Në dorë e kemi dhe me vëmendje e shfletojmë një përmbledhje me poezi të autorit Zeqir Kurti, e cila ka 180 faqe dhe ngërthen gjithsej100 poezi.
Përkah struktura, poeti e ka ndarë librin në pesë kaptuj, si vijon: Poezi për vendlindjen, Poezi për familjen, Poezi atdhetare, Poezi për mërgimin dhe Poezi me tema e motive të ndryshme.
Që në fillim më duhet të cek se, në aspektin struktural, redaktues, lektorues dhe renditjen e materialit, vërehet puna e një dore fort të vyer redaktuese (Zymer Mehani), gjë që ia shton vlerën e përgjithshme të librit.
Në kapitullin e parë me titullin “Poezi për vendlindjen” lexojmë vargje për Mitrovicën e cila është qytet shumë i bukur, por që momentalisht është i sakatosur sepse i huaji vendosi ta ”ndajë përgjysmë tek Ura”. Përmenden disa nga lagjet e qytetit si dhe të gjitha fshatrat e komunës së Mitrovicës me ndonjë karakteristikë të tyre dhe banorët qytetin e kanë dashuri.
Një ode madhështore poeti ia kushton fshatit të tij të lindjes, Vllahisë, sepse ky është ”Vend i bukur për mrekulli”. Ai i përmend disa nga mësuesit e dalluar të fshatit të cilët ishin:
Të gjithë kolosë të arsimit,
fshatit i dhanë dituri
dhe sot kemi mësues, mjekë,
inxhinierë, intelekualë t´ri´.
Fshatit Vllahi poeti i drejtohet me adhurimin edhe për arsye se fshati ka lindur trima dhe patriotë të cilët:
vendit të vet i dolën zot.
Njerëz të mençur e dijetarë,
mbi të gjitha atdhetarë.
Autori ndan me lexuesin edhe kujtime të shumta që e lidhin me vendlindjen.
Në kapitullin “Poezi për familjen” Zeqir Kurti thur uratë për babain e nënën të cilën lindën dhe rritën dhjetë fëmijë. Vargje të bukura i kushton sidomos nënës e cila ishte themeli, shtylla dhe çatia e shtëpisë. Ai lut Zotin që t´i bekojë prindërit të cilët askush kurrë nuk mund t´i zëvendësojë dhe për arsye
se hakut të nënës
s´mund t´i dalësh kurrë.
Si duket për poetin Zeqir Kurtin idol dhe udhërrëfyes ishte vëllai i tij Rizahu i cili gjithmonë e kishte këshilluar që të jepet pas arsimit, cilën rrugë ky e kishte ndjekur ”fare pa hezitim” dhe me pasion të plotë.
Dy poezi me plot emocione autori ia kushton bashkëshortes me të cilën kishte pasur jetë martesore plot dyzet e shtatë vjet, të cilën e quan engjëll dhe pohon:
Djersa dhe puna jote
Të shndërruan në mbretëreshë.
Si e tillë që ishte, bashkëshortja e ndjerë pas vajtjes në amshim kishte lënë zbraztësi të madhe në familje.
Por, jeta sjell edhe gëzime. Gëzime dhe ëmbëlsirë për poetin janë nipërit dhe mbesat e tij bukuroshe të cilat janë të bekuara dhe i hedhen në përqafim kur ky shkon në çerdhe të fëmijëve për t´i marrë nga aty.
Pasi që autori e do shumë atdheun e tij, ai në kapitullim me poezi atdhetare ka përfshirë shumë vargje atdhedashurie. Këtë kapitull e fillon me poezinë e bukur ”Flamuri” dhe e përfundon me vargje kushtuar ”Atdhetarit shaljan”. Në të vërtetë për trimat dhe luftëtarët nga treva e Shalës së Bajgorës siç janë Isa Boletini, Kadri Bistrica, Rifat e Rexhep Dedia, Ahmet Selaci, Ukshin Kovaçica, Bislim Bajgora, Rizah e Adem Voca, Bejtush Peci, Shemsi Ahmeti, Avni R. Shabani, Fatime Hetemi, Mehë Uka, Ramadan (Çerkjin) Peci, Rifat Zeneli në libër gjejmë shumë vargje të bukura. Autori i kushton vargje të bukura edhe familjes legjendare të Adem Jasharit, Drenicës dhe të gjitha viseve të Dardanisë kreshnike dhe Kosovën e quan:
Moj toka e Kosovës,
toka e nënlokes,
moj toka e gjakut,
……
Rininë që e ke,
çdokush ta lakmon.
Kosovë, gjaku i tyre
emrin ta lartëson.
Pasi Zeqir Kurti është vetë mërgimtar dhe jeton e vepron në Suedi, ai e ka kuptuar fort mirë mërgimtarin dhe me tone autobiografike shfleton vargje të bukura më mërgimin, hallet e mërgimtarëve, fëmijët e tyre, preokupimet, të cilët përditshmërinë e kalojnë me brengat për Kosovën, atdhedashurinë dhe me dashurinë për familjarët në në mërgim e në atdhe, gjuhën e nënës, traditën kombëtare. Duke kuptuar mirë peshën e mërgimit, ai poezinë ”Mërgimi” e fillon me vargjet të cilat ia gërryejnë zemrën she shpirtin e tij:
Fjala mërgim është e thatë,
më e rëndë se fjala mërgatë.
Të mërgojë njëri s´është çudi,
por një popull, tragjedi.
Jo vetëm mërgimi është një barrë e rëndë në shpirtin e Zeqir Kurtit, por edhe disa fenomene të jetës bashkëkohore ”krejt falco” dhe ai proteston:
Ç´u bë kështu, ç´është kjo jetë?
Më duket mua, se s´është e drejtë.
Nuk po bëhet një jetë normale,
tash krejt jeta po bëhet bizare.
Nëse e bëjmë një vështrim teorik të cekët të kësaj përmbledhjeje të poezive të Zeqir Kurtit, vërejmë se shumica e poezive të tij janë të shkruara gati rregullisht me vargje standarde tetërrokëshe, shtruar shumica në strofa katërvargjëshe.
Një muzikalitet të rrjedhshëm vargjeve ua jep rima pothuajse e rregullt e cila ua lartëson vlerën vargjeve të tij të thurura me një gjuhë të pastër, të rrjedhshme dhe të këndshme.
