LIVE: Shefi i Wagnerit humb jetën nga rrëzimi i avionit - “Synimi i radhës i Putinit mund të jetë Ballkani” – ja sinjalizuesi!

Që nga fillimi i luftës në Ukrainë, Perëndimi ka qenë jashtëzakonisht transparent në përpjekjet e tij për të kapur të akuzuarit për spiunazh. Përpjekja e ripërtërirë për të kapur spiunët në Mbretërinë e Bashkuar është gjysma e një goditjeje të dyfishtë kundër rrjeteve të inteligjencës ruse që i ka detyruar agjencitë e spiunazhit të Vladimir Putinit t'u drejtohen formave më të rrezikshme të spiunazhit, si agjentët e fshehtë dhe madje të ashtuquajturit “ilegalë”, të cilët shpenzojnë dekada duke ndërtuar identitete të rreme për operacione shumë të ndjeshme. Të paktën 705 diplomatë të dyshuar për spiunazh janë dëbuar nga ambasadat ruse në mbarë botën që nga viti i kaluar, pothuajse dy herë më shumë se në të gjithë 20 vitet e mëparshme. Disa misione diplomatike ruse u shkatërruan plotësisht. Bullgaria dëboi 83 diplomatë rusë dhe Polonia 45. E përballur me mungesën e trupit diplomatik, Rusia u detyrua të mbyllte konsullatat në disa vende.

Goditja e rrjetit rus

Megjithëse drama e ekspozimit publik të operacionit të spiunazhit mungonte, spastrimi diplomatik i dha një goditje të rëndë operacioneve të përditshme të rrjetit rus të spiunazhit në Evropë.

"Dëbimet padyshim që shkaktuan shumë dëme sepse bëhet fjalë për humbjen e një numri të madh njerëzish" tha Andrej Soldatov, një gazetar investigativ rus dhe bashkëpunëtor i lartë në Qendra për Analizën e Politikave Evropiane, i cili ka studiuar inteligjencën ruse për dy dekada. "Agjencitë ruse të inteligjencës janë nën presion për të prodhuar rezultate dhe tani agjentët e mbetur duhet të bëjnë dyfishin e punës", shtoi ai.

Jo të gjithë diplomatët e dëbuar ishin agjentë të inteligjencës ruse, por disa prej tyre kishte të ngjarë të ishin operativë kryesorë të inteligjencës që menaxhonin rrjetet e agjentëve lokalë. Sulmi ka të ngjarë të ketë ndikuar seriozisht në shumë operacione të gjata që përfshijnë agjentë të tillë.

Mark Galeotti, autor i "Luftërat e Putinit: Nga Krimea në Ukrainë", tha se nuk bëhet fjalë vetëm për Nuk të dëbuarit nga ambasadat. “Është një ndërprerje e rrjetit që ata zhvilluan dhe edukuan", thotë ai. Diplomatët e dëbuar, disa prej të cilëve besohet se janë agjentë të padeklaruar, shpesh zhvendosen në vende të tjera pasi burimet e Moskës bëhen gjithnjë e më të kufizuara. Dhe ndërsa misionet në vende të tjera pakësoheshin, në Serbi ka ndodhur e kundërta.

“Asat nën mëngë”

Së bashku me goditjen e spiunëve rusë që veprojnë nën mbulimin diplomatik, Perëndimi ka kërkuar të ekspozojë dhe shkatërrojë rrjetin rus të "ilegalëve". Në më pak se një vit, vendet e BE-së kanë arrestuar ose ekspozuar të paktën gjashtë shtetas rusë që jetonin me identitete të rreme dhe që besohet se punonin për shërbimin e inteligjencës ushtarake GRU. Ekspertët besojnë se qeveritë perëndimore kanë vendosur të arrestojnë publikisht agjentë sekretë, sepse ata janë bërë një kërcënim më i madh.

Në mungesë të personelit në ambasada, rrjeti rus i spiunazhit është detyruar të kalojë nga mbledhja rutinë e inteligjencës në prioritizimin e "operacioneve speciale", të cilat mund të jenë të shumta, nga vrasjet e synuara deri te sabotimet, sipas Soldatov.

Alarmi në Europë

Ekspertët e sigurisë thonë se shkëmbimi i inteligjencës brenda Evropës është përmirësuar ndjeshëm që nga helmimi i ish-agjentit të KGB-së Sergei Skripal. Dhe ndërsa ekspozimi i agjentëve rusë mund të duket si një arritje e madhe, ai zbulon se sa i shqetësuar është komuniteti i inteligjencës evropiane për veprimet e mundshme përçarëse të agjentëve rusë, thekson ai. Përpjekja e Perëndimit për të shkatërruar rrjetin e inteligjencës ruse mund të detyrojë gjithashtu Kremlinin të përdorë një rrjet më të gjerë për të gjetur agjentë të mundshëm, siç janë anëtarët e familjeve të zyrtarëve. Putin, thotë Galeotti, ka treguar gjatë viteve se ai ka aftësinë të kërkojë dhe të marrë favore nga qytetarët rusë dhe kompanitë e të gjitha llojeve për të ndihmuar Kremlinin. "Putini krijoi një shtet të rekrutëve: Me fjalë të tjera, asnjë individ, asnjë institucion nuk mund të refuzojë kur shteti thotë se diçka duhet bërë”, përfundon ai.

Udhëheqësit e shteteve anëtare të grupit BRICS u takuan në Republikën e Afrikës së Jugut dhe kjo shoqatë e lirshme e ekonomive në zhvillim po përpiqet të imponohet si një kundërpeshë ndaj dominimit të Perëndimit në çështjet globale. Krerët e Brazilit, Indisë, Kinës dhe Republikës së Afrikës së Jugut arritën në samit, por jo presidenti rus Vladimir Putin, për të cilin është lëshuar një urdhër arresti ndërkombëtar për krime të dyshuara lufte në Ukrainë. Putin u lidh me anë të një videoje dhe regjistrimi i fjalimit të tij u përhap me shpejtësi në rrjetet sociale. Për herë të parë vërtetohet teza se ai përdor sozi.

Ajo që e vërteton këtë gjë janë lëvizjet e tij të çuditshme. Në një moment Putin ka parë dorën e majtë për të kontrolluar orën, por dihet se presidenti rus mban një orë në dorën e djathtë.  Menjëherë, natyrisht, u shfaqën teoritë se në të vërtetë ishte sozia e tij, ai që harroi se Putini mban një orë në dorën e djathtë. Putin fillimisht shikon dorën e majtë, pastaj kruan kokën i hutuar kur kupton se aty nuk ka orë. Zëvendësuesi i Putinit po bënte një punë kaq të madhe gjatë gjithë kësaj kohe, dhe më pas ai hoqi dorë nga loja sapo u përpoq të gjente orën në dorën e majtë, sepse Putini i vërtetë mban një orë në dorën e djathtë. “Ata nuk i thanë sozisë që mban një orë në dorën e djathtë! “Kur do t'i mësojë FSB dublikantit të Putinit se ai mban një orë në dorën e djathtë?!”, ishin disa nga komentet që u shfaqën në Twitter krahas videos së presidentit të hutuar rus.

Putin po përdor një sozi pas grushtit të shtetit

Pra rrjetet sociale dhe tabloidët po rikthejnë dhe njëherë dyshimet se Vladimir Putin po përdor gjerësisht një sozi së fundmi në daljet e tij në publik. Presidenti rus pak javë më parë dukej shumë i ngurtë teksa buzëqeshte për një moment me mikun e tij, komandantin çeçen Ramzan Kadyrov. Pamja plastike e Putinit ka shkaktuar një mori spekulimesh sidomos pas nisjes së luftës në Ukrainë. Ai u takua me mikun e tij Kadyrov të martën, pak para se t’u drejtohej trupave të tij për shkak të grushtit të shtetit të Grupit Wagner. Despoti 70-vjeçar i tha turmës së gjeneralëve dhe ushtarëve të përzgjedhur me kujdes se kishin ndalur një “luftë civile” dhe “provuan besnikërinë e tyre”.

Një prej pasojave nga marshimi për në Moskë i kryesuar nga Yevgeny Prigozhin, disa sugjerojnë se Putini paranojak mund të ishte fshehur për sigurinë e tij. Udhëheqësi me pamje të lodhur dukej fillimisht i tronditur nga rebelimi, i cili ishte sfida më e madhe për sundimin e tij me grusht të hekurt që kur erdhi në pushtet pas rënies së Bashkimit Sovjetik. Pasi aleati i tij i vjetër dhe “kuzhinieri i preferuar” Prigozhin iu kthye kundër tij, thuhet se Putini ka dyfishuar trupat për sigurinë e tij. The Sun shkruan se imazhi i tij si prej dylli ka bërë pak për të shuar thashethemet, pasi fytyra e tij duket e zbehtë dhe e hollë, ndërsa ai duket dukshëm i rraskapitur. 

 Pamja e Putin me një fytyrë të zhytur dëshmon një kontrast të fortë me pamjet e fundit, ku tirani shihet me faqe më të plota dhe të fryra. Ai u pa më pas mjaft aktiv disa ditë më parë një udhëtimi në Republikën e Dagestanit mbrëmjen e së mërkurës teksa futej mes turmave në Derbent. Putin, i njohur për mbajtjen e një distancë prej 60 metrash nga ambasadorët dhe përdorimin e tij të tavolinave të gjata për takime – u pa çuditërisht të afrohej tek mbështetësit e tij. Plot energji, ai madje në mënyrë të çuditshme i dha një puthje në kokë një vajze të re, e cila e emocionuar rrëmbeu një selfie me të. Ai përqafoi në mënyrë tronditëse dashamirësit në rajonin e largët ku u prit si një yll “roku”.

Moska hedh poshtë thashethemet

Zëdhënësi, Dmitry Peskov i ka hedhur poshtë pak kohë më parë thashethemet se lideri rus shpenzon pjesën më të madhe të kohës duke u mbrojtur në një bunker bërthamor. "Ju ndoshta keni dëgjuar se Putini ka shumë sozi që punojnë në vend të tij ndërsa ai ulet në një bunker, por kjo është një gënjeshtër. Ju e shihni vetë se si është presidenti ynë: ai gjithmonë ka qenë dhe është mega-aktiv - ata që punojnë pranë tij vështirë se mund të mbajnë të njëjtin ritëm me të. Sigurisht, ai nuk ulet në asnjë bunker. Edhe kjo është një gënjeshtër", tha Peskov.

Gjenerali Sergei Surovikin, një oficer i lartë rus që shërbeu gjatë luftës në Ukrainë vitin e kaluar dhe që kishte lidhje me shefin e grupit mercenar të Wagnerit, Yevgeny Prigzohin, raportohet se është liruar nga komanda e tij e Forcave Ajrore të Rusisë.

Raportimet në media – që u shfaqën për herë të parë më 22 gusht nga gazetari me lidhje të ngushta me Moskën, Aleksei Venediktov, dhe pastaj edhe nga media të tjera lokale – thonë se Surovikin nuk ishte shkarkuar, degraduar, apo burgosur siç besonin disa vëzhgues në prag të rebelimit të qershorit.

Por, Surovkin do të zëvendësohet përkohësisht si komandant i Forcave Ajrore nga gjenerali Viktor Aflazov, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve RIA Novosti. Aflazov mbikëqyri forcat ushtarake vitin e kaluar kur Surovikin u vu në krye të luftës në Ukrainë.

Raportet, të cilat nuk ishin konfirmuar zyrtarisht nga Kremlini deri më 23 gusht, shtojnë dyshimet për fatin e Surovikinit pas rebelimit. Ai nuk është parë në publik që nga orët e para të rebelimit të 23 qershorit.

I njohur si “Gjenerali Armagedon” për komandën e tij të forcave ruse gjatë ndërhyrjes së tyre në luftën në Siri, Surovikin dhe stili i tij i pamëshirshëm i udhëheqjes ishte përkrahur nga Prigozhin dhe nacionalistë me mendësi të ngjashme, të cilët kanë kritikuar performancën e Rusisë në Ukrainë.

Pas marrjes së pushtetit në tetor, Surovikin urdhëroi një fushatë që po vazhdon ende për të shënjestruar infrastrukturën civile të Ukrainës – rrjetet e energjisë elektrike, stacionet e pompimit të ujit – me raketa dhe dronë ruse. Ai urdhëroi gjithashtu një tërheqje taktike të forcave ruse nga bregu perëndimor i lumit Dnjepër, në rajonin Kherson, mes përparimeve të Ukrainës atje.

Prigozhin dhe ish-oficeri i inteligjencës, Igor Strelkov, ishin ankuar se ministri i mbrojtjes, Sergei Shoigu, dhe shefi i shtabit të përgjithshëm të Rusisë, gjenerali Valery Gerasimov, kishin dështuar në përpjekjet e luftës dhe i bënë thirrje Putinit të shpallte luftë të gjithanshme dhe të mobilizonte plotësisht vendin për ta mundur Ukrainën.

Surovikin u hoq papritur nga komanda në janar dhe Gerasimov u vu në krye të përpjekjeve të përgjithshme të luftës.

Më 23 qershor, ushtarët e grupit Wagner të Prigozhinit e organizuan një rebelim të shkurtër, kur dërguan trupa drejt Moskës. Rebelimi u ndal pranë rajonit të Moskës pas ndërhyrjes së raportuar të liderit bjellorus, Alyaksandr Lukashenka.

Putin denoncoi kryengritjen, duke i quajtur pjesëmarrësit tradhtarë dhe duke sugjeruar ndjekje penale dhe trajtim të ashpër për ta.

Megjithatë, kjo nuk ka ndodhur.

Prigozhin dhe disa ushtarë të Wagner u takuan me Putinin disa ditë më pas dhe Prigozhini ka vazhduar të lëvizë lirshëm brenda dhe jashtë Rusisë. Në një video të publikuar këtë javë, Prigozhin u shfaq në Afrikë, ku ai ka sipërmarrje të mëdha biznesi dhe një numër të konsiderueshëm trupash Wagner janë dërguar.

Ndërkohë, Surovikin u shfaq në një video në orët e para të kryengritjes, duke u bërë thirrje ushtarëve të Wagnerit ta ndalnin revoltën e tyre. Disa ekspertë thanë se ai mund të ketë qenë i detyruar ta dërgojë atë mesazh.

Në një përpjekje strategjike, forcat ruse po përdorin taktikën e gjuajtjes së bashkëluftëtarëve.

Praktika e “zjarrit miqësor” brenda radhëve të ushtrisë ruse nuk është risi, por derisa pushtimi rus në Ukrainë po hyn në muajin e 18-të, ky fenomen po bëhet çdo herë e më i shpeshtë.

Ajo çfarë tërheq më shumë vëmendje është se forcave ruse më nuk po u interesojnë trupat e tyre, dhe se shpesh i përdorin si “mish për top”.

Gjatë luftimeve në qershor, ushtarët rusë qëlluan me raketa pa dallim që rezultuan në viktima midis trupave të tyre, zbuloi për New York Times zëvendëskomandanti i Batalionit 129 të Mbrojtjes Territoriale.

“Rusët u përpoqën të nisnin një kundërsulm, të na shtynin jashtë dhe të na rrethonin, por gjithçka ndodhi ashtu siç e kishim imagjinuar. Por kur e kuptuan se duhej të jepnin territor, filluan të qëllonin pa dallim, varrosën shumë nga djemtë e tyre”, tha komandanti i batalionit të 129.

Është e qartë se luftëtarët rusë po përjetojnë humbje masive për shkak të strategjive të menaxhuara keq.

Raporti tregon se tendenca e Rusisë për të neglizhuar mirëqenien e trupave të saj po thellohet gradualisht, ndërsa kundërsulmi bëhet më seriozë.

Vitin e kaluar, një parashutist rus tha se batalione të tëra e pësuan nga “zjarri miqësor”.

Në qershor, gjatë marshimit të trupave mercenare të Wagner të udhëhequr nga Yevgeny Prigozhin drejt Moskës, mercenarët dhe anëtarët e njësive ushtarake zyrtare ruse hapën zjarr ndaj njëri-tjetrit. 

Rusia mund të aneksojë rajonet separatiste të Gjeorgjisë Osetinë Jugore dhe Abkhazinë, ka thënë ish-presidenti i vendit. Dmitry Medvedev, i cili tani është nënkryetar i këshillit rus të sigurisë, tha se "Ideja për t'u bashkuar me Rusinë është ende e njohur në Abkhazi dhe Osetinë e Jugut.

"Kjo ka shumë mundësi të zbatohet nëse ka arsye të mira për këtë," shtoi ai në një artikull të botuar nga gazeta ruse Argumenty i Fakty.

Gjeorgjia është një ish-republikë sovjetike dhe prej kohësh është kapur mes Rusisë dhe Perëndimit.

Ajo fitoi pavarësinë nga Bashkimi Sovjetik në 1991. E vendosur në veriperëndim të Gjeorgjisë, Abkhazia luftoi dhe fitoi një luftë shkëputjeje me Gjeorgjinë në 1992-93, dhe shpalli zyrtarisht pavarësinë në 1999.

Megjithatë, shumica e vendeve e konsiderojnë atë si pjesë të Gjeorgjisë.

Pas luftës gjeorgjio-ruse në vitin 2008, Moska e njohu atë si një shtet të pavarur dhe Gjeorgjia u përgjigj duke e shpallur rajonin "të pushtuar" nga Rusia. Osetia e Jugut u tërhoq nga Gjeorgjia në 1992 dhe u deklarua si një republikë e pavarur, por shumica e vendeve nuk e njohin atë si të tillë.

Ministri i Jashtëm i Turqisë do të vizitojë Ukrainën këtë javë, raportojnë mediat shtetërore.

Hakan Fidan do të zbarkojë në vend të premten, thanë burimet diplomatike turke për Anadolu.

Zyrtarët turq kanë shprehur vazhdimisht interes për një rol ndërmjetësues midis Rusisë dhe Ukrainës për të rifilluar marrëveshjen e grurit të Detit të Zi.

Vizita do të vijë një javë pasi Ukraina njoftoi një "korridor humanitar" në Detin e Zi për të liruar anijet e ngarkesave që janë bllokuar në portet e saj pasi marrëveshja u ndërpre nga Rusia muajin e kaluar.

Rusia po planifikon të fundos gjashtë tragete në ngushticën e Kerçit për të mbrojtur urën e Krimesë nga sulmet, ka raportuar inteligjenca ushtarake e Ukrainës.

Forcat ruse besojnë se zhytja e anijeve do të krijojë një "korsi mbrojtëse" përpara urës, tha ai.

Ai shtoi se një traget tashmë është fundosur dhe Rusia është duke "kryer punë përgatitore" për të fundosur të dytin.

“Sipas Drejtorisë kryesore të Inteligjencës të Ministrisë së Mbrojtjes së Ukrainës, pushtuesit planifikojnë të fundosin të paktën gjashtë mjete ujore të llojit të specifikuar në mënyrë që të krijojnë një korsi mbrojtëse përpara urës së Kerçit”, thuhet në faqen e saj të internetit.

“Rusët synojnë të vendosin barriera penguese midis trageteve të fundosura. “Në këtë mënyrë, armiku kërkon të mbrojë urën e Kerçit nga dëmtimi”.

Ura lidh Krimenë me kontinentin e Rusisë, duke transportuar trafikun rrugor dhe hekurudhor dhe është një arterie e rëndësishme furnizimi për trupat e Moskës.

Ajo ka qenë nën disa sulme gjatë gjithë luftës, me një nga më të fundit duke vrarë dy persona.

Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës mori përgjegjësinë për shpërthimin, duke thënë se kishte përdorur një dron eksperimental detar në operacion. Inteligjenca ushtarake ukrainase e ka përshkruar urën si një "objektiv ushtarak legjitim" dhe tha se sulmet kanë rezultuar në "dëmtime serioze" në strukturën e saj.

Forcat ajrore të Rusisë kanë përplasur dy avionë për të ndaluar dy dronë zbulues pranë Krimesë, ka thënë ministria e saj e mbrojtjes. Mjetet ajrore pa pilot po mblidhnin informacion pranë gadishullit mbi Detin e Zi, tha ai.

Pasi dërguan avionë për t'i ndaluar, ata "ndryshuan drejtim" dhe u larguan nga zona.

“Më 22 gusht, fluturimi i dy mjeteve ajrore pa pilot MQ-9 Reaper dhe TB2 Bayraktar që kryenin zbulim ajror në zonën e Gadishullit të Krimesë u regjistrua mbi Detin e Zi me anë të kontrollit të hapësirës ajrore të Forcave Ajrore Ruse. ka shkruar ministria në Telegram.

"Për të parandaluar një shkelje të mundshme të Kufirit Shtetëror të Federatës Ruse dhe për të kundërshtuar sjelljen e UAV-ve të zbulimit elektronik, u ngritën dy luftëtarë rusë nga forcat e mbrojtjes ajrore në detyrë".