Kryeministri i Hungarisë, Viktor Orban, ka deklaruar se ish-presidenti Donald Trump do të kërkojë shpejt bisedimet e paqes midis Rusisë dhe Ukrainës nëse fiton zgjedhjet presidenciale të nëntorit në SHBA dhe ka zhvilluar "plane të bazuara mirë" për ta bërë këtë. Orban bën të ditur se këtë informacion e ka marrë personalisht nga Trump, pas diskutimeve private me kandidatin republikan.
Ndodhur në kushte, Orban ka dërguar një letër private drejtuar liderëve të BE-së pas konsultimeve që ai pati në Moskë dhe Pekini. Orban argumenton në letër se perspektiva e Trump për paqe me Moskën, do të thotë se BE-ja duhet të rihapë komunikimin e drejtpërdrejtë diplomatik me Rusinë dhe të fillojë negociatat e "nivelit të lartë" me Kinën për të gjetur një zgjidhje paqësore për luftën në Ukrainë.
Orbán tha gjithashtu në letër se në bazë të diskutimeve të tij të fundit me presidentin rus Vladimir Putin, presidentin kinez Xi Jinping dhe presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy, vëzhgimi i përgjithshëm ishte se intensiteti i konfliktit ushtarak do të përshkallëzohet rrënjësisht në të ardhmen.
Zyra e Orbanit nuk pranoi të komentonte kur u kontaktua nga Financial Times, e cila ka parë letrën e tij. Ekipi i fushatës së Trump nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment.
Udhëtimet e tij për të parë Putinin, Xi dhe Trump gjatë dy javëve të fundit ndërsa mbante presidencën e radhës të BE-së kanë tronditur aleatët e tij në bllok dhe NATO-n .
Shumë kanë frikë se mbështetja e Orbanit për një zgjidhje paqeje, ndërkohë që Rusia ende kontrollon sasi të mëdha të Ukrainës lindore, është në favor të Kremlinit dhe minon vendosmërinë perëndimore në mbështetje të integritetit territorial të Kievit.
“Ne nuk mund të presim asnjë nismë paqeje nga Trump deri në zgjedhje. Megjithatë, mund të them me siguri se menjëherë pas fitores së tij në zgjedhje, ai nuk do të presë deri në inaugurimin e tij, por do të jetë i gatshëm të veprojë si ndërmjetës i paqes menjëherë. Ai ka plane të detajuara dhe të bazuara për këtë”, shkroi Orbán në letrën e tij dërguar presidentit të Këshillit Evropian Charles Michel dhe liderëve të tjerë të BE-së.
Kjo do të thotë se BE-ja duhet të parashikojë ndryshimin në politikën e SHBA-së, tha Orbán, dhe ose të përqafojë nevojën për negociata të menjëhershme midis Rusisë dhe Ukrainës ose të marrë më shumë përgjegjësi për financimin e mbrojtjes së Ukrainës.
JD Vance, senatori republikan nga Ohio, të cilin Trump e zgjodhi të hënën si kandidat të tij, përdori një artikull opinion në FT në shkurt për t'i bërë thirrje Evropës që të merrte një barrë më të madhe në mbështetjen e Ukrainës.
“Jam më se i bindur se në rezultatin e mundshëm të fitores së Presidentit Trump, proporcioni i barrës financiare midis SHBA-së dhe BE-së do të ndryshojë ndjeshëm në disavantazh të BE-së kur bëhet fjalë për mbështetjen financiare të Ukrainës”, shkroi Orbán në letrën e tij.
Kryeministri hungarez ka qenë prej kohësh lideri më pro-rus i BE-së, duke kritikuar sanksionet perëndimore ndaj Moskës dhe mbështetjen ushtarake për Ukrainën, ndërsa kërkon një armëpushim dhe nisjen e bisedimeve të paqes.
Kjo është në kontrast me qëndrimin e përbashkët të BE-së se duhet të ndihmojë mbrojtjen e Ukrainës dhe se vetëm Kievi mund të vendosë se kur do të hapë negociatat me Rusinë.
“Strategjia jonë evropiane në emër të unitetit transatlantik ka kopjuar politikën pro-luftës të SHBA-së”, shkroi Orbán.
Ai bëri thirrje vendeve të BE-së për të analizuar situatën e mbështetjes së Ukrainës, dhe për të nxjerrë konkluzione nëse ja vlen të ndioqet ky orientim.
“Ne nuk kemi pasur një strategji sovrane dhe të pavarur evropiane apo plan veprimi politik deri më tani. Unë propozoj të diskutohet nëse vazhdimi i kësaj politike është racional në të ardhmen”, thuhej më tej në letrën e Orban.
Sipas liderit hungarez, është koha për të ndryshuar qasje dhe për të menduar për nisjen e negociatave për paqe.
“Ne mund të gjejmë një dritare mundësish me një bazë të fortë morale dhe racionale për të filluar një kapitull të ri në politikën tonë . . . [dhe] bëni një përpjekje për të ulur tensionet dhe/ose për të krijuar kushtet për një armëpushim të përkohshëm dhe/ose fillimin e negociatave të paqes”, shtoi më tej Orban.
Përshkrimi i Orbanit për planin e paqes të Trump për Ukrainën përputhet me një dokument politikash mbi konfliktin e shkruar nga dy aleatë për ish-presidentin, të cilët pritet të marrin role të larta të sigurisë kombëtare në administratën e tij nëse ai fiton zgjedhjet e nëntorit në SHBA.
Plani i Keith Kellogg dhe Fred Fleitz nga Instituti Amerika i Parë i Politikës propozonte që SHBA të vazhdonte të forconte mbrojtjen e Ukrainës, por ndihma e ardhshme ushtarake do të kërkonte që Kievi të marrë pjesë në bisedimet e paqes me Rusinë.