“Ndihem shumë i përulur dhe i shokuar, por edhe jashtëzakonisht mirënjohës dhe krejt kjo më erdhi papritur”, kështu shprehet ish- ushtari i UÇK-së danez, Niels Henrik Hooge, pas nderimit me medalje nga ana e presidentes Vjosa Osmani një ditë pas përvjetorit të Pavarësisë së Kosovës.
Hooge në një intervistë për gazetën “Bota sot”, thotë se Kosovës i ka mbetur të hyjë në BE dhe NATO, këto sipas tij, duhet të jenë prioritetet kryesore
Ish-ushtari ka rrëfyer për gazetën edhe për rastin më tronditës gjatë luftës në Kosovë, ndërsa sa ka qenë vëzhgues i pastrimit të tokës nga minat pas luftës, ka dëgjuar njerëz që kanë vdekur nga minat.
Hooge në intervistë flet edhe për tensionet në veri, dialogun me Serbinë si dhe përfshirjen e SHBA-së në dialog.
Intervista e plotë:
Bota sot: Të nderuar, një ditë pas përvjetorit të Pavarësisë së Kosovës, jeni nderuar nga presidentja Vjosa Osmani, na tregoni pak për ndjesinë dhe si e shihni Kosovën në këtë 17 vjetor?
Niels Henrik Hooge: Ndihem shumë i përulur dhe i dërrmuar, por edhe jashtëzakonisht mirënjohës. Kjo erdhi krejt papritur. Jam i sigurt se ka shumë njerëz që e meritojnë çmimin më shumë se unë. Kosova sot në krahasim me vendin që pashë një çerek shekulli është një vend i mrekullueshëm. Është bërë shumë përparim. Sigurisht që ka edhe probleme, por kjo është e pritshme. Asnjë vend evropian nuk është i përsosur dhe problemet janë aty për t'u zgjidhur.
Bota sot: Gjatë gjithë këtyre viteve, cilat konsideroni se kanë qenë sukseset dhe sfidat e Kosovës?
Niels Henrik Hooge: Kosova tani është një shtet i pavarur, sovran i njohur nga pothuajse i gjithë bashkësia ndërkombëtare. Megjithatë, Kosova ende duhet të hyjë në BE dhe NATO, që mendoj se është një prioritet kryesor.
Bota sot: Ju keni qenë ish-ushtar i UÇK-së në Kosovë, cili është rasti më i vështirë që keni parë në atë kohë, i cili është në kujtesën tuaj edhe sot e kësaj dite?
Niels Henrik Hooge: Rastet më të vështira ishin masakrat e kryera nga milicia serbe. Asnjërin prej tyre nuk e pashë personalisht, por vizitova disa nga vendet ku kishin ndodhur, si masakra në kafenenë Kalabria në Suharekë.
Bota sot: Pas luftës keni dhënë kontributin tuaj në pastrimin e tokës nga minat, a keni pasur ndonjë rast fatal gjatë pastrimit?
Niels Henrik Hooge: Jo, asgjë si kjo. Kam punuar vetëm për pak kohë si minierë. Por kam dëgjuar se shumë njerëz janë vrarë apo plagosur nga minat.
Bota sot: Kosova tashmë është në bisedime me Serbinë, por ky dialog ka mbetur i pezulluar si për një marrëveshje gjithëpërfshirëse, ashtu edhe për një marrëveshje në çështjen e asociacionit. Si e keni parë rrjedhën e dialogut dhe cili duhet të jetë epilogu i tij?
Niels Henrik Hooge: Tani është një person i ri kontaktues i BE-së, i cili është nga Danimarka. Ai ka përvojë nga punë të ngjashme në Bosnje dhe unë mund të imagjinoj se ai do të pritet të mbajë një mendje të hapur. Mendoj se në vetvete është përparim. Kosova është një komb sovran që duhet të ketë kufij të sigurt dhe të sigurt dhe të ketë nën kontroll territorin e saj, duke respektuar të drejtat e pakicave. Por nëse je pakicë, nuk ke të drejtë të përmbysësh, sabotosh dhe të vrasësh në vendin ku jeton. Ju duhet të respektoni ligjin si gjithë të tjerët.
Bota sot: Ndryshe nga agresori Serbia, Kosova është nën masat ndëshkuese të BE-së dhe kritikohet për situatën jo të qetë në veri të saj. Cili është komenti juaj dhe a po përkëdhelet Serbia nga bashkësia ndërkombëtare?
Niels Henrik Hooge: Unë mendoj se sanksionet duhet të hiqen.
Bota sot: Tensionet në veri të Kosovës vazhdojnë, madje ka deklarata se Serbia ka pretendime për të marrë veriun. Si duhet vepruar në këtë rast?
Niels Henrik Hooge: Kosova duhet ta ketë nën kontroll territorin e saj, duke respektuar të drejtat e pakicave. Mendoj se Albin Kurti dhe qeveria kanë të drejtë të jenë të palëkundur në këtë.
Bota sot: A duhet që SHBA të përfshihet më shumë në dialog dhe sa do t'i japë zgjidhje presidenti amerikan Donald Trump?
Niels Henrik Hooge: Unë nuk jam politikan dhe as njohës i kushteve aktuale në Kosovë apo kam shumë njohuri për kushtet aktuale. Por unë mbështes fuqimisht praninë e vazhdueshme amerikane, përfshirë përfshirjen ushtarake, në Ballkan. Megjithatë, problemi me Presidentin Trump është se ai është i paparashikueshëm dhe nuk mund të mbështetet tek ai. Pra, ajo që në fund të fundit nevojitet, është më shumë përfshirja evropiane në dialog. BE mund të bëjë presion ndaj Serbisë, sepse Serbia është një vend kandidat për në BE.
Bota sot: Si i shihni marrëdhëniet e Kosovës me Danimarkën dhe në përgjithësi me vendet skandinave?
Niels Henrik Hooge: Mendoj se Danimarka dhe vendet skandinave janë disa nga miqtë më të mirë të Kosovës. Ata të gjithë e njohin pavarësinë e Kosovës dhe – mund ta imagjinoja – së shpejti edhe pranimin e Kosovës në BE dhe NATO, që për mendimin tim duhet të kishte ndodhur shumë kohë më parë.
