LIVE: Kundërpërgjigjet Putini - Tensione të reja me dy vendet nordike/ SHBA dhe Britania do të forcojnë praninë ushtarake në NATO

Moska zyrtare tha të mërkurën se kufizimet e vendosura nga Norvegjia e bënë të pamundur transportin e mallrave në vendbanimet ruse në ishullin Arktik të Svalbard dhe kërcënoi "masa hakmarrjeje" të papërcaktuara nëse Oslo nuk e zgjidh çështjen.

Svalbard, një arkipelag midis bregut verior të Norvegjisë dhe Polit të Veriut, i përket Norvegjisë, por Rusia ka të drejtë të shfrytëzojë burimet natyrore sipas një marrëveshjeje të nënshkruar në vitin 1920, dhe disa pjesë të arkipelagut janë të banuara kryesisht nga rusët.

Norvegjia, e cila nuk është anëtare e Bashkimit Evropian, por zbaton sanksionet e saj kundër Rusisë, tha se sanksionet nuk do të zbatohen për transportin detar të mallrave në Svalbard.

Megjithatë, pjesa më e madhe e ngarkesave të destinuara për vendbanimet ruse fillimisht kalon përmes një postblloku në Norvegjinë vendase, e cila nga ana tjetër është e mbyllur për mallrat në listën e sanksioneve.

Ministria e Jashtme e Rusisë e ka ftuar diplomatin norvegjez për bisedime mbi kufizimet, të cilat ajo tha se kanë ndërprerë furnizimin e furnizimeve kritike, përfshirë ushqimin dhe pajisjet mjekësore.

Moska e quajti situatën "të papranueshme" dhe paralajmëroi se veprimi "armiqësor" kundër Rusisë do të çonte në "hakmarrje".

Ministria e Punëve të Jashtme Norvegjeze nuk ishte menjëherë e disponueshme për koment.

Rusia është përballur me sanksione që kufizojnë transportin e mallrave të saj nëpër Evropë që nga pushtimi i Ukrainës në shkurt. Këtë javë, Lituania filloi të vendosë sanksione ndaj disa prej mallrave që Rusia transporton me hekurudhë në rajonin e Kaliningradit, një enklavë ruse në Detin Baltik.

Rusia, e cila i quan operacionet e saj në Ukrainë një "operacion special ushtarak", thotë se kufizimet shënojnë një "bllokadë" dhe ka premtuar një hakmarrje të pacaktuar.

NATO do të ftojë Suedinë dhe Finlandën që të bëhen anëtare të saj, thuhet në deklaratën e Aleancës Veri-Atlantike nga takimi i sotëm në Madrid.

Në deklaratë thuhet se anëtarësimi i dy vendeve do t'i bënte aleatët dhe zonën euroatlantike më të sigurt, dhe NATO-n "më të fortë". Ai e përshkruan Rusinë si "kërcënimin më të rëndësishëm dhe të drejtpërdrejtë për sigurinë e aleatëve".

Aleanca ka premtuar ndihmë të mëtejshme për Kievin dhe ka rënë dakord për një paketë mbështetjeje në modernizimin e sektorit të mbrojtjes së Ukrainës.

Në të njëjtën kohë, NATO ka vendosur të forcojë ndjeshëm aftësitë e saj mbrojtëse.

Thuhet se në krahun lindor do të dërgohen “forca të gatshme luftarake” shtesë, të cilat do të rrisin grupet luftarake në njësi me madhësi brigada dhe do të forcojnë komandën atje.

Krerët e shteteve dhe qeverive të anëtarëve të NATO-s në Madrid miratuan një Koncept të ri Strategjik për dekadën e ardhshme, në të cilin Rusia përshkruhet si kërcënimi më domethënës dhe i drejtpërdrejtë për sigurinë e aleancës.

Koncepti i ri Strategjik përmend Kinën për herë të parë si një sfidë për sigurinë, interesat dhe vlerat e NATO-s.

Koncepti strategjik i NATO-s ndryshon afërsisht çdo 10 vjet dhe është dokumenti i dytë më i rëndësishëm i Aleancës.

Në dokumentin e mëparshëm, të miratuar në Lisbonë në vitin 2010, Rusia u përcaktua si partnere e NATO-s.

Të mërkurën inteligjenca ukrainase bëri të ditur se 144 ushtarë ukrainas, përfshi shumë luftëtarë të kapur rob në fabrikën e çelikut Azovstal në qytetin port të Mariupolit, ishin liruar në një shkëmbim mes të burgosurve me Moskën.

"Ky është shkëmbimi më i madh që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës. Nga 144 të liruarit, 95 janë luftëtarë të Azovstal," thuhet në deklaratën e drejtorisë së inteligjencës të ministrisë së mbrojtjes të Ukrainës.

Në postimin e bërë në rrjetin social “Telegram”, nuk specifikohet se kur dhe ku u bë shkëmbimi apo sa të burgosur rusë u liruan si pjesë e marrëveshjes.

Ai shtoi se 43 nga ushtarakët e liruar i përkisnin regjimentit të Azov-it, një ish njësi paraushtarake që tani është e integruar në ushtrinë ukrainase.

Rusia e konsideron njësinë një organizatë neo-naziste dhe më parë ka thënë se ushtarët e saj duhet të dalin në gjyq.

Moska dhe Kievi kanë shkëmbyer të burgosur disa herë që nga pushtimi i Rusisë më 24 shkurt.

Shkëmbimi i mëparshëm u bë të martën, në 28 qershor dhe përfshinte 17 të burgosur ukrainas./REL

Siria ka njohur pavarësinë dhe sovranitetin e Republikave Popullore të Donetskut dhe Luhanskut (DNR dhe LNR), njoftoi Ministria e Punëve të Jashtme të vendit.

“Republika Arabe Siriane ka vendosur të njohë pavarësinë dhe sovranitetin e Republikës Popullore të Donetskut dhe Republikës Popullore të Luhanskut”, njoftoi Ministria e Jashtme siriane në një deklaratë të lëshuar nga agjencia shtetërore siriane SANA.

Në shkurt, pas një takimi të jashtëzakonshëm të madh të Këshillit të Sigurimit të vendit, presidenti rus Vladimir Putin iu drejtua qytetarëve të Federatës Ruse dhe deklaroi se e konsideronte të nevojshme marrjen e një vendimi për njohjen e menjëhershme të sovranitetit të LNR dhe DNR.

Putin arsyetoi vendimin se ndaj popullatës së atyre vendeve po kryhet dhunë dhe paligjshmëri dhe se nuk ka asnjë zgjidhje tjetër pos njohjes dhe intervenimit ushtarak.

Menjëherë pas fjalimit të tij, presidenti nënshkroi dekretet në Kremlin për njohjen e republikave të Donbasit.

Në dekretet e tij, Putin urdhëroi Forcat e Armatosura Ruse të sigurojnë ruajtjen e paqes në DNR dhe LNR. 

Kushërira e Vladimir Putinit dhe njeriu i dytë më i pasur i Rusisë janë personat më të fundit të Kremlinit që janë sanksionuar nga qeveria e Mbretërisë së Bashkuar.

Britania e Madhe bëri të ditur të mërkurën vendosjen e sanksioneve ndaj oligarkut Vladimir Potanin, i përshkruar nga Londra si njeriu i dytë më i pasur i Rusisë dhe i cili ka blerë asete nga firmat që po largohen nga Rusia pas pushtimit të Ukrainës.

Potanin “vazhdon të grumbullojë pasuri” që kur presidenti Vladimir Putin urdhëroi pushtimin e Ukrainës, shkruhet në deklaratën e qeverisë britanike.

Banka franceze “Societe Generale”, e cila iu bashkua kompanive të tjera perëndimore që ndaluan aktivitetin e tyre në Rusi, muajin e kaluar finalizuan shitjen e filialit të tyre rus “Rosbank” te një firmë investimesh të financuar nga Potanin.

Potanin është gjithashtu edhe bashkëpronari gjigantit rus “Norilsk Nickel”. Revista prestigjioze “Forbes” e listoi atësi personin e dytë më tëpasur në Rusi me një kapital prej 27 miliardë dollarësh.

Një tjetër person i sanksionuar nga Britania është Anna Tsivileva, një kushëri i parë i Putinit që drejtonte kompaninë minerare për nxjerrjen e qymyrit “JSC Kolmar Group”.

"Sanksionet e sotme tregojnë se askush dhe asgjë nuk përjashtohet nga sanksionet, përfshi rrethin e brendshëm të Putinit”, deklaroi zëdhënësi i qeverisë britanike.

“Për sa kohë Putini vazhdon sulmin e tij të përgjakshëm ndaj Ukrainës, ne do të përdorim sanksionet për të dobësuar makinerinë ruse të luftës”./REL

NATO ka nisur zyrtarisht procesin e pranimit të Finlandës dhe Suedisë.

Sipas informacioneve të agjencisë gjermane të shtypit, të gjithë krerët e shteteve dhe qeverive të 30 vendeve anëtare miratuan planet në takimin e nivelit të lartë në Madrid të mërkurën.

Në takimin e tyre të nivelit të lartë në Madrid, krerët e shteteve dhe qeverive të 30 vendeve të NATO-s vendosën për konceptin e ri strategjik për aleancën ushtarake.

Agjencia gjermane e shtypit e mësoi këtë nga pjesëmarrësit e takimit.

Dokumenti bazë kishte shkaktuar tashmë një bujë në prag të vendimit, sepse ai e përshkruan Rusinë si "kërcënimin më të madh dhe më të menjëhershëm për sigurinë e aleatëve dhe për paqen dhe stabilitetin në zonën euro-atlantike".

Kancelari gjerman Olaf Scholz tha se shtetet anëtare të NATO-s do të vazhdojnë të furnizojnë Ukrainën me armë për sa kohë të jetë e nevojshme, në mënyrë që të vetëmbrohet nga agresioni brutal i Rusisë.

Ndërsa kryeministri britanik, Boris Johnson thanë nisje të samitit se Rusia ndryshe nga sa kishte shpresuar, me luftën në Ukrainë do të ketë më shumë NATO në kufijtë e saj.

“Rusia ka shkelur sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës me këtë luftë brutale. Për këtë arsye është e drejtë që shtetet takohen këtu edhe me qëllimin për të ndihmuar Ukrainën të vetëmbrohet; përmes mjeteve financiare, humanitare por edhe armëve të cilat i duhen urgjentisht. Mesazhi ynë është: Ne do të vazhdojmë të mbështesim Ukrainën për aq kohë sa te jete e nevojshme, në mënyrë qe vendi të mund të mbrojë veten”, tha kancelari gjerman.

Forcat ruse janë duke bombarduar qytetin e Lisiçanskut pa dallim dhe zyrtarët rajonalë ukrainas, e kanë përshkruar situatën si “shumë të vështirë”.

Ky është qyteti i fundit që kontrollohet nga forcat ushtarake të Ukrainës në lindje të shtetit.

Inteligjenca britanike ka thënë në përditësimin e saj të fundit më 29 qershor se forcat ruse vazhdojnë të bëjnë përparim në tentimet e tyre për rrethim të Lisiçanskut.

Udhëheqësi i Luhanskut, Serhiy Hayday, rajon ku gjendet Lisiçansku, ka raportuar po ashtu për rritje të aktivitetit ushtarak.

“Rusët janë duke përdorur secilën armë që kanë… pa bërë dallim nëse shënjestrat janë ushtarake apo jo – shkollat, kopshtet e fëmijëve, institucionet kulturore”, ka thënë Hayday.

Sipas tij, situata në Lisiçansk i ngjan asaj të Severodonjeckut, ku forcat ruse kanë shkatërruar ndërtesë pas ndërtese.

Severodonjecku ka rënë nën kontrollin e Rusisë më 25 qershor.

“Situata në Lisiçansk është shumë e vështirë. Gjithçka po shkatërrohet”, ka thënë Hayday.

Ndërkohë, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka akuzuar Rusinë se ka shënjestruar me qëllim civilët në një qendër tregtare në Kremençuk, ku kanë vdekur të paktën 18 persona dhe dhjetëra të tjerë janë të plagosur.

“Raketa ruse ka goditur këtë lokacion me qëllim. Me qëllim. Është e qartë se vrasësit rusë kanë pasur koordinatat e sakta”, ka thënë Zelensky në adresimin e tij ditor.

“Ata kanë dashur të vrasin sa më shumë njerëz”.

Përveç kësaj, Zelensky u ka kërkuar Kombeve të Bashkuara që të dërgojnë një të dërguar special në zonën e sulmit.

Autoritetet besojnë se rreth 36 njerëz janë ende të zhdukur pas sulmit të 27 qershorit.

Ministria britanike e Mbrojtjes ka thënë në përditësimin e saj të fundit më 29 qershor se “ka mundësi reale” që sulmet me raketa në qendrën tregtare në Kremençuk, kanë pasur cak një objekt infrastrukturor në afërsi.

Në deklaratën e saj është thënë se mungesa e precizitetit nga ana e rusëve, në kryerjen e sulmeve me rreze të gjatë, ka rezultuar edhe në të kaluarën me një numër të madh viktimash në incidentet në Kramatorsk.

Presidenti rus Vladimir Putin, ka urdhëruar pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt.

Ai e quan luftën si “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Udhëheqësit e G7 do të vazhdojnë të përpiqen që Rusia të paguajë një çmim të lartë politik dhe ekonomik për luftën e saj kundër Ukrainës, tha kancelari gjerman Olaf Scholz në konferencën përmbyllëse për shtyp pas samitit të G7 në Gjermani të martën, sipas CNN.

“Asnjëherë fundi i luftës nuk është i parashikueshëm dhe është e rëndësishme që ne të vazhdojmë presionin dhe të vazhdojmë mbështetjen, në mënyrë që Rusia të kuptojë se nuk mund të zbatojë një paqe diktatoriale”, tha Scholz.

“Pa një marrëveshje të drejtë me Ukrainën, sanksionet do të vazhdojnë të ekzistojnë”, shtoi Scholz.

Në përfundim të samitit të G7, liderët thanë se sanksionet kundër Rusisë do të mbahen për aq kohë sa të jetë e nevojshme. Ndërsa liderët e G7 ritheksuan dënimin e tyre për “luftën e pajustifikueshme, të paprovokuar dhe të paligjshme të Rusisë kundër Ukrainës”, ata i bënë thirrje Kinës që të bëjë presion ndaj Rusisë për të tërhequr trupat e saj nga Ukraina.

Scholz tha se priste që Kina të mos minonte sanksionet kundër Rusisë. Bashkëpunimi me Kinën ishte ambivalent, tha ai, duke shtuar se vendi “po luftonte me pasojat e strategjisë së tij Covid, e cila gjithashtu ka pasoja për tregtinë botërore”.

G7 u zotua të mbështesë Ukrainën për aq kohë sa do të jetë e nevojshme, financiarisht, ushtarakisht dhe nga ana diplomatike dhe humanitare. Mjetet financiare për Ukrainën do të arrijnë në mbi 2.8 miliardë dollarë ndihmë humanitare në vitin 2022, si dhe 29.5 miliardë dollarë ndihmë buxhetore, sipas deklaratës.

Kancelari gjerman ndërkohë bëri thirrje për një Plan Marshall për rindërtimin e Ukrainës pas luftës.