LIVE: Ukraina hedh në erë tankun rus - Një traktat i Luftës së Ftohtë po zbërthehet; Franca e paralajmëron Iranin!

Tre civilë u vranë gjatë një sulmi rus me dronë në qytetin Odesa të Detit të Zi në orët e para të së shtunës pasi pjesë të dronit ranë në një bllok apartamentesh duke shkaktuar zjarr, tha ushtria ukrainase.

Mbrojtja ajrore në rajonin e Odesa rrëzoi tetë dronë "Shahed" dhe dy raketa në serinë e fundit të sulmeve ruse me dronë në javët e fundit, tha një zëdhënës i komandës ushtarake jugore.

“Si rezultat i përplasjes ajrore, pjesët e njërit prej dronëve ranë në një apartament shumëkatësh, duke shkaktuar një zjarr”, tha në një deklaratë zyrtarja ushtarake, Natalia Humeniuk.

Shërbimet e urgjencës thanë se 27 persona, përfshirë tre fëmijë, u plagosën, por se zjarri u shua shpejt dhe 12 persona u shpëtuan nga ndërtesa.

Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA) thonë se kanë informacione se Irani synon të ndërtojë fabrikë të prodhimit të dronëve brenda Rusisë, e cila mund të bëhet funksionale vitin e ardhshëm, pasi Moska dhe Teherani të rrisin bashkëpunimin e tyre ushtarak.

Siç thuhet, kjo paraqit një kërcënim të shtuar për Ukrainën, Lindjen e Mesme dhe komunitetin ndërkombëtar.

Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë (NSC), John Kirby, më 9 qershor, tha se ndërkohë që Irani po vazhdon të furnizojë Rusinë me dronë, të vilët Moska i përdorë kundër civilëve ukrainas në luftën e saj në Ukrainë, të dy vendet tani po ndërmarrin hapa për t’iu ofruar prodhimit të dromëve, duke ndërtuar një fabrikë, rreth 1000 kilometra në lindje të Moskës.

“Ne kemi informacione se Rusia po merr materiale nga Irani, të nevojshme për të ndërtuar një fabrikë UAV (dronë) brenda Rusisë. Kjo fabrikë mund të jetë plotësisht funksional në fillim të vitit të ardhshëm”, tha Kirby, ndërkaq NSC publikoi një imazh satelitor të asaj, për të cilën tha se ishte vendndodhja e fabrikës në zonën e posaçme ekonomike ruse Alabuga.

Kirby tha se Irani ka dërguar qindra dronë vetëvrasës në Rusi, që nga muaji i kaluar, si dhe pajisje për prodhimin e dromëve, duke përdorur rrugën e Detit Kaspik.

“Dronët u prodhuan në Iran, u dërguan përtej Detit Kaspik, nga Amirabadi i Iranit në Makhachkala të Rusisë, ndërkaq, më pas, u përdorën operacionalisht nga forcat ruse kundër Ukrainës”, tha Kirby, ndërsa NSC publikoi gjithashtu një grafik të itinerarit.

Moska nga ana e saj po i siguron Iranit - që është nën sanksione të rënda ndërkombëtare sikurse edhe Rusia - pajisje ushtarake, që sipas Kirbyt, janë të nivelit më kompleks dhe më i shtrenjtë se kurrë.

“Rusia po i ofron Iranit bashkëpunim të paprecedentë të mbrojtjes, duke përfshirë raketat, elektronikën dhe mbrojtjen kundërajrore”, tha Kirby, duke shtuar se Teherani, këtë vit, paralajmëroi marrëveshjen për të blerë avionë luftarakë Su-35 nga Rusia.

“Irani po kërkon të blejë pajisje shtesë ushtarake nga Rusia, duke përfshirë helikopterë sulmues, radarë dhe avionë luftarakë YAK-130. Në tërësi, Irani po i kërkon Rusisë pajisje ushtarake me vlerë miliarda dollarësh”, tha Kirby.

“Ashtu siç transferimet e dromëve i kanë vënë Moskën dhe Teheranin në shkelje të embargos së armëve, të përcaktuar në Rezolutën 2231 të OKB-së, Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj do të vazhdojnë të përdorin të gjitha mjetet në dispozicion, për të ndërprerë partneritetin që ka qenë i dëmshëm për pjesën tjetër të botës”, tha Kirby.

“Ky është një partneritet mbrojtës krejtësisht i dëmshëm për Ukrainën, për fqinjët e Iranit dhe për komunitetin ndërkombëtar. Ne vazhdojmë të përdorim të gjitha mjetet që kemi në dispozicion për të ekspozuar dhe prishur këto aktivitete, duke përfshirë ndarjen e tyre me publikun – dhe jemi të gatshëm të bëjmë më shumë”, tha ai.

“Ne do të vazhdojmë të vendosim sanksione ndaj aktorëve të përfshirë në transferimin e pajisjeve ushtarake iraniane në Rusi për përdorim në Ukrainë”, tha Kirby, duke shtuar se SHBA-ja, Britania dhe Bashkimi Evropian vendosën kufizime të reja “për të parandaluar që komponentët elektronikë, të gjetur në dronët iranianë, të arrijnë në fushën e betejës në Ukrainë”.

Qeveria merikane më vonë lëshoi një rekomandim të ri, më 9 qershor, për të ndihmuar bizneset dhe qeveritë e tjera të kuptojnë më mirë rreziqet e paraqitura nga dronët e Iranit dhe mjetet e paligjshme që përdor Irani për të blerë komponentë për prodhimin e dronëve.

“Dhe më e rëndësishmja, ne po punojmë me aleatët dhe partnerët për të siguruar që Ukraina të ketë atë që i duhet për mbrojtje dhe rindërtim, duke përfshirë ofrimin e sistemeve të mbrojtjes kundërajrore Ukrainës, për ta ndihmuar atë të mbrojë popullin e saj”, përfundoi Kirby.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) është e shqetësuar për reduktimin e ujit ftohës të reaktorit që nevojitet për centralin bërthamor të Zaporizhia në Ukrainë pas shkatërrimit të një dige në lumin Dnipro.

“Po monitorohet nga afër gjendja e digës që përfshin një rezervuar të madh ftohës për shkak të rritjes së presionit të shkaktuar nga humbja masive e ujit në anën tjetër të saj”.

Agjencia, e cila ka vendosur vëzhgues në centralin bërthamor të mbajtur nga Rusia, po monitoron nga afër situatën, tha dje shefi i IAEA, Rafael Grossi. Shkatërrimi i digës në rajonin Kherson, në pjesën jugore të vendit, të martën rezultoi në tonelata uji që përmbytën shumë zona nën pushtimin ukrainas dhe rus. Sasi të mëdha uji janë derdhur nga rezervuari i Kahovkës, gjë që mund të shkaktojë një problem serioz për uzinën e Zaporizhisë, që ndodhet në veri të digës.

Impianti më i madh bërthamor i Evropës nuk është në rrezik të drejtpërdrejtë, por fatkeqësia “shkakton vështirësi të reja të mëdha për centralin bërthamor të Zaporizhias në një kohë kur situata e sigurisë dhe sigurisë bërthamore është veçanërisht e brishtë dhe potencialisht e rrezikshme gjatë konfliktit ushtarak Rritja e aktivitetit ushtarak në rajon rrit shqetësimet tona të thella për sigurinë e tij”, tha Grossi.

Zyrtari i lartë i ndihmës i OKB-së ka paralajmëruar se shembja e digës Kakhovka do ta bëjë jetën edhe më të vështirë për ukrainasit.

Nënsekretari i përgjithshëm Martin Griffiths tha se 700,000 njerëz "të jashtëzakonshëm" kanë nevojë për ujë të pijshëm.

Ai gjithashtu ka frikë se përmbytjet në të gjithë zonën mund të rezultojnë në eksporte më të ulëta të grurit, çmime më të larta ushqimore në mbarë botën dhe më pak ushqim për miliona njerëz në nevojë.

Griffiths tha se Kombet e Bashkuara, duke punuar kryesisht përmes grupeve ukrainase të ndihmës, kanë arritur në 30,000 njerëz në zonat e përmbytura nën kontrollin e Ukrainës.

Mijëra besohet të jenë të bllokuar.

Dëmtimi i një tubacioni të amoniakut - për të cilin Ukraina dhe Rusia fajësojnë njëra-tjetrën - do të ketë "një ndikim negativ" në fatin e marrëveshjes së grurit të Detit të Zi, tha Kremlini.

Rusia ka kërcënuar më parë se do të largohet nga marrëveshja, e cila siguron një korridor të sigurt për eksportin e grurit ukrainas, nëse kërkesat për të përmirësuar eksportet ruse të plehrave nuk plotësohen.

Tubacioni Togliatti-Odesa ka qenë i papunë që nga fillimi i luftës në shkurt të vitit të kaluar dhe, këtë javë, Rusia akuzoi forcat ukrainase se hodhën në erë një pjesë të tubacionit.

Guvernatori rajonal i Ukrainës tha se Rusia e kishte granatuar atë.

I pyetur se si dëmi mund të ndikojë në fatin e marrëveshjes së grurit, zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha: "Kjo mund të ketë vetëm një ndikim negativ." Ai e quajti atë "një ndërlikim tjetër në lidhje me zgjatjen e marrëveshjes", duke shtuar se Rusia nuk e dinte "çfarë lloj shkatërrimi" kishte pasur në tubacionin e amoniakut.

Gjersa imazhet dhe videot që pretendojnë të tregojnë sipërfaqen e shkatërruar të harduerit ukrainas në hapësirat e informacionit rus në internet, ekspertët kanë paralajmëruar kundër nxjerrjes së përfundimeve në lidhje me kundërsulmin më të gjerë. Humbjet janë "të pashmangshme gjatë çdo ndërmarrjeje ushtarake", veçanërisht operacionet sulmuese, tha Instituti për Studimin e Luftës.

Humbja e pajisjeve perëndimore në fillim të kundërsulmimit "nuk është një tregues i përparimit të ardhshëm".

Studimi me bazë në SHBA tha: "Është e rëndësishme të mos ekzagjerohet ndikimi i humbjeve fillestare të pajisjeve perëndimore ose të ndonjë pajisje tjetër, veçanërisht në betejat e depërtimit kundër pozicioneve të përgatitura mbrojtëse."

Dje, ISW tha se Ukraina duket se ka kryer "vetëm një pjesë të rezervës së madhe të forcave të disponueshme" për kundërsulmin.

"Vëzhguesit duhet të shmangin numërimin mbrapsht të raportuar të brigadave ukrainase të kryera ose të dëmtuara të kompletit perëndimor si masë e fuqisë efektive luftarake të mbetur të forcave ukrainase."

Departamenti i Mbrojtjes i SHBA-së njoftoi një paketë të re ndihme sigurie për Ukrainën me një total deri në 2.1 miliardë dollarë që do të sigurohet në kuadër të Iniciativës për Ndihmën për Sigurinë e Ukrainës (USAI).

“Kjo paketë, e cila arrin deri në 2.1 miliardë dollarë dhe përfshin aftësi kritike të mbrojtjes ajrore dhe municionit, po ofrohet në kuadër të Iniciativës së Ndihmës për Sigurinë e Ukrainës (USAI)”, thuhet në deklaratën e publikuar në faqen e internetit të Departamentit të Mbrojtjes të SHBA .

Siç u përmend, paketa përfshin municione shtesë për sistemet e mbrojtjes ajrore Patriot; Sistemet dhe raketat e mbrojtjes ajrore HAWK; fishekë artilerie 105 mm dhe 203 mm; Sistemet ajrore pa pilot Puma; municione të sistemit raketor të drejtuar me lazer; mbështetje për aktivitetet e trajnimit, mirëmbajtjes dhe mbështetjes.

“Kjo paketë e USAI-t ilustron angazhimin e vazhdueshëm si për aftësitë kritike afatshkurtëra të Ukrainës, ashtu edhe për kapacitetin e qëndrueshëm të Forcave të Armatosura të Ukrainës për të mbrojtur territorin e saj dhe për të penguar agresionin rus në afat të gjatë”, thuhet në deklaratë.