Partia Demokratike e Socialistëve në opozitë e Presidentit Milo Gjukanoviç do të kërkojë të ushtrojë ndikim mbi qeverinë e re të pakicës së propozuar nga Mali i Zi dhe të kufizojë aftësinë e saj për të zbatuar reformat, parashikuan analistët politikë.
Aftësia e qeverisë së re të pakicës së propozuar të Malit të Zi për të zbatuar reformat mund të kufizohet nëse merr mbështetje parlamentare nga forca më e madhe opozitare e vendit, Partia Demokratike e Socialistëve e Presidentit Milo Gjukanoviç, DPS, thanë analistët.
Pasi qeveria e brishtë e koalicionit të Malit të Zi humbi një votëbesimi më 4 shkurt, blloku më i vogël në koalicionin qeverisës, “Bardhe e Zi” njoftoi negociatat me të gjitha partitë politike për të formuar një qeveri të pakicës.
Zlatko Vujovic, kreu i Qendrës për Monitorim dhe Kërkim, CEMI, tha se qeveria e re e pakicës mund të votohet me mbështetjen e deputetëve të opozitës, pasi blloqet e tjera nga ish koalicioni nuk kanë pranuar të mbështesin administratën e sugjeruar të pakicës.
“Pritet që qeveria e re e pakicës të përgatisë vendin për zgjedhje të parakohshme brenda një viti dhe të zbatojë reformat në drejtësi. Por partia e Gjukanoviçit do të përpiqet të ndikojë në qeverinë e re dhe mbështetja e tyre nuk do të jetë e pakushtëzuar, pavarësisht se zyrtarët e tyre nuk do të jenë pjesë e kabinetit të kryeministrit të ri,” tha Vujovic për BIRN.
DPS mund të bllokojë legjislacionin reformist si Origjina e Ligjit të Pronës dhe hetimet mbi akuzat për korrupsion kundër ish-zyrtarëve të qeverisë nga partia gjatë periudhës së gjatë në detyrë. DPS gjithashtu dëshiron që një marrëveshje kyçe me organizatën më të madhe fetare të vendit, Kishën Ortodokse Serbe, të shqyrtohet në parlament përpara se të nënshkruhet.
Të martën, nënkryetari “Bardhe e Zi” Goran Gjuroviç tha se zyrtarët e DPS nuk do të jenë në qeverinë e re, duke theksuar se partia e Gjukanoviçit nuk do të jetë në gjendje të bllokojë kalimin e reformave.
Më herët, të hënën, blloku “Bardhe e Zi” kishte njoftuar se negociatat për një qeveri të re mund të përfundojnë brenda javës së ardhshme. Partitë opozitare – DPS, Partia Socialdemokrate, SDP, Partia Boshnjake, Social Demokratët, SD dhe dy koalicione shqiptare etnike – kanë njoftuar se do ta mbështesin atë.
Raportet kanë sugjeruar se lideri i bllokut “Bardhe e Zi”, ish-zëvendëskryeministri Dritan Abazovic, mund të jetë kryeministri i ardhshëm i emëruar, ndërsa kabineti i tij mund të ketë 18 ministri të udhëhequra nga blloku i tij, partitë e pakicës kombëtare dhe disa ministra nga ish qeveria.
Marko Pejoviç nga Qendra për Demokraci dhe të Drejtat e Njeriut, CEDEM, paralajmëroi se opozita do të ketë ndikim në miratimin e disa reformave legjislative dhe nismave të tjera të qeverisë.
“Prandaj, pyetja është nëse një qeveri e pakicës është zgjidhja më e mirë për momentin apo duhet të mbahen zgjedhje të parakohshme,” tha Pejovic për televizionin Vijesti TV.
Më 17 janar, udhëheqësi i “Bardhe e Zi” Abazovic bëri thirrje për formimin e një qeverie të pakicës për të kapërcyer ngërçin politik, por dy blloqet e tjera nga ish koalicioni qeverisës e hodhën poshtë idenë.
Më i madhi prej tyre, Fronti Demokratik, bëri thirrje për negociata brenda shumicës qeverisëse, ndërsa “Paqja është kombi ynë” dhe partitë më të vogla pro-serbe njoftuan protesta të mërkurën.
“Nëse nuk mund të biem dakord për një qeveri të re brenda shumicës qeverisëse, zgjedhjet e parakohshme janë zgjidhja e vetme për krizën politike,” tha për mediat të martën deputeti i “Paqja është kombi ynë", Vladimir Martinovic.
Tre blloqe fituan një shumicë të vogël prej 41 nga 81 vendet në parlament në gusht 2020, duke rrëzuar DPS-në e Gjukanoviçit.
Kabineti jopartiak i kryeministrit Zdravko Krivokapiç u zgjodh në dhjetor me 41 vota nga tre blloqet – pro-serbe “Për të ardhmen e Malit të Zi,” Paqja është kombi ynë ” dhe “Bardhe e Zi””.
Koalicioni i lëkundur u shemb më 4 shkurt, kur blloku “Bardhe e Zi” dhe opozita mbështetën një mocion mosbesimi ndaj qeverisë.
Ndërsa situata politike u përkeqësua të hënën, kur blloku Abazovics “Bardhe e Zi” dhe opozita shkarkoi kryetaren e parlamentit dhe udhëheqësin e “Paqja është Kombi Ynë, Aleksa Becic.
