Poezia është balsami i shpirtit, testamenti i jetës, drita e fjalëve, mbretëresha e arteve, thesari i ndjenjave dhe një burim frymëzimi hyjnor. Poezia është çelësi i universit, shprehja e bukurisë, e lirisë dhe mrekullisë. Poezia është hiri i dhënë nga Zoti. Gruaja është kërthiza e gjithësisë dhe poeti është dora e Zotit që shkruan mbi tokë. Poezia është një tempull i pavdekshëm. Poeti është profeti që hap dyert e qiellit. Mirazhi i poezisë i jep jetë dhe fuqi, të drejtë qytetarie, çdo lloj arti. Dashuri, energji shpirtërore, besim, sinqeritet dhe butësi.
Poezia është një perëndeshë e madhe. A ka gjë më të bukur se të jesh zëdhënës i buzëqeshjes dhe ëndrrave të fëmijëve? Vargjet e poeteshës Mihaela Poduț Ienutaș i krahasoj me një krijim të poetit të madh romantik Mihail Lermontov: „Valët gjithmonë pas dallgësh,/ Kumbon deti i heshtur/ Radha e njerëzve që ndjekin./ Vala e lirë nën diell vrapon,/ E lirë dhe e ftohtë përgjithmonë.” (Valët). Poezitë e Mihaelës janë të bukur, mbresëlënëse, befasuese, sentimentale, me një vlerë të veçantë ekzistenciale, morale dhe intelektuale, ndonjëherë të pigmentuara me sugjerime të mirësearrdhura.
Poeti është rrobaqepës i fjalëve, dora që shkruan dhe e kafshon vdekjen. Poezia është makina qepësee dhe barnatorja e ndjenjave letrare. Vargjet e Mihaelës janë magjike si një erë e këndshme që e përshkon tokën. Ato janë si uji, si dielli dhe si mendimi. Poeti është gjithmonë i etur për dashuri. A ka ndonjë forcë tjetër më magjike se forca e dashurisë? Vargjet e Mihaelës kërkojnë shenjtorë dhe martirë, të parë jo vetëm si relike për përkushtim. Poezia nuk mund të pushtohet. Ajo kërkon të adhurohet dhe të shërbehet. Poezia femërore pohon identitetin e saj dhe dallimet e saj të pagabueshme e bëjnë atë një poezi të vërtetë dhe komplekse, nëpërmjet dominantëve të veçantë.
Fjala e bukur poetike rumune u gjurmua edhe në këto komunitete bashkëkohore. Në themelet e panteonit të modernitetit poetik rumun, një kontribut meritor dha “babai” i madh që do ta quaja poezi moderne, në ballëme poetin Mihai Eminesku, i cili u pasua nga një grup poetësh si: Goga, Coşbuc, Arghezi, Blaga, Sorescu... Në kuptimin femëror, vazhdimisht mbi bazën e këtij moderniteti poetik, në panteonin e letërsisë rumune veçanërisht, militon një brez i ri, me në krye Ana Blandina, Gabriela Melinescu, Florica Bud, Camelia Radulian, Mariana Grigore, Victoria Milescu, Ioana Voicilă Dobre, Mihaela Poduț Ienutaș dhe të tjerë. Ky grup poetësh bashkëkohorë rindërton ndërtesën e modernitetit poetik autokton me kodifikime të reja poetike, në kuptimin e risive universale të fjalës së bukur.
Poema duhet të ketë diçka hyjnore dhe misterioze në vargun e saj. Çdo ditë e jetës është një dhuratë nga Zoti. Këtu është një mesazh i pastër për hyjninë! Zemra zgjerohet sipas përmasave të dashurisë. Duke e marrë fjalën si një hap të detyrueshëm të vetënjohjes, Mihaela Poduț Ienutaș shkruan një poezi me rezonancë të thellë. Çdo poezi është shprehje e një përvoje ekzistenciale me intensitet të madh dhe tension të mirëfilltë intelektual. Autorja ka një stil të veçantë të shkruari, i drejtpërdrejtë, pa u fshehur pas fjalëve dhe pa paragjykime. Ajo shënon botën dhe jetën në një kuptim pozitiv.
Mund të thuhet se poezia është vokacioni origjinal i Mihaelës dhe lirizmi i saj është kthyer në një vlerë tipologjike të vazhdueshme. Vargjet e saj na ofrojnë harmoni dhe ekuilibër, një romantizëm strukturor, përmes një poezie të vetëdijes së akteve ekzistenciale, pa impulse të mëdha, me projeksione të moderuara dhe imagjinare. Poezia e saj bëhet një orë rëre e ndërgjegjes mbi një memorie dinamike që është gjithmonë në bazë, por që aktivizohet nga disa stimuj të menjëhershëm, si fati, kujtimet, drita, jeta, natyra, hëna, dielli, fusha, furtuna dhe rrjedha e kujtimeve nga vendlindja.
Autorja e këtij vëllimi dygjuhësh duket se ka ardhur në botë për të sjellë gëzim dhe bukuri, për të na veshur shpirtin me mjaltin e fjalëve. Nëpërmjet bukurisë hyjnore të poezive të saj, Mihaela Poduț Ienutaș josh dhe përfiton simpatinë dhe admirimin e lexuesve, të shkrimtarëve dhe admiruesve. Shpirti është subjekti kryesor i poezisë. Poezitë e saj përfaqësojnë një ishull paqeje dhe dashurie, gëzimi dhe lumturie, shpresash dhe ëndrrash, dhe mirazhi i poezisë së saj jep jetë.
Vargu i poeteshës, herë i butë dhe rebel, herë i sjellshëm, herë me thirrje e përgjigje, herë i fshehur, është i thellë, i rrumbullakët dhe i ndritshëm si një kokërr margaritari të ylbertë, si një rrezatim me tinguj e jehona që të ngarkojnë energji hyjnore. Poezia e saj është ajo që e duam dhe e kërkojmë te njerëzit: diçka e ndritshme që na ndihmon të ndiejmë dhe të marrim frymë, diçka që na qetëson, na harmonizon, na frymëzon. E frymëzuar, e zgjuar dhe e pazakontë, vargjet e Mihaelës janë sentimentale, rrëfimtare, të rrjedhshme, meditative dhe filozofike. Poetaja ka arritur një thjeshtësi të jashtëzakonshme, me bërthama komplekse kuptimore, në një muzikalitet kursiv, të qartë dhe brilant.
Poezia është testamenti i jetës dhe i dashurisë. Vëllimi aktual ka një aromë delikate, që buron nga lirizmi cilësor e ka përvetësuar dhe përsosur. Hyjnia e vërtetë gjendet në ligjet e materies që rregullojnë ekzistencën e Universit dhe bashkë me të, ekzistencën e njerëzimit me rrënjët e tij të shenjta. Një zgjerim kaq i shkëlqyeshëm nuk është veçse një certifikatë arritjeje. Mihaela Poduț Ienutaș shquhet për reflektimin e saj të thellë. Natyra pjesëmarrëse, pika referimi, dritat, heshtja dhe stuhia që kap gjendjet mendore janë po aq elementë të përbashkët me risinë që është supozimi në lumturinë e një akti sentimental.
Fjalimi poetik i autores përqendrohet në zona që ndodhen në afërsinë ekzistenciale dhe më gjerë, nga ku nxirren të gjitha të dhënat e nevojshme për një ide të sinqertë, për një formë tradicionalizmi, realizmi, romantizmi dhe autenticiteti. Poetja shkruan për shpirtin, për dashurinë, për sandëkun e pajës, për petale dhe tufa lulesh, për heshtjen e burimeve, për Fata Morganën, për mysafirin në një natë vonë, për muzgët, për qiellin, për diellin dhe retë vallëzuese, për tërfilet me kater fije, për dëshirat,për për gëzimet dhe përjetimet, për trëndafilin që lulëzon në pranverë, pr fushat me mjegull, për vetminë, për meditime dhe përmallime, për dritat e fenerëve të lodhur, për shelgjet e brigjeve të mëngjesit, për peshqit që gëlltitin me lakmi, për joshjen e kohës, për dritat e fenerët nëpër mjegull.
Poezitë shquhen nga sinqeriteti i fjalës, nga lirizmi i thellë e i kthjellët që përmbajnë. Poezia e Mihaelës është një hapje drejt bukurisë, thellësisë, risisë dhe hyjnisë. Ajo bën përshtypje me retorikën e saj dhe risinë e vargjeve të saj. Poezia e saj shquhet për vendndodhjen e saj, si në botë ashtu edhe në universin e brendshëm. Mihaela Poduț Ienutaș është një poete me një shprehje artistike të pjekur, komplekse, reflektuese, origjinale në fjalë dhe në emocionin që krijon në vargje të paharrueshme. Ajo është një qenie me temperament, me natyrë të mirë, siç janë poeteshat e letërsisë sonë bashkëkohore. Poezitë e saj janë të shkumëzuara si shampanjë që djeg fytin e etur për dashuri. Kalimi i kohës ngjall nostalgji në shpirtin e poetes, e cila ndjen se nuk i trembet dimrit të ekzistencës. Në poezinë e saj, autorja ndalet në temat kryesore të ekzistencës: Zoti, atdheu, dashuria, kalimi i kohës etj.
Fjalët e Mihaelës janë flutura të metamorfozuara në mendime. Të gjitha këto maska nëpër të cilat kalojnë mendimet e poetit përvijojnë një profil lirik mbresëlënës, real dhe origjinal. Nga fryti i ëndrrave të saj, ne ndjejmë tingujt e psherëtimave tona, të dëgjuara në absolutin e përjetshëm. Poezia e autores është e ngarkuar me imazhe specifike, të cilat jo vetëm shprehin asociacione, por edhe tema shpeshherë impresionuese dhe befasuese.
Nuk kam fjetur gjithë natën nga zhurma
Hëna kërciste si një
Tigan i ndryshkur i varur nga qielli
Kur
Engjëjt fluturonin me nxitim
Andej dhe këndej
Ka orë kur
Të gjithë kanë nevojë për ndihmë
Dhe ka shumë punë
Ku e vendos se
Disa refuzojnë dhe
Duhet pak kohë për t'i bindur
Epo, nuk doja t'ju tregoja për këtë
Siç thashë
Nuk kisha gjumë
Ndoshta një dush i nxehtë
Do të më shkonte mirë
Motani më shikonte i verdhë
Dhe mendoj se po mendonte
Ndoshta një dush i ftohtë
Për të
“Të bashkuar mirësitë” një herë
Edhe për ty
Më në fund ishte ujë
I ëmbël
Por të paktën jo në dush
Askush s’mund të të dëgjojë
Nëse këndon fals
Ose nëse
Vajton
Këndonte një kitarë
Një mbrëmje maji
Përmbi supin tim
Përmbrapa
Syri të pluhurosur si
Një vitrinë me të gjitha manekinet
Pa shëmbëlltyrë
Të zbehura dhe lakuriqe
Diku po shuhej një cigare
Në një ulërimë therrëse dhe
Kërcitja e një karrigeje të ndryshkur
Përmbi beton
Dita ngre tufa nga
Ëndrrat gri mbi hijen
E një zile që troket
Për darkë
Një engjëll kishte rënë nga qielli
Dhe dëgjonte
I kishte futur krahët nën gjunjë
Pranë tij
Jeta po çalonte
Disi në kapelë kishte mbledhur
Tridhjetë qindarka
Por
Në përgjithësi
Këndonte një kitarë
Në një mbrëmje maji
Mëngjes me
Kështu që
Ishte i kujdesshëm që të
Këndojë në hënë
Çka do tëisht qindarka e kapur në qiell
A mendon vërtet dikush këtë
Nund të blesh ende
Diçka me të
Hajde zgjohu
E di që je i mpirë
Dita do të ta hedhë legenin në agim
Përpara dhe
Nuk është e këndshme
Më beso nuk është e këndshme
Askush nuk e ka
Bërë të qartë
Që nga një jetë
Ndoshta
Asgjë nuk do të ndryshojë
Sot
Perimetri është i fiksuar
Asgjë nuk hyn gjithsesi
Asgjë nuk del
Muri u thye pak në një vend
Por
Përse do të shkosh
Ose
Sa mirë që
Dikush tjetër po vjen
Po tërheqish zvarrë një pushkë druri
Ose kështu mendoj
Gishtat e kryqëzuar
Ndër karotat e fushës është një gur
I shkëputur nga muri
Gjithmonë përplasesh kur kalon
Pranë saj
Por
Mavijosja është drejt skajeve
E gjelbër tashmë dhe
Ti harroni të çalë ndonjëherë
Kur
Ju qëlloni një hije gjahu
Rrotullimi brenda
Rrathë të kuq
Në fund të fundit, vetëm një zog
Edhe ai është i uritur
Nga mendimet
Tëcilat
Qëllojnë për të vdekur
Shiko
Shiko perëndimin e diellit
Sot ka ngjyrën e ndryshkut
Pluhuri i patkuave të natës stufave
Pas horizontit
Çfarë duhet të vijnë
Oh jelat e tyre të mendimeve të bartura nga era
Ende të humbura nëpër gjethe plepi
Pëshpëritje të dridhura që shuhen në qarje
Një vesë e mbrëmjes mbi hijet e gjata
Me gishtat ende të mbërthyer në dritë
Dëgjo
Zbehja që thyen fierin e parë në kodër
Nën hapa hezitues dhe të trishtuar
Shtegu shfaqet nga shpati duke u ngjitur lart
Humbet në vende në udhëkryqin e kujtimeve
Dhe gjithmonë kthehet si një pyetje pa përgjigje
Vetëm kur
Ti dëshiron të bësh një kthesë
Ndjen
Si dridhet llamba në rreze dhe
Një degëz borziloku bie nga pas pasqyrës
Nga jashtë mund të ndjeni erën
Çfarë nuhat hëna
Dije
Grushtet e vogla shtypin lulet
Nga rrikë
Një ulërimë varet në ajrin e rëndë
Është vetëm kaq
Një e çmendur
