Ajo që mund të dyshojmë në mënyrë empirike konfirmohet nga një artikull i ri i National Geographic : numri i goditjeve në tru po rritet dhe ato po ndodhin edhe në moshat gjithnjë e më të reja (veçanërisht në kategorinë 45-64 vjeç ).
Edhe pse ritmet e mbijetesës dhe jetëgjatësia e të sëmurëve po rriten gjithashtu, fenomeni ngre shqetësime. Por pse ndodh?
Është e rëndësishme që fillimisht të dihet se ” një goditje në tru mund të ndodhë në çdo moshë “, siç theksoi doktori Omoye Imoisili , kreu i një studimi të ri të botuar në revistën Lancet Neurology . Në popullatën globale, të përgjithshme, një në dhjetë vdesin nga goditja në tru, që është shkaku i tretë kryesor i vdekjeve pas sëmundjeve kardiovaskulare dhe COVID -19 .
Faktorët e rrezikut ndryshojnë, nga rritja e normave të obezitetit deri tek rritja e temperaturave për shkak të ndryshimeve klimatike, por të paktën një prej tyre është i zakonshëm në të gjitha vendet e botës dhe mendohet të jetë përgjegjës për më shumë se gjysmën e të gjitha goditjeve në tru: hipertensioni . Për fat të mirë, është gjithashtu e lehtë për t’u monitoruar dhe vendosur. “ Nëse doni të bëni një gjë në të gjithë botën, nga mesi i Afrikës deri në Nju Jork, matni presionin e gjakut ”, rekomandon neurologu Matthew Schrag. Më pas kontrollohet nga një kombinim i ilaçeve dhe ndryshimeve të stilit të jetesës.
Konkretisht, hipertensioni kontribuon në 57% të goditjeve në tru në mbarë botën. Megjithatë, që nga viti 1990 kontributi i obezitetit në rrezikun e goditjes në tru është rritur me 88% dhe rritja e temperaturës me 72%. Ndotja e ajrit vlerësohet të jetë përgjegjëse për 30% të goditjeve në tru, por ky faktor është reduktuar që nga viti 1990.
Ata që vuajnë sot kanë një shans më të lartë për të mbijetuar dhe një jetëgjatësi më të gjatë falë kujdesit dhe rehabilitimit më të mirë në çdo aspekt, por ata shpesh përballen me sfida në jetën e tyre të përditshme, si për veten ashtu edhe për kujdestarët e tyre. Dhe në këtë rast, parandalimi është kura më e mirë.
Ata që vuajnë sot kanë një shans më të lartë për të mbijetuar dhe një jetëgjatësi më të gjatë falë kujdesit dhe rehabilitimit më të mirë në çdo mënyrë, por ata shpesh përballen me sfida në jetën e tyre të përditshme, si për veten ashtu edhe për kujdestarët e tyre. Dhe në këtë rast, parandalimi është kura më e mirë.
Ndryshimi numër një në jetën tonë të përditshme për të parandaluar hipertensionin është reduktimi i konsumit të kripës , siç na kujton neurologu Valery Feigin, i cili vjen kryesisht nga ushqimet e hiper-përpunuara. Pesha , hipertensioni, nivelet e ulëta të aktivitetit fizik, dieta, të gjitha këto ndryshime të stilit të jetesës janë të lidhura. Kur bëni ndryshime pozitive në njërën, ndikoni edhe tek pjesa tjetër ”, këshillon eksperti. Mënyra të tjera për t’u mbrojtur nga goditjet në tru dhe probleme të tjera shëndetësore, pak a shumë të njohura, janë ndalimi i pirjes së duhanit, kufizimi i konsumit të alkoolit, kontrolli i kolesterolit dhe sëmundjeve kronike si diabeti.
Por edhe në rast të një goditjeje, zbulimi i hershëm mund të jetë shpëtimtar . Mjafton të vini re tre simptoma shumë karakteristike dhe të telefononi 166: fytyra varet, duart bien dobët dhe të folurit bëhet më i ngadalshëm ose i çuditshëm në çfarëdo mënyre.
