LIVE: Ndodh befasia: Rusia mund të kërkojë armëpushim - Pentagoni vihet në alarm: Cënohet siguria kombëtare, kjo është arsyeja

Rrjedhja e dokumenteve të klasifikuara, shumica e të cilave ishin të lidhura me Ukrainën, përbën një “rrezik shumë serioz” për sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, tha Pentagoni.

“Fakti që këto dokumente po qarkullojnë në internet është një rrezik shumë serioz për sigurinë kombëtare dhe mund të nxisë potencialisht dezinformimin,” u tha gazetarëve zëdhënësi i Departamentit të Mbrojtjes të SHBA, Chris Meagher.

Dokumentet duket se janë autentike, megjithatë, sipas Pentagonit, disa nga imazhet duket se janë ndryshuar.

Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin u njoftua për herë të parë për rrjedhjen e këtyre dokumenteve në internet të enjten, më 6 prill. Zyrtarë të lartë informuan gjithashtu Komisionet e Sigurisë Kombëtare të Kongresit mbi zhvillimet.

Të dielën, u njoftua se Departamenti Amerikan i Drejtësisë ka nisur një hetim mbi burimin e rrjedhjes.

Materiali lidhet kryesisht me pushtimin rus të Ukrainës dhe jo vetëm raporte dhe dokumente për konfliktin e luftës, por edhe analiza shumë të ndjeshme për aleatët amerikanë.

Sipas gazetës amerikane Washington Post, e cila citon zyrtarë amerikanë, disa nga këto dokumente duket se janë falsifikuar. Megjithatë, shumica e tyre janë autentike dhe korrespondojnë me raportet e CIA-s që qarkullojnë në Shtëpinë e Bardhë, Pentagon apo edhe Departamentin e Shtetit të SHBA-së, thotë i njëjti burim.

Rrjedhjet mund të jenë të vlefshme për Moskën, pasi dokumentet tregojnë shkallën në të cilën shërbimet e inteligjencës amerikane kanë depërtuar në pjesë të aparatit ushtarak rus, sipas analizave të mediave amerikane.

Sidomos edhe pasi disa përmbajnë informacione që lidhen me diskutimet e brendshme të qeverive që janë aleate të SHBA.

Presidenti rus Vladimir Putin mund të bëjë thirrje për një armëpushim për shkak të Pashkëve këtë javë për të bërë avancime në Bakhmut, sipas një instituti kërkimor me bazë në SHBA.

Një pauzë më 16 prill, Pashkët Ortodokse, do t’i lejonte forcat e saj të përgatisin mbrojtje kundër kundërsulmit pranveror të Ukrainës, ka thënë Instituti për Studimin e Luftës.

Analistët thanë se Kremlini bën thirrje për armëpushim gjatë festave fetare si pjesë e strategjisë së tij në fushën e betejës.

“Putini mund të bëjë thirrje për një armëpushim për ta cilësuar Ukrainën si të papërshtatshme dhe të pavullnetshme për të ndërmarrë hapat e nevojshëm drejt negociatave”, thuhet në një raport të ISW-s.

Raporti gjithashtu shtoi se duke u thirrur në baza fetare për një armëpushim, Putin do të shpresojë gjithashtu që ta paraqesë Ukrainën si shtypëse të grupeve fetare.

Por sipas mendimit të ISW-s: “Nëse Rusia ofron dhe Ukraina refuzon një armëpushim për Pashkët Ortodokse, Kremlini nuk do të ketë treguar përkushtim më të madh ndaj mbrojtjes së krishterimit ose vlerave të krishtera dhe as nuk do të tregojë se Kievi i refuzon ato vlera.

“Putini thjesht do të ketë demonstruar, edhe një herë, cinizmin e tij”

Rusia po përdor "forcën politike në përpjekje për të dominuar Bjellorusinë", tha analisti ushtarak Sean Bell, përcjell Bota sot.

Duke analizuar një vizitë në vend nga ministri rus i mbrojtjes Sergei Shoigu, Bell tha se Rusia "po shtrin fuqinë e saj politike mbi Bjellorusinë".

Ai vuri në dukje Rusinë duke trajnuar ushtrinë e saj në Bjellorusi, duke shtuar sulmet ndaj Ukrainës nga Bjellorusia dhe planet për të vendosur armë bërthamore në vend.

Bell tha: “E gjithë kjo është një justifikim për marrjen e gjithnjë e më shumë trupave ruse në tokën bjelloruse.

"Është si një pushtim, por i fshehur."

Presidenti i Bjellorusisë, Alexander Lukashenko, e ka cilësuar praninë e shtuar ushtarake ruse si një mjet për të mbrojtur vendin nga agresioni perëndimor.

Kremlini ka ndjekur njëkohësisht një marrëveshje bashkim-shtet që përafron politikën bjelloruse me atë të Rusisë.

Rusia “ka gjasa të ketë shtuar sulmet” rreth qytetit lindor të Marinkas në javën e fundit, njoftoi inteligjenca britanike.

Ministria e Mbrojtjes e Britanisë së Madhe deklaroi se Marinka është sulmuar që nga viti 2014 dhe është “shkatërruar kryesisht nga shkëmbimet e artilerisë”.

Qyteti është rreth 18 kilometra në jugperëndim të qytetit Donetsk, raporton skynews.

“Rusia vazhdon t’i japë prioritet të lartë operacioneve të burimeve në sektorin më të gjerë të Donetskut”, tha Ministria e Mbrojtjes.

Ai shtoi se Moska po “shpenzon burime të konsiderueshme për përfitime minimale”.

Ndryshe, Rusia ka nisur pushtimin e pajustifikueshëm të shtetit ukrainas më 24 shkurt të vitit të kaluar duke shkaktuar mijëra viktima dhe dëme të shumta materiale

Ukraina ka ndryshuar disa nga planet ushtarake pasi u zbuluan dhjetëra dokumente të Pentagonit, tha një burim i afërt me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky.

Dokumentet janë pjesë e materialit të inteligjencës së SHBA-së dhe NATO-s, i cili është zbuluar kohët e fundit dhe është shfaqur në platformën e mediave sociale Discord.

Ato përmbajnë një vlerësim të fuqisë së makinerisë luftarake të Moskës, por tregojnë edhe mangësitë e ushtrisë ukrainase.

Ndërsa zyrtarët ukrainas i kanë hedhur poshtë dokumentet duke thënë se janë “të rreme”, zyrtarët amerikanë kanë konfirmuar për New York Times dhe CNN se dokumentet janë legjitime, megjithëse disa prej tyre duket se janë ndryshuar.

Këshilltari i shefit të zyrës së presidentit të Ukrainës, Mykhailo Podolyak, tha se beson që dokumentet “bazohen në një sasi të madhe informacioni të fabrikuar” dhe se ato “nuk kanë të bëjnë fare me planet reale të Ukrainës”.

Dokumentet zbulojnë gjithashtu se SHBA-ja spiunoi presidentin Zelenskyn, gjë që zemëroi thellësisht zyrtarët ukrainas, tha një burim i afërt me presidentin.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky kritikoi Rusinë për sulmin vdekjeprurës të raportuar nga shërbimi i urgjencës i Ukrainës në Zaporizhzhia.

“Kështu e kalon shteti terrorist të ‘Dielën e Palmave’”, tha Zelensky, duke iu referuar festës së sotme sipas ortodoksëve të lindjes, ndërsa të krishterët festojnë të dielën e Pashkëve.

Të paktën dy persona u vranë kur sulmet ruse goditën qytetin jugor gjatë natës, sipas Shërbimit Shtetëror të Emergjencave të Ukrainës.

Një burrë 50-vjeçar së bashku me vajzën 11-vjeçare u vranë pasi sulmet shkatërruan pjesërisht një ndërtesë banimi, thanë zyrtarët në Telegram.

Ekipet e shpëtimit nxorrën një grua 46-vjeçare nga rrënojat, shtoi ajo, raporton cnn.

“Kjo është mënyra se si Rusia e vendos veten në izolim edhe më të madh nga bota, nga njerëzimi”, tha Zelensky.

Rusia aneksoi Krimenë në vitin 2014, tetë vjet përpara se të fillonte një pushtim të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Dhe ndërsa lufta po vazhdon për më shumë se një vit, udhëheqja politike dhe ushtarake e Ukrainës e ka bërë të qartë se e përkufizon fitoren si rikthimin e kufijve të saj të vitit 1991, të cilët Rusia i kishte njohur.

Kombet e Bashkuara dhe të gjithë aleatët perëndimorë të Ukrainës gjithashtu i njohin ata kufij, të cilët përfshijnë Krimenë.

Por një hulumtim nga njësia e verifikimit dhe monitorimit të lajmeve Sanad të Al Jazeera zbuloi se midis shkurtit dhe marsit, kufiri i Krimesë dhe zonat përreth u shndërruan në një pengesë të fortifikuar përpara një kundërofensive të pritshme pranverore nga forcat ukrainase.

Siç thuhet më tej, në veçanti, një rrjet i gjerë llogoresh dhe mbrojtjesh u ndërtua dhe tani shtrihet në të gjithë fshatrat kufitare të Krimesë.

Ndërtimi dhe zgjerimi i disa bazave të rëndësishme ushtarake u zhvillua gjithashtu gjatë së njëjtës periudhë, sipas imazheve të ofruara për Sanad nga SkySat dhe Planet.com.

Imazhet e marra më 1 prill tregojnë gjithashtu se autoritetet në Krime kanë ngritur një pengesë detare në Detin e Zi në portin e Sevastopolit, përveç disa ndërtesave të reja dhe zhvillimeve të infrastrukturës brenda zonës së portit.

Ndërkohë, në Krime gjatë muajve të fundit janë shfaqur reklama për punëtorët për të ndërtuar fortifikime.

Analistët thonë se mungesa e fuqisë punëtore mund të jetë një arsye e rëndësishme pse këto llogore nuk janë ende plotësisht efektive.

“Asnjë nga llogoret në asnjërën nga fotot nuk është 100 për qind e kompletuar. Të gjitha tregojnë punën e vazhdueshme, pasi rrjetet e llogoreve nuk janë të lidhura dhe u mungojnë kanalet e plota të komunikimit”, ka thënë Zev Faintuch, analist i lartë i inteligjencës në kompaninë e sigurisë Global Guardian, për Al Jazeera pasi pa fotografitë.

Dhe llogoret në Krimenë veriore sugjerojnë se Rusia po vepron për të penguar Ukrainën nga një sulm tokësor nga veriu, e vetmja rrugë për Ukrainën, tha Faintuch.

Operacionet në Krime janë “logjike”

Shtatorin e kaluar, Komandanti i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës, Valery Zaluzhnyi dhe gjeneral-lejtnant Mykhailo Zabrodskyi shkruan një dokument strategjie në të cilin ata e përshkruan Krimenë si “qendrën e gravitetit” të pushtimit rus të Ukrainës dhe një territor që do të mundësonte përherë që Rusia të kërcënojë Ukrainën.

“Krimeja ishte dhe mbetet baza për linjat e komunikimit në krahun strategjik jugor të agresionit rus”, shkruan ata. “Territori i gadishullit lejon dislokimin e grupeve të konsiderueshme të trupave dhe furnizime me burime materiale”.

“Është logjike të supozohet se planifikohet për vitin 2023 një operacion ose një seri operacionesh për të rimarrë gadishullin”, kanë thënë ata.

Gjeneralët thanë gjithashtu se Ukraina do të kërkonte “dhjetë deri në njëzet brigada të kombinuara ushtarake – në varësi të planit dhe ambicieve të komandës ukrainase”.

Duke qenë se Ukraina nuk kishte më qasje në armatimin e mjaftueshëm të epokës sovjetike për të pajisur këto brigada, gjeneralët thanë, “kjo mund të bëhet ekskluzivisht duke zëvendësuar llojet kryesore të armëve të brigadave tashmë ekzistuese me ato moderne të ofruara nga partnerët e Ukrainës”.

Në fund të janarit, aleatët perëndimorë morën një vendim kyç për të furnizuar Ukrainën me armë sulmuese, duke premtuar 258 tanke kryesore luftarake dhe qindra automjete të blinduara luftarake.

Por ato tanke do të pajisnin vetëm tri brigada në një ushtri të NATO-s dhe vetëm rreth katër duzina janë dorëzuar.

A është e mundur?

Udhëheqësit perëndimorë që mbështesin Ukrainën me asistencë ushtarake kanë qenë të kujdesshëm për t’i dhënë qeverisë ukrainase miratimin për të pushtuar Krimenë, edhe për shkak se presidenti rus Vladimir Putin ka “dashur të thotë” se kjo mund të shkaktojë përdorimin e armëve taktike bërthamore.

Kjo qasje e kujdesshme ka kritikët e saj, sigurisht.

Alexander Vindman, një nënkolonel në pension i Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara, argumentoi kundër “përshkallëzimit në rritje” që po ndjekin aktualisht Ukraina dhe Rusia.

“Deri në verë, Ukraina ka të ngjarë të fillojë të synojë më shumë infrastrukturën ushtarake të Rusisë në Krime në përgatitje për një fushatë më të gjerë për të çliruar gadishullin”, shkroi ai në shkurt, dhe Perëndimi po siguronte vetëm armë të mjaftueshme për ta ndihmuar Ukrainën të mbrohej, duke mos rikthyer territor.

Por Rusia gjithashtu nuk po fiton. Ajo ka pësuar një dëmtim të madh në përpjekje për të marrë Donetsk dhe Luhansk.

Sa i përket kërcënimeve bërthamore të Putinit, Ukraina i hedh poshtë ato. Shefi i saj i inteligjencës ushtarake, Kyrylo Budanov, i quajti ato “jo të vërteta”.

“Krimeja do të na kthehet. Unë do t’ju them më shumë: Gjithçka filloi në Krime në 2014 dhe gjithçka do të përfundojë atje”, citohet të ketë thënë Budanov.

E Oleksiy Danilov, sekretari i Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes së Ukrainës, kohët e fundit përsëriti këtë besim teksa renditi një sërë hapash që do të ndërmerrte Ukraina pasi të rimarrë Krimenë, duke përfshirë shkatërrimin e urës së Kerch-it, që lidh Krimenë me kontinentin e Rusisë.

Çfarë ka bërë Ukraina për të rikthyer kontrollin në Krime?

Beteja për Krimenë mund të thuhet se ka filluar verën e kaluar, kur Ukraina e detyroi Putinin të tërhiqte asetet kryesore ushtarake.

Një sulm me dron në bazën detare ruse në Sevastopol në korrik të vitit 2022 plagosi gjashtë persona. Një sulm tjetër duke përdorur drone detare shkaktoi një seri shpërthimesh në fund të tetorit dhe e bindi Rusinë të zhvendoste nëndetëset dhe fregatat e saj në lindje në Novorossiysk.

Gjithashtu më 9 gusht, një sulm ukrainas me dron kundër bazës ajrore Saky nxori jashtë veprimit deri në 10 aeroplanë rusë Su-24 dhe Su-30M, duke e detyruar Rusinë të zhvendoste aeroplanët e saj në Rusinë kontinentale.

Një tjetër sulm me dron goditi aeroportin Belbek në tetor.

“Detyra e Forcave të Armatosura të Ukrainës për vitin 2023 është t’i bëjnë këto mjaft të prekshme për rusët”, shkruan Zaluzhny dhe Zabrodskyi, gjeneralët ukrainas.

Cila do të jetë kostoja e një operacioni në Krime?

“Ashtu si ukrainasit ishin në gjendje të bënin copë-copë forcat e blinduara ruse dhe automjete të blinduara luftarake, një sulm ndaj Krimesë do të ishte i rrezikshëm për sulmuesit edhe me pajisje të reja dhe superiore”, tha Faintuch.

Forcat ukrainase arritën të rimarrin mijëra kilometra katrorë tokë në Kherson dhe Kharkiv shtatorin e kaluar, por Faintuch beson se Krimea është një histori tjetër.

“Krimea është një nga pjesët më të mbrojtura të pasurive të paluajtshme strategjike në planet”, tha ai.

“Ai vend ka të gjitha gjërat që dëshironi… Nëse shohim një tentim për rikthim, konflikti do të marrë një kthesë për keq”.

Edhe gjenerali Mark Milley, komandanti i Shefave të Shtabit të Përbashkët të SHBA-së, e ka përshkruar largimin e plotë të forcave ruse nga Ukraina, përfshirë Krimenë, si një “detyrë shumë, shumë të vështirë ushtarake”.

Sidoqoftë, David Petraeus, një gjeneral në pension i ushtrisë amerikane dhe ish-drejtor i CIA-s, tha në janar se ndërprerja e lidhjes së Rusisë me Krimenë “do të ishte me vlerë të madhe”.

Faintuch u pajtua me këtë qasje. “Kërcënimi i Krimesë është çelësi për t’i dhënë fund këtij konflikti”, tha ai. 

SHBA thuhet se ka fituar qasje në “planet e brendshme” të mercenarëve famëkeq të Grupit Wagner të mbështetur nga Kremlini, të cilat treguan se grupi “ka kërkuar të blejë armë nga Turqia, një aleat i NATO-s”, raportoi Washington Post më 8 prill, duke cituar dokumentet e klasifikuara të luftës që kanë rrjedhur së fundmi.

Sipas raportit, disa personel të Wagner “u takuan me kontaktet turke për të blerë armë dhe pajisje nga Turqia për përpjekjet e Wagner në Mali dhe Ukrainë” në fillim të shkurtit, shkruajnë mediat e huaja.

Dokumentet e zbuluara thonë gjithashtu se udhëheqësi i Malit, Assimi Goïta “kishte konfirmuar se Mali mund të merrte armë nga Turqia në emër të Wagner”, raportojnë mediat.

Megjithatë, sipas Washington Post, dokumentet e zbuluara nuk sqarojnë se çfarë mund të ketë ditur qeveria turke për përpjekjet e Wagner-it ose nëse ato “rezultuan të frytshme”.

“Por zbulimi se një aleat i NATO-s mund të ketë ndihmuar Rusinë në luftën e saj kundër Ukrainës mund të rezultojë shpërthyes, veçanërisht pasi Turqia ka kërkuar të bllokojë anëtarësimin e Suedisë në radhët e aleancës ushtarake transatlantike”, raporton media.

Dokumentet e zbuluara gjithashtu vënë në pah fushatën e Wagner për angazhimin e të burgosurve rusë për të luftuar në Ukrainë dhe deklarojnë se ushtria ruse është bërë “e varur nga ushtarët privatë”, sipas mediave.

Grupi Wagner, grupi më i madh mercenar i Rusisë, u themelua nga oligarku rus Yevgeny Prigozhin.

Së bashku me ushtrinë ruse, grupi ka marrë pjesë në betejat për Soledar dhe Bakhmut në Donetsk Oblast.

Grupi Wagner është akuzuar për shkelje të të drejtave të njeriut, duke përfshirë torturën dhe vrasjet jashtëgjyqësore, në Ukrainë, Siri, Libi, Republikën e Afrikës Qendrore, Sudan dhe Mozambik.

Më herët në janar, Departamenti i Thesarit i SHBA-së e përcaktoi Grupin Wagner si një “organizatë të rëndësishme kriminale transnacionale” dhe vendosi sanksione ndaj rrjetit të tij mbështetës në mbarë botën.

Rrjedhja në rrjetet sociale të dokumenteve sekrete të SHBA-së për luftën në Ukrainë, ka detyruar autoritetet amerikane të hapin një hetim të gjerë mbi mënyrën sesi u publikuan.

Përmbajtja e tyre ishte e ndjeshme dhe zbuloi edhe njëherë aftësinë ehe shpërndarjen e rrjetit të spiunazhit të Amerikës në të gjithë botën. Po ashtu zbulohen detaje se si SHBA vijon të infiltrojë agjentët e saj në vendet aleate.

Sipas mediave të huaja, dokumentet japin një pamje të qarë të kapacitetit ushtarak ë shkatërruar të Kremlinit, si dhe në çfarë mase janë taktikat e spiunazhit të SHBA-së që kanë depërtuar të lideri rus, Vladimir Putin. Po ashtu thuhet se SHBA-të mbajnë nën survejim edhe aleatet e saj më të ngushtë siç janë: Britania, Koreja e Jugut dhe Izraeli.

Megjithatë, ekspertët i frikësohen idesë se inteligjenca ruse tashmë ka të dhëna të qarta se çfarë di SHBA, duke pasur mundësi për të ndërprerë burimet e informacionit.

Zyrtarët i thanë gazetës se Pentagoni ka nisur një operacion të shpejtë për të bllokuar dokumentet e ndjeshme dhe ka paralajmëruar sanksione për këdo që i shpërndan ato në rrjetet sociale.

Megjithatë, skandali tashmë po përmendet si një nga shkeljet më të dëmshme të sigurisë kombëtare që mund të ketë implikime të mëtejshme në legjitimitetin e spiunazhit të SHBA në të ardhmen.

Sipas gazetës, një zyrtar i lartë i inteligjencës perëndimore tha se publikimi i këtyre dokumenteve mund të frenojë ndarjen e informacioneve të rëndësishme midis agjencive inteligjente, pasi besimi mbi bashkëpunimet e informacionit sekret mund të humbasë.

Në përditësimin e fundit, Ukraina ka dhënë detaje në lidhje me të dhënat mbi numrin e humbjeve që ka pësuar Rusia që nga fillimi i luftës.

Ministria ukrainase ka deklaruar se 178,150 trupa ruse janë vrarë dhe 7,024 automjete të blinduara luftarake janë shkatërruar.

Po ashtu mësohet se janë shkatërruar 3636 tanke.

Kujtojmë se shteti rus vetëm një herë deri më tani ka dhënë disa shifra për humbjet në Ukrainë duke deklaruar se janë vrarë rreth 1000 ushtarë.