Evropa duhet të financojë rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes duke emetuar një bono të përbashkët, tha sot ministri i Jashtëm italian Antonio Tajani, duke sinjalizuar sërish se barra financiare do të ishte shumë e madhe për buxhetin e shtetit italian.
"Ne duhet të emetojmë bono evropiane për të financuar shpenzimet e mbrojtjes," tha Tajani në një konferencë shtypi në Romë.
Në fund të janarit, ministri deklaroi se Italia nuk mund të ndajë pesë për qind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen, duke iu përgjigjur kërkesave të presidentit të SHBA-së Donald Trump që vendet anëtare evropiane të rrisin shpenzimet.
"Duhet të investojmë më shumë, por nuk mund të arrijmë pesë për qind të prodhimit të brendshëm bruto. Po bëjmë përpjekje të mëdha për të arritur dy për qind", shtoi Tajani.
Borxhi është një çështje veçanërisht e ndjeshme për Italinë, borxhi publik i së cilës tejkaloi ndjeshëm vlerën e prodhimit të brendshëm bruto në tremujorin e tretë 2024, sipas të dhënave të Eurostat.
Shpenzimet evropiane të mbrojtjes, të matura si pjesë e prodhimit të brendshëm bruto do të arrijnë në 1.9 për qind këtë vit, krahasuar me 3.3 për qind të Amerikës, vlerësoi së fundmi S&P.
Vitin e kaluar, 23 nga 32 anëtarët arritën objektivin prej dy për qind të vendosur nga NATO, dhe kjo ishte pasi u futën më thellë në xhepat e tyre.
Nëse shpenzimet e mbrojtjes do të rriteshin në pesë për qind të prodhimit të brendshëm bruto, kjo do të nënkuptonte shpenzime shtesë deri në 875 miliardë dollarë në vit për BE-në, llogariti agjencia.
Një rritje e tillë do t'u kërkonte qeverive të bëjnë kursime në zëra të tjerë buxhetor, theksuan ata, duke paralajmëruar se alternativa e huamarrjes shtesë ka të ngjarë të nënkuptojë ulje të vlerësimeve të kredisë.
Nëse vendet evropiane do të përputheshin me 3.3 për qind të prodhimit të brendshëm bruto të SHBA-së, kjo do të nënkuptonte një kosto shtesë prej gati 600 miliardë dollarë në vit për BE-në, sipas të dhënave të GDP-së së Eurostat për 2023.
Rritja e shpenzimeve në mesataren aktuale të NATO prej 2.67 për qind të prodhimit të brendshëm bruto do të nënkuptonte një kosto shtesë prej 242 miliardë dollarësh në vit për BE-në në tërësi.
Pasojat politike të reduktimit të shpenzimeve sociale për të rritur shpenzimet e mbrojtjes ka të ngjarë të jenë të rëndësishme. Një zgjidhje e mundshme është emetimi i borxhit të përbashkët, dhe emetues mund të jenë Mekanizmi Evropian i Stabilitetit, Banka Evropiane e Investimeve dhe BE.
