Analisti bullgar Velizar Enchev, një doktor i së drejtës ndërkombëtare dhe ish ambasador bullgar në Kroaci, thotë se ai është i bindur se Bullgaria nuk do të heqë veton e saj deri në zgjedhjet parlamentare 2021 dhe se Maqedonia do të mbetet në pritje të BE.
“Nuk vjen parasyshë që ne të tërhiqemi, edhe nëse kancelarja Angela Merkel përfundimisht i kërkon Sofjes ta bëj këtë. Qeveria e Borisov ka shumë mëkate në këtë term për të lejuar të ulë kokën para Berlinit dhe të ngrejë pengesën. Fushata anti-bullgare nga Jugosllavia komuniste u transferua automatikisht në retorikën politike të Republikës së Maqedonisë, e cila u bë një shtet i pavarur më 15 janar 1992 dhe Bullgaria ishte e para që njohu atë pavarësi. Por në Jugosllavinë e Titos ju kishit një justifikim se anti-Bullgarizmi ishte vepër e komunistëve serbë dhe kroatit Josip Broz Tito. “Ju nuk e keni atë alibi tani,” tha Ençev.
Sipas tij, qeveria bullgare ka një konsensus të plotë mbi “çështjen maqedonase”, konfirmuar nga të gjitha palët në Asamblenë Kombëtare dhe Akademinë Bullgare të Shkencave (BAS) dhe nuk ka gjasa që negociatat të zbuten.
“Pra, nuk ka asnjë forcë – të brendshme ose të jashtme – që mund ta detyrojë qeverinë bullgare, cilado qoftë ajo, të lejojë Republikën e Maqedonisë Veriore në BE përpara se Shkupi të plotësojë kushtet bullgare.” Dhe kushtet janë të qarta – rishikimi i librave shkollorë në histori, letërsi dhe gjeografi në shkollat e mesme dhe universitetet në vendin tuaj, përfundimi i gjuhës së urrejtjes në mediat maqedonase, njohja e rrënjëve bullgare të gjuhës dhe historisë suaj. Ndërsa në librat tuaj shkollor Bullgaria paraqitet si një vend i Hunëve dhe Tatarëve dhe shumë nga historia jonë mesjetare dhe e Rilindjes miratohet si “Maqedonase”, ne nuk do të dorëzohemi. Më tregoni se cili bullgar nuk do të indinjohet me këtë fjali në librat shkollorë të historisë maqedonase: “Bullgarët ishin një fis mongol-tatar, nga grupi etnik turk. Dhe si një fis endacak, ata ishin marrë me mbarështimin e kuajve, gjuetinë dhe grabitjen. “Leja Ju i lejoni vetes një agresion të tillë verbal ndaj Bullgarisë, i cili është i papranueshëm në botën e civilizuar! Dhe si mund të mos qeshim për shkak të këtij pasazhi nga librat tuaj shkollorë: “Banorët e Republikës së sotme të Maqedonisë Veriore janë pasardhës të maqedonasve të lashtë dhe heroit mitik të Maqedonisë, të adaptuar nga fiset sllave në shekullin 5-8”
Nëse do të varet nga unë, do të tërhiqja ambasadorin bullgar në Shkup dhe do të ulja gradën e ambasadës sonë – në përgjigje të deklaratës së Presidentit maqedonas Pendarovski se “parlamenti bullgar i ngjan parlamentit të Koresë së Veriut”… Kryeministri Borisov nuk vendos për këtë hap diplomatik, por diskutohet si opsion. “Të paktën për mua, është e çuditshme që kryeministri Zoran Zaev beson se BE dhe Shtetet e Bashkuara do të na detyrojnë t’i gëlltisim këto libra shkollorë dhe të kalojmë fushatën anti-Bullgare në Republikën e Maqedonisë Veriore,” tha Ençev.
Kur u pyetën se si ai komentoi faktin se Republika Çeke dhe Sllovakia bllokuan miratimin e konkluzioneve për Ballkanin Perëndimor në Këshillin e BE, dmth nuk ishin dakord me tekstin për R. С. Maqedonia, e propozuar nga presidenca gjermane, analisti thotë se ai nuk e kupton me të vërtetë problemin.
“Ne, si Ballkan, nuk i kuptojmë problemet e pakicave në të kaluarën midis Çekosllovakisë dhe Polonisë, për shembull, por nuk mbaj mend që Praga dhe Bratislava kishin rezerva në lidhje me papajtueshmërinë Greke ndaj emrit dhe flamurit të Republikës së Maqedonisë, e cila zgjati gati tre dekada. Sidoqoftë, në Evropë, Shtetet e Bashkuara dhe Australi, Bullgaria nuk ka një lob aq të fortë sa Greqia në këto tre kontinente. Për të mos përmendur lobin maqedonas nëpër botë, superior ndaj lobit bullgar në Shtetet e Bashkuara, Kanada, Evropë dhe Australi. Nga rruga, ku u zhdukën rreth 80.000 qytetarë tuaj, të cilët pranuan shtetësinë bullgare, gjatë regjistrimit në Republikën e Maqedonisë? Ose ata kanë frikë të pranojnë se ata kanë deklaruar vetëdije Bullgare për të marrë një pasaportë Bullgare ose statistikat tuaja qëllimisht nuk i marrin ato parasysh kur llogaritni. “Natyrisht, Çekët dhe Sllovakët duhet të jenë të vetëdijshëm për këtë frikë shqetësuese dhe këto manipulime statistikore.”
