LIVE: Habit Putini me veprimin në Paradën e Moskës, Ukraina zbulon se ku po fshihet presidenti rus

Një video e postuar në internet nga financuesi i Wagner Group, Yevgeny Prigozhin, ka shkaktuar një furi spekulimesh për rëndësinë e saj.

Themeluesi i organizatës mercenare ka kritikuar vazhdimisht figura të larta ushtarake ruse, por deri më tani ishte përmbajtur nga çdo sulm i drejtpërdrejtë ndaj Vladimir Putinit.

Sipas analistëve në Institutin për Studimin e Luftës në SHBA, kjo mund të ketë ndryshuar tani. Ata thonë se ai e përdori Ditën e Fitores për të “tallur Putinin dhe për të vënë në dyshim gjykimin e tij”.

Në pamje, ai iu referua një figure të “gjyshit të lumtur” që “mendon se është i mirë”, përpara se të pyeste në mënyrë retorike se çfarë duhet të bëjë Rusia dhe brezat e ardhshëm dhe si mund të fitojë Rusia nëse “gjyshi” rezulton të jetë një “plotësisht një gomar”.

ISW thotë se zoti Prigozhin gjithashtu “vuri në dukje se figurat e paidentifikuara (me gjasa duke iu referuar Putinit dhe figurave të larta të Ministrisë së Mbrojtjes ruse) duhet të ndalojnë shfaqjen në Sheshin e Kuq”.

ISW vazhdon: “Prigozhin ka të ngjarë t’i referohet Putinit, i cili shpesh quhet “gjyshi” (ose më konkretisht “Bunkernyi ded” ose “gjyshi bunker”), dhe Prigozhin ka sulmuar më parë zyrtarë dhe oficerë të tjerë të lartë rusë me emër, por nuk e ka bërë këtë kundër Putinit”.

Ndërsa shefi mercenar ka tentuar më parë të rrëzojë autoritetin e liderëve, thonë analistët, “sulmet e tij të përshkallëzuara ndaj Putinit, nëse Kremlini nuk i përgjigjet kritikës së fshehtë të hollë të Prigozhin ndaj Putinit në Ditën e Fitore, mund të sjellë gërryejë më tej në sistemin e Putinit në të cilët aktorë individualë mund të luajnë për pozitë dhe ndikim (dhe të heqin dorë nga favori i Putinit), por nuk mund ta kritikojnë drejtpërdrejt Putinin”.

Komentet janë shkaktuar nga vëzhgime të ngjashme nga ekspertë të tjerë, disa prej të cilëve kanë sugjeruar se qëllimi përfundimtar i Prigozhin mund të jetë shkarkimi dhe zëvendësimi i Putinit si president i Rusisë.

Në të vërtetë, Anders Aaslund, një ekspert i Rusisë dhe ish-këshilltar ekonomik i qeverisë ruse nga viti 1991 deri në 1994, tha “do të ishte befasuese nëse Prigozhin i mbijetonte kësaj deklarate”.

Moska u blindua ditën e djeshme për të festuar fitoren sovjetike ndaj Gjermanisë naziste, por paradës në “Sheshin e kuq” i mungoi madhështia që e karakterizon çdo vit. Një tank përkujtimor i Luftës së Dytë Botërore i llojit T-34 ishte i vetmi tank në paradë ndërkohë që festimet në disa qytete të tjera u anuluan. Megjithatë, kjo nuk ishte e vetmja gjë që tërhoqi vëmendje. Si në thuajse çdo dalje publike të presidentit rus Vladimir Putin, sërish qarkulluan thashetheme se ishte sozia e tij që po ndiqte ngjarjet nga afër, ndonëse ekspertët kanë mendime tërësisht të ndryshme lidhur me këtë.

Dita e Fitores

Një ditë para festës, një këshilltar i lartë ukrainas pohoi se Vladimir Putin do të dërgonte sozinë, për shkak të një "frike paranojake për jetën e tij". Pretendimi i jashtëzakonshëm erdhi nga zyrtari i qeverisë së Kievit, Anton Gerashchenko, i cili tha se tirani nuk do të guxonte të rrezikonte jetën e tij më shumë se një vit pasi dërgoi me forcë trupat për të pushtuar Ukrainën.

“Putini nuk do të guxojë të dalë në paradën e 9 majit, por do të dërgojë një sozi”, tha ai. “Një sulm me dron mbi Kremlinin më 3 maj rriti më tej frikën e Putinit”, tha Gerashchenko, një këshilltar i ministrisë së brendshme të Ukrainës dhe ish-zëvendësministër. “Tani shanset që ai të marrë pjesë në paradën e 9 majit, janë të barabarta me zero”, shtoi ai.

Megjithatë, Putin u shfaq në paradë, madje mbajti edhe një fjalim rreth 10 minuta. “Unë pashë pamjet, dhe ai duket më i vjetër dhe më i lodhur… nëse është një sozi, është jashtëzakonisht e mirë”, shkroi Paul Baldwin për Express UK.  Megjithatë, sipas tij vetëm Putini mund t’i thotë me aq qetësi aq shumë gënjeshtra. “Kush tjetër do të ishte në gjendje të thoshte gënjeshtër pas gënjeshtre”, argumenton ai.

Lajmin e plotë lexojeni KETU

Lufta në Ukrainë, e cila filloi në shkurt të vitit të kaluar, është gati të arrijë një pikë kthese dhe qeveritë në Moskë dhe Kiev ka të ngjarë të hyjnë në "negociatat reale" deri në fund të këtij viti. Ky është parashikimi i bërë nga ish-sekretari amerikan i Shtetit Henry Kissinger gjatë një interviste dhënë stacionit televiziv CBS News:

"Tani që Kina ka marrë një rol negociator, situata do të arrijë kulmin e saj. Unë mendoj se deri në fund të këtij vit do të diskutojmë proceset negociuese dhe do të kemi edhe negociata reale”, tha ai. Gjatë intervistës, Kissinger deklaroi se do të ishte i gatshëm të fliste personalisht me presidentin rus Vladimir Putin, nëse do të merrte një kërkesë në lidhje me këtë nga administrata presidenciale amerikane e udhëhequr nga Joe Biden: "Unë do të isha i prirur ta bëja këtë. Si këshilltar”.

Vitin e kaluar Kissinger kishte kërkuar një zgjidhje të negociuar për konfliktin në Ukrainë, duke paralajmëruar se do të ishte e vështirë që një zgjidhje e tillë të përfshinte një rikthim të plotë të territoreve të pushtuara aktualisht nga forcat ruse, siç Ukraina pretendon.

Propozimi kinez

Lajmin e plotë lexojeni KETU

Ndonëse supozohet se është ditë për të treguar forcën e Rusisë së Vladimir Putinit, këtë vit 9 maji ishte ndryshe. Vladimir Putin është tallur nga të gjithë për Paradën e Fitores të Rusisë, që kishte vetëm një tank. Kjo duket se tregoi qartë ndikimin e luftës së Rusisë në Ukrainë në burimet ushtarake të Kremlinit.

Megjithatë, Putin tha se rusët ishin të bashkuar në një luftë "të shenjtë" me Perëndimin për Ukrainën që do të përfundonte me fitore dhe akuzoi Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj se kishin harruar triumfin sovjetik ndaj nazistëve në Luftën e Dytë Botërore.

T-34, një relike 83-vjeçare, ka hapur tradicionalisht shfaqjen vjetore të fuqisë ushtarake për shkak të rolit të saj simbolik në mposhtjen e Gjermaninë naziste. Megjithatë, tanku i epokës sovjetike zakonisht shoqërohet nga makineri luftarake më moderne. Spektatorë nga e gjithë bota në rrjetet sociale tallën haptazi liderin e Kremlinit.

Një përdorues tha: “Vetëm një tank i ekspozuar gjatë paradës së Ditës së Fitores të këtij viti! Shfaqja tradicionale e forcës e Putinit ka shërbyer për të ekspozuar shkallën e dobësisë ruse.” Një tjetër shtoi: "Nëse shikoni mirë Putini po qan...sepse ky është tanku i tij i fundit". “As tanke, as avionë, as helikopterë, as asgjë... Kjo është vërtet e turpshme për Rusinë,” tha një tjetër.

Sipas analistit ushtarak Oliver Alexander, Rusisë iu desh të huazonte 10 Remdiesel Ahmat Z-STS nga Ramzan Kadyrov për paradën. Rusia është përpjekur dëshpërimisht të fshehë mungesën e tankeve të saj duke nxjerrë modelet e vjetra nga magazinat për t'i dërguar përtej kufirit. Megjithatë ky 9 maj tregoi më së miri se në çfarë pike është ushtria me të cilën rusët mburren.

Qeveria e Britanisë do ta etiketojë zyrtarisht grupin mercenar rus Wagner si një organizatë “terroriste”, që mund të nënkuptojë vendosjen e sanksioneve financiare dhe masa të tjera kundër saj, në një përpjekje për të rritur presionin ndaj Rusisë ndërsa lufta në Ukrainë po i afrohet kufirit të saj pesëmbëdhjetëmujor.

Mercenarët e Wagner thuhet se janë duke udhëhequr operacionet e Rusisë në qytetin lindor të Ukrainës, Bakhmut, ku luftimet vazhdojnë për nëntë muaj, duke filluar nga vera e vitit 2022.

Zyra e Brendshme e Britanisë ka mbledhur prova për Wagnerin gjatë dy muajve të fundit dhe pritet që grupi ushtarak  të cilësohet një organizatë “terroriste” menjëherë, maksimumi brenda disa ditësh deri në javë.

Kjo do të thotë se do të quhet një vepër penale në Britani të punosh për Wagner, të marrësh pjesë në mitingjet e anëtarëve të tij, ta mbështesësh atë ose të veshësh simbolet dhe logon e tij në publik.

Kompania gjithashtu do të përballet me sanksione dhe nuk do të jetë në gjendje të mbledhë fonde përmes institucioneve financiare të Mbretërisë së Bashkuar.

Një ekspert bërthamor ka paralajmëruar se situata në termocentralin më të madh të Evropës është "ndoshta më e rrezikshme tani se sa ka qenë ndonjëherë", përcjell Bota sot.

Luftimet mund të shqetësojnë materialin radioaktiv në objektin e Zaporizhzhia dhe të shkaktojnë një "incident të rëndësishëm rrezatimi" apo edhe shkrirje të bërthamës, tha Paul Dorfman, kryetar i Grupit të Konsulencës Bërthamore.

Kjo e fundit mund të rezultojë në një zonë përjashtimi prej 12 deri në 25 milje dhe "sasi të mëdha toke dhe uji të kontaminuar", shpjegoi ai.

Komentet e tij pasojnë një lutje nga mbikëqyrësi bërthamor i OKB-së për të "parandaluar kërcënimin e një aksidenti të rëndë bërthamor" pasi Rusia thuhet se rrit numrin e trupave në vend dhe Ukraina rigrupohet për një kundërofensivë në rajon.

"Kur [Zaporizhzhia u pushtua] rreth një vit apo më shumë më parë, njerëzit si unë nuk flinin për një javë duke u shqetësuar për këtë, por në fakt situata është ndoshta më e rrezikshme tani se sa ka qenë ndonjëherë," tha Dr Dorfman, një. bashkëpunëtor në Universitetin e Sussex.

Rusia po transporton më shumë trupa dhe automjete ushtarake në objekt, sipas operatorit të saj shtetëror ukrainas, Energoatom, ndërsa udhëheqësi i Wagner, Yevgeny Prigozhin tha se forcat e Ukrainës po "rigrupohen në Zaporizhzhia" për kundërsulmin e tyre të planifikuar.

Një luftëtar vullnetar britanik është vrarë në Ukrainë. Ai një kohë kishte shërbyer edhe në Kosovë në kuadër të KFOR-it.

Jay Morais ishte përfshirë në luftime intensive në rrugët e qyteteve të Donbasit, Severodonetsk dhe Bakhmut.

Legjioni Ndërkombëtar i Ukrainës, forca luftarake shumëkombëshe e krijuar nga presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky vitin e kaluar, konfirmoi vdekjen e 52-vjeçarit.

“Me pikëllim, Jay Morais ka vdekur në krye të detyrës”, tha një zëdhënës ndërsa nuk pranoi të jepte detaje të mëtejshme.

Kuptohet se Morais vdiq në një spital në Kharkiv pasi ishte plagosur gjatë përballjes me trupat ruse, raporton thetelegraph.co.uk..

E fejuara e ushtarit të ndjerë, ukrainasja Lidiya Martynova tha se atij iu bë një funeral në Ukrainë me nderime ushtarake ndërsa trupi iu dogj. Gjysma e hirit u vendos në një varrezë në Kiev dhe gjysma tjetër u dërgua tek të afërmit në Britani të Madhe.

Morais më parë kishte kaluar kohë në Legjionin e Huaj Francez, duke shërbyer në Kosovë dhe Bregun e Fildishtë, por para kësaj ka jetuar në Bristol.

Ndryshe, Morais besohet të jetë shtetasi i pestë britanik që ka vdekur ndërsa ishte vullnetar në Ukrainë. 

Ushtria ukrainase ka pohuar se Rusia po pengon punëtorët dhe të afërmit e tyre të largohen nga Zaporizhzhia, pavarësisht se ka organizuar largimin e tyre nga termocentrali.

Ka pasur paralajmërime të shumta se sa e rrezikshme ka qenë situata në termocentral që nga pushtimi vitin e kaluar. Megjithatë situata duket më e komplikuar se sa mendohej. Në përditësimin e tyre të përditshëm të mërkurën në mëngjes, shtabi i përgjithshëm i forcave të armatosura të Ukrainës tha:

“Në Enerhodar, pushtuesit rusë organizuan një të ashtuquajtur “evakuim” për anëtarët e familjes së punonjësve të centralit bërthamor të Zaporizhzhia.

Megjithatë, punonjësit e termocentralit nuk janë lejuar të largohen nga qyteti.”

Yevgeny Prigozhin, kreu i organizatës famëkeqe mercenare ruse Wagner Group, ka kërcënuar drejtpërdrejt presidentin francez Emmanuel Macron.

Duke lënë mënjanë përplasjet me udhëheqjen ushtarake ruse, Prigozhin filloi kërcënimet ndaj Macron me rastin e miratimit unanim të një rezolute nga Asambleja Kombëtare Franceze, duke u bërë thirrje vendeve anëtare të BE-së që të fusin në listën e organizatave terroriste grupin Wagner.

“Ne mund të  shkulim dhëmbët e kalbur nga ato gojë të liga. Ne mund t’i shkulim dhëmbët Macronit dhe në përgjithësi kujtdo që hedh baltë në grupin Wagner”, tha ai.

Mercenarët e organizatës së Prigozhinit kanë qenë aktivisht të përfshirë në pushtimin rus të Ukrainës, pavarësisht kundërshtimit të shefit të tyre ndaj zyrtarëve të mbrojtjes ruse, dhe veçanërisht në betejën për kontrollin e Bakhmutit.

Operatori rus i tubacioneve të naftës Transneft tha se një pikë mbushjeje në tubacionin Druzhba që shkon në Evropë në një zonë kufitare midis Rusisë dhe Ukrainës ishte shënjestruar në një sulm "terrorist", sipas agjencisë së lajmeve Tass, përcjell Bota sot.

Transneft tha se askush nuk u lëndua në incidentin, të cilin e quajti një "sulm terrorist", sipas Reuters.

"Po, me të vërtetë, herët këtë mëngjes ka pasur një përpjekje për të kryer një akt terrorist kundër sistemit të tubacionit të naftës Druzhba në stacionin e karburantit Bryansk," tha zëdhënësi i Transneft për Tass.

“Si rezultat, askush nuk u lëndua. Autoritetet kompetente po hetojnë rrethanat e ngjarjes.”

Herët të mërkurën, Baza, një kanal Telegram me lidhje me agjencitë e zbatimit të ligjit të Rusisë, raportoi se tre rezervuarë bosh nafte në stacionin e karburantit të gazsjellësit Druzhba u sulmuan.

Ai tha se nuk kishte rrjedhje pas sulmeve.

Furnizimet ruse të naftës përmes tubacionit të ndërtuar nga sovjetikët nuk janë sanksionuar, megjithatë, vendet evropiane po zvogëlojnë përdorimin e rrugës mes sanksioneve më të gjera kundër Moskës.

Gazsjellësi Druzhba u sulmua disa herë pas fillimit të asaj që Kremlini e quan një operacion special ushtarak në Ukrainë shkurtin e kaluar.