Avokati serb, Cedomir Stojkoviq, i cili njëherësh është edhe kritikues i madh i qeverisë në Beograd, më saktësisht presidentit serb, Aleksandar Vuçiq, ka dhënë një intervistë për “Bota sot”, në të cilën ka prekur disa tema aktuale që ndërlidhen me raportet Kosovë-Serbi.
Si fillim, ai foli për rastin e Faton Hajrizit dhe tentativat e Vuçiq e Daçiqit për ta politizuar rastin, ku me këtë akuzuan Kosovën e qeverinë Kurti për terrorizëm.
Sipas tij, ishte retorikë e rrezikshme që synonte të ngjallte tensione, por edhe të ngjallte urrejtje në popullin serb ndaj shqiptarëve.
Stojkoviq, tha se Serbia nuk po dëshiron paqe, ku me çdo kusht tenton të nxisë tensione.
Marrë parasysh rastin e Hajrizit, avokati tha se pavarësisht kërkesës së Daçiqit, nuk mund të ndodhë ekstradimi i vëllait të Fatonit në Serbi, pasi ky i fundit nuk ka kryer asnjë vepër penale.
Me këtë rast, ai përmendi edhe faktin se “Serbia ka lëshuar dhjetëra dokumente false për persona të ndryshëm, disa prej të cilëve kanë marrë pjesë në sulmin në Banjskë, kështu që asnjëri prej tyre nuk është në burg në Serbi”.
Gjtihashtu, Stojkoviq foli edhe për mundësinë e rikthimit të Trumpit në pushtet, lidhjet e tij me Serbinë dhe rreziqet që i kanosen Kosovës.
Intervista e plotë
Gazeta ‘Bota sot”: Ditë më parë autoritet serbe konfirmuan se kanë vrarë në Lloznicë, të arratisurin Faton Hajrizi, pasi ky i fundit u akuzua për vrasjen e një polici serb dhe plagosjen e një tjetri. Në lidhje me këtë, kryeministri Albin Kurti kërkoi nga Serbia që të mos politizojë këtë çështje. Si i keni parë këto zhvillime, a mund të ketë përshkallëzim të situatës?
Cedomir Stojkoviq: Fatkeqësisht, qeveria në Beograd synon të diskreditojë në çdo mënyrë qeverinë në Kosovë dhe kryeministrin Kurti. Kjo u tentua menjëherë pasi Faton Hajrizi vrau një polic në Loznicë, kur ministri i policisë Daçiq dhe presidenti Vuçiq akuzuan qeverinë e Kosovës se e kishte organizuar atë vrasje duke organizuar terrorizëm. Ishte një retorikë e rrezikshme që synonte të ngjallte tensione, por edhe të ngjallte urrejtje në popullin serb ndaj shqiptarëve. Ky është një politizim i rrezikshëm i një çështjeje që është kryesisht çështje gjyqësore.
Gazeta ‘Bota sot”: Ministri Daçiq e cilësoi vrasjen e policit serb si “sulm terrorist” dhe konfirmoi se Serbia do të kërkojë ekstradimin e vëllait të Faton Hajrizit, i cili jeton në Gjermani. Cili është vlerësimi juaj për këtë?
Cedomir Stojkoviq: Nuk ka bazë ligjore për të kërkuar ekstradimin e vëllait të Fatonit në Serbi, sepse ai nuk ka kryer asnjë vepër penale në territorin e Serbisë, dhe kjo kërkesë është politizim i qartë i rastit, gjë që tregon se autoritetet në Beograd nuk duan pajtim ndërmjet kombeve, por përdorni çdo incident për të parandaluar paqen/pajtimin. Këto janë lëvizje anti-evropiane, sepse incidente të tilla kriminale ndërkombëtare ndodhin në të gjithë botën, kështu që asnjëherë në kohët moderne një vend nuk ka akuzuar tjetrin për terrorizëm në një rast të tillë. Nga ana tjetër, Serbia ka lëshuar dhjetëra dokumente false për persona të ndryshëm, disa prej të cilëve kanë marrë pjesë në sulmin në Banjskë, kështu që asnjëri prej tyre nuk është në burg në Serbi. Si është atëherë e mundur që të kërkohet ekstradimi i vëllait të Fatonit? Në të njëjtën kohë, askush në Serbi nuk e përmend përgjegjësinë e rojeve kufitare serbe që lejuan Fatonin të hyjë në Serbi me pasaportën e vëllait të tij. Kontrollet kufitare janë gjithmonë të rrepta dhe të detajuara, kështu që Fatoni nuk do të mund të ishte në Serbi pa e lejuar autoritetet serbe. A duhet vërtet të besojmë se policia serbe nuk e dinte se Fatoni ishte i arratisur nga burgu i Kosovës? A e ka lejuar policia serbe qëllimisht të hyjë në Serbi për të krijuar një incident dhe pastaj për të fajësuar autoritetet e Kosovës? Ka shumë pyetje dhe nuk po marrim përgjigje nga ministri Daçiq. Politizimin e rastit e marrim vetëm me qëllim të diskreditimit të pushtetit në Kosovë, edhe pse edhe “zogjtë në degë” e kanë të qartë se nëse ndonjë qeveri është fajtore për ngjarjen - është qeveria e Serbisë, sepse policia e kufirit lejoi një të arratisur nga një burg i Kosovës të hynte legalisht në Serbi.
Gazeta ‘Bota sot”: Si e komentoni nënshkrimin e marrëveshjes ndërmjet Serbisë dhe BE-së për litiumin? A është e drejt kjo marrëveshje e BE-së me qeverinë e Vuçiqit, marrë parasysh afërsinë me Rusinë e Kinën?
Cedomir Stojkoviq: Nënshkrimi i kontratës së litiumit është tregtia e Aleksandar Vuçiqit me Bashkimin Evropian, me të cilën ai përpiqet të tregojë se pavarësisht besnikërisë ndaj Moskës dhe Pekinit, gjoja dëshiron marrëdhënie të mira me Brukselin. Megjithatë, kjo është një farsë. Ka indikacione se Vuçiq planifikon t'ua lërë përfundimisht minierave të litiumit kinezëve. Por, nuk mund të them më shumë për këtë tani për tani.
Gazeta ‘Bota sot”: Gjasat janë rritur për një rikthim të Trumpit në pushtet, sidomos pas largimit të Bidenit nga gara zgjedhore. Si do ndikonte për Kosovën një fitor e Trumpit?
Cedomir Stojkoviq: Aleksandar Vuçiq i uron fitoren Trump. Ridolf Đulijalni, i cili është bashkëpunëtori dhe miku më i ngushtë i Trump, erdhi në Beograd në vitin 2012 për të marrë pjesë në fushatën zgjedhore të Aleksandar Vuçiqit. Pak muaj më parë, dhëndri i Trump, Gerard Kushner, përfundoi një marrëveshje korruptive me Vuçiqin, e cila i dha atij tokë në qendër të Beogradit për të ndërtuar ndërtesa ekskluzive në vendin e Shtabit të Përgjithshëm të RSFJ-së. Pra, ka shenja të qarta se fitorja e Trumpit në zgjedhje do ta forconte shumë Vuçiqin në të gjitha aspektet. Ka komunikim të shpeshtë mes autoriteteve në Beograd dhe ekipit të Trump. Në raport me Kosovën, kjo do të thoshte se Vuçiq do të fitonte një aleat në Uashington.
Gazeta ‘Bota sot”: Po ashtu, ka pasur disa pretendime se me Trump në pushtet, ideja për shkëmbim territoresh ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të kthehet më fuqishëm? Sa janë mundësit të ndodhë një gjë e tillë?
Cedomir Stojkoviq: Shkëmbimi i territoreve është ajo që dëshiron Vuçiq, besoj se administrata Trump do ta mbështeste atë plan, sepse do të ishte një uverturë ndaj Trump për vizionin e tij për paqen në Ukrainë. Nëse Kosova dhe Serbia do të shkëmbenin territore, do të ishte një justifikim që Trump të insistonte në një "shkëmbim" territori midis Ukrainës dhe Rusisë, domethënë që Ukraina të heqë dorë nga një pjesë e territorit, siç do të bënte Kosova sipas këtij plani. Megjithatë, kjo do të hapte një kuti të Pandorës për shumë raste të tjera në Evropë dhe botë. Evropa Perëndimore është e vetëdijshme për rrezikun që do të krijonte kjo, por administrata Trump nuk është e vetëdijshme për këtë. Një precedent i tillë do t'i dërgonte një mesazh botës se kushdo mund të fillojë një luftë dhe më pas të kërkojë ndryshime territoriale bazuar në të - dhe kjo situatë shkatërron themelet e Kombeve të Bashkuara.
