“Duke e ditur mjaft mirë situatën në Mal të Zi, nuk e përjashtoj që pretendimet për armatosjen e pjesës veriore të Kosovës janë të vërteta, thotë në një intervistë për The Geopost Sreten Vujoviq, nënkryetar i Qendrës Malazeze PEN, akademik i DANU, shkrimtar dhe përkthyes.
“Shumë gjatë është heshtur dhe dihet se që nga fillimi i dramës ballkanike, njerëzit e kishës ishin pjesëmarrës aktivë në ngjarjet e luftës, se kishat ishin praktikisht qendra grumbullimi ku ruheshin armët dhe municionet”.
Nuk duhet të harrojmë, thotë ai, se priftërinjtë e Kishës së Serbisë ishin propaganduesit kryesorë para vetë fushatës së luftës, si dhe se më vonë “ata mbanin në objektet e tyre Ratko Mlladiqin, Radovan Karaxhiqin dhe kriminelët e tjerë të kërkuar nga Tribunali i Hagës!”.
Vujoviq thekson se KOS është bërë një strehë e thjeshtë për shumë njerëz, biografia e të cilëve gjatë luftës është shumë e diskutueshme për sa i përket gabimit të mundshëm.
“Për momentin ata hoqën dorë nga profesioni i tyre bazë i luftës, por kjo është arsyeja pse ata sigurisht nuk hoqën dorë nga armët që për fat të keq ‘ëndërron’ një moment të përshtatshëm për të këqija të reja”.
Bashkëbiseduesi thekson se Kisha e Serbisë e vlerëson trashëgiminë e saj si lëvizje çetnike, e cila përfundoi në bashkëpunim me fashistët dhe bëri krime të panumërta.
“Të kujtojmë vetëm likuidimin e mbi 8000 myslimanëve, pleqve, grave dhe fëmijëve në vitin 1943 nga trupat çetnike nën komandën e Pavle Gjurishiqit, për të cilin ka dëshmi të shkruara, raportin e vetë Gjurishiqit drejtuar Drazha Mihailoviqit! Është “Srebrenica e parë” që ndryshon nga e dyta, vetëm nga xhelatët. Parimi është i njëjtë”.
Vujoviq shton se memorandumi i SANU-së, i cili projektonte të gjithë të keqen ballkanike, nuk pushoi së qeni “funksional”.
“Pas thyerjes së ushtrisë djallëzore të Millosheviqit, ky projekt u përtëri brenda të ashtuquajturës bota serbe, e cila ka kontekstin e saj më të gjerë të njohur më mirë si ‘bota ruse’! Për ta bërë më të lehtë realizimin e gjithë kësaj, u hodh në treg ideja e Ballkanit të Hapur, që në fakt është vetëm ‘fjalëkalimi’ i tre projekteve të shteteve të mëdha.
Kur është fjala për veriun e Kosovës, shton ai, Vuçiq do ta “tejkalonte” lehtësisht humbjen e atyre komunave me kompensim, por “nga analistë nga Serbia dëgjojmë se ai ka nevojë për atë zonë si “tokë e askujt”, në mënyrë që 11 laboratorët e tij të opiumëve mund të ‘tregtojnë’ pa pengesa”.
Vujoviq e krahason marrëdhënien e Perëndimit me rajonin me periudhën e pas Luftës së Parë Botërore – “të kënaqë në një farë mënyre aspirantët e përjetshëm në territore të huaja, në mënyrë që të arrihet një paqe e dukshme, e cila, varësisht nga nevoja, gjithmonë do të jetë në gjendje të jetë një fokus i ri krize që lejon të mëdhenjtë të jenë të pranishëm në çdo kuptim të mundshëm, mbi të gjitha ushtarak”.
Kjo, shton ai, është përafërsisht ajo që po bën Vuçiq; ai është piroman dhe zjarrfikës në të njëjtën kohë!
Intervista e plotë
The Geopost: Deputetja britanike Alicia Cairns kohët e fundit ka akuzuar KOS-in dhe kontrabandën e armëve në Kosovë. Në të njëjtën kohë, këto janë akuzat e para të rënda nga më shumë se një adresë ndaj Kishës Ortodokse Serbe, nëse nuk llogaritet raporti i vitit të kaluar i PE-së, ku përmendet se Serbia përmes kishës po përhap ndikim malinj në rajon. Nëse hetimi i vërteton këto pretendime, sa e rëndësishme është për Malin e Zi, duke pasur parasysh se, për shembull, në manastirin e Cetinjes (gjatë kurorëzimit të Mitropolitit Jonaki, ne pamë imazhe të njerëzve të armatosur, KOS përmendet në aplikacionin Sky), Kisha ka personel të tillë si prifti i quajtur Bereta e Kuqe, i cili shërbeu në Brigadën e 63-të të Parashutës…)
Vujoviq: U desh vetëm kohë që dikush të guxonte të fliste hapur. Nuk është më sekret se grupet kriminale në bashkëpunim me anëtarët e Kishës së Serbisë në Mal të Zi kanë rregulluar blerjen e një sasie të madhe armësh për “nevojat” vendore. Shumë gjatë është heshtur dhe dihet se që në fillimet e dramës ballkanike, njerëzit e kishës ishin pjesëmarrës aktivë në ngjarjet e luftës, se kishat ishin praktikisht qendra grumbullimi ku ruheshin armët dhe municionet.
Në të njëjtën kohë, nuk duhet të harrojmë se priftërinjtë e Kishës së Serbisë ishin propaganduesit kryesorë para vetë fushatës së luftës, si dhe që më vonë mbajtën në objektet e tyre Ratko Mlladiqin, Radovan Karaxhiqin dhe kriminelët e tjerë të kërkuar nga Tribunali i Hagës!
Duke e ditur mjaft mirë situatën në Mal të Zi, nuk përjashtoj që të jenë të vërteta pretendimet për armatosjen e pjesës veriore të Kosovës!
Në Mal të Zi nënshkrimi i turpshëm i të ashtuquajturit Kontrata themelore midis Abazoviqit dhe patriarkut serb mohonte çdo mundësi kontrolli, sepse përveç grabitjes së trashëgimisë së shenjtë të Malit të Zi, ajo kontratë praktikisht i ndalon autoritetet që të kontrollojnë ndërtesat e kishës pa pëlqimin e kujdestarëve të ndërtesës së kishës.
Kjo praktikisht e vë këtë organizatë parafetare, e cila gjithnjë e më shumë vepron si paraushtarake, jashtë dhe mbi ligjin. Shumë popë u përfshinë në ngjarje lufte. Le të kujtojmë vetëm Filaretin, me automatik në shpatull, Amfilohije, i cili me telat e kuzhinës trimëron luftëtarët në mes të fushëbetejës, peshkopin Metodi, dajën Milojko Spajiqin me uniformat e kamuflazhit të Çulibrkos, Papa Backoviçin, pjesëtar i Brigada e 63-të e Parashutës. Ajo organizatë (KOS) u bë një strehë e thjeshtë për shumë njerëz, biografia e të cilëve gjatë kohës së luftës dhe është shumë e diskutueshme sa u përket gabimebe të mundshme. Ata hoqën dorë nga profesioni i tyre bazë, luftarak, por sigurisht nuk hoqën dorë nga arma e cila fatkeqësisht “ëndërron” një moment të përshtatshëm për të këqija të reja!
Duke gjykuar nga raporti i Birn-it të vitit të kaluar, ekstremizmi në Mal të Zi po kërkohet në adresën e gabuar. Pse është kështu?
Vujoviq: Është shkruar shumë për këtë, por sipas “logjikës” së vjetër të zëvendësimit të tezës sipas së cilës xhelati është “rrezikuar” dhe viktima është “arsyeja” e “rrezikimit” të xhelatit, ka ndodhur edhe që. luftëtarët e bindur për të drejtat e njeriut dhe humanistët e gjetën veten në “listën e zezë” të Birn-it!
Ne e dimë se Serbia kontrollon më shumë se 90 për qind të mediave në Mal të Zi, duke përfshirë edhe transmetuesin publik, përmes strukturave politike vartëse, kështu që nuk është çudi që raporti i Birn-it ishte ashtu siç është! Është e gjitha pjesë e planit për të cilin kam thënë tashmë diçka.
Në prag të 28-vjetorit të gjenocidit në Srebrenicë, kur familjet varrosnin eshtrat e të dashurve të tyre, para kishës lokale u këndua “Gëzohu popull serb”. Si i shihni të gjitha? A është kjo në të vërtetë në përputhje me memorandumin SANU 2?
Vujoviq: Një sjellje e tillë në thelb konfirmon rolin e pandershëm dhe të ndyrë të Kishës së Serbisë, e cila në çdo gjë, përveç asaj që u tha tashmë, vepron si sekti më i devotshëm, për të cilin asgjë e krishterë nuk është e shenjtë.
Çfarë të presësh nga një organizatë që kanonizoi gjakpirësit e Luftës së Dytë Botërore si shenjtorë. Pop “maca” Milorad Vukojičić, i cili mori pseudonimin “maca” pasi theri viktimat e tij, zakonisht vritet me vare për të vazhduar kënaqësinë e tij satanike me kamë!
Ndër të tjera, në mënyrë të ngjashme ka vrarë edhe nënën e aktorit të njohur Mihailo-Misha Janketiq.
Këtu janë pop Slobodan Šiljak dhe bashkëpunëtori fashist, mitropolit Joanikije Lipovac!
Memorandumi i SANU-së që projektonte të gjithë të keqen ballkanike nuk pushoi së qeni “funksional”!
Pas rënies së ushtrisë djallëzore të Millosheviqit, ky projekt u përtëri në kuadër të të ashtuquajturës bota serbe, e cila ka kontekstin e saj më të gjerë të njohur më mirë e ka si “bota ruse”! Për ta bërë më të lehtë realizimin e gjithë kësaj, u hodh në treg ideja e Ballkanit të Hapur, që në fakt është vetëm “fjalëkalimi” i tre projekteve të shteteve të mëdha.
Kur bëhet fjalë për mbajtjen e një koncerti gjatë përkujtimit në Potoçar dhe varrosjen e tridhjetë viktimave të gjenocidit të sapoidentifikuar, duke përfshirë një foshnjë disa ditësh, nuk ka fjalë aq të forta për të shprehur neveri ndaj qëndrimit të mohuesve të gjenocidit, por mund të thuhet se është një sjellje e tillë është në përputhje me një mentalitet zuzar për të cilin asgjë nuk është e shenjtë. Këtë e mbështet edhe sjellja e kryetarit të një pjese të qytetarëve malazezë, i cili në vend që të vizitonte patriarkun e Kishës së Serbisë, duhej të planifikonte një vizitë në Srebrenicë, për t’u përkulur para hijeve të boshnjakëve të pafajshëm martirë, në vend se t’i përkulet patriarkut të kishës që ishte dhe mbetet gjenerator i së keqes në Ballkan!
Ata që kanë zotëruar taktikat e regjimit të Serbisë së Madhe në Beograd shpesh theksojnë se Vuçiq po përpiqet të marrë kompensim për “humbjen e Kosovës” në Bosnje dhe Hercegovinë. Cili është pozicioni juaj?
Vujoviq: Vuçiq nuk u ndal vetëm në entitetin në Bosnje dhe Hercegovinë, por përmes idesë së Ballkanit të Hapur ai ka pretendime shumë më të mëdha. Duke qenë se kjo ide, sipas deklaratave të kryeministrit shqiptar, Edi Rama dështoi, ai investoi shumë para në Mal të Zi, sipas deklaratës së tij, vetëm në “betejën për Nikshiqin” rreth 12 milionë euro.
Pse është e rëndësishme? Pasuesit e tij në Mal të Zi fituan zgjedhjet në të gjitha të ashtuquajturat komuna Stare Hercegovina, e cila mbulon të gjithë zonën nga veriu i largët i Malit të Zi, përmes Beranit dhe Nikshiqit deri në bregdet, që lidhet gjeografikisht me të ashtuquajturën Republika Srpska dhe kështu po krijon “enklavë” të re me akses në bregdetin malazez, që ishte një çështje “diskutuese” disa vite më parë.
Për realizimin e kësaj “hartografie të re” mungon vetëm Komuna e Shavnikut, ku zgjedhjet nuk kanë përfunduar as pas kaq kohësh! Në këtë kontekst, shihet edhe vendimi i Komunës së Zetës për tërheqjen e njohjeve të Kosovës, që mund të jetë qesharake duke pasur parasysh madhësinë e komunës, por nga ana tjetër, për vetë Malin e Zi është një veprim shumë i rrezikshëm sepse çon në RAS-iyimin (Rajoni Autonom Serb) e shtetit tonë!
Prandaj Shavniku është shumë i rëndësishëm për Vuçiqin dhe kukullat e tij në Mal të Zi!
Kur bëhet fjalë për veriun e Kosovës, Vuçiq do ta “tejkalonte” lehtësisht humbjen e atyre komunave me kompensimin e përmendur tashmë, por nga analistët nga Serbia dëgjojmë se ai ka nevojë për atë zonë si “tokë të askujt” në mënyrë që të 11 laboratorë me opiume mund të “tregtojnë” pa pengesa!
Sipas jush, a është sanksionimi i Vulin, i cili është një hallkë kyçe e regjimit të Vuçiqit, një veprim i mjaftueshëm duke pasur parasysh se politika perëndimore e tërheqjes përballë dobësive agresive mund të ketë shkuar shumë larg? Kosova tashmë është sanksionuar padrejtësisht për shkak të “lojës” së Vuçiqit nga përshkallëzimi në deeskalim.
Vujoviq: Duket se loja e Perëndimit në këtë rast është shumë e ngjashme me atë të pas Luftës së Parë Botërore, sipas së cilës konsiderohet se është e nevojshme që në një farë mënyre të kënaqen aspirantët e përjetshëm në territoret e të tjerëve, në mënyrë që të arrihet një paqe e dukshme, e cila, në varësi të nevojës, do të jetë gjithmonë në gjendje të jetë një fokus i ri krize që lejon të mëdhenjtë të jenë të pranishëm në çdo kuptim të mundshëm, mbi të gjitha atë ushtarak!
Kështu bën përafërsisht Vuçiq; ai është piroman dhe zjarrfikës në të njëjtën kohë! Në këtë kuptim, as Hill, as Escobar nuk u bënë të famshëm dhe për Zotin as stafi i Trumpit në Mal të Zi, Reinke (Judy Rising Reinke), i cili ende ndjen “dorëzimin” e Amfilohije Radoviqit!
Administrata amerikane mbi të gjitha nuk ka asnjë informacion real nga “fusha”! Me ka gëzuar lajmi se ambasadori i ri në Mal të Zi do të jetë Bix Ali, të cilin e njoh personalisht, do të jetë një i ri, i ditur, me origjinë shqiptare, që e njeh mirë “mullirin” ballkanik dhe që sigurisht nuk do të mashtrohet nga hipokrizia e Vuçiqit dhe plane të rrezikshme!
Mali i Zi festoi Ditën e Shtetësisë – përkujtimi i dy datave të rëndësishme në historinë malazeze. Sa i trashëgon Mali i Zi i sotëm vlerat antifashiste dhe sa është Mali i Zi në të vërtetë një shtet sovran sot?
Vujoviq: Mali i Zi e feston këtë datë për dy arsye. Njëra është 13 korriku 1878, kur Mali i Zi mori njohjen ndërkombëtare të shtetësisë së tij, e cila ishte e padiskutueshme edhe në shekujt e mëparshëm, dhe baza e dytë është kryengritja popullore e vitit 1941, e para në Evropën e robëruar.
Mali i Zi ka një pjesë të mirë të trashëgimisë së vlerave antifashiste, por çfarë mund të themi për politikanët e rinj që erdhën në valën e të ashtuquajturave lutje për revolucion në krahët e veprimtarisë klerikale naziste të Kishës së Serbisë, e cila e vlerëson trashëgiminë e saj si lëvizje çetnike dhe që përfundoi në bashkëpunim me fashistët dhe kreu krime të panumërta.
Le të kujtojmë vetëm likuidimin e mbi 8000 myslimanëve, pleqve, grave dhe fëmijëve në vitin 1943 nga trupat çetnike nën komandën e Pavle Gjurishiqit, për të cilin ka dëshmi të shkruara, një raport i vetë Gjurishiqit drejtuar Drazha Mihailoviqit! Është “Srebrenica e parë” që ndryshon nga e dyta, vetëm nga xhelatët! Parimi është i njëjtë.
Sipas modelit, siç është bërë në Serbi përmes revizionizmit historik, edhe në Mal të Zi po tentohet që çetnikët dhe lëvizja nacionalçlirimtare të vendosen në të njëjtin nivel.
Të gjitha komunat që përmenda më parë kanë njerëz që në mënyrë të fshehtë apo të hapur trashëgojnë ideologjinë fashiste të lëvizjes paraçetnike, duke u deklaruar të pa u fshehur si ideologji joçetnike!
