LIVE: “Shkunden” themelet e Kremlinit, Putini pëson një ‘goditje’ të rëndë - SHBA ka në dorë një shans të artë

Kolona me tanke dhe mjete tjera të blinduara të ushtrisë ruse, janë hedhur në erë nga dronët ukrainas dhe sipas Kievit gjithçka është zhvilluar brenda një dite.

Humbjet e rusëve janë të mëdha kur bëhet fjalë për sulmet e ukrainasve me dronë, dhe kjo ka bërë që edhe ministri rus i Mbrojtjes, Sergei Shoigu të kritikojë menaxhmentin e fabrikave të municionit që sipas tij nuk po mund të mbulojnë kërkesat.

Një video e filmuar nga ajri, shfaq tanket dhe autoblindat e ushtrisë së Vladimir Putinit duke mësyrë pozicionet e ukrainasve, veprim ky që i kushtoi shtrenjtë.

Ata u goditën me dronët kamikaz të cilët kishin kamera të vendosura, dhe dokumentonin çdo sulm ndaj makinerisë luftarake ruse.

Sulmi ka ndodhur në Novomykhailivka në rajonin e Donetskut, që aktualisht kontrollohet nga rusët në lindje të Ukrainës.

Bëhet fjalë për shkatërrimin e tri tankeve ruse të tipit T-72, pesë mjete të blinduara amfibe MTLBS si dhe mjete tjera të blinduara luftarake

“Lufta në Ukrainë në mënyrë shumë diskrete, por në mënyrë mjaft të dukshme, ka minuar fuqinë e presidentit rus Vladimir Putin”, pohon drejtori i CIA-s, William Burns, në një artikull të botuar nga revista “Foreign Affairs”.

Përkundër faktit se kreu i agjencisë amerikane të inteligjencës vuri në dukje se nuk ka shumë të ngjarë që Putini të jetë në gjendje të largohet nga pushteti në të ardhmen e parashikueshme, njerëzit janë dukshëm më të indinjuar nga egoizmi dhe korrupsioni i regjimit dhe rezultatet e  dobëta "operacionit special ushtarak", i cili e bën shumë më të lehtë për spiunët e rekrutuar amerikanë.

"Pakënaqësia e akumuluar krijoi një mundësi ideale që CIA thjesht nuk mund ta humbiste," shkruan Burns, dhe megjithëse në esenë e tij ai nuk donte të specifikonte numrin e zyrtarëve rusë të saporekrutuar, për arsye të dukshme sigurie, ai vëren se fushata që ata po bëjnë në rrjetet sociale ka rezultuar se janë "jashtëzakonisht efikase".

Fushata e CIA

Oficerët e inteligjencës amerikane kanë projektuar një fushatë të tërë video me të cilën duan të arrijnë tek zyrtarët e shtetit rus të gatshëm për të “bashkëpunuar” me CIA-n në këmbim të një kompensimi të mirë financiar.

Videot që ekspozonin skandalet e korrupsionit të zyrtarëve të Kremlinit rezultuan të ishin veçanërisht efektive në rekrutim. Videoja, e postuar në kanalin zyrtar të CIA-s në Xu, synon patriotët rusë të punësuar në komunitetin e inteligjencës, të cilët konsiderohen “të tradhtuar” nga korrupsioni në qarqet elitare dhe pajisjet dhe furnizimet e dobëta të forcave të armatosura ruse.

“Ata përreth jush mund të mos duan të dëgjojnë të vërtetën. Por ne duam. Nuk jeni të pafuqishëm”, u thotë videoja gati tre minutëshe, e cila rendit edhe mënyrat për të kontaktuar me agjencinë amerikane.

Personazhi kryesor në video, i shoqëruar me muzikë klasike melankolike, është një 35-vjeçar imagjinar i punësuar nga një agjenci e inteligjencës ushtarake. Ai është portretizuar si një patriot që e do Rusinë dhe dikur ka shërbyer si parashutist.

“A kam guxim të mjaftueshëm për t’i bërë ballë kësaj tradhtie?” thotë ai, para se të zbulojë se e ka kuptuar se armiqtë e vërtetë në Rusi është elita. Ai më pas tregon se patriotizmi i tij e shtyu të bashkëpunonte me CIA-n dhe në fund shihet duke kontaktuar agjencinë.

Pakënaqësi në Kremlin

Një pakënaqësi që zien në mënyrë diskrete në shoqërinë ruse, u konfirmua qershorin e kaluar, kur mercenarët e Yevgeny Prigozhin iniciuan një grusht shteti, për kënaqësinë e banorëve që u sollën ushqim, ujë dhe gjëra të tjera të nevojshme.

Gjatë pak orëve që zgjati përpjekja për depërtim vagnerian, Putini u shfaq shumë hezitues dhe i dobët para syve të të gjithë kombit, por edhe të komunitetit global, gjë që befasoi edhe bashkëpunëtorët e tij më të afërt në Kremlin, si dhe partnerët e tij në skenën botërore, Xi Jinping dhe Kim Jong-un, të cilët prisnin me durim që situata të ishte e qartë përpara se të ishin gati të komentonin publikisht përpjekjen për grusht shteti në Rusi.

Putini mund të ketë "larë hesapet" me Prigozhin, është e vërtetë, por Burns thekson se kjo ngjarje ekspozoi edhe përçarjen që mbretëron në Kremlin. “Elita ruse nuk pyeti ‘pse Cari është lakuriq’, por ‘pse i duhet kaq shumë kohë të vishet’”, shkruan ai.

Qëllimet e SHBA

Një nga arsyet kryesore pse kreu i agjencisë amerikane të inteligjencës vendosi të shkruajë një ese pikërisht për këtë temë është fakti se Kongresi ende nuk ka arritur të bjerë dakord për një kompromis që do t'i siguronte Ukrainës një këst të ri të ndihmës ushtarake, sepse çdo zgjidhje e kënaqshme për Kievin refuzon kategorikisht të marrë në konsideratë fraksionin radikal të Partisë Republikane, e cila nën drejtimin e liderit të saj, Donald Trump, po përpiqet të mbjellë sa më shumë kaos për të rritur vlerësimet e tij gjatë fushatës.

“Është detyra jonë të shfrytëzojmë momentin, të vazhdojmë të armatosim Ukrainën në mënyrë që të arrijmë një fitore që do të përfaqësonte një humbje të madhe strategjike për Rusinë, duke destabilizuar më tej regjimin tashmë të lëkundur të Putinit”, përfundon Burns në esenë e tij.

Kryetari i Kievit, Vitali Klitschko gjatë një interviste dhënë për ARD-në gjermane, ka deklaruar se Ukraina duhet të mbetet një vend demokratik.

Në këtë drejtim, ka disa lëvizje nga udhëheqja e shtetit ukrainas me të cilat ai nuk është dakord.

Shembulli i parë i kësaj është deklarata e Sergei Leshchenko, anëtar i stafit të presidentit, se ukrainasit që janë jashtë vendit duhet të kthehen në atdheun e tyre dhe ta ndihmojnë atë – dhe se Bashkimi Evropian duhet të ndalojë së ofruari mikpritje për këta njerëz.

Klitschko thotë se ishte i befasuar nga ajo deklaratë: “Nëse jemi një vend demokratik dhe i detyrojmë njerëzit të vijnë në Ukrainë, atëherë për mendimin tim kjo është shkelje e të drejtave të njeriut”.

“Gjithkush ka të drejtë të marrë mbrojtje dhe askush nuk mund t’i detyrojë njerëzit që janë jashtë vendit të vijnë. Ne mund t’i bindim njerëzit, t’i ftojmë, t’i pyesim ata. Por besoj se shtrëngimi nuk është mënyra e duhur”, shtoi ai.

Duke qenë se në Kiev, përveç administratës civile të Klitschkos, ka edhe një administratë ushtarake, gazetarja Sabina Adler, e cila raporton rregullisht për ARD-në nga kryeqyteti i Ukrainës, donte të dinte “nëse lufta është një justifikim për një rikthim drejt centralizimit”.

Përgjigja e Klitschkos ishte: “Keni të drejtë, sepse reformat e vetëqeverisjes dhe decentralizimit janë ndër më të suksesshmet që janë zbatuar vitet e fundit”.

Duke kujtuar se “në Ukrainë ka tentativa për të frikësuar gazetarët, se opozita është praktikisht e padukshme” dhe “që debatet në parlament shfaqen në mes të natës”, gazetarja e ARD-së bëri një pyetje retorike: “Nga jashtë, të krijohet përshtypja se në Ukrainë është vetëm presidenti Zelensky”

“Ke të drejtë”, përgjigjet sërish Klitschko, duke shtuar se “centralizimi është një tendencë e rrezikshme kur bëhet fjalë për vendimmarrje”.

“Të mos flasësh për këtë do të thotë të pajtohesh me të”, tha ai, duke vënë në dukje se themelet e demokracisë duhet të ruhen edhe në luftë, përndryshe Ukraina nuk do të jetë më shumë e ndryshme nga Rusia. 

Ukraina të enjten pretendoi se forcat e saj fundosën një anije raketore ruse që i përkiste flotës së Detit të Zi të Moskës.

Një deklaratë e Inteligjencës së Mbrojtjes së Ukrainës (HUR) tha se korveta e klasës Tarantul e quajtur Ivanovets u fundos nga njësitë speciale HUR gjatë natës.

“Operacioni u bë i mundur me mbështetjen e Ministrisë së Transformimit Digjital të Ukrainës dhe platformës United24”, shtohet në deklaratë.

Ai tha se korveta po patrullonte në Detin e Zi pranë liqenit Donuzlav afër gadishullit të Krimesë, të cilin Moska e aneksoi ilegalisht në vitin 2014, kur një seri goditjesh të drejtpërdrejta në bykun e anijes shkaktuan dëme, duke rezultuar në fundosjen e saj.

“Vlera e anijes së humbur nga shteti agresor është afërsisht 60-70 milionë dollarë”, thuhet gjithashtu në deklaratë, duke shtuar se operacionet ruse të kërkim-shpëtimit në liqen “nuk ishin të suksesshme”.

Zyrtarët rusë nuk i kanë komentuar ende pretendimet, dhe verifikimi i pavarur i pretendimeve të Ukrainës është i vështirë për shkak të luftës në vazhdim. 

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka reaguar pasi liderët e BE-së miratuan një paketë të madhe ndihme të re financiare për vendin e tij.

Ai përshëndeti vendimin "unanim" dhe tha se ai "do të forcojë stabilitetin afatgjatë ekonomik dhe financiar, i cili nuk është më pak i rëndësishëm se ndihma ushtarake dhe presioni i sanksioneve ndaj Rusisë".
​

Kremlini ka akuzuar SHBA-në se po përpiqet të zhvendosë barrën e mbështetjes së Ukrainës mbi supet e taksapaguesve evropianë.

Në temën e diskutimeve të samitit të BE-së mbi një raund të mëtejshëm mbështetjeje për Ukrainën, Rusia tha se Kievi dhe Perëndimi "do të vazhdojnë të përjetojnë probleme".

Ai tha gjithashtu se Perëndimi po përpiqej të "demonizonte" Rusinë për ta bërë atë të duket si një armik.

Udhëheqësit e Bashkimit Evropian arritën të enjten në mëngjes një marrëveshje për të krijuar një plan prej 50 miliardë euro për Ukrainën, pasi Viktor Orbán hoqi veton e tij, raporton Euronews..

Vendimi u mor çuditërisht shpejt në fillim të një samiti të jashtëzakonshëm në Bruksel, ku fondi ishte tema kryesore e rendit të ditës.

“Të 27 liderët ranë dakord për një paketë shtesë prej 50 miliardë eurosh për Ukrainën brenda buxhetit të BE-së”, tha Charles Michel, presidenti i Këshillit Evropian.

“Kjo bllokon financimin e qëndrueshëm, afatgjatë dhe të parashikueshëm për Ukrainën. BE-ja po merr udhëheqjen dhe përgjegjësinë në mbështetje të Ukrainës; ne e dimë se çfarë është në rrezik”.

Deri të enjten në mëngjes, kryeministri hungarez, Viktor Orbán, po bllokonte i vetëm lirimin e parave të reja për Kievin, pavarësisht lutjeve të përsëritura nga kombi i shkatërruar nga lufta, të cilit i duhen 34.45 miliardë euro donacione perëndimore për të mbajtur ekonominë e tij në funksion në vitin 2024 dhe të mbështesë shërbimet thelbësore si kujdesi shëndetësor, arsimi, mbrojtja sociale dhe pensionet.

Ndjenja e urgjencës u rrit në mesin e dhjetorit kur Orbáni e bllokoi fondin e propozuar prej 50 miliardë eurosh, duke e lënë Komisionin Evropian pa para të gatshme. Bllokimi legjislativ në Uashington vetëm sa e ka komplikuar situatën dramatike, duke e bërë samitin një datë të caktuar, në të cilën liderët nuk kishin zgjidhje tjetër veçse ta thyenin ngërçin disi.

Miratimi i lehtësisë së Ukrainës, i cili është i lidhur me një rishikim më të gjerë të buxhetit të përbashkët shumëvjeçar të bllokut, kërkoi një miratim unanim, një rregull votimi që Orbani e ka shfrytëzuar me mjeshtëri në të kaluarën për të prishur vendimet kolektive dhe për të nxjerrë lëshime.

Sipas Administratës Ushtarake të Rajonit Sumy, forcat ruse bombarduan 216 herë rajonin verilindor Sumy në 43 sulme të veçanta gjatë 31 janarit.

Të paktën 10 komunitete u vunë në shënjestër, duke përfshirë Khotin, Yunakivka, Krasnopillia, Myropillia, Velyka Pysarivka, Shalyhyne, Esman, Znob-Novhorodske, Seredyna-Buda dhe Svesa.

Gjatë gjithë ditës, Rusia sulmoi komunitetet kufitare me mortaja, drone, granatahedhës, raketa dhe sulme artilerie, ndërsa hodhi 15 mina në fshatin Shalyhyne, shtëpia e mbi 2200 banorëve.

Komuniteti Seredyna-Buda përjetoi pjesën më të madhe të sulmeve të raportuara të mërkurën me 48 shpërthime të regjistruara në zonë. Qyteti Seredyna-Buda ndodhet vetëm kilometra në perëndim nga kufiri Ukrainë-Rusi.

Nuk raportohet për viktima apo dëme në infrastrukturën civile.

Granatimet janë një dukuri e përditshme për komunitetet pranë kufirit verilindor të Ukrainës me Rusinë. Banorët në vendbanimet e cenueshme kufitare të rajonit përjetojnë sulme të shumta në ditë.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky thuhet se do të shkarkojë komandantin e përgjithshëm ukrainas Valery Zaluzhnyi pas javëve të spekulimeve për një përçarje të mundshme midis dy liderëve, raportoi CNN më 31 janar duke cituar burime të paidentifikuara.

Sipas raportimeve, Zaluzhnyi u thirr në një takim në zyrën e presidentit të hënën dhe u tha se ai ishte shkarkuar.

Asnjë dekret zyrtar presidencial nuk është publikuar dhe Zaluzhnyi ishte ende zyrtarisht në post që nga 31 janari. CNN raporton se një njoftim zyrtar për shkarkimin e tij pritet në fund të javës.

Mediat ukrainase, përfshirë Kievin Independent, janë përpjekur të konfirmojnë lajmin për shkarkimin e komandantit të lartë të Ukrainës. Burimet, të gjitha duke folur në kushte anonimiteti, kanë dhënë përgjigje kontradiktore.

Një burim i Pavarur nga Kievi në Shtabin e Përgjithshëm të Forcave të Armatosura të Ukrainës konfirmoi në fillim të kësaj jave se Zaluzhnyi u shkarkua. Burimi nuk ishte i autorizuar të fliste me shtypin.

Zëdhënësi i Zelenskyt, Sergii Nykyforov më pas i tha Kyiv Independent në orën 19:50 më 29 janar se Zaluzhnyi nuk u shkarkua.

Lajmi u raportua për herë të parë në mbrëmjen e hershme të 29 janarit nga një grup kanalesh anonime Telegram, duke përfshirë disa që kanë raportuar informacione të brendshme të ardhura nga Zyra Presidenciale e Ukrainës më parë. Në të njëjtën kohë, kanalet Telegram kanë qenë të njohura për raportimin e historive mashtruese dhe përhapjen e dezinformatave.

Zaluzhnyi shërbeu si Komandant i Përgjithshëm që nga korriku 2021. Raportet u shfaqën për herë të parë në nëntor 2023 në lidhje me mosmarrëveshjet midis Zelensky dhe Zaluzhnyi.

Mosmarrëveshja e supozuar mes të dyve mori vëmendje më të madhe pas intervistës së Zaluzhnyit mbi gjendjen e luftës për The Economist më 1 nëntor, në të cilën ai tha se ekzistonte rreziku që Ukraina të hynte në grackën e një lufte të zgjatur.

Zelensky tha se nuk ishte dakord me këtë deklaratë gjatë një konference më 4 nëntor.

Media ukrainase Ukrainska Pravda raportoi më pas më 4 dhjetor se Zelensky dyshohet se po "anashkalonte" Zaluzhnyi në komunikim me disa komandantë ushtarakë, duke cituar burime anonime.

Presidenti Zelensky tha gjatë një konference për shtyp më 19 dhjetor se ai ka një "marrëdhënie pune" me komandantin e përgjithshëm, gjeneralin Valerii Zaluzhnyi, duke iu përgjigjur një pyetjeje në lidhje me mosmarrëveshjen e tyre të supozuar.

"Ai dhe Shtabi i Përgjithshëm (i Forcave të Armatosura të Ukrainës) janë përgjegjës për situatën në fushën e betejës. Ka shumë çështje për të trajtuar atje," tha Zelensky gjatë një konference për shtyp.

Një sondazh i dhjetorit 2023 zbuloi se 43% e ukrainasve besojnë se mund të ketë disa mosmarrëveshje midis Zelensky dhe Zaluzhnyi, por vetëm 8% besonin se situata ishte shumë serioze.

Sondazhi tregoi gjithashtu se Zaluzhnyi ka një vlerësim prej 92% të besimit, duke e bërë atë udhëheqësin ushtarak më të besuar të vendit dhe se një shumicë dërrmuese (72%) e ukrainasve nuk do ta miratonin zëvendësimin e tij.
​

Kryetari i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA, Mike Johnson, thuhet se u tha tre udhëheqësve të parlamenteve baltike se propozimi i Presidentit Biden për sigurinë kombëtare që kombinon ndihmën për Ukrainën me reformën e politikës kufitare ka të ngjarë të ndahet.

Vendimi, deklaroi Johnson, përfundimisht do të zbriste në gjuhën kufitare në projektligjin e paraqitur nga negociatorët e Senatit.

Kryetari Johnson u takua me liderët parlamentarë nga tre shtetet baltike në DC më 31 janar për të diskutuar mbi prodhimin e energjisë amerikane për shtetet baltike, si dhe frenimin e kërcënimeve nga Kina, Irani dhe Rusia.

Kërkesa për financim prej mbi 110 miliardë dollarësh, përfshirë rreth 61 miliardë dollarë për Ukrainën, ka mbetur në Kongres që nga vjeshta 2023. Republikanët e Senatit bllokuan miratimin e ndihmës prej 61 miliardë dollarësh muajin e kaluar, kryesisht për shkak të shqetësimeve që projektligji nuk përmbante masa të sigurisë kufitare.

Si një mënyrë për të përshpejtuar kalimin e ndihmës për Ukrainën, masat e intensifikuara të sigurisë kufitare u integruan në marrëveshjen e ndihmës. Republikanët e Dhomës së Përfaqësuesve, duke përfshirë kryetarin Johnson, kanë deklaruar se dispozitat e reja të zhvilluara janë të pamjaftueshme.

Komentet e tjera të Johnson për Ukrainën treguan se shqetësimet e tij në lidhje me aftësinë për të kaluar ndihma të reja nuk ishin të kufizuara në çështjet kufitare. Shumë republikanë kanë thënë se janë kategorikisht kundër ndihmës së mëtejshme për Ukrainën, pavarësisht nga kompromiset për kufirin dhe imigracionin.

Në fillim të këtij muaji, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, John Kirby, njoftoi se SHBA-së i kishin mbaruar paratë ekzistuese për ndihmën për Ukrainën dhe "nuk ka asnjë tenxhere tjetër magjike për t'u zhytur" nëse Kongresi nuk miraton një paketë të re financimi.