Kjo analizë trajton në mënyrë të detajuar veprimtarinë e Listës Serbe, duke analizuar bazat juridike dhe faktet konkrete që mund të mbështesin shpalljen e saj si organizatë terroriste dhe përjashtimin nga zgjedhjet e ardhshme.
Korniza Ligjore për Shpalljen e Organizatave si Terroriste
E Drejta e Brendshme
Në Kosovë, bazat ligjore për shpalljen e një entiteti si organizatë terroriste përcaktohen nga:
Kodi Penal i Kosovës:
Neni 135 (Akte të Dhunës për Qëllime Politike): Grupet që përdorin dhunën apo kërcënimin për qëllime politike shkelin rendin kushtetues.
Neni 136 (Organizimi në Grupe Terroriste): Çdo grup që mbështet logjistikisht apo financiarisht dhunën konsiderohet organizatë terroriste.
Ligji Nr. 05/L-096 për Parandalimin e Financimit të Terrorizmit: Ndalohet çdo mbështetje financiare për subjekte që synojnë destabilizimin e shtetit.
E Drejta Ndërkombëtare
Konventa Ndërkombëtare për Parandalimin e Financimit të Terrorizmit (1999): Subjektet që mbështesin dhunën ndaj rendit kushtetues përfshihen në listat ndërkombëtare të terrorizmit.
Rezoluta 1373 e OKB-së: Parashikon masa për ndalimin dhe ndëshkimin e entiteteve që përfshihen në destabilizim dhe terrorizëm.
Veprimet e Listës Serbe që Justifikojnë Shpalljen si Organizatë Terroriste
Lidhjet me Grupet Paramilitare
Garda e Veriut: Një grup ilegal që ka kryer akte dhune kundër Policisë së Kosovës dhe forcave ndërkombëtare.
Në dhjetor 2022, Garda e Veriut ngriti barrikada dhe sulmoi forcat e sigurisë. Lista Serbe u raportua të kishte mbështetur këto veprime financiarisht dhe politikisht.
Raportet policore tregojnë lidhjet midis Listës Serbe dhe grupit.
Nxitja e Destabilizimit
Bojkoti Institucional: Dorëheqja masive e zyrtarëve të Listës Serbe në veri në vitin 2023 krijoi një vakum institucional, të shfrytëzuar nga grupe kriminale.
Kërcënimet për ndarje territoriale dhe fjalimet që minojnë sovranitetin e Kosovës.
Financimi nga Serbia për Destabilizim
Raporte ndërkombëtare tregojnë se Lista Serbe ka marrë financime nga Serbia për aktivitete që minojnë sovranitetin e Kosovës.
Dhuna në Proceset Zgjedhore
Incidentet në zgjedhjet lokale 2023: Protesta dhe sulme të dhunshme ndaj kandidatëve të tjerë në veri, për të frikësuar votuesit.
Problemet me Certifikimin e Listës Serbe për Zgjedhjet e 9 Shkurtit 2025
Shkeljet Ligjore të Listës Serbe
Mosrespektimi i Kushtetutës së Kosovës: Refuzimi i njohjes së sovranitetit shtetëror.
Mbështetja e Grupeve të Dhunshme: Përfshirja në veprimtari ilegale dhe lidhjet me grupe paramilitare.
Krijimi i Presionit dhe Frikës: Atmosfera e kërcënimit në rajonet veriore.
Precedentë Ndërkombëtarë për Përjashtimin e Partive Politike
Rasti Batasuna në Spanjë: U shpall ilegale për lidhjet me grupin terrorist ETA. Ngjashmëri me Listën Serbe për mbështetjen indirekte të dhunës.
Rasti i Talibanëve: Përjashtimi nga proceset politike për shkak të veprimeve destabilizuese dhe dhunës kundër rendit shtetëror.
Pasojat e Certifikimit të Listës Serbe
Cenimi i Legjitimitetit Shtetëror: Përfshirja e një partie që minon sovranitetin e Kosovës dobëson institucionet.
Rreziku për Destabilizim: Aktivitetet e Listës Serbe mund të çojnë në tensione ndëretnike.
Mesazhi Ndërkombëtar: Vendimet e dobëta dërgojnë sinjale negative për partnerët ndërkombëtarë.
Rekomandime për Veprim
1. Fillimi i Procedurave Ligjore për shpalljen e Listës Serbe si organizatë terroriste, duke u mbështetur në prova konkrete.
2. Përjashtimi nga Zgjedhjet: KQZ të refuzojë certifikimin e Listës Serbe bazuar në shkeljet ligjore.
3. Koordinimi Ndërkombëtar: Bashkëpunim me SHBA, BE dhe organizatat ndërkombëtare për të siguruar mbështetje diplomatike.
4. Alternativa Politike për Serbët: Krijimi i kushteve për përfaqësimin e ligjshëm të komunitetit serb përmes subjekteve që respektojnë rendin kushtetues.
Duke u bazuar në shkeljet ligjore dhe faktet konkrete, shpallja e Listës Serbe si organizatë terroriste dhe përjashtimi i saj nga zgjedhjet e 9 shkurtit 2025 janë masa të nevojshme për mbrojtjen e sovranitetit dhe stabilitetit të Kosovës. Një vendim i tillë do të përçonte një mesazh të qartë kundër çdo përpjekjeje për destabilizim.
