LIVE: Vjen alarmi: Putin gati të përdorë kartën e tij të fundit; rasti me Wagner mund të përsëritet në këtë shtet

Bota u trondit këtë fundjavë teksa presidenti rus Vladimir Putin u përball me kërcënimin më të madh për lidershipin e tij që kur ai mori rolin më shumë se 20 vjet më parë, ndërsa forcat mercenare të Wagner u rebeluan dhe kërkonin të sulmonin Moskën. Tirani po përballet me pasojat e sfidës më të madhe ndaj sundimit të tij me grusht të hekurt që kur u ngrit në pushtet pas rënies së Bashkimit Sovjetik. Megjithatë, fatin e tij duket se do të ketë edhe miku i tij i ngushtë, presidenti i Kinës Xi Jinping. Sipas shumë burimeve, ai është i tmerruar nga një grusht shteti i stilit Wagner në Kinë, dhe ka jo pak arsye pse.

Frika e Kinës

Miles Yu, ish-këshilltar për politikën e Kinës i Mike Pompeos, tha se frika nga një grusht shteti tani do të jetë "shumë reale" për aleatin e Putinit, Xi, pas rebelimit të Wagner. Ai tha se kryengritja ka pasur një "ndikim shumë të menjëhershëm dhe të fortë në Kinë". “Kina po e ndjek situatën  me ankth të madh dhe me shumë kujdes. Ka disa pasoja edhe për Kinën. Gjëja më e rëndësishme është se revolta e Prigozhinit krijoi një alternativë ndaj regjimit shumë jopopullor. Kjo është ajo që CCP, Partia Komuniste Kineze, i trembet më shumë, ‘çarje’ e mundshme e llojit Wagner në sistemin kinez që do të jetë një alternativë ndaj regjimit të Xi Jinping. Kjo është ajo që ata kanë frikë", shtoi Yu për podcastin “China Insider”.Ai tha se ka pakënaqësi në rritje brenda Ushtrisë Çlirimtare Popullore pasi Xi ka spastruar dhjetëra udhëheqës të lartë ushtarakë gjatë viteve.

"Frika nga një grusht shteti është shumë reale për Xi," tha ai. “Nën sundimin 11-vjeçar të Xi-t, ai ka kryer një spastrim masiv brenda Ushtrisë Çlirimtare Popullore Kineze. Pothuajse e gjithë udhëheqja ushtarake nën paraardhësin e tij është spastruar. Dhe inati ndaj tij është i pallogaritshëm. Kjo është arsyeja pse ju mund të shihni sa herë që Xi Jinping udhëton, madje edhe brenda Kinës, siguria e tij rivalizon Kim Jong-un ose Gaddafin” shtoi Yu.

Dezertimi masiv

Kjo revoltë e Wagnerit gjithashtu frikoi vërtet udhëheqjen kineze, sepse ajo ka frikë nga dezertimi masiv. "Parandalimi i dezertimit ka qenë një përparësi kryesore gjatë pjesës më të madhe të regjimit që nga vitet 1950. Tani, CCP ka forcuar kontrollin e saj mbi PLA, por nuk përjashtohet mundësia e revoltës”, tha ish-këshilltari. “PLA kineze është absolutisht ushtria e partisë… partia është autoriteti më i lartë komandues. Prandaj është shumë e vështirë që të ndodhë një grusht shteti. Por pikërisht për shkak të besnikërisë së partisë, Xi Jinping tenton të promovojë ata që janë politkisht besnikë ndaj tij, por jo domosdoshmërisht të aftë. Kjo është arsyeja pse pakënaqësia kundër kontrollit të partisë po rritet gjithashtu, është një bilanc shumë delikat”, argumenton Yu.

Në Kinë pati thashetheme për një grusht shteti të stilit të “Game of Thrones”, në shtator të vitit të kaluar. Një mungesë dhjetëditore e Xi Jinping, përpara një takimi kyç të Partisë Komuniste, bënë që të gjithë të kishin dyshime. Po ashtu, pati edhe thashetheme se ai po pastronte Partinë Komuniste  nga këdo që e konsideronte "të pabesë" përpara kongresit.Në qendër të vëmendjes ishte është gjenerali Li Qiaoming, oficeri më i lartë në Ushtrinë Çlirimtare Populore, që është përfolur se mund të zëvendësojë Xi Jinping nëse do të kishte ndonjëherë lëvizje për ta rrëzuar atë.

Shkatërrimi i Rusisë

Rusia dukej sikur ishte në prag të një shkatërrimi të plotë të shtunën, derisa tentativa për grusht shteti u anulua papritur nga Yevgeny Prigozhin, pasi arriti një marrëveshje me Kremlinin.Kaosi shpërtheu në Rusi të shtunën kur komandanti i Wagnerit, mori kontrollin e Rostov-on-Don, përpara se të sulmonte Moskën. Mercenarët e Wagner ishin  vetëm 120 milje larg kryeqytetit  kur hodhën armët dhe u kthyen në bazat e tyre pasi Prigozhin arriti një marrëveshje me Putinin.Komandanti i luftës i urdhëroi njerëzit e tij të tërhiqeshin dhe t'i tregonin botës se po shkonte në Bjellorusi, me ftesë të Lukashenkos. Por zyrtarët perëndimorë besojnë se ky është "kapitulli i parë" i një epoke të re për Rusinë, me spastrime të stilit të Stalinit që priten së shpejti ndërsa Putini përpiqet të forcojë sundimin e tij.

Kritiku i Kremlinit, Alexei Navalny ka deklaruar se kërcënimi më i madh që i kanoset Rusisë është regjimi i presidentit Putin.

Nga qelia, përmes rrjeteve sociale, Navalni ka komentuar kryengritjen e mercenarëve të “Wagner”.

“Nuk ka kërcënim më të madh ndaj Rusisë sesa regjimi i Putin. Nuk ishte as Perëndimi e as opozita që rrëzuan helikopterët rusë. Ishte “Wagner” që e çoi Rusinë buzë luftës civile”, ka thënë Navalny në Twitter.

Në një postim të dytë, ai është shprehur se, ishte vetë Putin që e krijoi këtë situatë, pasi vetë ai fali të dënuarit që donin të vrisnin ministrin e Mbrojtjes, Sergey Shoigu.

Rebelimi i organizuar nga kreu i “Wagner”, Yevgeny Prigozhin, që tani ndodhet në mërgim në Bjellorusi, shkaktoi krizën më të madhe politike në Rusi në dekada.

Lideri bjellorus Alexander Lukashenko, që pretendon se ka qenë jetik në negociatat për t’i dhënë fund kryengritjes, thotë se bindi presidentin rus Vladimir Putin të mos e vriste Prigozhinin.

“Mendova se mund ta vrisnim, por i thash Putin: mund ta vrasim, nuk është problem. Në mos herën e parë, të dytën do t’ia dalim. Por mos e bëj, i thash”- tha Alexandër Lukashenko, president i Bjellorusisë.

Lukashenko tha gjithashtu se u ka ofruar anëtarëve të “Wagner” që kanë lënë Rusinë një bazë të braktisur ushtarake në vendin e tij. Por ai theksoi se nuk do t’i përdorë mercenarët për të mbikëqyrur armët bërthamore të dërguara nga Moska.

Por prania e mercenarëve në Bjellorusi ka ngritur alarmin në Poloni dhe në gjithë Perëndimin.

“Ne po e shohim atë që po ndodh, rivendosja e trupave ruse përmes “Wagner” në Bjellorusi bashkë me kreun e grupit janë sinjale negative për ne, të cilat do ta diskutojmë me aleatët”- theksoi Andrzej Duda, president i Polonisë.

Edhe Uashingtoni ka deklaruar se do të marrë masa kundër kompanisë së mercenarëve rusë, që është aktive edhe në Afrikë. Të dielën, sekretari i Shtetit, Antony Blinken deklaroi se, kudo që “Wagner shkon lë pas vdekje dhe shkatërrim”.

Frika është e madhe se Vladimir Putin do të ndiejë se duhet të shtypë butonin bërthamor pasi ka mbetur me një ushtri "të stërvitur dobët", në momentin kur një nga grupet e tij mercenare më të fuqishme ka braktisur luftën në Ukrainë. Yevgeny Prigozhin, shefi i Grupit Wagner, ka ikur në Bjellorusinë fqinje së bashku me luftëtarët e tij pas një rebelimi 24-orësh në fundjavë. Putin ka hequr dorë nga akuzat kundër Prigozhin dhe forcave të tij pasi ata marshuan në Moskë përpara se të ktheheshin për të shmangur "gjakderdhjen". Por John Bryson, profesor i Gjeografisë së Ndërmarrjeve dhe Ekonomisë në Universitetin e Birminghamit, tha për Daily Express US se mund të ketë përfunduar gjithçka për grupin famëkeq, i cili nga ana tjetër mund të sjellë telashe për ushtrinë zyrtare të Putinit. Ai tha: “Duhet të theksohet se Grupi Wagner ishte më efektiv se ushtria zyrtare e Rusisë dhe Putini tani do të jetë në gjendje të mbështetet vetëm në një ushtri me burime të dobëta, të trajnuar dhe të udhëhequr."

Putin gati të përdorë kartën e tij të fundit

“E gjithë kjo është në dobi të Ukrainës”, vazhdoi eksperti, përpara se të paralajmëronte: “Këtu ka shumë rreziqe dhe më e rëndësishmja është se Putini mund të tundohet të zbatojë veprimet e fundit, me fjalë të tjera, të përdorë opsionin bërthamor”. Eksperti sugjeroi gjithashtu se marrëveshja e liderit të Grupit Wagner me Bjellorusinë, në të cilën ai tani ka ikur, "duket të jetë një strategji mbijetese me Bjellorusinë që ofron një strategji daljeje që shpërndau një situatë që mund të kishte përfunduar në vdekjen e shumë të tjerëve rusë". Forcat e Grupit Wagner kanë luftuar së bashku me ushtrinë ruse në Ukrainë, sipas John Kirby, me rreth 50,000 luftëtarë që nga dhjetori 2022. Por aleanca u copëtua gjatë fundjavës kur tensioni midis ministrisë ruse të mbrojtjes dhe Wagner shpërtheu të premten. Prigozhin pretendoi se forcat ruse kishin sulmuar kampet e Wagnerit në Ukrainën lindore, duke rezultuar në dhjetëra të vdekur. Të premten vonë, Prigozhin aludoi për nisjen e një rebelimi në një seri klipesh të postuara në internet, por ai ishte i paqartë në saktësisht se çfarë do të kërkonte kjo. Grupi famëkeq ka një histori të ofrimit të shërbimeve të tij mercenare, si në Republikën e Afrikës Qendrore, ku Wagner Group shkëmben shërbime për qasje pothuajse të pakufizuar në burimet natyrore. Një hetim i CBS News zbuloi se grupi mund të jetë duke kontrabanduar ari me vlerë miliarda dollarë në Rusi nëpërmjet fluturimeve të mallrave. Kjo vjen pasi diktatori bjellorus Alexander Lukashenko u dha forcave të tij urdhrin për t'u përgatitur për luftime të plota.

Kërcënimet e Putinit

Që nga viti i kaluar, ne jemi mësuar me kërcënimet bërthamore nga Moska. Dhe Presidenti Putin ka konfirmuar se Rusia ka vendosur tashmë grupin e parë të armëve bërthamore taktike në Bjellorusi, një lëvizje që udhëheqësi rus thotë se është krijuar për t'i kujtuar kujtdo që "mendon të na shkaktojë një humbje strategjike". Ky është një nivel krejt i ri i kërcënimeve të Putin. Është e qartë se jo të gjithë në Rusi e pranojnë një ide të tillë. Javët e fundit, doktrina bërthamore e Rusisë është vënë nën një shqyrtim të ngushtë se kur mund të përdoren armët bërthamore, veçanërisht një armë “taktike” që mund të lëshohet në fushën-betejë në Ukrainë. Një armë bërthamore taktike është për përdorim në luftime, në krahasim me armët më të mëdha “strategjike” të cilat janë krijuar për të shkaktuar shkatërrim masiv. Një gjë është e qartë: me rritjen e retorikës anti-perëndimore në Rusi, revoltën e Prigozhin dhe me kundërsulmin e ushtrisë ukrainase në zhvillim e sipër, çështja bërthamore nuk po largohet.

Skenari i mundshëm për lëshimin e bombës bërthamore

Një opsion i Putinit mund të jetë lëshimi i një rakete bërthamore nga një prej nëndetëseve të tij të shumta. Kuptohet se nëndetëset e Flotës së Detit të Zi janë të gjitha të klasës Kilo, të cilat nuk mund të gjuajnë armë bërthamore. Putin megjithatë mund të sjellë një tjetër anije të fshehtë nga diku tjetër në ujërat e Rusisë për lëshimin e raketës. Dhe nuk dihet nëse ka ndonjë varkë të tillë të fshehtë aktualisht në Detin e Zi. Putin ka një torpedo të ri bërthamor të quajtur Poseidon, i mbajtur nga nëndetësja Belgorod Dhe një opsion më pak realist dhe më drastik mund të ishte që Putini të përdorte një dron bërthamor. Rusia gjithashtu mund të testojë një armë bërthamore duke gjuajtur një raketë bërthamore lundrimi nga një avion luftarak.

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg tha sot se kryengritja e shkurtër e forcave mercenare “Wagner” në Rusi fundjavën e kaluar dëshmon se ka përçarje dhe ndarje brenda sistemit rus.

Ai shtoi se ishte shumë herët për të nxjerrë përfundime përfundimtare nga ngjarjet e fundit në Rusi, dhe se nuk është ende e qartë se sa forca paraushtarake “Wagner” do të lëvizin në Bjellorusi ose diku tjetër.

Stoltenberg foli gjatë mbërritjes në një samit të Bashkimit Evropian në Bruksel, ku ai pritet të vlerësojë implikimet e mundshme për sigurinë në Evropë dhe luftën në Ukrainë me liderët e BE-së.

Stoltenberg tha gjithashtu se ai pret që vendet të ofrojnë mbështetje ushtarake të mëtejshme për Ukrainën në samitin e ardhshëm të NATO-s, në Vilnius. Një shumicë e madhe e vendeve anëtare të BE-së janë gjithashtu anëtarë të NATO-s.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, tha se një agjent i dyshuar rus, i përfshirë në sulmin vdekjeprurës në qytetin e Kramatorskut, do të akuzohet për tradhti.

Ata që e ndihmojnë Rusinë të shkatërrojë jetë, e meritojnë “dënimin maksimal”, tha Zelensky.

Ai nuk identifikoi personin që është arrestuar për këtë sulm, por Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës (SBU), tha më herët se i dyshuari, banor i Kramatorskut, dërgoi një video të restorantit tek ushtria ruse, disa orë përpara se të sulmohej.

Dymbëdhjetë persona, përfshirë tre adoleshentë, u vranë në sulmin me raketa të martën në një restorant.

Së paku 60 persona u plagosën po ashtu në sulm.

Kramatorsk është një qytet i madh në rajonin lindor ukrainas të Donjeckut, ku gjendet selia rajonale e ushtrisë ukrainase. Ky qytet ka gjasa të jetë një objektiv kyç për çdo avancim të trupave ruse drejt perëndimit. Edhe më herët qyteti ka qenë cak i sulmeve të shpeshta ruse.

Në përgjigje të reagimeve pas këtij sulmi, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, pretendoi se Rusia kryen sulme “që në një mënyrë apo tjetër janë të lidhura me strukturat ushtarake”.

Moska vazhdimisht mohon se granaton zonat e banuara me civilë në Ukrainë, pavarësisht provave që dëshmojnë të kundërtën./ REL

Bashkimi Europian duhet të përgatitet për anëtarësimin e Ukrainës dhe të merret me çështjen e ndjeshme të reformave që duhet të bëhen për anëtarësimin e këtij vendi, paralajmëroi sot presidenti i Këshillit Europian, Charles Michel.

“Debati do të jetë i vështirë. Por ne nuk duhet të presim deri në minutën e fundit nëse, në dhjetor, propozimi i Komisionit Europian sugjeron hapjen e negociatave me Ukrainën,” tha ai në një intervistë përpara samitit europian në Bruksel.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, i cili do të marrë pjesë në bisedimet e sotme me liderët europianë në Bruksel përmes videokonferencës, kërkon fillimin e negociatave të anëtarësimit nga fundi i vitit 2023.

Vendimi kërkon miratimin e të 27 vendeve anëtare të BE-së. Zgjerimi do të jetë në qendër të bisedimeve në samitet e Granadës, Spanjës dhe Brukselit në fund të vitit, bazuar në propozimet e Komisionit për aplikimet për anëtarësim nga Ukraina, Moldavia dhe Ballkani Perëndimor.

“Roli im është të krijoj një metodë. Nëse Komisioni propozon fillimin e negociatave, duhet të shohim efektin që do të ketë në vendimmarrje, politika të përbashkëta, financim.

“Evropa nuk duhet të ketë frikë nga debati,” tha ai, duke këmbëngulur se zgjerimi “do të ketë pasoja për bujqësinë, kohezionin, buxhetin.”

“Duhet një pasqyrë e saktë e mjeteve në dispozicion, për të ditur se si janë përdorur paratë,” theksoi ai.

Presidenti rus, Vladimir Putin është zotuar se do të ndëshkojë njerëzit që mundësuan rebelimin e themeluesit të Wagner, Yevgeny Prigozhin gjatë fundjavës. Por lidhjet e thella të themeluesit të Wagner me elitën në pushtet po i komplikojnë këto përpjekje.

Putin ushqeu spekulime për një goditje më të gjerë në një takim me dyer të mbyllura me Këshillin e Sigurimit. Në këtë mbledhje nuk u pa zv.Kryetari i Këshillit Dmitri Medvedev. Kreu i Kremlinit u shpreh se goditja është përqendruar në kontratat fitimprurëse të biznesit të Prigozhin me Ministrinë Ruse të Mbrojtjes. Blogerët ruse pro luftës raportuan se autoritetet po hetojnë anëtarët e shërbimit ushtarak me lidhje me Prigozhin.

Instituti i Studimit të Luftës në Uashington thotë se palët e përfshira në marrëveshjen për t’i dhënë fund rebelimit të shkurtër të Grupit Wagner, përfshirë diktatorin bjellorus Alexander Lukashenko, mund të jenë ende duke negociuar.

Plani i rebelimit të Prigozhin nënkuptonte kapjen e Ministrit të Mbrojtjes Sergei Shoigu dhe shefit të Shtabit të Përgjithshëm Valery Gerasimov gjatë një bastisjeje në Rostov-on-Don. FSB-ja mësoi për planin dy ditë përpara se të zbatohej, raporton Ëall Street Journal, duke cituar zyrtarë të inteligjencës amerikane.

“The Moscow Times” raporton se gjenerali Sergei Surovikin, Zëvendës Komandanti i Grupit të Bashkuar të Trupave Ruse në Ukrainë si dhe zëvendësi i tij janë arrestuar. Sipas informacioneve, gjenerali u arrestua më 25 Qershor  një ditë pas rebelimit të “Wagner”.

Një nga avionët rusë të rrëzuar gjatë rebelimit jetëshkurtër të Wagner -it ishte një avion “misionesh speciale” që luante një rol kritik në operacionet ushtarake të Rusisë në Ukrainë, tha Ministria Britanike e Mbrojtjes.

Në përditësimin e fundit mbi zhvillimet në frontet ukrainase, ministria tha se forcat Wagner, përveç helikopterëve që hapën zjarr ndaj tyre, thuhet se rrëzuan një avion Ilyushin II-22M të shtunën e kaluar, i cili ishte pjesë e një grupi relativisht të vogël. nga dymbëdhjetë avionë të tillë, të cilët “përdoren kryesisht si për komandën, ashtu edhe për kontrollin në ajër dhe për misionet e transmetimit radio”.

Forcat e Wagner, sipas OSINTdefender, rrëzuan avionin me një sistem të mbrojtjes ajrore Pantsir-1.

Rrëzimi i avionit, siç vlerësohet nga Ministria Britanike e Mbrojtjes, mund të ketë efekte afatgjata në aftësitë ajrore të Rusisë, pasi “ekziston mundësia që nivelet aktuale të misionit mund të kenë nevojë të reduktohen për të menaxhuar në mënyrë të sigurt flotën e mbetur”.

Kjo ka të ngjarë të dëmtojë aftësinë e Rusisë për të komanduar dhe koordinuar forcat e saj, veçanërisht gjatë periudhave të operacioneve me ritëm të lartë”, shtoi ai.

Fokusi i NATO-s në samitin e muajit të ardhshëm në Vilnius, Lituani, duhet të jetë në sigurimin e “gjithçkaje që i nevojitet Ukrainës” për të dalë fitimtare nga lufta në vazhdim me Rusinë.

Kështu ka thënë kryeministri rumun, ndërsa liderët e aleancës përballen me kërkesën e Kievit për anëtarësim të ardhshëm të Ukrainës në NATO.

Marcel Ciolacu, lideri i Partisë Socialdemokrate të qendrës së majtë, i cili erdhi në pushtet në fillim të këtij muaji në një rotacion të planifikuar brenda koalicionit qeverisës, i tha Newsweek se shqetësimi i tij kryesor për samitin e ardhshëm të rëndësishëm është ndihma për Ukrainën ndërsa Kievi po ecën përpara në kundërsulmin e shumëpritur.

I pyetur nëse qeveria e tij e re do të mbështeste ambiciet e Ukrainës për NATO-n – të cilat janë dëshmuar përçarëse në një aleancë që kërkon për të shmangur një konfrontim të drejtpërdrejtë ushtarak me Moskën – Ciolacu i tha Newsweek: “Qeveria ime do të punojë për të zhvilluar një konsensus me aleatët tanë të BE-së dhe NATO-s për të mbështetur Ukrainën në rrugën euroatlantike dhe sigurimin e stabilitetit dhe sigurisë rajonale”.

“(Por) Për momentin, prioriteti ynë kryesor është të sigurojmë që Ukraina të marrë gjithçka që i nevojitet për të menaxhuar luftën e saj të vazhdueshme kundër Rusisë”, shtoi kryeministri.

Ndryshe, Rumania ka ofruar mbështetje të konsiderueshme ushtarake për Kievin, megjithëse kryesisht i ka mbajtur të heshtura dërgesat e saj.

Dokumentet e inteligjencës së Pentagonit të zbuluara në fillim të këtij viti tregojnë se Bukureshti ka qenë kyç në trajnimin e forcave ukrainase, si dhe në mbështetjen e misioneve të transportit dhe zbulimit.

Ekipet e artilerisë ukrainase po përdorin obuset rumune për të qëlluar mbi pozicionet ruse, ndërsa vendi do të presë gjithashtu objekte riparimi për të riparuar armë të tjera perëndimore në duart e Ukrainës.

Pozicioni i Ciolacu i bën jehonë atij të liderëve aleatë si kancelari gjerman Olaf Scholz, i cili tha javën e kaluar: “Unë mbroj që ne të fokusohemi në Vilnius në atë që tani është një prioritet absolut: domethënë, të forcojmë fuqinë e vërtetë luftarake të Ukrainës”.

Kievi e ka bërë të qartë se dëshiron t’i bashkohet bllokut sa më shpejt të jetë e mundur, duke përmendur mbrojtjen e tij të fuqishme kundër makinerisë ushtarake të Rusisë si provë të angazhimit të tij dhe përshtatshmërisë për anëtarësim të plotë. 

Ministri i Jashtëm i Danimarkës ka paralajmëruar BE-në të mos lehtësojë rregullat e saj për të lejuar hyrjen e shpejtë të Ukrainës, përcjell Bota sot.

Duke folur për Financial Times, ish-kryeministri Lars Lokke Rasmussen tha se ndërsa qeveria e tij mbështet ofertën e Ukrainës për në BE, "rrethanat gjeopolitike" nuk justifikojnë anashkalimin e reformave të qeverisjes.

Ai shtoi se BE mund të përfundojë duke "importuar paqëndrueshmëri" nëse zbut standardet e saj mbi demokracinë dhe korrupsionin për Ukrainën dhe vendet e tjera të mundshme anëtare.

Ukraina deri më tani ka përmbushur vetëm dy nga shtatë kushtet e nevojshme për të nisur procesin e anëtarësimit në BE.