Sovraniteti dhe integriteti territorial janë themelet mbi të cilat qëndron funksionaliteti dhe legjitimiteti i shtetit të Kosovës. Këto koncepte nuk kufizohen vetëm në fushën e së drejtës ndërkombëtare apo njohjeve diplomatike, por lidhen ngushtë me zhvillimin institucional dhe socio-ekonomik të vendit. Përballë sfidave të vazhdueshme, një strategji gjithëpërfshirëse, që përfshin bashkëpunimin me Shqipërinë dhe mbështetjen nga aleatët ndërkombëtarë, është jetike për mbrojtjen dhe forcimin e shtetësisë së Kosovës.
I. Mbrojtja e Sovranitetit të Kosovës në Arenën Ndërkombëtare
1. Dialogu Kosovë-Serbi.Asociacioni i Komunave me Shumicë Serbe (AKS):
Serbia kërkon një entitet autonom për serbët e Kosovës, që mund të cenojë sovranitetin e vendit. Vendimi i Gjykatës Kushtetuese të Kosovës (2015) ka vendosur kufizime ndaj marrëveshjes, duke theksuar përputhshmërinë me Kushtetutën.
Strategjitë:Insistimi që çdo marrëveshje të mos përmbajë kompetenca ekzekutive për AKS-në.Përfshirja e ekspertëve ndërkombëtarë për modele që respektojnë të drejtat e komuniteteve pa kompromentuar sovranitetin.Harmonizimi i qëndrimeve me Shqipërinë për të forcuar pozitën negociuese të Kosovës.
2. Lufta kundër Tërheqjeve të Njohjeve.Serbia ka arritur të bindë disa vende të tërheqin njohjen e Kosovës.
Strategjitë:Angazhimi i diasporës shqiptare për promovimin e njohjeve.Bashkëpunimi me Shqipërinë për një fond të përbashkët lobimi ndërkombëtar.Intensifikimi i marrëdhënieve me SHBA-në dhe Mbretërinë e Bashkuar për të ndaluar fushatat serbe kundër njohjeve.
II. Integriteti Territorial i Kosovës: Sfidat dhe Zgjidhjet.Problemet në Veriun e Kosovës.Struktura paralele dhe ndërhyrjet serbe vazhdojnë të sfidojnë integrimin e plotë të veriut.
Strategjitë:Forcimi i prezencës institucionale përmes investimeve në arsim, shëndetësi dhe infrastrukturë
1.Nxitja e zhvillimit ekonomik me zona të posaçme ekonomike dhe përfshirjen e komunitetit lokal.Bashkëpunimi me Shqipërinë në trajnime dhe çështje të sigurisë.
2. Demarkacioni i Kufijve.Marrëveshjet për demarkacion janë shoqëruar me tensione të brendshme.
Strategjitë:Krijimi i komisioneve të pavarura për proceset e ardhshme të demarkacionit.Shfrytëzimi i përvojës shqiptare për të shmangur konfliktet e brendshme.
III. Bashkëpunimi Kosovë-Shqipëri në Çështjet e Sovranitetit dhe Integritetit Territorial
1. Diplomacia e Përbashkët.Shqipëria ka mbështetur fuqishëm Kosovën në organizata ndërkombëtare.
Strategjitë:Krijimi i një trupe diplomatike të përbashkët.Intensifikimi i lobimit në vendet afrikane dhe aziatike.
2. Tregu i Përbashkët në Ekonomi.Eliminimi i tarifave doganore ka rritur tregtinë ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë.
Strategjitë:Projekte infrastrukturore si rruga Durrës-Prishtinë.Krijimi i zonave të lira ekonomike mes dy vendeve.
IV. Roli i Partnerëve Ndërkombëtarë
1. Roli i SHBA-së dhe BE-së.Mbështetja e vazhdueshme amerikane ka qenë thelbësore për dialogun Kosovë-Serbi.
Strategjitë:Përmirësimi i marrëdhënieve me vendet e BE-së që nuk e kanë njohur Kosovën.
2. Përballja me Rusinë dhe Kinën.Rusia dhe Kina vazhdojnë të bllokojnë përpjekjet e Kosovës në OKB.
Strategjitë:Intensifikimi i anëtarësimeve në organizata rajonale dhe ndërkombëtare.Krijimi i aleancave me vende që përkrahin Kosovën në forumet ndërkombëtare.
1.Harmonizimi i politikave mes Kosovës dhe Shqipërisë për të përballuar sfidat e përbashkëta.
2. Përdorimi i gjithë potencialit diplomatik për rritjen e njohjeve ndërkombëtare.
3. Përfshirja aktive e komuniteteve lokale në projekte zhvillimore për të forcuar integritetin territorial të Kosovës.
Kjo qasje gjithëpërfshirëse kërkon përkushtim të vazhdueshëm dhe veprime konkrete për të garantuar sovranitetin dhe të ardhmen e Kosovës si një shtet funksional dhe i pavarur.
