Turqia numëron monumente të shumta historike të cilat ekspertët tani shprehen kritikë se restaurimi i tyre lë për të dëshiruar ose po u besohet kompanive mike për qëllime fitimi.
Në muajin gusht, kulla e Galatës në Stamboll u bë objekti i fundit i shqetësimit publik.
Filmimet amatore zbuluan se si punëtorët përdornin çekanë pneumatikë për të rrëzuar një nga muret e saj të dëmtuara, duke detyruar banorët dhe ministrinë të ndërhyjë.
Dhe lista e monumenteve të rinovuara dobët po rritet, me dëmtimin e mozaikëve romakë te hedhja e betonit në mesin e amfiteatrit antik apo te shpërfytyrimi i kishave dhe kështjellave.
“Ka kudo restaurime. Xhamitë, për shembull, ribëhen gjithë kohës. Por për disa ndërtesa nuk ka projekt, nuk ka analizë. Qëllimi është vetëm fitimi dhe favorizimi i disa kompanive.”
Prej muajsh restaurimet po vijojnë edhe në kështjellën e Jedikulës në bashkinë Fatih të Stambollit, e njohur historikisht si Kostandinopoja.
Kryerestauratori i saj dhe kryetari i bashkisë thonë se kanë nxjerrë mësime nga e kaluara.
“Kemi një komitet shkencor që sjell bashkë historianë arti, arkeologë dhe specialistë restaurimesh. Kemi edhe një zyrë për mbrojtjen e pronës kulturore që ligjëron gjithçka.”
“Dua të theksoj se nuk do tolerojmë asnjë gabim, dhe të njëjtin profesionalizëm do ta zbatojmë edhe në trojet e tjera. Ne i kuptojmë shqetësimet e opinionit publik dhe i gjejmë të justifikuara.”
Ekspertët turq të fushës ankohen se vendimet arbitrare të pushtetit lokal përbëjnë rrezik për trashëgiminë pasi edhe kur zbulohen site të reja, përparësi i jepet zhvillimit të infrastrukturës.
Kjo rrezikon sipas tyre të fshijë nga memoria imazhin e dikurshëm të Stambollit.
Në muajt e fundit, autoritetet kanë vendosur transformimin e disa kishave antike në xhami, si ajo e Shën-Sofisë dhe Karijesë, ndërsa një muze u kthye në hapësirë për besimtarët myslimanë.
