Ndërkohë që bota po pret kthimin e Presidentit të zgjedhur amerikan në Shtëpinë e Bardhë në janar, sipas korrespondentit të Zërit të Amerikës William Yang në Taipei, Tajvani e gjen veten në mes të agresionit të shtuar nga Kina dhe paqartësive që rrethojnë marrëdhëniet e ishullit me Shtetet e Bashkuara.
Duke filluar nga personeli ushtarak e deri tek civilët, banorët e Tajvanit po bëjnë përgatitjet për një të ardhme me paqartësi ndërkohë që Presidenti i ri amerikan bëhet gati të fillojë mandatin dhe trysnisë së shtuar nga Kina. Pekini e konsideron Tajvanin, ishullin e vetëqeverisur, si pjesë të Kinës dhe thotë se do të përdorë edhe forcën, nëse është e nevojshme, për ta shndërruar në realitet këtë pretendim.
Ndërkohë që Presidenti Joe Biden vazhdimisht ka përsëritur se Shtetet e Bashkuara do ta ndihmojnë Tajvanin nëse sulmohet nga Kina, Presidenti i zgjedhur Trump ka sugjeruar se Tajvani duhet t’i paguajë Shtetet e Bashkuara për mbrojtjen e tij.
Njëzet e tetë vjeçarja Angel Chi, banore e Taipeit, thotë se ajo është e shqetësuar.
“Jam paksa e shqetësuar ngaqë e kam të vështirë ta kuptoj se çfarë po thotë zoti Trump, se çfarë po bën ai konkretisht dhe se çfarë po bën prapa skenave, gjëra që ne nuk mund t’i shohim. Ai gjithmonë ka vepruar në bazë të interesave të tij dhe interesave të Shteteve të Bashkuara”, thotë ajo.
Ndonëse zoti Trump ka emëruar Marco Rubion dhe Michael Waltzin, që të dy personalitete të njohura për qëndrimet e skajshme ndaj Kinës, si anëtarë të mundshme të administratës së tij, komentet e tij për Tajvanin ishin të paqarta.
Ja përgjigja e zotit Trump në korrikun e vitit 2023, gjatë një interviste për kanalin televiziv Fox News.
“Nuk dua të them atë që po e mendoj. Nëse i përgjigjem kësaj pyetje, do të vihem në një pozitë shumë të keqe negociuese”, deklaroi ai.
Qëndrimi i zotit Trump është i paqartë edhe për analistin e gjeopolitikës në Taipei, Michael Cole.
“Nuk e dimë më nëse me të vërtetë qëndrimi i tij është t’i kthejë Shtetet e Bashkuara në një pozitë më izolacioniste”, thotë ai.
Qëndrimi i Kinës është i qartë.
“Kina kundërshton plotësisht secilën formë të komunikimit zyrtar ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Tajvanit”, thotë ai.
Disa banorë të Tajvanit janë të mendimit se vlerat demokratike të ishullit do të ndihmojnë në forcimin e marrëdhënieve ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe shteteve që kanë prirje të njëjta.
“Presidenti Trump dëshiron ta distancojë veten nga Presidenti Biden, që të ketë qëndrimet e veta, por nuk mendoj se ato do të kenë ndikim tek pesha e Tajvanit për Shtetet e Bashkuara apo si pjesë e frontit botëror të mbrojtjes nga Kina”, thotë banori i Tajvanit, Chen Cheng-yi.
Ekspertët gjithashtu bien dakord – ka pak gjasa që të ketë ndryshime rrënjësore në marrëdhëniet ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Tajvanin në administratën e ardhshme.
“Situata është i tillë që do të jemi shumë të kujdesshëm dhe të vëmendshëm për zhvillimet, por nuk po jemi në panik. Ne kemi gjithashtu përkrahje shumë të fuqishme dypartiake në Kongres dhe ai gjithmonë mund të jetë shtylla kryesore për Tajvanin që të mirëmbajë dhe forcojë marrëdhëniet ndërmjet Tajvanit dhe Shteteve të Bashkuara në fusha të ndryshme”, thotë Presidenti i organizatës “Prospect Foundation”, Lai I-Chung në Taipei.
Ndërkohë që Tajvani përpiqet të forcojë marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara dhe të përgatitet për fillimin e mandatit të administratës së Presidentit Trump, Kina ka shtuar trysninë ushtarake ndaj Tajvanit që kur Presidenti Lai Ching-te filloi detyrën në muajin maj. Kina po zhvillon stërvitje përreth Tajvanit dhe roja e saj detare po ndërhynë. Këto veprime janë po të drejtuara tek qeveria e Tajvanit po aq sa edhe ndaj votuesve të saj, thotë analisti Cole.
“Ata shpresojnë se përmes krijimit të një ndjenje pasigurie dhe izolimit të Tajvanit, të bindin votuesit tajvanezë, nëse jo edhe qeverinë e Tajvanit, që ta shmangin rrezikun”, thotë ai.
Analisti Cole thotë se niveli i agresionit nga Pekini ndaj Tajvani do të varet nga vlerësimi i Kinës për politikat e administratës së re të zotit Trump për Tajvanin dhe Kinën./VOA
