A u mësoi dikush diçka, a mësuat a u interesuat ju vet qytetar të nderuar njohurit bazike për armët ose sulmet me armë bërthamore që po kërcënon Putini ?
Në rast të sulmit me famë bërthamore a e dini ju si do të reagoni? Çka do të bëni ju, familja juaj, ku do të strehoni, çka do të merreni me vete, çka do të ju flisni fëmijëve , si do të ushqeheni, ku do ti leni bagëtinë, kafshët shtëpiake etj etj !?
A e kanë bërë gati Qeveritë e Kosovës këtë broshurë shume të thjeshtë dhe praktike , Krejt komandantët i kemi pas në politikë ja ata ju kanë mësuar ja mos vetë për mbrojtje në katastrofa natyrore dhe në luftë!
Ja pak sqarime nga unë!
Çka është sulmi , aksidenti radiologjik ose bërthamor?
Një aksident radiologjik rezulton në lëshimin e materialeve radioaktive jashtë kontejnerëve ose objekteve të projektuara për t'i mbajtur ato. Një aksident i tillë mund të ndodhë nëse lind një ndërlikim gjatë transportit ose përdorimit të materialeve radioaktive për qëllime mjekësore ose industriale ose nëse ndodh një problem serioz operativ brenda një instalimi bërthamor.
Ose në luftë ato shtete që posedojnë projektile , armë bërthamore i përdorë ato kundër kundërshtarit edhe pse janë rregullat se kur si përdorën ato !
Çfarë duhet bërë para se të prekët regjioni ynë nga armët bërthamore !?
Përgatitni një çantë urgjence në shtëpi.
Përgatitni një plan emergjence familjare.
Zbuloni se cilat objekte janë në rrezik në zonën tuaj dhe cilat masa mbrojtëse janë marrë.
Nëse keni tableta jodi në shtëpi, ruajini ato në një vend të sigurt dhe të butë (15°C deri në 30°C), jo të akcesueshme për fëmijët dhe larg dritës dhe lagështisë.
Në një situatë emergjente ose fatkeqësie, ju jeni personi i parë përgjegjës për sigurinë tuaj dhe të familjes suaj, si dhe për mbrojtjen e pronës suaj. Megjithatë, në rast fatkeqësie, komunat janë përgjegjëse për të ndihmuar qytetarët e prekur dhe për të zbatuar masat e nevojshme.
Kur kapaciteti përgjigjes së komunës është i pamjaftueshëm, qeveria e Kosovës mes Ministrisë së Mbrojtjes dhe Ministrisë së Punëve të Brendshme me pjesëtarët e Agjencionit Për Menagjimin të Emergjencave besoj se i kanë bërë këto plane , e kanë stafin e përgatitur dhe do të ju ndihmojnë , ju ofron ndihmë duke vendosur burime qeveritare për të lehtësuar mbrojtjen dhe pastaj kthimin në normalitet, bazuar në atë që parashikohet në Planin e Sigurisë Kombëtare.
( besoi që është bërë ai plan, janë trajnuar, stërvit dhe pajisur strukturat emergjente në vend që kemi dal nga lufta vitin 2000 dhe këto struktura nuk i kishim dhe u kemi dhënë prioritet pas luftës )! Ndoshta!?
Çfarë duhet bërë gjatë katastrofës bërthamore !
Strehohuni brenda një shtëpie dhe qëndroni atje për sa kohë që autoritetet të kërkojnë. Materialet radioaktive të lëshuara në mjedis janë të padukshme dhe pa erë.
Mbyllni dyert dhe dritaret dhe fikni sistemet e ventilimit, ngrohjes ose ajrit të kondicionuar. Dhomat e vendosura në qendër të ndërtesës ose në bodrum ofrojnë mbrojtje më të mirë.
Ndiqni udhëzimet në
Bashkësitë Lokale , rrjetet sociale të Komunës suaj dhe dëgjoni mediat rajonale për të mësuar rreth statusit të situatës dhe masat që duhen marrë.
Mos u përpiqni të ktheheni në shtëpinë tuaj nëse jeni strehuar diku tjetër; siguria juaj sigurohet nga stafi në vendngjarje, nga policia ose zjarrfikësit ose stafi i AME !
Normalisht nuk duhet të shkoni t'i merrni fëmijët tuaj nga shkolla ose kopshti, sepse ata janë të strehuar dhe të sigurt atje nga stafi ( nëse i kanë rregulluar strehimoret për të cilat unë tërë kohën flas që as nuk janë stërvitur stafi as nuk kanë strehimore ) !
Ku prindër kërkoni nga shkollat e fëmijëve tuaj si është gjendja me strehimore , pyetni fëmijët e juaj çka kanë mësuar si të veprojnë në këto raste! Nëse nuk din KËRKONI NGA SHKOLLAT TI MËSOJN DHE TI PLRGATISIN STREHIMORET !
Mos u strehoni në makinën tuaj nëse një strehë e sigurt, si për shembull një shtëpi, është afër, sepse një automjet nuk ju mbron nga materialet radioaktive si dhe nga ndërtesa.
Mbyllni xhamat e automjetit tuaj dhe mos ndizni ventilimin nëse nuk keni zgjidhje tjetër veçse të strehoheni aty ?
Tabletat e jodit mbrojnë vetëm gjëndrën tiroide nga jodi radioaktiv. Përdorimi i tyre plotëson strehimin, i cili mbron të gjithë trupin nga rrezatimi.
Çfarë duhet bërë pas
Respektoni udhëzimet e autoriteteve. Nëse e kërkon situata, ata mund të:
të ndalojë konsumimin e ushqimit dhe ujit të freskët ose ushtrimin e disa aktiviteteve në natyrë; ( Rezervat shtetërore që nuk i kemi për këto raste 😡🥵🤯)
urdhërojë evakuimin parandalues të një sektori përpara lëshimit të materialeve radioaktive ose evakuimin e një sektori, në zonën afër aksidentit, në rast ekspozimi të zgjatur ndaj shkarkimeve radioaktive.
Ndiqni mediat sociale të komunës suaj të Ministrisë së Punëve të
Brendshme ( që nuk besoj që kanë plan e staf përkatës të përgatitur për këto situata) në letër ekzistojnë me siguri!
Dëgjoni mediat rajonale për të mësuar udhëzimet dhe rekomandimet që duhen ndjekur për një kthim të sigurt në normalitet.
Kushtojini vëmendje reagimeve tuaja dhe atyre të të dashurve tuaj pasi keni përjetuar një fatkeqësi:
Njerëzit do të kenë më shpesh ankth, shqetësim ose të qara të shpeshta; mungesë interesi ose energjie; agresiviteti; vështirësi në përqendrim ose konfuzion . HAFIR HOXHA
