LIVE: Fundosja e anijes ruse rrit tensionet me Ukrainën, reagon edhe SHBA; Putin paralajmëron Perëndimin

Presidenti rus Vladimir Putin ka bërë thirrje për diversifikimin e eksporteve të energjisë ruse drejt Azisë. Putin paralajmëroi se vendet evropiane po destabilizonin tregun duke u larguar nga gazi dhe nafta ruse, shkruan BBC, transmeton Bota sot.

"Përpjekjet për të larguar furnizuesit rusë, për të zëvendësuar burimet tona të energjisë me furnizime alternative, do të ndikojnë në mënyrë të pashmangshme në të gjithë ekonominë globale," tha ai.

Duke folur më herët sot, ai tha se Rusia do të zhvendosë drejtimin e eksporteve të saj "hap pas hap" në tregjet me rritje të shpejtë të jugut dhe lindjes.

Vitin e kaluar, rritja e çmimeve nënkuptonte se të ardhurat nga nafta dhe gazi përbënin 36% të shpenzimeve të qeverisë ruse. Pjesa më e madhe e këtyre të ardhurave vjen nga Bashkimi Evropian, i cili importon rreth 40% të gazit dhe 27% të naftës nga vendi./V.N/

Ukraina thotë se ka sulmuar me raketa një anije ruse në Detin e Zi dhe e ka dëmtuar rëndë të njëjtën, teksa Moska po zhvendos fushatën e saj ushtarake në lindje dhe luftime të ashpra po vazhdojnë në qytetin-port ukrainas të Mariupolit.

Ministria ruse e Mbrojtjes tha më 14 prill se ka thënë se një raketë lundruese ka shkatërruar municionet në anijen Moskva, por Maksym Marchenko, guvernator ukrainas në Odesa, që gjendet në Detin e Zi, tha se anija ruse u godit me dy raketa ukrainase Neptun, raketa që përdoren për të sulmuar anijet.

“Raketat Neptun në Detin e Zi kanë shkaktuar dëme serioze” ndaj anijes ruse, tha ai në një postim në Telegram, teksa sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës ka hyrë në ditën e 50-të.

Këshilltari i Presidencës ukrainase, Oleksiy Arestovych, tha se me luftanijen ruse Moskva “ndodhi befasia”, pasi kjo luftanije konsiderohej kyçe në çdo plan që Rusia mund të ketë pasur për të nisur sulme amfibe në qytetin bregdetar ukrainas të Odesës.

Ministria e Mbrojtjes së Rusisë tha se zjarri në anije është shuar dhe se e njëjta “është në det” dhe se “armatimet me raketa” të saj janë të padëmtuara.

Ende nuk ka ndonjë reagim nga Ministria e Mbrojtjes së Ukrainës, por Rusia tha se ka evakuuar ekuipazhin e anijes.

Zëdhënësi i Pentagonit, John Kirby, tha se Shtetet e Bashkuara nuk kanë informacione të mjaftueshme për të konfirmuar se çfarë e shkaktoi shpërthimin në Moskva.

“Ne kemi parë raportimet në mediat sociale se kjo anije mund të jetë goditur nga raketat ukrainase. Ne nuk mund ta përjashtojmë këtë gjë, por ne thjesht nuk kemi informacione të bollshme tani për tani”, tha Kirby gjatë një interviste për MSNBC.

Lajmet për sulmin ndaj kësaj luftanijeje ruse vijnë teksa lufte të ashpra janë raportuar në qytetin e rrethuar të Mariupolit. Rusia po tenton që ta marrë kontrollin e plotë të këtij qyteti strategjik. Nëse Mariupoli bie nën kontrollin rus, atëherë ai do të ishte qyteti i parë që Moska merr nën kontroll që prej se nisi pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt.

Rusia tha se mbi 1,000 marinsa janë dorëzuar gjatë 36 orëve të fundit, por zyrtarët ushtarakë ukrainas nuk kanë konfirmuar këto pretendimeve dhe vetëm kanë thënë se forcat ukrainase janë të bashkuara që ta mbrojnë qytetin.

Rusia po tenton që ta marrë Mariupolin, pasi do t’i mundësonte që të krijonte një korridor tokësor midis rajoneve lindore që janë nën kontrollin e separatistëve pro-rusë dhe Gadishullit të Krimesë, që Rusia e ka aneksuar më 2014.

Kemi dëgjuar dy pretendime për dëmtimin e anijes luftarake ruse Moskva sot: Ukraina thotë se ka kryer një goditje në anije duke përdorur raketa Neptun, ndërsa Rusia pretendon se municionet në bord janë hedhur në erë, raporton BBC, transmeton Bota sot.

Shashank Joshi, redaktor i mbrojtjes në Economist, thotë se është e mundur që një raketë të ketë goditur anijen dhe më pas të ketë shpërthyer municioni.

"Dhe sigurisht, kur revistat në anije shpërthejnë, rezultatet priren të jenë absolutisht shkatërruese për anijet në fjalë. Këto janë sasi të mëdha eksplozivësh që mund të shkatërrojnë plotësisht një anije - ato sigurisht që mund ta bëjnë atë të paefektshme luftarake për një periudhë të gjatë. Në ekuilibër, unë jam më i prirur të besoj se ukrainasit e goditën anijen", shprehet ai.

Ai vëren se Ukraina ka goditur gjithsej katër anije luftarake ruse deri më tani.

I pyetur për rëndësinë e incidentit, Joshi shpjegon se Moskva po siguronte mbulim ajror për anijet e tjera të cilat tani mund të jenë më të rrezikuara nga sulmi ajror.

Ai tha se kishte gjithashtu raketa që mund të "godisnin mjaft larg në brendësi të Ukrainës"./V.N/

Rusia do të duhet të forcojë mbrojtjen e saj nëse Suedia dhe Finlanda do t'i bashkohen NATO-s, thotë zëvendëskryetari i Këshillit të Sigurimit të Rusisë, Dmitry Medvedev, raporton BBC, transmeton Bota sot.

Ai shton se nëse të dy vendet hyjnë në aleancë, atëherë nuk mund të flitet më për një Baltik pa bërthama, pasi ekuilibri duhet të rivendoset.

"Deri më sot, Rusia nuk ka marrë masa të tilla dhe nuk do të merrte", thotë Medvedev.

Si Finlanda ashtu edhe Suedia kanë shprehur dëshirën e tyre për t'u bashkuar me NATO-n dhe zyrtarët amerikanë kanë thënë se të dy vendet mund të bëhen pjesë e aleancës që në verë./V.N/

Qeveria e Holandës do të lëshojë një urdhër për kompanitë që të mos paguajnë për gazin rus në rubla, të propozuar nga Moska, pasi kjo do të shkelte sanksionet e Bashkimit Evropian, tha sot një zëdhënës i Ministrisë së Çështjeve Ekonomike.

Zëdhënësi tha se Holanda e ka marrë këtë qëndrim pas vendimit të djeshëm të Komisionit Evropian dhe se për këtë është duke i informuar kompanitë energjetike.

"Ajo që ka ndryshuar është se KE arriti në përfundimin dje se pagesa në rubla do të ishte shkelje e sanksioneve, si dhe hapja e një llogarie me Gazprombank," shtoi zëdhënësi.

Në mars, Moska propozoi që blerësit e produkteve të saj energjetike të hapnin llogari në Gazprombank, ku pagesat në euro ose dollarë do të konvertoheshin në rubla.

Qeveria holandeze nuk ka asnjë marrëveshje me Gazprom dhe më herët ka deklaruar se blerësit e gazit në treg duhet të veprojnë ashtu siç mendojnë.

Kompanitë holandeze që kanë kontrata për të blerë gazin rus, duke përfshirë kompaninë energjetike Eneko dhe kompaninë tregtare shtetërore GasTera, thanë se kontratat e tyre me Gazprom ishin lidhur në euro dhe do të bënin pagesat ekskluzivisht në atë monedhë.

Ministria e Jashtme e Ukrainës i ka bërë thirrje Kombeve të Bashkuara për të lehtësuar kthimin e fëmijëve ukrainas që janë “deportuar ilegalisht” në Rusi.

Në një deklaratë, ministria tha se Rusia ishte përfshirë në "zhvendosjen e paligjshme dhe të detyruar" të fëmijëve ukrainas, "midis tyre jetimë, fëmijë të privuar nga kujdesi prindëror, si dhe fëmijë, prindërit e të cilëve vdiqën si rezultat i agresionit ushtarak të Rusisë" në të gjithë Ukrainën, shkruan The Guardian, transmeton Bota sot.

Në deklaratë thuhet:

Në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare humanitare dhe standardet bazë të humanizmit, Rusia është e përfshirë në rrëmbimin e fëmijëve të organizuar nga shteti dhe shkatërrimin e së ardhmes së kombit ukrainas.

Veprime të tilla të pushtuesve rusë mund të cilësohen si rrëmbim dhe kërkojnë një reagim vendimtar nga komuniteti ndërkombëtar, në radhë të parë nga organizatat përkatëse ndërkombëtare.

Ukraina ka akuzuar vazhdimisht forcat ruse se kanë dëbuar me forcë mijëra fëmijë nga rajonet Donetsk dhe Luhansk të Ukrainës lindore që nga fillimi i luftës.

Në fillim të këtij muaji, dy individë thanë se ata dhe gra dhe fëmijë të tjerë u transportuan me forcë në territorin rus nga qyteti i rrethuar i Mariupolit në mars. Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, i ka mohuar këto akuza, duke pretenduar se "raportet e tilla janë gënjeshtra"./V.N/

Zyrtarët ushtarakë ukrainas thonë se ata goditën Moskën me një raketë Neptun, raporton BBC, transmeton Bota sot.

Sistemi i raketave të lundrimit Neptun u projektua nga inxhinierët ushtarakë të Kievit në përgjigje të kërcënimit detar në rritje të paraqitur nga Rusia në Detin e Zi, pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014.

Sipas Kyiv Post, marina ukrainase mori dorëzimin e saj të parë të raketave me rreze veprimi 300 km vetëm në mars të vitit të kaluar.

Që nga fillimi i pushtimit, Ukraina ka marrë një fluks ndihme ushtarake nga aleatët perëndimorë, duke përfshirë raketa kundërajrore dhe antitank në vlerë prej 100 milionë funte, të cilat Britania e Madhe njoftoi se do t'i dërgonte javën e kaluar./V.N/

Pak më parë dëgjuam nga ushtria ruse, të cilët thonë se Moskva është ende në det.

Tani ushtria ukrainase pretendon se anija e anijes ruse filloi të fundosej pasi u godit me raketa Neptun, shkruan BBC, transmeton Bota sot.

Duke postuar në faqen e saj në Facebook, komanda ushtarake jugore thotë se anija pësoi dëme të konsiderueshme dhe një zjarr filloi pas sulmit.

"Anijet ruse të shpëtimit u penguan më pas nga municionet që shpërthyen në bord, si dhe nga moti i keq që përmbysi kryqëzorin dhe ai filloi të fundosej", thuhet në postim./V.N/

Këshilltari presidencial ukrainas Mykhailo Podolyak tha në komentet televizive se konsultimet ishin "në vazhdimësi" për një udhërrëfyes të mundshëm drejt paqes, por shtoi se një pikë pengesë mbetet numri i vendeve që do të vepronin si garantues të sigurisë për Ukrainën, raporton CNN, transmeton Bota sot.

"Konsultat se cilat detyrime ligjore duhet të bëhen, si do të jetë në kushtet e një traktati shumëpalësh janë duke vazhduar tani," tha ai në komentet televizive.

Podolyak shtoi: "Ne duhet të kuptojmë se rusët kategorikisht nuk duan të rrisin numrin e vendeve që mund të jenë garantues të sigurisë. Është e rëndësishme për ne që të kemi sa më shumë nga ato vende të jetë e mundur".

Në një takim të fundit në Stamboll midis ekipeve ukrainase dhe ruse, negociatorët arritën marrëveshje shumë paraprake për mundësinë e statusit neutral për Ukrainën, por të mbrojtur nga garancitë ndërkombëtare të sigurisë./V.N/

Eksportet e misrit të Ukrainës mund të bien me pothuajse një të katërtën në sezonin 2021/2022 për shkak të pushtimit rus, tha një zyrtar i lartë i ministrisë së bujqësisë dhe eksportet e vajit të lulediellit mund të bien edhe më shumë.

Eksportet e misrit mund të bien 24 për qind në 17 milionë tonë në sezonin aktual bujqësor, i cili përfundon në qershor, tha zëvendësministri i Bujqësisë Roman Rusakov në një konferencë të mërkurën në Pragë.

Eksportet e vajit të lulediellit mund të ulen me një të tretën, në 3.4 milionë tonë, shtoi Rusakov.

Ukraina është prodhuesi dhe eksportuesi më i madh i vajit të lulediellit në botë. Para luftës, prodhuesit eksportonin në sezonin 2021/2022. vlerësohet në 6.6 milionë tonë.

Kompania e specializuar e konsulencës ukrainase APK-Informa shpjegoi të shtunën e kaluar se çmimet e eksportit të misrit ukrainas kanë rënë për shkak të kërkesës së kufizuar dhe stoqeve të mëdha që nga fillimi i pushtimit rus mund të eksportohen vetëm me hekurudhë, përtej kufirit me Poloninë.

Një ton misër për dërgesat nga prilli në maj tani kushton 240 deri në 250 dollarë për ton në kufirin polak, që është 15 dollarë për ton më pak se javën e kaluar, sipas APK-Inform.

Ukraina është një nga furnizuesit kryesorë në botë të drithërave dhe ajo dorëzoi shumicën e lëndëve të para bujqësore përmes porteve në Detin e Zi. Duke qenë se zona tashmë është skenë lufte, tregtarët po përpiqen të transportojnë sa më shumë drithë me hekurudhë.

Zyrtarët ukrainas thanë se rezervat e misrit qëndronin në rreth 13 milionë ton në fund të marsit, duke shtuar se vetëm 300.000 ton drithë u eksportuan muajin e kaluar.

Taras Vysotsky, gjithashtu zëvendësministri i Bujqësisë i Ukrainës, tha gjithashtu në një konferencë në Pragë se Ukraina mund të eksportojë dy milionë ton grurë deri në fund të sezonit, pa përmendur një vlerësim të eksporteve për të gjithë sezonin që mund të krahasohet me shifrat e vitit të kaluar.