LIVE: Betejë dronësh në qiell, vjen parashikimi i fortë – përmendet edhe një plan sekret i Ukrainës!

Aeroplanët e parë luftarakë F-16 do të mbërrijnë në Ukrainë nga vendet anëtare të NATO-s, pas shumë muajsh përgatitjeje dhe trajnimi pilotësh.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka thënë se ata janë thelbësorë për të ndihmuar ukrainasit të zmbrapsen kundër dominimit ajror të Rusisë dhe të “zhbllokojnë qiejt”.

Por, forcat ruse thuhet se janë përgatitur edhe për F-16-të ukrainas.

Ato kanë shënjestruar një numër fushash ajrore ushtarake dhe ka shqetësime në rritje se këta aeroplanë të shumëpritur do të sulmohen dhe shkatërrohen menjëherë pasi të mbërrijnë.

Vetëm në korrik, të paktën tre fusha ajrore janë sulmuar: Myrhorod dhe Kryvyi Rih në Ukrainën qendrore dhe një në rajonin jugor të Odesës.

Moska pretendon se ka shkatërruar pesë aeroplanë luftarakë ukrainas Su-27 dhe një MiG-29, së bashku me një radar dhe raketa të vlefshme të mbrojtjes ajrore Patriot.

Autoritetet e Kievit janë kryesisht të heshtura dhe forcat ajrore kanë refuzuar të komentojnë, duke pretenduar në rrjete sociale se aeroplanët e shkatërruar dhe sistemi i mbrojtjes ajrore ishin në realitet mashtrime që i kishin kushtuar Rusisë disa raketa të shtrenjta Iskander.

Mashtrues apo jo, aleatët e Ukrainës, dhe vetë shumë ukrainas, kanë frikë se mund të ketë mbrojtje të pamjaftueshme për F-16-të e prodhuar në SHBA, shkruan yahoonews.

Deri më tani, forcat ajrore ukrainase janë mbështetur kryesisht në “operacionet e shpërndara” për të siguruar që aeroplanët e saj luftarakë të mos goditen në tokë, sipas Prof. Justin Bronk, studiues i lartë për fuqinë ajrore dhe teknologjinë në Institutin e Shërbimit Mbretëror të Bashkuar.

Aeroplanët dhe pajisjet lëvizin rregullisht brenda ose ndërmjet bazave, shpjegon ai, kështu që “nëse Rusia kryen një sulm ajror, ata ndoshta thjesht do të godasin një pistë të zbrazët”.

Por, kjo mund të duhet të ndryshojë nëse Ukraina dëshiron të mbrojë flotën e saj të vlefshme të aeroplanëve perëndimorë nga raketat ruse.

Bëhet e ditur se F-16-të kërkojnë pista krejtësisht të lëmuara të pastruara nga gurët dhe mbeturinat, nëse nuk rrezikojnë nga dështimi i motorit.

Çdo përpjekje për të përmirësuar infrastrukturën në bazat ekzistuese do të bëhet e dukshme për “vëzhgimin rus, qoftë burim i inteligjencës orbitale apo njerëzore”, beson Prof Bronk.

Deri më tash, Rusia është mbështetur në mbikëqyrjen ose imazhet satelitore për të spiunuar bazat ajrore të Ukrainës, kështu që ajo kurrë nuk e dinte me siguri nëse raketat e saj kishin goditur objektivat.

Tani ajo ka drone spiunë si Zala, Supercam dhe Orlans që mund të dërgojnë imazhe në kohë reale nga thellësia e territorit ukrainas, duke shmangur sistemet elektronike të zbulimit dhe bllokimit.

Komandanti i njësisë së dronëve, Oleksandr Karpyuk, thotë se dronët tani mund të programohen paraprakisht për të fluturuar në distanca të gjata në heshtje.

Nuk ka asnjë indikacion që F-16-të kanë mbërritur në Ukrainë, megjithëse eksperti i aviacionit me bazë në Kiev, Anatoliy Khrapchynsky, sugjeron se forcat ruse po “hetojnë” fushat ajrore ukrainase, sepse ata besojnë se mund të jenë.

Vetëm këtë mua,j Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Antony Blinken, tha se transferimi i F-16 tashmë ishte duke u zhvilluar nga Danimarka dhe Holanda.

Rreth 65 F-16 janë premtuar nga vendet e NATO-s.

Ndryshe, këtë vit Ukraina ka qenë nën një kërcënim të madh nga bombat ruse rrëshqitëse, të cilat në thelb janë bomba të pajisura me pajisje me krahë që dalin jashtë dhe module udhëzuese për të ofruar aftësi precize goditjeje, të ngjashme me municionet JDAM nga Shtetet e Bashkuara.

Nëse Ukraina mund të mbrojë F-16 e saj në terren, shpresa është se ata mund të luajnë një rol të rëndësishëm në shtyrjen e aeroplanëve rusë në një pikë ku bombat rrëshqitëse nuk mund të synojnë më forcat tokësore ukrainase.

Jo të gjithë besojnë se F-16 do të jenë në gjendje të mbrojnë qytetet e vijës së parë të Ukrainës.

Nëse aeroplanët fluturojnë lart, ata do të jenë të prekshëm ndaj sistemeve të mbrojtjes ajrore të Rusisë, paralajmëron Prof Bronk.

Nëse ata fluturojnë ulët, ata do të duhet të fluturojnë më thellë në territorin rus për t’u dhënë raketave të tyre rreze të mjaftueshme. Dhe kjo mbart rreziqe edhe më të mëdha.

Problemi është se Ukraina po përballet me një mungesë të madhe Patriotësh dhe raketash. Presidenti Zelensky thotë se Ukraina ka nevojë për të paktën 25 sisteme mbrojtëse Patriot për të mbrojtur qiellin e saj dhe ajo ka vetëm një pjesë të vogël.

Ndërkohë, F-16 nuk do të kthejnë domosdoshmërisht valën e luftës, por ata do të kenë një ndikim të rëndësishëm në sulmet në tokë dhe në ajër.

Një betejë e vërtetë dronësh është zhvilluar në qiell mes Rusisë dhe Ukrainës. Moska pretendon se ka rrëzuar 6 fluturake në rajonin Kurs dhe 21 dronë të tjerë në Briansk. Nga ana tjetër, ushtria e Ukrainës njofton se ka shkatërruar thuajse 8 mijë dronë rusë vetëm gjatë javës së fundit.
Presidenti Volodymyr Zelenski lavdëroi ushtarët e vendit të tij që po luftojnë heroikisht për çlirimin e territorit ukrainas të pushtuar nga rusët.

“Dëshiroj të lavdëroj veçanërisht luftëtarët tanë që po godasin bazat dhe logjistikën ruse në territoret e pushtuara. Okupatori duhet të ndjejë se kjo është tokë ukrainase”, theksoi lideri i Kievit.

Në orët e fundit, forcat ukrainase kanë goditur aeroportin ushtarak rus Saki në Krime. Këto zhvillime vijnë në një kohë kur del në dritë një plan sekret. Nju Jork Tajms raporton se ministri i mbrojtjes i Rusisë, Andriy Belousov, ka telefonuar shefin e Pentagonit amerikan, Lloyd Austin, në fillim të këtij muaji për ta paralajmëruar lidhur me një “operacion të fshehtë” që Ukraina po përgatit kundër Rusisë. Sipas 3 burimeve të ndryshme të medias amerikane, zyrtari i Putinit, i tërhoqi vërejtje Pentagonit, pasi besonte se ukrainasit kishin bekimin e Shteteve të Bashkuara për sulmin sekret ndaj Rusisë.

“Nju Jork Times” shkruan se Belousov e ka pyetur Austin nëse Pentagoni ishte në dijeni të operacionit duke e paralajmëruar se kjo mund të ndizte edhe më tej tensionet mes Moskës dhe Uashintonit. Sipas burimeve në fjalë, zyrtarët amerikanë kanë mbetur të surprizuar dhe konfirmuan se nuk ishin në dijeni të asaj që pretendohej.

Autoritetet ukrainase njoftuan se kanë goditur me raketa një aeroport ushtarak rus në gadishullin e Krimesë. Forcat ajrore ruse po e përdornin këtë aeroport për të nisur sulmet në territorin e saj.

Në muajt e fundit, Kievi ka shumëfishuar sulmet me raketa me rreze të gjatë veprimi në Krime dhe në këtë mënyrë, Flota e Detit të Zi të Marinës Ruse, me qendër në Sevastopol, u detyrua të zhvendoste anijet e saj luftarake diku tjetër, në porte më të sigurta.

Shtabi i Përgjithshëm i Ukrainës konfirmoi gjithashtu se baza ajrore Saki në Krimenë perëndimore u godit.

Pothuajse dy vjet e gjysmë pas shpërthimit të luftës, forcat ukrainase theksojnë se së fundmi kanë goditur disa sisteme ruse të mbrojtjes ajrore të vendosura në Krime, duke përfshirë grupet S-300 dhe S-400.

Javët e fundit, mundësia e përfundimit të pushtimit rus të Ukrainës në tryezën e bisedimeve është diskutuar sërish intensivisht. Shembuj janë i ashtuquajturi “misioni i paqes” i kryeministrit hungarez Viktor Orbán, të cilin ai e nisi vetë, si dhe deklarata e kandidatit republikan amerikan për president Donald Trump se do t’i japë fund luftës brenda 24 orëve. Në lidhje me planin e paqes, ish-kryeministri britanik Boris Johnson përmendi realitetin territorial përpara shkurtit 2022, kur filloi pushtimi rus. Në atë kohë, Krimea tashmë ishte aneksuar, dhe pjesë të Luhanskut dhe Donetsk ishin të pushtuara nga Rusia. Por surprizën e vërtetë e përgatiti kryetari i bashkisë së Kievit, Vitaliy Klitschko, duke folur për mundësinë e një kompromisi territorial. Deri më tani, zyrtarët ukrainas kryesisht i janë shmangur formulimeve të tilla, shkruan “Deutsche Welle”. Kievi zyrtar këmbëngul për kufijtë e vitit 1991.

Referendum në Ukrainë

“A do të vazhdojë presidenti i Ukrainës luftën me viktima dhe shkatërrime të mëtejshme, apo do t’i duhet të shqyrtojë një kompromis të mundshëm territorial me Putinin?” Nëse po, cili do të jetë presioni i SHBA-së në rast të fitores së Trump? Si do t’i shpjegojnë popullatës së tyre se duhet të heqin dorë nga pjesë të territorit për të cilin dhanë jetën mijëra heronj tanë?” pyeti Klitschko në një intervistë për gazetën italiane “Corriere della Sera”, siç shkruante më herët “Jutarnji list”. Ai tha se në atë rast, presidenti Volodymyr Zelensky ndoshta do të duhet të organizojë një referendum për kompromise të mundshme territoriale.

Rivali i Zelensky-t në gatishmëri

Volodymyr Fesenko, drejtor i Qendrës së Kievit për Kërkime Politike “Penta”, i shënon deklaratat e kryetarit të bashkisë së Kievit si “një bazë të mirë për negociata”. Ai shtoi se Klitschko bën deklarata të tilla me qëllimin e një përballjeje politike me presidentin Zelensky, me të cilin ka qenë në konflikt prej vitesh. “Klitschko po ushqen frikën ekzistuese të popullatës për një marrëveshje të fshehtë. Por nuk ka marrëveshje sekrete, nuk ka ende negociata paqeje”, thotë Fesenko. Ai shton se gjithsesi është e pamundur të arrihet një marrëveshje e fshehtë, sepse ajo do të duhej të zbatohej me mbështetjen e shoqërisë. “Atëherë do të duhej pëlqimi në një referendum, në mënyrë që Zelenski të mos bënte vetë lëshime”, tha ai.  Roger Hilton i grupit të mendimit ndërkombëtar me bazë në Bratislavë GLOBSEC thotë se Klitschko asnjëherë nuk e ka fshehur se dëshiron të bëhet president, ndaj shfrytëzon rastin për të fituar pikë politike bazuar në çështjen e zgjidhjes paqësore.

Sondazhet

Sipas sondazheve të pranverës së vitit 2023, numri i atyre që do të ishin të gatshëm të bënin lëshime në emër të paqes po rritet. Në maj të këtij viti ishin 32 për qind, ndërsa në maj 2023 vetëm dhjetë për qind. Shumica e të anketuarve, 55 për qind e tyre, janë kundër çdo lëshimi territorial ndaj Rusisë. Këto janë të dhëna nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë në Kiev (KIIS). Nëse krahasojmë shifrat nga periudha midis majit 2022 dhe majit 2023, atëherë vetëm tetë deri në dhjetë për qind e të anketuarve ishin të gatshëm për kompromise territoriale dhe shumica dërrmuese – nga 82 në 87 për qind – ishin kundër çdo lëshimi.

Rikthimi i Trump

Kjo është gjithashtu një kohë e rrrezikshme për Ukrainën, pasi gjithnjë  e më shumë po diskutohet rikthimi i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe ai mund të ndërpresë mbështetjen ushtarake për Ukrainën. Kremlini nuk ka iluzione se çfarë do të thoshte për Rusinë një fitore e Trump në zgjedhjet presidenciale, duke iu referuar një komenti të Mike Pompeo , një ish-sekretar shteti në administratën Trump, në Wall Street Journal që sugjeron se ish-shefi i Shtëpisë së Bardhë do të vendoste sanksione të reja, më të ashpra kundër Moskës dhe do të rriste ndihmën për Ukrainën, nëse rizgjohej. “Kur ai ishte president, amerikanët filluan një garë në sanksione, nën drejtimin e Trumpit u vendosën sanksione të shumta ndaj vendit tonë dhe sa i përket kësaj, ai nuk është shumë i ndryshëm nga të gjithë të tjerët”, shtoi Peskov.

Forcat ruse kanë shënjestruar dhjetëra vendbanime në rajonin jugor ukrainas të Hersonit, tha një zyrtar, teksa një dron rus goditi një autoambulancë duke plagosur shoferin.

Forcat ruse po ashtu kanë gjuajtur të paktën një raketë lundruese dhe 11 dronë të tjerë në katër rajone në mbarë Ukrainën. Por, forca ajrore ukrainase pretendoi se të gjithë dronët dhe raketat u rrëzuan.

Më herët gjatë 27 korrikut, Ukraina lëshoi pothuajse 20 dronë ndaj caqeve në rajonet kufitare ruse, teksa autoritetet ruse pretenduan se i kanë rrëzuar të paktën 14 prej tyre.

Të paktën dy persona u plagosën, thanë zyrtarët rusë, kur një dronë ukrainas lëshoi mjete shpërthyese në rajonin e Kurskut.

Sulmet me dronë dhe ato ajrore nga të dyja palët vijnë në kohën kur forcat ukrainase po përballen me vështirësi që të zmbrapsin forcat ruse në disa lokacione përgjatë vijës së frontit të gjatë prej 1.100 kilometrash.

Komandantët ukrainas thanë se situata në qytetin Pokrovsk, në rajonin lindor të Donjeckut, është kritike, sikurse është edhe në qytetin e Çasiv Jarit në veri, ku forcat ruse kanë avancuar në kanalin ujor që ndan qarkun lindor nga pjesa tjetër e qytetit.

Me pushtimin rus të Ukrainës që është në muajin e 28-të, numri i viktimave nga të dyja palët po vazhdon të rritet.

Ukraina nuk ka publikuar të dhëna të numrit të viktimave apo të plagosurve, edhe pse presidenti Volodymyr Zelensky tha në shkurt se të paktën 31.000 ushtarë ukrainas janë vrarë, shifër që vlerësohet të jetë e vogël në krahasim me numrin real të të vrarëve.

Zyrtarët perëndimorë, ndërkaq vlerësojnë se viktimat ruse – të vrarë dhe të plagosur – kalojnë shifrën prej 500.000. Shifrat e fundit zyrtare të publikuara nga Rusia ishin ato të shtatorit të vitit 2022, kur Moska tha se numri i ushtarëve të vrarë ishte 5.937.

Gjatë një takimi me ministrin e jashtëm kinez Wang Yi në Laos, kryediplomati i BE-së Josep Borrell i kërkoi Kinës të mbështesë procesin e paqes në Ukrainë dhe të ndalojë eksportin e mallrave me përdorim të dyfishtë në Rusi, të cilat forcojnë aftësitë e saj ushtarake.

Borrell theksoi se mbështetja e Kinës për Rusinë ndikon negativisht në marrëdhëniet BE-Kinë dhe theksoi kërcënimin ekzistencial që lufta e Rusisë paraqet për Evropën.

Ai iu referua gjithashtu një deklarate të përbashkët nga Kina dhe Brazili në maj, e cila bëri thirrje për një konferencë paqeje, por nuk trajtoi integritetin territorial të Ukrainës.

Kohët e fundit, Ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba vizitoi Kinën për herë të parë që nga fillimi i pushtimit në shkallë të gjerë dhe u takua me Wang.

“Kina ka riafirmuar në mënyrë të palëkundur respektin e saj për parimin e sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës”, tha Kuleba në një video postim në Instagram.

Kina e ka pozicionuar veten si neutrale në luftën Rusi-Ukrainë, por në të njëjtën kohë ka thelluar lidhjet ekonomike me Moskën dhe është bërë burimi kryesor i Rusisë i mallrave me përdorim të dyfishtë. Kievi i ka bërë thirrje në mënyrë të përsëritur Kinës që të përdorë ndikimin e saj mbi Moskën për të ndihmuar në përfundimin e luftës.

Gjatë 11 muajve, korridori detar ukrainas transportoi 60 milionë tonë mallra, kryesisht nga portet e Odesës së Madhe, sipas Autoritetit të Porteve Detare të Ukrainës (USPA). Nga kjo, 40.6 milionë tonë ishin eksporte të grurit të dërguara në 46 vende.

Veçanërisht, bulkeri Manta Hacer transportoi 25,200 ton grurë humanitar në Jemen, të ngarkuar nga Programi Botëror i Ushqimit i Kombeve të Bashkuara. Pavarësisht luftës së vazhdueshme dhe sulmeve në infrastrukturën portuale, Ukraina mbetet jetike për sigurinë globale të ushqimit, veçanërisht në eksportet e drithërave në Azi dhe Afrikë.

Para pushtimit në shkallë të plotë, Ukraina ishte eksportuesi i pestë më i madh i grurit në botë.

Lufta e Rusisë kundër vendit dhe përpjekja e saj për bllokimin e Detit të Zi i detyroi eksportuesit ukrainas të kërkonin rrugë dhe tregje alternative.

Njësitë ruse të mbrojtjes ajrore përgjuan 21 dronë ukrainas vonë më 26 korrik mbi rajonin kufitar jugor të Bryansk, pretendoi Ministria e Mbrojtjes ruse. Guvernatori rajonal tha se 12 drone u rrëzuan në hapësirën e një ore.

Nuk pati viktima apo dëme të rënda. Kyiv Independent nuk mundi të verifikonte raportet. Rajoni i Bryansk kufizohet me rajonet Chernihiv dhe Sumy të Ukrainës në jug.

Vyacheslav Gladkov, guvernatori i rajonit të Belgorodit që kufizohet me Ukrainën në juglindje, raportoi se tre sulme me dronë dhe disa incidente granatimesh kishin thyer xhamat dhe kishin shkaktuar dëme shtesë në ndërtesa.

Forcat ukrainase kanë shënjestruar shpesh rajonet kufitare ruse, veçanërisht Belgorod, për të pakësuar sulmet ruse brenda kufijve të Ukrainës. Më 22 korrik, një rafineri nafte në qytetin rus të Tuapse në bregun e Detit të Zi mori zjarr pasi mbi 75 dronë shënjestruan disa rajone ruse gjatë natës.

Një burim në shërbimin e inteligjencës ushtarake të Ukrainës (HUR) konfirmoi për Kyiv Independent se sulmi i rafinerisë u krye nga agjencia. Kanalet ruse Telegram raportuan se sulmi gjithashtu shkaktoi një zjarr pranë bazës ajrore Morozovsk në Rajonin e Rostovit.