Vendi i varfër, i cili është një nga përfituesit më të mëdhenj të ndihmës në Norvegji, përballet me dy zgjedhje të dielën që do të përcaktojnë kursin e Moldavisë ose në drejtim të Evropës Perëndimore ose në një marrëdhënie më të ngushtë me Rusinë. Në të njëjtën ditë, ka edhe zgjedhje presidenciale dhe një referendum për lejimin e anëtarësimit të Moldavisë në BE.
Por në hije, një lojë e ndyrë po vazhdon për të përhapur konfuzion dhe për të minuar besimin, thonë vëzhguesit. Ditët e fundit, mediat lokale dhe evropiane i janë referuar një sërë rastesh që tregojnë se Rusia po bën të pamundurën për të parandaluar që ish-republika sovjetike - njësoj si Ukraina - të afrohet edhe më shumë me BE-në dhe vendet perëndimore.
Është një përpjekje e planifikuar dhe gjithëpërfshirëse për të destabilizuar të ardhmen tonë dhe për të sabotuar rrugën e Moldavisë drejt BE-së, thotë këshilltarja e presidentit për politikën e jashtme, Olga Rosca për agjencinë e lajmeve Reuters në një koment mbi përparimet ruse.
Qysh në pranverë, shërbimi i inteligjencës i Moldavisë u informua për përpjekjet e Rusisë për të blerë votues. Në një aksion kundër më shumë se 100 pasagjerëve ajror rusë që mbërritën në kryeqytetin Kishinau, secilit prej tyre iu sekuestruan grumbuj dollarësh nëpër gjepa në shuma tej vlerës maksimale për kufirin ligjor. Gjithsej në një natë janë sekuestruar më shumë se 900 mijë euro, sipas policisë.
Rusia thuhet gjithashtu se ka transferuar rreth 14 milionë euro ekuivalente me rreth 165 milionë NOK në llogaritë e moldavëve. Sipas autoriteteve moldave, qëllimi thuhet se ka qenë që të detyrohen votuesit të votojnë kundër BE-së dhe gjithashtu të mbështesin kandidatët miqësor ndaj Rusisë në zgjedhjet presidenciale dhe në zgjedhjet parlamentare të vitit të ardhshëm, sipas autoriteteve moldave.
Në total, Rusia deri më tani ka shpenzuar rreth 100 milionë euro - ekuivalente me rreth 1.2 miliardë NOK - për të ndikuar tek votuesit, pretendon Moldavia.
Një oligark rus thuhet se ka qenë qendra e fushatës, e cila drejtohet nëpërmjet një organizate rrjeti.
Policia në Moldavi, e cila ka hetuar pretendimet, beson se akuzat e qeverisë janë të vërteta. Aktorët rusë kanë korruptuar 30,000 votues për t'i bërë ata të votojnë kundër ose të përmbahen nga votimi në referendum dhe në të njëjtën kohë të votojnë për kandidatët pro-rusë, sipas policisë.
Norvegjia është ndër donatorët më të mëdhenj të ndihmës në Moldavi dhe në vitin 2024 ka kontribuar mbi 130 milionë NOK në mbështetje humanitare për Moldavinë përmes OKB-së.Paketa e mbështetjes së Norvegjisë për Ukrainën, programi Nansen, hapet gjithashtu për të ndihmuar vendet fqinje të Ukrainës të prekura nga lufta. Moldavia është marrësi kryesor i kësaj ndihme dhe që nga viti 2022 i është ndarë rreth 1.6 miliardë NOK.
Energjia dhe mjedisi, arsimi, zgjedhjet dhe lufta kundër dezinformimit janë prioritete të rëndësishme në ndihmën norvegjeze. /Gunnar Zachrisen
