Analiza nga BBC: Lufta në Ukrainë/ Pse Kherson dhe Mariupol janë çelësi i suksesit rus?

Evropë

Analiza nga BBC: Lufta në Ukrainë/ Pse Kherson dhe Mariupol janë çelësi i suksesit rus?

Nga: P.R Më: 4 mars 2022 Në ora: 19:19
Qyteti ukrainas i Mariupol është nën granatime të rënda

Ndërsa trupat ruse në veri dhe lindje të Ukrainës kanë luftuar për të kapur objektiva të rëndësishëm, duke përfshirë kryeqytetin Kiev, avancimi i tyre në Ukrainën jugore duket të jetë më i suksesshëm.

Rusia e sheh jugun si jetik për suksesin e pushtimit të saj dhe ka rrethuar disa qytete jugore dhe ka pushtuar termocentralin bërthamor të Zaporizhzhia, i cili është më i madhi në Evropë, shkruan BBC, përcjellë “Bota sot”.

Operacioni në jug u nis nga Krimea, e cila u aneksua nga Rusia nga Ukraina në vitin 2014 dhe është shtëpia e një pranie të konsiderueshme ushtarake ruse.

Të mërkurën, zëdhënësi i Pentagonit John Kirby tha se Rusia ka një "arkitekturë të sofistikuar dhe të shëndetshme" atje.

Një vështrim në hartën e mëposhtme tregon se sa vendimtar është gadishulli si bazë për sulmin në Ukrainën jugore.

Image
Harta tregon se sa vendimtar është gadishulli si bazë për sulmin në Ukrainën jugore

Trupat ruse po lëvizin në Ukrainë nga Krimea, duke u përhapur në lindje drejt Mariupolit dhe në perëndim drejt Odesës, duke kërcënuar të ndërpresin hyrjen detare të Ukrainës, gjë që do të shkaktonte dëme të mëdha ekonomike në vend.

"Strategjikisht, ka porte të mëdha në atë rajon që me të vërtetë i lejojnë forcat e Putinit të mbysin çdo aftësi për Ukrainën që të furnizohet nëpërmjet detit," tha për BBC Karl Qualls, profesor i historisë dhe specialist i Rusisë në Kolegjin Dickinson.

Në lindje të Krimesë, forcat ruse po shtyjnë drejt Mariupolit, një qytet me 450,000 banorë, i cili është i rrethuar dhe nën granatime të rënda. Furnizimi me ujë dhe energji elektrike është ndërprerë dhe banorët kanë thënë për BBC se janë të tmerruar.

Nëse Mariupol bie, do t'i jepte Rusisë kontrollin e një prej porteve më të mëdha të Ukrainës dhe do të krijonte një korridor tokësor midis Krimesë dhe rajoneve të mbështetura nga Rusia të Luhansk dhe Donetsk.

Lidhja e Krimesë me Rusinë kontinentale nëpërmjet zonave të kontrolluara nga rebelët, do ta bënte shumë më të lehtë për Rusinë lëvizjen e mallrave dhe njerëzve në dhe nga Krimea. Rusia e ka kërkuar këtë që nga viti 2014, kur filloi konflikti në lindje.

Aktualisht gadishulli është i lidhur me kontinentin rus vetëm nëpërmjet një ure të vetme, e ndërtuar me shpenzime të mëdha pas aneksimit rus.

Sekuestrohet një central bërthamor

Në veriperëndim të Mariupolit, Rusia ka kapur termocentralin Zaporizhzhia. Në kohë normale, termocentrali prodhon rreth 20% të energjisë elektrike të Ukrainës, kështu që duke e marrë atë Rusia kontrollon një pjesë të konsiderueshme të furnizimit të mundshëm të energjisë elektrike të Ukrainës.

Ushtria ruse ka pushtuar gjithashtu qytetin Kherson, i cili ndodhet aty ku lumi Dnieper takohet me Detin e Zi, një vend i rëndësishëm për trupat që të lëvizin më tej në Ukrainë.

"Ne po i shohim ata duke shfrytëzuar kapjen e Khersonit," tha Dr Jack Watling nga Instituti Mbretëror i Shërbimeve të Bashkuara për programin Today të BBC Radio 4.

Image
Rusia thotë se forcat e saj kanë rrethuar termocentralin më të madh bërthamor të Ukrainës

"Ata janë tani në anën perëndimore të Dnieper dhe janë në gjendje të shtyjnë më tej lumit dhe drejt Odesës."

Nëse Rusia është në gjendje të lëvizë më në perëndim, në Odesa dhe më gjerë, ajo jo vetëm që do të ndërpresë hyrjen e Ukrainës në det, por edhe do ta rrethojë vendin nga tre anët.

"Nëse ata marrin Odesën, ata kanë një qytet kyç për të krijuar një hark strategjik rreth Ukrainës. Me Bjellorusinë në veri dhe Donbasin në lindje, ata e kanë rrethuar të gjithë vendin”, thotë për BBC Catherine Wanner, profesoreshë e historisë së Rusisë dhe Ukrainës dhe eksperte në Penn State University.

Novorossiya

Ekziston gjithashtu një kontekst historik për pushtimin jugor të Rusisë. Rajoni i Ukrainës që shtrihet nga Odesa në jug deri në Luhansk në lindje u mor nga Perandoria Ruse në shekullin e 18-të pas një sërë luftërash me Perandorinë Osmane. Ajo u bë e njohur si Novorossiya, ose Rusia e Re.

Nën Bashkimin Sovjetik, pjesa më e madhe e Novorossiya ishte pjesë e Republikës Sovjetike Socialiste të Ukrainës, e cila më vonë u shndërrua në Ukrainën e sotme.

Në vitin 2014, pas aneksimit të Krimesë, presidenti rus Vladimir Putin pretendoi se megjithëse Rusia humbi territorin e Novorossiya për arsye të ndryshme, njerëzit e saj mbetën atje.

Image
Në vitin 2014, militantët separatistë në Donetsk mbanin flamurin "Novorossiya" të epokës cariste

"Mitologjia që promovon Putini është se këto janë toka ruse," tha profesor Qualls. "Ishte pjesë e perandorisë ruse, por nuk ishin rusët ata që jetonin atje. Kishte shumë më shumë rumunë se sa rusë, dhe ukrainasit ishin dominues."

Megjithatë, ideja u zbatua dhe për një periudhë të shkurtër në vitin 2014, republikat e vetëshpallura separatiste të Luhansk dhe Donetsk donin të rikrijonin Novorossiya-n, madje duke veshur flamurin e saj të kuq dhe blu të epokës cariste.

Pretendimi historik i Rusisë për tokën ukrainase ka qenë një temë e shpeshtë për Presidentin Putin në prag të pushtimit, por profesori Wanner thotë se kjo nuk duhet marrë seriozisht.

“Z. Putin e ka treguar veten të paturpshëm përsa i përket formimit të interpretimeve historike shumë kreative për të pushtuar dhe aneksuar territorin – Novorossiya është një justifikim i dobët”, tha ajo për BBC./Bota sot

comment Për komente lëvizni më poshtë
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat