Përgjigjja: Vuçiq dëshiron të qëndrojë në pushtet, ndërsa Kurti synon të fitojë zgjedhjet e 9 shkurtit 2025.
Ky Interpretim për këtë situatë është një analizë e rëndësishme e dinamikave politike mes Kosovës dhe Serbisë. Pozicionet e Aleksandar Vuçiq-it dhe Albin Kurtit në lidhje me këto marrëveshje janë thelbësore për politikën e brendshme dhe të jashtme të vendeve të tyre.
1.Aleksandar Vuçiq dhe moszbatimi i marrëveshjeve
Vuçiq shmang zbatimin e plotë të marrëveshjeve për të ruajtur mbështetjen e opinionit publik serb, veçanërisht të nacionalistëve që kundërshtojnë çdo lloj njohjeje, të drejtpërdrejtë ose të tërthortë, të pavarësisë së Kosovës. Lëshimet e dukshme ndaj Kosovës mund të minojnë pozicionin e tij politik.
• Asociacioni i Komunave me Shumicë Serbe (AKS): Vuçiq e përdor këtë çështje si një levë politike, duke pretenduar se Kosova nuk po e zbaton marrëveshjen. Në të vërtetë, Serbia gjithashtu shmang angazhimin e plotë, sepse funksionimi i AKS-së mund të shihet si një hap drejt normalizimit të marrëdhënieve, që është i papranueshëm për nacionalistët serbë.
• Refuzimi i njohjes së pavarësisë: Marrëveshja e Ohrit e vitit 2023 kërkon një njohje de facto të Kosovës përmes respektimit të sovranitetit të saj. Vuçiq, duke iu shmangur humbjes së mbështetjes nga grupet ekstreme, ka deklaruar se nuk do të nënshkruajë asnjë dokument që nënkupton njohjen e Kosovës.
• Mbështetja për strukturat paralele: Përmes strukturave paralele në veri të Kosovës, Vuçiq dëshmon forcë ndaj Kosovës, por edhe zbut presionin ndërkombëtar, duke ruajtur një status quo të favorshme për interesat e tij.
Arsye kryesore: Vuçiq dëshiron të shmangë lëshime që do të dobësonin mbështetjen e tij të brendshme dhe do të forconin opozitën nacionaliste.
2.Albin Kurti dhe moszbatimi i marrëveshjeve
Kurti ka një qasje të fokusuar te sovraniteti i Kosovës dhe refuzon çdo marrëveshje që shihet si kompromis i tepërt. Asociacioni i Komunave me Shumicë Serbe është një pikë e fortë kundërshtimi për të, pasi ai e percepton si rrezik për integritetin e Kosovës.
• Refuzimi i draft-statutit për AKS: Në korrik 2023, Kurti kundërshtoi propozimet për Asociacionin, duke theksuar përputhshmërinë me Kushtetutën e Kosovës si një kusht të panegociueshëm.
• Zgjedhjet lokale në veri: Organizimi i zgjedhjeve lokale në prill 2023 u pa si një vendim i njëanshëm, duke thelluar përçarjet mes Kosovës dhe komunitetit serb.
• Prania e Policisë së Kosovës: Vendosja e policisë dhe forcave speciale në veri është parë si një përpjekje për të konsoliduar sovranitetin e Kosovës, por është kritikuar si pengesë për dialogun.
Arsye kryesore: Kurti synon të forcojë mbështetjen për platformën e tij politike përpara zgjedhjeve të 9 shkurtit 2025, duke ruajtur qëndrimin e tij të ashpër për çështjet e sovranitetit.
Ndikimi i zgjedhjeve dhe presionit ndërkombëtar
Zgjedhjet e ardhshme në Kosovë dhe presionet ndërkombëtare për një zgjidhje të qëndrueshme janë faktorë të rëndësishëm:
• Vuçiq: Ai synon të fitojë kohë, duke shmangur zgjidhjet e shpejta dhe shpreson për ndryshime në administratat ndërkombëtare, si kthimi i mundshëm i Donald Trump në pushtet.
• Kurti: Përqendrohet në ruajtjen e mbështetjes së votuesve të tij dhe kërkon të dëshmojë se qasja e tij për dialogun është e drejtë.
Vuçiq dhe Kurti po ndjekin agjenda të orientuara nga interesat e brendshme politike, duke bllokuar përparimin në dialog. Qëndrimet e tyre të ngurta krijojnë një situatë ku kompromisi duket i pamundur në afat të shkurtër, ndërsa presionet ndërkombëtare rriten për zbatimin e marrëveshjeve.
