Se kush ishte Cun Mula i Hotit tregon më së miri At Gjergj Fishta në “Lahutën e Malësisë”

Kultura

Se kush ishte Cun Mula i Hotit tregon më së miri At Gjergj Fishta në “Lahutën e Malësisë”

Nga: Gjek Gjonlekaj Më: 12 gusht 2024 Në ora: 16:10
Gjek Gjonlekaj

Më 16 gusht në Hot të Malësisë së Madhe do të përurohet Kulla e Famshme e Cunmulajëe e cila kishte pësuar rëndë gjatë periudhës komuniste. Duke qënë saraji më i madh dhe më i njohur i Malëssië intresimi për mbarëvaajtjen e kësaj kështjlle nuk u ndalua kurrë. Pas rënjes së diktaturës në Shqipëri malësorët shqiptar mendonin cka mund të bëhej për rindërtimin e kësa shtëpie legjedare. Më në fund para dy tri vjetësh në Malësi u themelua një Komision i posacëm për ngritjen e fondeve për rindërtimin dhe meremetimin e Kullës së Cunmulajëe. Këtë ide e mbështetën shumica dhe në atë kohë filluan fushatën e ngritjes së fondeve sidomos në diasporë e cila u tregua shumë fisnike duke dhënë qindra mijëa dollarë.

Për Cunmulajt e Hotit është folur e shkruar shumë nga autorë shqiptarë dhe të huaj

Poeti ynë kombëtar At. Gjergj Fishta në kryeveprën e tij "Lahuta e Malësisë" i kushton një hapësirë të madhe Cun Mulës. Pothuajse shumica e personazheve të Lahutës së Malësisë janë janë trima të vërtetë e jo të imagjinuar sic ndodhë në shumë vepra letrare të botës shqqiptare dhe ë huaj.

Lahuta e Malëssë është vepër letrare epike me përmbajtje historike, Në këtë vepër zënë një vend të vecantë Cun Mula i Hottit, derë e parë dhe bajraktar i Malësisë së Madhe. Gjergj Fishta në kryevprën e tj e tij Lahuta e Malësisëë e përshkruan Cun Mulën me fjalët më të mira dhe më të bukura të gjuhës shqipe. Ai gëdhëndë në vargje me fjalët më të shkëlqyeshme tregon të kaluarën e fisn e ike të kësaj familjeje që sot e kësaj dite simbolizon bashkimin kombëtar, duke bërë thirrje për drejtësi dhe paqë në liri. Vargjet e para për Cun Mulën fillojnë në këngën Lidhja e Prizrenit ku Cun Mula kishte marrë pjesdë si përfaqësues i Malësisë së Madhe. Në këtë këngë Gjergj Fishta fillon të këndoj për këtë burrë të permendur jo vetëm të Malësisë , por gjithë Shqipërisë:.Me rastin e100-vjetorit të Lidhjes Shqiyare të Prizenitt shteti shqipëtar nderoi Cun Mulën për pjesëmarrjen e tij në atë Lidhje . Gergj Fishta në kryeveprën e tij tregon se Cun Mula kishte marë pjesë aktive në atë lidhje të madhe shqiptare:

Vjen Cun Mula e vjen Mar Lula

Njani hot e tjeteri Shalë

Të fortë për pushkë e të urtë për fjalë

Si ai Dodë Prëci prej Kastratit

Me atë Vrijnin e Beratt.

Ndërsa në këngën Marash Uci poeti ynë kombëtar thotë këto për Cun Mulën.

Në Gjenoviq Marashi u nisë

Ke Cun Mula me konisë

Ke Cun Mula shpi e rreptë

Ku han buk i verbët e i shkeptë

Në taë fis të Hotit shpi e parë

Djal pas djalit Baraktar

Prej mjesditet tue ra dielli

Në Gjenoviq kapet ai filli

Ne Gjeviq te kulla e Cunit

Në atë kullë të bardhë në krye të katundit

Mirë se të gjejë o Cuni i Mulës

Po i thotë Mashi në derë të kullës.

Njaj Cun Mula thotë nji fjalë

Madhi Zot ty të kjosha falë

Ndër dy punë njëra do të dalë

Ase i shkojmë Mbretit në ushtri

Ase luftë do të kem me Mal të Zi.

Kurse në këngën: "Te Kisha e Shnjonit" thotë:

Po Cun Mula në shpinë të kalit

U coi lajmin po Krenëve të malit

U coi lajmin në derë të konakut

Me u mbledhë në kuvend të bajrakut

E si rrokull kjen rreshtue

Kështu zënë Cuni me ligjërua

Kështu tha Cuni Baajraktari

Edhe në gjujë u ngre ma i pari

Bani be me lot për faqe

Për qitape e shtatë melaqe

Më Oë të bjeshkëve e më krye të fëmisë

E për Emen të Perendisë

Se pa dekë e pa hi në dhe

Me gjithë djal e me gjthë re

Pa u robit me lopë e qe

E pa u djegë me stan e shpi

Si bjen dorë kurr Malit të Zi.

Vargjet poetike të stilit homerik tregjnë më sëmiri se kush kishte qënë Cun Mula i Hotit. S'ka dyshim se Gjergj Fshta i bëri Cun Mulës portretin më të mirë në kulturën tonë kombëtare. Cun Mula ishte atdhetar i madh, ishte trim dhe strateg, bujar dhe orator. Të gjitha këto cilësi të larta njrëzore u skalitën në kryeveprën e poetit tonë kombëtar. Për këtë gjigand të Malësisë Madhe këndohet sot e kësaj dite në atdhe,por edhe diasporë.Pas Skenderbeut dhe Oso Kukës, Cun Mula përmendet më shumë se asnjë tjetër për aktivitetet e tij kombëtare dhe shoqërore.Përurimi u Kullës së Cun Mulës më 16 gusht është një vepër e madhe kulturore dhe historike.

comment Për komente lëvizni më poshtë
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat