Për të kuptuar nëse Kosova po e humb rrugën drejt integrimeve evropiane dhe globale nën qeverisjen e Albin Kurtit, është e rëndësishme të analizohen rastet konkrete dhe ndikimet e politikave të tij në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe proceset e brendshme reformuese. Këto politika përfshijnë marrëdhëniet me ndërkombëtarët, përballjen me Serbinë dhe qasjen ndaj reformave të kërkuara për integrimin evropian.
Marrëdhëniet me BE-në dhe SHBA-në: tensionet dhe pasojat
Një ndër sfidat kryesore të qeverisë Kurti ka qenë ruajtja e një marrëdhënieje konstruktive me partnerët ndërkombëtarë.
BE-ja dhe SHBA-ja kanë kërkuar prej kohësh krijimin e Asociacionit, si pjesë e marrëveshjeve të Brukselit dhe Ohrit. Kurti ka qëndruar i palëkundur kundër implementimit të një asociacioni me kompetenca ekzekutive, duke e parë atë si një kërcënim për sovranitetin e Kosovës.
Në qershor 2023, pas tensioneve në veri të Kosovës, SHBA-ja vendosi sanksione të pjesshme, duke përjashtuar Kosovën nga ushtrimi Defender Europe 2023. Përveç kësaj, disa zyrtarë evropianë kanë shprehur zhgënjim publik me qasjen e Kurtit, duke thënë se kjo po minon përparimin drejt integrimit evropian.
Nëse Kosova nuk arrin të harmonizojë pozicionin e saj me kërkesat e BE-së dhe SHBA-së, rrezikon të humbasë mbështetjen politike dhe ekonomike që janë kyçe për procesin e integrimit.
Që nga ardhja e Kurtit në pushtet, përpjekjet për njohje të reja ose për anëtarësim në organizata si INTERPOL dhe UNESCO kanë stagnuar. Edhe pse kjo është pjesërisht pasojë e politikës agresive të Serbisë dhe Rusisë, disa kritikë theksojnë se qeveria nuk ka shfrytëzuar mjaftueshëm mbështetjen ndërkombëtare për të promovuar Kosovën në arenën globale.
Politikat e Kurtit ndaj Serbisë janë karakterizuar nga një qëndrim i fortë dhe refuzim për të bërë kompromis në çështjet themelore.
Në maj 2023, pas zgjedhjeve lokale të bojkotuara nga serbët në veri, qeveria e Kurtit dërgoi kryetarët shqiptarë në komuna me shumicë serbe. Kjo shkaktoi përplasje të dhunshme dhe tensionoi marrëdhëniet me ndërkombëtarët. BE-ja dhe SHBA-ja e konsideruan këtë lëvizje si të nxituar dhe kërkuan qetësimin e situatës.
Diplomatët evropianë kërkuan uljen e tensioneve dhe kërcënuan me ndalimin e fondeve të BE-së për Kosovën. Ky rast e shfaqi Kosovën si një palë të vështirë në dialogun ndërkombëtar.
Edhe pse Kurti dhe Vuçiq ranë dakord verbalisht për zbatimin e marrëveshjes, të dyja palët kanë vonuar implementimin. BE-ja ka kritikuar qeverinë e Kosovës për mosprogres në zbatimin e Asociacionit, ndërsa Serbia ka vazhduar provokimet në terren. Kjo ka krijuar një impas që rrezikon të ndalojë tërësisht procesin e normalizimit.
Një nga pikat më të forta të qeverisë Kurti është angazhimi për transparencë dhe luftë kundër korrupsionit. Raporti i Transparency International për vitin 2023 e renditi Kosovën në një pozitë më të mirë krahasuar me vitet e kaluara, duke reflektuar përmirësime në sundimin e ligjit.
Përpjekjet për të ristrukturuar menaxhimin e fondeve publike dhe për të parandaluar keqpërdorimet janë vlerësuar pozitivisht nga disa partnerë ndërkombëtarë.
Mungesa e një strategjie gjithëpërfshirëse për reformat ekonomike dhe përmirësimin e infrastrukturës ka ngadalësuar përparimin në disa fusha, të cilat janë thelbësore për përgatitjen për integrimin në BE.
Qeveria nuk ka arritur të ndalojë migrimin masiv të të rinjve, që mbetet një nga problemet më të mëdha të vendit. Nëse Kosova nuk përmirëson shanset ekonomike dhe nuk ndihmon në krijimin e vendeve të reja pune, ky trend mund të dëmtojë seriozisht perspektivën e saj afatgjatë për integrim evropian.
Kosova aktualisht është në një pikë kritike ku vendimet politike dhe marrëdhëniet ndërkombëtare po përcaktojnë drejtimin e saj.
Politikat e Kurtit, sidomos në raport me ndërkombëtarët dhe Serbinë, janë perceptuar si një pengesë për procesin e integrimit. Nëse qeveria nuk arrin të zbutë tensionet dhe të harmonizojë qëndrimin e saj me aleatët kryesorë, Kosova rrezikon të mbetet e izoluar.
Angazhimi për luftën kundër korrupsionit dhe mbrojtja e sovranitetit janë pikë të forta, por ato nuk janë të mjaftueshme pa përparim konkret në dialogun dhe reformat strukturore.
Nëse Kurti arrin të balancojë qasjen e tij të ashpër me bashkëpunimin ndërkombëtar dhe të përqendrohet në reformat e brendshme, Kosova mund të rikthejë kursin e saj drejt integrimeve evropiane dhe globale. Të kundërtën, vonesat dhe tensionet mund të kenë pasoja të rënda afatgjata.
