Inteligjenca amerikane jep detaje për luftën në Ukrainë, gjersa bombardimi rus nuk ndalet/ Gjenden edhe 44 trupa të civilëve të vrarë

Aeroplani luftarak mbeti i vendosur në paradën e së hënës për fitoren ndaj Gjermanisë naziste në Moskë.

“Avioni i Kiametit” i Presidentit rus Vladimir Putin ishte me defekt, u tha si arsye. Përveç kësaj, retë e ulëta do ta bënin të pamundur një shfaqje ajrore.

Sipas ekspertit rus Sergei Sumlenny, megjithatë, këto argumente janë të rreme. Sumlenny shpjegon për "Bild": "Ata thjesht kishin frikë se mund të ndodhin disa akte sabotimi". Në fund të fundit, rrugët dhe oraret e paradës së fluturimit diheshin nga provat. “Asgjë nuk mund të jetë më e keqe se nëse një aeroplan do të ishte rrëzuar. Rusia do të turpërohej para botës, "thotë Sumlenny, i cili drejtoi Fondacionin Heinrich Böll në Kiev për gjashtë vjet, transmeton Bota Sot.

Plani i Rusisë do të ishte që tetë avionë luftarakë të formonin një "Z" në qiell. Letra është simboli i operacionit ushtarak të Rusisë në Ukrainë.

Shfaqjet e planifikuara ajrore u anuluan gjithashtu në qytetet e Shën Petersburg, Yekaterinburg, Novosibirsk dhe Samara. Zyrtarisht edhe për shkak të kushteve atmosferike./M.L.

Shtetet e Bashkuara besojnë se presidenti i Rusisë, Vladimir Putin po përgatitet për një konflikt të gjatë në Ukrainë, u tha ligjvënësve më 10 maj, Drejtorja e Inteligjencës Kombëtare të SHBA-së, Avril Haines.

"Ne vlerësojmë se presidenti Putin po përgatitet për një konflikt të zgjatur në Ukrainë, gjatë të cilit ai ende synon të arrijë qëllime përtej Donbasit", i tha Haines, Komitetit të Shërbimeve të Armatosura të Senatit.

Ka indikacione se Rusia dëshiron të zgjerojë një urë tokësore në Transdniester, tha ajo në dëshminë e saj përpara komitetit.

Ajo shtoi se Putini po mbështet në vendosmërinë perëndimore për t'u dobësuar me kalimin e kohës dhe fitorja në Donbas mund të mos i japë fund luftës.

"Putini ka shumë të ngjarë gjithashtu që gjykon se Rusia ka një aftësi dhe gatishmëri më të madhe për të duruar sfidat sesa kundërshtarët e tij, dhe ai ndoshta po mbështet në vendosmërinë e SHBA-së dhe BE-së për t'u dobësuar pasi mungesat e ushqimit, inflacioni dhe çmimet e energjisë përkeqësohen", tha Haines.

Haines i tha gjithashtu komitetit se Putini pritet të bëhet më i paparashikueshëm dhe mund të urdhërojë ligjin ushtarak në Rusi.

“Tendenca aktuale rrit gjasat që Presidenti [rus Vladimir] Putin të kthehet në mjete më drastike, duke përfshirë vendosjen e ligjit ushtarak, riorientimin e prodhimit industrial ose opsionet ushtarake potencialisht përshkallëzuese për të çliruar burimet e nevojshme për të arritur objektivat e tij”, tha ajo.

Haines tha se Putini nuk ka gjasa të urdhërojë përdorimin e armëve bërthamore nëse atdheu rus nuk përballet me një "kërcënim ekzistencial".

Por ajo tha gjithashtu se veprimet e Putinit mund të bëhen më të paparashikueshme.

“E kombinuar me realitetin që Putini përballet me një mospërputhje midis ambicieve të tij dhe aftësive aktuale konvencionale ushtarake të Rusisë, ka të ngjarë se muajt e ardhshëm mund të na shohin të ecim përgjatë një trajektoreje më të paparashikueshme dhe potencialisht përshkallëzuese”, shtoi Haines.

Gjenerallejtënant Scott Berrier, i cili gjithashtu dëshmoi para komitetit, tha se Rusia ka përdorur metoda pa dallim dhe brutale në përgjigje të rezistencës ukrainase.

Ai tha se Shtetet e Bashkuara vlerësojnë se midis tetë dhe dhjetë gjeneralë rusë janë vrarë në luftë.

Ai gjithashtu i tha komisionit se asnjëra palë nuk po fiton aktualisht./REL

Ligjvënësit amerikanë pritet të votojnë sot për një projektligj që do të autorizonte dhënien e të paktën 33 miliardë dollarëve në ndihma ushtarake dhe humanitare për Ukrainën. Përpara votimit, Presidenti Joe Biden tha se administrata e tij ka ezauruar pothuajse të gjithë autoritetin për të dërguar armë dhe paisje të tjera ushtarake nga rezervat e Pentagonit. Kreu i republikanëve në Senat, Mitch McConnell, tha të hënën se megjithëse mund t’i bëhen disa ndryshime projektligjit të propozuar nga presidenti, kërkesa pritet të miratohet me shpejtësi.

Presidenti Biden nënshkroi dje një ligj të veçantë që i jep atij autoritet të mëtejshëm për të përshpejtuar dërgimin e furnizimeve dhe paisjeve ushtarake drejt Ukrainës, sipas shembullit të një programi që u vu në përdorim gjatë Luftës së Dytë Botërore për të ndihmuar vendet që luftonin Gjermaninë naziste, të njohur si “hua-qera”. Dallimi është se këtë radhë agresori është Rusia.

“Mizoritë në të cilat janë angazhuar rusët janë të papranueshme. Dhe kostoja e luftës nuk është e paktë, por dorëzimi përballë agresionit mbart kosto edhe më të larta”, tha Presidenti Biden.

Ligji “hua-qera”, i miratuar nga Kongresi në mars 1941, i dha Presidentit Roosevelt pothuajse autoritet të pakufizuar për të dërguar ndihma materiale si municione, tanke, aeroplanë, kamionë dhe ushqim për përpjekjet e luftës në Evropë, pa ndryshuar pozicionin zyrtar të vendit për neutralitet.

Ligji autorizoi dhënien e ndihmës materiale për vendet që mbronin Shtetet e Bashkuara. Nuk kishte kufizime për armët e huazuara, fondet apo përdorimin e porteve amerikane. Ai i lejoi presidentit të transferonte materiale në Britani pa pagesë, siç parashikohej nga Ligji i Neutralitetit.

Projektligji i ri për ta ndihmuar Ukrainën nëpërmjet dhënies në përdorim të paisjeve ushtarake, i jep Presidentit Biden autoritetin për të arritur me shpejtësi marrëveshje me Ukrainën dhe vende të tjera evropiane për këto furnizime ushtarake, duke anashkaluar disa prej procedurave të rënda burokratike të Uashingtonit.

Si një shembull i rrallë në Uashington, projektligji u kalua nga ligjvënësit me vota të shumta muajin e kaluar, duke demonstruar kështu mbështetjen për qeverinë e Kievit që lufton me forcat ruse.

Zëri i Amerikës bisedoi me Senatorin republikan Dan Sullivan, një ndër bashkë-hartuesit e projektligjit, pranë një monumenti në Alaska, që nderon bashkëpunimin mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë bazuar në ligjin për dhënien në përdorim të paisjeve ushtarake gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Në atë kohë, Shtetet e Bashkuara dërguan rreth 8 mijë avionë amerikanë, që u morën në dorëzim nga pilotë sovjetikë në Fairbanks të Alaskas dhe u përdorën për të luftuar në frontin në Evropë.

“Pra është një kthim prej 180 gradësh i këtij ligji. Qartësisht tashmë është Rusia në objektiv dhe jo më përfituesja”, thotë Senatori Sullivan.

Ligji i ri vjen ndërsa Pentagoni konfirmoi të dhënat se ushtarët rusë po i marrin me forcë ukrainasit drejt territorit rus.

“E kundërshtojmë marrjen me forcë në Rusi të ukrainasve. Është e papërgjegjshme – nuk sillet kështu një fuqi e përgjegjshme. Sigurisht, një tjetër tregues se ai (Presidenti Putin) thjesht nuk mundet ta pranojë dhe respektojë sovranitetin ukrainas dhe se ata janë shtetas të një vendi tjetër”, tha sekretari i shtypit i Pentagonit, John Kirby.

Për më tej, organizata e të drejtave të njeriut Amnesty International njoftoi të hënën se disponon evidencë për krimet e luftës që bënë forcat ruse në Kiev.

Në Ditën e Fitores, kur rusët kujtuan fitoren ndaj luftës brutale të Adolf Hitlerit, Presidenti Putin fajësoi në fjalimin e tij Ukrainën dhe Perëndimin për atë që e quajti “një kërcënim i papranueshëm”.

Por, Presidenti ukrainas Zelenskyy u zotua se forcat ukrainase do të luftojnë ashtu si stërgjyshërit e tyre gjatë Luftës së Dytë Botërore për të mbrojtur të ardhmen e fëmijëve ukrainas dhe denoncoi përsëritjen e krimeve të tmerrshme të regjimit të Hitlerit dhe kopjimin e filozofisë naziste.

Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Ukrainës deri më tani rreth 4 miliardë dollarë armatime dhe paisje dhe Presidenti Biden i ka kërkuar tashmë Kongresit edhe 33 miliardë dollarë të tjera për të furnizuar me paisje ushtarake Ukrainën deri në muajin shtator./VOA

Forcat ruse goditën me raketa portin e Odesës, me sa duket për të ndërprerë rrugët e furnizmit të Ukrainës me armë.

Sipas zyrtarëve ukrainas sulmi ka ndodhur të hënën dhe raketat kanë goditur një qendër tregtare si dhe një magazinë. Një person humbi jetën dhe 5 janë plagosur.

Sipas zyrtarëve ukrainas, një pjesë e raketave kanë qënë të vjetra, të epokës sovjetike, ndërsa disa kanë qënë raketa moderne hipersonike.

Zyrtarë ukrainas, britanikë dhe amerikanë, thonë se Rusisë po i mbarojnë me shpejtësi armët me precision të lartë, duke shtuar rrezikun që të përdorë raketa të zakonshme, që mund të shkaktojnë më shumë dëme.

Që kur Presidenti Putin nuk arriti të merrte Kievin në ditët e para të luftimeve, ai e ka kthyer vëmendjen nga rajoni industrial i Donbasit në lindje dhe sipas disa ekspertëve, synimet e Moskës mund të përfshijnë edhe shkëputjen e plotë të Ukrainës nga brigjet e saj në Detin e Zi.

Kjo do t’i jepte Rusisë mundësinë të lidhej përmes tokës si me Gadishullin e Krimesë, që e aneksoi në vitin 2014, ashtu edhe me Transdnistrian, rajonin separatist të Moldavisë.

Edhe në se Rusia nuk do të arrinte ta shkëpuste Ukrainën nga Deti i Zi dhe duket, se ajo nuk i ka forcat e nevojshme për ta bërë këtë, vazhdimi i goditjes së Odesës me raketa, pasqyron rëndësinë e këtij qyteti si një pikë nevralgjike transporti.

Odesa, porti më i madh i Ukrainës, është gjithashtu pika kryesore nga eksportohet gruri dhe bllokada e Rusisë ka shkaktuar tashmë vështirësi në furnizimin global me drithëra./VOA

Finlanda dhe Suedia pritet të aplikojnë zyrtarisht për t'iu bashkuar NATO-s gjatë këtij muaji. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës Henry Ridgwell nga Helsinki, autoritetet e të dyja vendeve thonë se sulmi i paprovokuar i Rusisë në Ukrainë, ka ndryshuar dinamikën e sigurisë në Evropë dhe se kërcënimi bërthamor i Kremlinit, kërkon mbrojtjen kolektive, që ofron aleanca.

Prej dekadash, edhe gjatë kulmit të Luftës së Ftohtë, Finlanda ka ruajtur një kurs të kujdesshëm neutraliteti, ndërsa NATO dhe Rusia përpiqeshin për epërsi në Evropë.

Por situata ka ndryshuar në harkun kohor të brenda pak muajve. Perfaqësues të qeverisë finlandeze i thanë Zërit të Amerikës se presin të aplikojnë zyrtarisht për t'u anëtarësuar në NATO brenda dy javëve të ardhshme.

“Është e qartë se gjithçka ka ndryshuar që kur Rusia filloi luftën në Ukrainë. Ne duhet të marrim vendime bazuar në interesin tonë kombëtar. Cila është mënyra më e mirë për të garantuar sigurinë e finlandezëve dhe të Finlandës? Ne jemi pjesë e Perëndimit dhe anëtarësimi në NATO është një lloj finalizimi i integrimit tonë perëndimor”, thotë Tytti Tuppurainen, Ministre e Finlandës për Çështjet Evropiane.

Mendimi i opinionit publik ka ndryshuar, që kur Rusia sulmoi Ukrainën. Në fund të vitit të kaluar, një e katërta e popullsisë finlandeze u shpreh pro anëtarësimit në NATO. Sondazhi i fundit tregon se 76 për qind janë në favor të bashkimit me aleancën.

“Ne nuk mund të jetojmë si më parë me një fqinj kaq të paparashikueshëm. Ndaj NATO është mundësia e vetme si zgjidhje për sigurinë (tonë)”, thotë Pekka Luhta, banor i Helsinkit

“Nëse shikoni faktet gjeografike, ne jemi i vetmi vend evropian, jo anëtar i NATO-s, fqinj me Rusinë, që nuk është sulmuar deri më tani. Sipas meje kjo tregon dhe arsyen, pse ne duhet t'i bashkohemi (aleancës). Nuk i besoj shumë Rusisë”, thotë Sanna Allt, banore e Helsinkit.

Finlanda po shqyrton një aplikim të përbashkët për anëtarësim në NATO me Suedinë, e cila deri më tani ka mbajtur gjithashtu një status neutral. Aleanca e ka bërë të qartë se Finlanda dhe Suedia, janë mëse të mirëpritura dhe mund të anëtarësohen brenda disa muajsh.

Të dyja janë vende anëtare të Bashkimit Evropian. Trupat e tyre ushtarake marrin pjesë rregullisht në stërvitjet e NATO-s dhe janë të afta të përfshihen në aktivitete luftarake në rajonin e Arktikut. Ato do të rrisnin ndjeshëm aftësitë e aleancës në Baltik dhe Evropën Veriore, ku Rusia ka një prani masive ushtarake.

“Do të ishte një grup i konsiderueshëm i kombeve nordike brenda aleancës në të ardhmen. Dhe kjo ka një kuptim. Së dyti janë aftësitë dhe njohuritë ushtarake. Mendoj se ne kemi një forcë moderne e të aftë mbrojtëse, që kemi ndërtuar ndër vite”, thotë Gjenerali Sami Nurmi (Ministria Finlandeze e Mbrojtjes).

Rusia ka kërcënuar me atë që e quan një "përgjigje teknike ushtarake" nëse Finlanda dhe Suedia i bashkohen NATO-s, duke përfshirë dislokimin e armëve bërthamore në enklavën ruse të Kaliningradit. Por kërcënime të tilla bërthamore, mund të kenë prodhuar efektin e kundërt.

“Një kërcënim të tillë nuk e kemi parë as gjatë Luftës së Ftohtë. Kjo është shqetësuese dhe një nga arsyet e qarta pse elita politike finlandeze po ndryshon mendim, se megjithëse mbrojtja e Finlandës mund të jetë e fortë, ajo kurrë nuk do të jetë në gjendje të ndërtojë një sistem ​të fortë parandalues ​bërthamor. Mënyra e vetme për ta bërë këtë, është anëtarësimi në NATO”, thotë Charly Salonius-Pasternak, përfaqësues i Institutit finlandez për Marrëdhëniet Ndërkombëtare.

Para sulmit në Ukrainë, Presidenti rus Vladimir Putin kërkoi që NATO të tërhiqte forcat e saj nga Evropa Lindore. Në vend të kësaj, aleanca duket e vendosur të pranojë anëtarë të rinj.

“Ndryshimi rrënjësor i të menduarit mbi politikën e sigurisë dhe të mbrojtjes nga ana e këtyre dy vendeve, brenda disa muajsh, sigurisht që duhet parë si një tjetër dështim strategjik i Putinit”, thotë analisti Salonius-Pasternak.

Për Finlandën dhe Suedinë, anëtarësimi në NATO do të përfaqësonte një ndryshim tejet të madh në këndvështrimin e saj strategjik.

Që kur shpalli pavarësinë nga Rusia në vitin 1917, Finlanda ka qenë një vend neutral. Por sulmi i Rusisë në Ukrainë ka nxitur një rishikim radikal të nevojave të saj mbi sigurinë, përballë kërcënimit të fqinjit të saj lindor./VOA

Kryeministri Boris Johnson do të udhëtojë në Suedi dhe Finlandë të mërkurën.

Zëdhënësi i tij tha se masa "jo vetëm për Ukrainën, por për sigurinë më të gjerë të Evropës".

Suedia dhe Finlanda pritet të marrin një vendim nëse do të aplikojnë për t'u bashkuar me NATO-n këtë muaj, raporton Sky News, transmeton Bota sot./A.SH

Kombet e Bashkuara thonë se më shumë se tetë milionë civilë janë zhvendosur brenda Ukrainës që kur Rusia filloi pushtimin e saj më 24 shkurt, pasi u larguan nga shtëpitë e tyre, por qëndruan brenda vendit të shkatërruar nga lufta, shkruan BBC, percjell Bota sot.

Shifra e OKB-së bazohet në kërkimin e kryer nga Organizata Ndërkombëtare për Migracionin (IOM) midis 17 prillit dhe 3 majit.

Sondazhi i IOM-it thekson mbështetjen financiare si nevojë dërrmuese për personat e zhvendosur brenda vendit, si dhe nevojën për strehim.

Ai thotë se gati gjysma e atyre njerëzve, ose 44%, po mendonin për zhvendosje të mëtejshme për shkak të shkallës së krizës humanitare në vend.

“Nevojat e të zhvendosurve brenda vendit dhe të të gjithë të prekurve nga lufta në Ukrainë po rriten çdo orë,” thotë drejtori i përgjithshëm i IOM-it, António Vitorino./A.SH

Lideri autoritar bjellorus, Alyaksandr Lukashenka, tha se Moska është pajtuar që ta ndihmojë Minskun që të prodhojë raketa, përfshirë edhe një raketë të ngjashme me raketën ruse,Iskander.

Bjellorusia, aleatja më e afërt e Rusisë gjatë pushtimit të Ukrainës, po shikon mundësitë që të rrisë aftësitë e saj ushtarake, raportoi më 10 maj agjencia shtetërore e lajmeve, Belta.

Lukashenka, gjatë një takimi me zyrtarët e mbrojtjes, tha se ngjarjet në Ukrainë treguan për rëndësinë e pajisjes së ushtrisë me armë dhe furnizime moderne e efektive, dhe potencoi po ashtu rëndësinë logjistikës.

Lukashenka tha se ka fituar mbështetjen e presidentit rus, Vladimir Putin, gjatë një takimi të zhvilluar në Lindjen e Largët në Rusi, ku u diskutua me personat që janë të përfshirë në prodhimin e raketave në Rusi dhe ai tha se shprehu interesim që edhe Bjellorusia të bëjë përparime në këtë drejtim.

“Ne po krijojmë një raketë të re”, citohet të ketë thënë Lukashenka, raportoi Belta.

“Një raketë shumë efektive e ngjashme me modelin e Iskanderit”, tha ai, duke shtuar se Rusia ka shprehur mbështetje të plotë për Bjellorusinë.

Rusia ka përdorur raketat e tipit Iskander gjatë luftës në Ukrainë, apo siç e quan Moska “operacion të posaçëm ushtarak”.

Rusia ka përdorur territorin e Bjellorusisë për të nisur pushtimin e Ukrainës, edhe pse Minsku ka thënë se trupat bjelloruse nuk janë të përfshira në pushtimin e Kievit./REL

Odesa e bukur buzë detit ishte dikur një xhevahir i perandorisë ruse. Tani është një tjetër objektiv në rrëmbimin e tokës ukrainase të presidentit rus Vladimir Putin, raporton BBC, percjell Bota sot.

Kapja e qytetit duket si pjesë e një plani për trupat që të avancojnë në perëndim përgjatë bregut nga Mykolaiv dhe përfundimisht të kapin territorin deri në Transnistria, një rrëshqitje e Moldavisë që është kontrolluar nga Rusia që nga një luftë në vitet 1990.

Një gjë dihet: tani për tani, ushtria e Ukrainës po mban rusët dhe luftimet më të ashpra janë më në lindje. Por Odesa do të ishte një çmim i madh për Rusinë, duke shkurtuar hyrjen e Ukrainës në det dhe duke i dhënë një goditje shkatërruese eksporteve dhe ekonomisë së saj.

Qyteti është kryesisht rusisht-folës dhe fillimisht kishte dyshime mbi besnikërinë e tij, nëse Rusia sulmonte.

Më shumë se dy muaj luftë - dhe sulme të shumta raketash me rreze të gjatë - duket se e kanë zgjidhur këtë. Tani një nga frikërat kryesore është se qyteti përfundon nën rrethim, një tjetër Mariupol./A.SH

Shkeljet e të drejtave të njeriut në Ukrainë "që mund të përbëjnë krime lufte" janë raportuar, thotë OKB - duke përfshirë vrasjet, dhunën seksuale dhe zhdukjet.

Kryetarja e misionit të OKB-së për të drejtat e njeriut në Ukrainë, Matilda Bogner thotë se ka marrë raporte për përdhunim, lakuriqësi të detyruar dhe kërcënime për dhunë seksuale pasi vizitoi 14 qytete në rajonet e Kievit dhe Chernihiv, shkruan BBC, transmeton Bota sot.

“Gratë dhe vajzat janë viktimat më të përmendura”, thotë ajo.

Që nga pushtimi në shkurt, OKB thotë se ka dokumentuar 204 raste të zhdukjes me forcë.

Përveç nënvizimit të akteve të kryera nga forcat ruse, konferenca e OKB-së shton: "Ne kemi marrë informacion të besueshëm të torturës, keqtrajtimit dhe ndalimit pa komunikim nga forcat e armatosura ukrainase të robërve të luftës që i përkasin forcave të armatosura ruse dhe grupeve të armatosura të lidhura me to. "

Rusia dhe Ukraina "duhet t'i hetojnë menjëherë dhe në mënyrë efektive" këto akuza dhe "të udhëzojnë forcat e tyre" të ndalojnë shkeljet e mëtejshme, thotë Bogner.

OKB thotë se ka regjistruar gjithashtu qindra objekte arsimore dhe mjekësore dhe rreth 50 objekte kulti që janë dëmtuar ose shkatërruar në të gjithë Ukrainën.

Në një konferencë shtypi në Gjenevë, Bogner thotë se numri i civilëve të vrarë është "me mijëra më i lartë" se shifra e dhënë fillimisht prej 3,381 dhe shkalla e vdekshmërisë është përkeqësuar pasi njerëzit nuk mund të kenë ndihmën mjekësore.

Misioni monitorues i OKB-së në Ukrainë ka dokumentuar shkelje të ligjit humanitar dhe ligjit të të drejtave të njeriut që nga fillimi i pushtimit më 24 shkurt./A.SH