Nepotizmi është problemi, transparenca sfida në Kosovë

Opinione

Nepotizmi është problemi, transparenca sfida në Kosovë

Nga: Mr. Ali Hertica Më: 22 nëntor 2024 Në ora: 10:40
Ali Hertica

Psikologet zbuluan në kërkimin e tij mbi nepotizmin se përdorimi i të afërmve, edhe nëse ata janë kompetent, i bën njerëzit e tjerë të ndjehen se po trajtohen në mënyrë të padrejtë. Nepotizmi është i zakonshëm midis liderëve, sepse disa njerëz priren të besojnë se cilësitë e lidershipit janë të trashëguara,ku  shihte nepotizmin, përdorimin e të afërmve pavarësisht nga kompetencat e tyre, si diçka të zakonshme në shoqëritë kolektive. Papritur pashë se nepotizmi nuk është unik për shoqëritë në zhvillim ose kolektive.”

Sipas psikologve dhe fiulozofve , ajo që njerëzit e zakonshëm e konsiderojnë nepotizëm është më e rëndësishme se ajo që shkencëtarët e përcaktojnë si nepotizëm. Sepse njeriu i thjeshtë është ai që përfshihet në politika nepotizmi apo antinepotizmi u dha pjesëmarrësve një profil individësh që mund të jenë ose jo të lidhur me një punonjës të rangut të lartë në organizatë dhe mund të jenë ose jo të aftë. Rezultatet sugjerojnë se, kompetent ose jo, dyshoheni për favorizim nëse jeni të lidhur me një person të shquar.

Nepotizmi është një problem sepse komprometon ndjenjën e njerëzve të "drejtësisë procedurale" në organizatat e tyre. Në dy studime, pjesëmarrësve nga më shumë  organizata kërkua të mendonin për kolegun e tyre i cili mund të jetë ose jo i lidhur me një koleg të rangut të lartë dhe të vlerësojnë nëse punonjësi është kompetent apo i paaftë, më pas u kërkoi pjesëmarrësve të vlerësonin drejtësinë e emërimeve të kolegëve të tyre.Pjesëmarrësit e konsideruan të drejtë punësimin e anëtarëve kompetentë të familjes sepse rezultati është një shpërndarje e barabartë. Por në të njëjtën kohë ata dyshonin se të afërmit gëzonin disa paragjykime. Ky hulumtim tregon se njerëzit e konsiderojnë nepotizmin të padrejtë kryesisht për shkak të procedurës me të cilën merren vendimet. Burhan: 'Mendoj se roli i rëndësishëm i kësaj drejtësie procedurale në perceptimin e nepotizmit është një kontribut i rëndësishëm i këtij projekti në literaturën shkencore.

Edhe pse disa rezultate janë një shpërndarje e drejtë, nëse procedura e emërimit nuk ishte e drejtë, njerëzit ende e shohin atë negativisht. Kjo ka një implikim të rëndësishëm. Në punësimin, çështjet e nepotizmit shpesh rrotulloheshin rreth meritës. Prandaj mendohej se akuza e nepotizmit mund të kundërshtohej lehtësisht duke demonstruar kompetencë. Por rëndësia e procedurës në perceptimin e nepotizmit do të thotë se një qasje e tillë nuk është e mjaftueshme. Organizatat duhet të bëjnë më shumë përpjekje për një proces të drejtë rekrutimi për punonjësit e tyre, për shembull nëpërmjet procedurave të qarta dhe transparente të rekrutimit ose promovimit. Abuzimi i pushtetit ndodh kur dikush përdor pozicionin ose autoritetin e tij ose të saj për të ndikuar, kontrolluar ose manipuluar të tjerët, shpesh në kurriz të të tjerëve. Kjo mund të ndodhë në një sërë kontekstesh, nga marrëdhëniet personale te mjediset profesionale. Në thelb, ka të bëjë me përdorimin e pahijshëm të pushtetit, ku mbajtësi i pushtetit shfrytëzon pozicionin e tij/saj për të arritur qëllimet personale, shpesh në kurriz të integritetit, të drejtave ose mirëqenies së të tjerëve. Abuzimi i pushtetit mund të variojë nga format delikate të manipulimit dhe ndikimit të panevojshëm deri te shtrëngimi i hapur, frikësimi dhe madje edhe dhuna fizike apo psikologjike.

Abuzimi i pushtetit në vendin e punës prek jo vetëm punonjësit individualë, por edhe kulturën e përgjithshme të korporatës. Mbikëqyrësit ose kolegët që abuzojnë me pozitat e tyre mund ta bëjnë këtë duke frikësuar ose kërcënuar punonjësit, ose duke krijuar një mjedis pune armiqësor ose të pakëndshëm. Kjo mund të çojë në një mjedis pune toksik, ku punonjësit ndihen të pasigurt, të nënvlerësuar ose të demotivuar. Pasojat e shpërdorimit të pushtetit në vendin e punës mund të çojnë në rritjen e mungesave, uljen e produktivitetit dhe madje edhe largimin e punonjësve të talentuar.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat