Mbështetja e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për shqiptarët, përfshirë Kosovën dhe Shqipërinë, ka themele të thella në faktorë historikë, strategjikë dhe gjeopolitikë. Ky partneritet është ndërtuar mbi vlera të përbashkëta, interesa strategjike dhe angazhimin e vazhdueshëm në Ballkanin Perëndimor. Më poshtë vijon një analizë e plotë e kësaj marrëdhënieje:
SHBA si kampion i demokracisë dhe të drejtave të njeriut
Në rastin e Kosovës, mbështetja amerikane gjatë dhe pas luftës së viteve 1998–1999 u bazua në parimin e mbrojtjes së një populli të shtypur.
Lufta në Kosovë dhe ndërhyrja e NATO-s
Përmes NATO-s, SHBA ndërhyri për të ndalur spastrimin etnik dhe represionin serb, duke vendosur një precedent ndërkombëtar për ndërhyrjet humanitare. Karta e OKB-së, përmes Kreut VII, parasheh ndërhyrje kur rrezikohet paqja dhe siguria ndërkombëtare. Kjo u aplikua në rastin e caqeve ushtarake jugosllave në Serbinë Federale, e përbërë nga Serbia dhe Mali i Zi.
Për herë të parë që nga themelimi i NATO-s më 1949, ky pakt ushtarak veproi në mënyrë aktive përmes bombardimeve ajrore, që çuan në ndalimin e represionit serb dhe shpëtuan shqiptarët nga një katastrofë që mohonte liritë dhe të drejtat e tyre kolektive.
Rasti i Masakrës së Reçakut
Raporti i ambasadorit amerikan, William Walker, e përshkroi këtë masakër si krim kundër njerëzimit, duke qenë një pikë kthese në angazhimin ndërkombëtar për ndërhyrje në Kosovë.
Roli i SHBA-së pas shpërbërjes së Jugosllavisë
Pas shpërbërjes së Jugosllavisë, SHBA luajti një rol vendimtar në stabilizimin e Ballkanit.
Shqiptarët si aleatë strategjikë
Pro-amerikanizmi i shqiptarëve ka ndihmuar në krijimin e një partneriteti të besueshëm dhe strategjik në rajon. Kampi Bondsteel, i ndërtuar në vitin 1999, simbolizon angazhimin e SHBA-së për sigurinë rajonale dhe stabilitetin e Kosovës.
Pavarësia e Kosovës dhe mbështetja amerikane
Shpallja e Pavarësisë së Kosovës më 2008 u arrit me mbështetje të fuqishme nga SHBA. Deklarata e Presidentit George W. Bush gjatë vizitës në Tiranë më 2007 ishte një moment vendimtar për njohjen ndërkombëtare të Kosovës.
Garantues i sovranitetit
SHBA ka mbrojtur Kosovën nga përpjekjet serbe dhe ruse për të minuar pavarësinë e saj në forume ndërkombëtare.
Investimet e SHBA-së në Shqipëri dhe Kosovë
Pas pavarësisë, SHBA ka investuar në ngritjen e institucioneve demokratike dhe në përmirësimin e sigurisë:
Reformat në Shqipëri: Me ndihmën e USAID-it dhe Departamentit të Shtetit, janë ndërmarrë reforma të thella në drejtësi dhe institucione.
Siguria dhe ekonomia në Kosovë: Marrëveshjet ekonomike, si ajo e ndërmjetësuar në Uashington më 2020, tregojnë përkushtimin amerikan për zhvillimin rajonal.
Roli i komunitetit shqiptar në SHBA
Diaspora shqiptare ka qenë një faktor kyç në forcimin e marrëdhënieve shqiptaro-amerikane.
Organizata “Vatra”: Që nga fillimi i shekullit XX, kjo organizatë ka lobuar për çështjet shqiptare.
Ndikimi politik: Aktivizmi i shqiptarëve në shtete si Michigan dhe New York ka ndihmuar në avancimin e interesave të Kosovës dhe Shqipërisë në politikën amerikane.
Shqiptarët si partnerë të besueshëm për SHBA-në
Në kundërshtimin e ndikimit rus dhe kinez në Ballkan, SHBA ka parë tek shqiptarët aleatë të natyrshëm:
Kosova dhe Shqipëria si partnerë të NATO-s: Qëndrimi i tyre pro-amerikan ka qenë vendimtar për mbajtjen e rajonit në orbitën euroatlantike.
Mbështetja amerikane për shqiptarët është një ndërthurje e vlerave të përbashkëta, interesave strategjike dhe historisë së bashkëpunimit. Nga ndërhyrjet humanitare në Kosovë deri te reformat demokratike në Shqipëri, kjo marrëdhënie ka ndikuar thellësisht në stabilitetin dhe zhvillimin e rajonit. Shqiptarët mbeten një partner i besueshëm për politikën amerikane në Ballkan dhe më gjerë
