Austria, Greqia dhe Qiproja kanë propozuar në Këshillin e Ministrave të Jashtëm të BE-së që asetet e ngrira të ish-presidentit sirian Bashar al-Assad të përdoren për rindërtimin e Sirisë.
Emërimi i një të dërguari të posaçëm për Sirinë, krijimi i një mekanizmi mbështetës të BE-së, si dhe përdorimi i aseteve të ngrira të regjimit të Asadit për rindërtimin e vendit, propozohen, ndër të tjera, në një non-paper ku ata parashtruan të këtë të hënë gjatë diskutimit në Bruksel, të Qipros, Austrisë dhe Greqisë.
Non-paper, i cili u prezantua nga Ministri i Jashtëm qipriot, Constantinos Kombos, gjatë Këshillit të Punëve të Jashtme, kërkon gjithashtu mbështetjen e BE-së në rinovimin e mandatit të misionit të armëve kimike siriane, mbështetje për funksionimin e një organi të pavarur për personat e zhdukur dhe financimi për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore nga BE.
Në të njëjtën kohë, si shqetësim evidentohet mundësia e shpërbërjes së vendit dhe forcimit të ekstremizmit, por edhe mundësia e tentativave për ndryshime demografike dhe sociale, si dhe rrjetet e trafikut të drogës në vend.
Siç thuhet në non-paper, qëndrimi i tre vendeve është se rënia e regjimit në Siri është një moment historik, megjithatë situata mbetet e paqëndrueshme dhe BE-ja duhet të vazhdojë ta monitorojë me kujdes, pasi BE-ja ka kufij detarë me vendin dhe ndikohet nga shteti në shtet dhe nëpërmjet flukseve migratore.
Roli i BE-së, sipas pozicionit të Qipros dhe vendeve që e nënshkruajnë atë, duhet të udhëhiqet nga parimet e respektimit të pavarësisë, unitetit, sovranitetit dhe integritetit territorial të vendit, tranzicionit të qetë dhe gjithëpërfshirës të pushtetit në kontekstin e rezolutës 2254 të KS pa ndërhyrje të huaj, respektimi i të drejtave të grave dhe pakicave fetare dhe etnike, si dhe respektimi i parimeve të tranzicionit drejtësisë dhe llogaridhënies, në kuadrin e pajtimit kombëtar.
BE-ja, shtoi ai, duhet të kërkojë bashkëpunim me vendet arabe dhe partnerët ndërkombëtarë, dhe të angazhohet me qeverinë siriane në zhvillim dhe palët e tjera të interesuara përmes një qasjeje pragmatike, por gjithashtu të sigurojë që ka kushte të përshtatshme për kthimin e refugjatëve dhe se si të shmanget një rritje e re e emigracionit.
Si shqetësime që BE-ja duhet të marrë parasysh, renditet mundësia e shpërbërjes së Sirisë dhe forcimi i ekstremizmit, duke përfshirë ringjalljen e Shtetit Islamik, ndërsa posaçërisht përmendet kujdesi ndaj rolit të Vëllazërisë Myslimane .
Gjithashtu theksohet se diversiteti i Sirisë duhet të sigurohet, veçanërisht nëse ka përpjekje për të manipuluar kohezionin social dhe demografik të vendit duke u thirrur në arsye sigurie.
Një faktor tjetër për t’u marrë parasysh është prodhimi dhe përhapja e drogës si kaptagoni nga regjimi i Asadit , si dhe ekzistenca e rrjeteve të trafikut që janë përdorur gjithashtu për të kontrabanduar njerëz dhe armë.
Të tre shtetet propozojnë në non-paper emërimin pa vonesë të një të dërguari të posaçëm për Sirinë dhe praninë aktive të vendeve anëtare dhe BE-së në Damask për dialog, por edhe për të monitoruar veprimet e autoriteteve të reja, të cilat duhet të shoqërojnë çdo deklaratë pozitive me veprim.
Ata rekomandojnë gjithashtu krijimin e një mekanizmi mbështetës për Sirinë, si dhe një diskutim të thellë të pozicioneve të BE-së për Sirinë për të udhëhequr përpjekjet e BE-së për mbështetjen humanitare. Propozimet përfshijnë gjithashtu mbështetje prioritare për kthimet vullnetare.
Gjithashtu theksohet se duhet të diskutohet zbatimi i sanksioneve sektoriale, në mënyrë që të lejohen përjashtime humanitare, si dhe shfrytëzimi i aseteve të ngrira të regjimit të Asadit për të mbështetur rindërtimin e Sirisë . Mbështetja, thotë ai, duhet të lidhet me përpjekjet për tranzicion politik.
Të tre vendet bëjnë thirrje gjithashtu për rinovimin e mandatit të misionit të përbashkët OPCW-OKB për Sirinë, si dhe përpjekjet e BE-së për të mbështetur nisjen e autoritetit të pavarur për personat e zhdukur të Sirisë, mbështetje financiare për programet për menaxhimin të traumave mendore të të miturve, si dhe mbështetjen financiare nga BE për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore të vendit.
