes një postimi në Telegram më 31 korrik, duke thënë se Haniyeh u vra “në një sulm ajror në rezidencën e tij në Teheran”.

Pala izraelite ende nuk ka konfirmuar vdekjen e liderit politik të Hamasit.

BREAKING:

The scene in Lebanon’s capital city of Beirut right now after Israel bombed the densely populated area of Haret Hreik, targeting residential buildings.

This is terrorism. pic.twitter.com/e4p2YUMUcK

— sarah (@sahouraxo) July 30, 2024

Presidenti i Autoritetit Palestinez, Mahmud Abbad, menjëherë dënoi vrasjen, duke e cilësuar “akt qyqar dhe zhvillim të rrezikshëm”, sipas agjencisë shtetërore palestineze të lajmeve, WAFA.

Disa shtete kanë dënuar sulmin. Rusia e ka quajtur “vrasje të papranueshme politike”, ndërkaq Turqia ka paralajmëruar se vrasja e liderit politik të Hamasit do të zgjasë luftën mes Izraelit dhe Hamasit në Rripin e Gazës.

Kur u pyet për sulmin që vrau Haniyeh, sekretari amerikan i Mbrojtjes, Lloyd Austin, u tha gazetarëve në Filipine – ku po zhvillonte një vizitë – se “nuk kam informacione shtesë për t’iu dhënë”.

Më herët gjatë 30 korrikut, Izraeli pretendoi se ka “eliminuar” Fuad Shukr, komandantin e grupit militant, Hezbollah, që Izraeli pretendon se qëndron prapa sulmit me raketa në fundjavë që vrau 12 të rinj izraelit.

Forcat e Mbrojtjes së Izraelit shkruan në X – që më herët njihej si Twitter – se Shukr, ka “drejtuar” sulmet e Hezbollahut.

Grupi libanez, Hezbollah, ende nuk ka reaguar për këtë ngjarje.

Shukr ishte në kërkim nga autoritetet amerikane për përfshirjen e tij të dyshuar në sulmin e vitit 1983 ndaj trupave amerikane në Bejrut. Uashingtoni kishte ofruar 5 milionë dollarë shpërblim për informacione për Shukr, i cili njihej edhe si al-Hajj Mohsin dhe gjendej në listën amerikane të terroristëve.

Hezbollahu, që rrallë mohon sulmet ndaj caqeve izraelite, ka mohuar se është përgjegjës për sulmin e 27 korrikut në Lartësitë e Golanit, të pushtuara nga Izraeli. Por, Izraeli është zotuar se do t’i hakmerret grupit që mbështetet nga Irani.

Izraeli është zotuar se do të vrasë udhëheqësit e Hamasit për shkak të sulmit që grupi radikal palestinez kreu brenda territorit izraelit më 7 tetor, duke vrarë 1.200 persona. Afër 250 të tjerë janë rrëmbyer, disa prej të cilëve që atëherë janë liruar.

Disa nga pengjet kanë vdekur në Gazë, teksa Izraeli po kryen një operacion masiv ushtarak që thotë se ka për synim eliminimin e Hamasit. Disa nga pengjet besohet se ende janë gjallë.

Haniyeh ka qenë pjesë e Hamasit për dekada të tëra dhe u bë shef politik i grupit më 2017. Ai ka jetuar në Rripin e Gazës deri më 2019 dhe më pas ka jetuar në mërgim në Katar.

Gjatë luftës mes Izraelit dhe Hamasit në Gazë, Haniyeh ka udhëtuar nëpër shtetet e Lindjes së Mesme ku ka marrë pjesë në negociatat ndërkombëtare për konfliktin, përfshirë edhe në negociatat për lirimin e pengjeve që ende mbahen nga Hamasi.

Ne nuk kemi pasur ende një përgjigje të drejtpërdrejtë nga Izraeli për vdekjen e Haniyeh.

Por Daniel Hagari, një zëdhënës i Forcave të Mbrojtjes të Izraelit (IDF), thotë se "nuk ka ndryshime në politikën e mbrojtjes së vendit".

Në një postim në X, ai shkroi: "Në këtë kohë, IDF është duke bërë një vlerësim të situatës.

Nëse vendoset ndonjë ndryshim, ne do të përditësojmë menjëherë publikun."

Vrasja e liderit kryesor të Hamasit, Ismail Haniyeh, e ka sjellë rajonin më afër një lufte gjithëpërfshirëse se çdo herë më parë, thotë për BBC-në Nader Hashemi, një profesor i Studimeve të Lindjes së Mesme në Universitetin Georgetown, transmeton Bota sot.

"Ky është një zhvillim i madh," thotë ai. "Unë mendoj se kjo ndikon gjithashtu në ngjarjet në Liban sepse vetëm disa orë më parë Izraeli u përpoq të vriste një udhëheqës të lartë të Hezbollahut në Bejrutin jugor dhe supozimi i punës ishte se Irani dhe Hezbollahu nuk ishin të interesuar për përshkallëzimin." Por vrasja e Haniyeh ka përmbysur këto llogaritje, shton ai. "Tani Irani ka çdo nxitje për të provuar dhe përshkallëzuar këtë konflikt."

-----

Hamasi tha në një deklaratë se lideri i saj Ismail Haniyeh u vra në rezidencën e tij në Teheran në një bastisje nga Izraeli, raporton BBC. 

Grupi palestinez që kontrollon Gazën tha se Haniyeh “u vra në një sulm të pabesë”.

Izraeli ende nuk është përgjigjur apo të këtë bërë ndonjë deklaratë.

Grupi tha se ai kishte marrë pjesë në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri iranian Masoud Pezeshkian të martën.

“Lëvizja e Rezistencës Islamike Hamas vajton për popullin tonë të madh palestinez, për kombin arab dhe islamik dhe për të gjithë njerëzit e lirë të botës”, thuhet në deklaratë.

Shumica e udhëheqësve të Hamasit mbajnë një profil të ulët publik, ndërsa të tjerë kanë kaluar pjesën më të madhe të jetës së tyre duke iu shmangur tentativave për vrasje nga Izraeli.