Emërimi i Richard Grenell-it si Drejtor Ekzekutiv i Përkohshëm i Qendrës për Artet Skenike John F. Kennedy në Uashington ka ngritur disa pikëpyetje. Ky pozicion nuk ka ndonjë peshë politike të drejtpërdrejtë, por a është ky një rastësi apo një lëvizje e kalkuluar për ta larguar Grenell-in nga sfera e vendimmarrjes strategjike?
Grenell nuk është një figurë e panjohur në politikën amerikane. Gjatë mandatit të parë të Trump-it, ai mbajti disa poste kyçe: ambasador në Gjermani, drejtor i përkohshëm i Inteligjencës Kombëtare dhe i dërguari special për dialogun Kosovë-Serbi. Pikërisht në këtë të fundit, ai u pa si një negociator që favorizonte haptazi Serbinë, një qëndrim që ngjalli kundërshti në Kosovë dhe dyshime për agjendën e tij të vërtetë.
Një model i njohur i politikës së Trump-it
Donald Trump është një figurë që e ka vënë shpesh interesin e tij personal dhe atë të biznesit si prioritet. Dokumente dhe hetime të ndryshme kanë treguar se Organizata Trump ka eksploruar mundësi biznesi në Rusi, përshirë një Trump Tower në Moskë, megjithëse asnjë investim konkret nuk u finalizua. Për më tepër, marrëdhëniet e tij me oligarkë dhe biznesmenë rusë kanë qenë objekt i vëmendjes së mediave dhe institucioneve hetimore.
A mund të ketë pasur një përpjekje për të larguar Grenell-in nga pozitat strategjike për shkak të ndonjë ndikimi të dyshimtë? Një skenar i tillë nuk është i pazakontë në politikën amerikane. Presidentët shpesh përballen me hetime dhe presion nga Kongresi nëse vendimet e tyre bien ndesh me interesin kombëtar. Pikërisht për këtë arsye, institucionet si FBI dhe CIA kanë një rol kyç në parandalimin e çdo ndikimi të huaj që mund të rrezikojë stabilitetin e SHBA-së.
Trump, Grenell dhe strategjia për Kosovën dhe Ballkanin perëndimor
Një nga çështjet kyçe për administratën e Trump-it është se si ai do të trajtojë Ballkanin Perëndimor dhe, në veçanti, çështjen e Kosovës, veçanërisht pas rolit të Grenell-it si i dërguar special për dialogun Kosovë-Serbi. Duke qenë se ai vjen nga e njëjta parti si ish-presidenti George W. Bush, një strategji e ngjashme me atë të Bush-it mund të ishte një zgjidhje ideale për të stabilizuar rajonin dhe për të përforcuar ndikimin amerikan. Bush u shqua për mbështetjen e tij të vendosur ndaj pavarësisë së Kosovës dhe për një politikë të qartë në favor të integrimit të Ballkanit Perëndimor në perëndim.
Nëse Trump do të ndiqte të njëjtën rrugë, kjo do të mund të garantonte një stabilitet afatgjatë për rajonin dhe një njohje më të gjerë ndërkombëtare të Kosovës. Nëse Trump e rikthen Grenell-in ose një figurë të ngjashme në një pozicion të rëndësishëm për Ballkanin, kjo mund të sinjalizojë një përpjekje të re për të përfunduar një marrëveshje që do të mund të afronte Kosovën më shumë me Perëndimin, por duke mbetur i kujdesshëm për të mos larguar Serbinë nga orbita amerikane.
Trump dhe Rusia: distancë e sforcuar apo lidhje të padukshme?
Trump, pavarësisht narrativës së tij kundër elitës politike amerikane, ka qenë i kujdesshëm për të mos u parë si shumë i afërt me Rusinë. Ndonëse ka pasur momente kur qëndrimi i tij ndaj Moskës është dukur më i butë, ai gjithmonë është përpjekur të ruajë një ekuilibër për të mos u përballur me pasoja të rënda politike. Në këtë kontekst, largimi i Grenell-it nga postet e larta mund të shihet si një përpjekje për të minimizuar rreziqet dhe për të shmangur një skandal të mundshëm.
A do të shohim një degradim politik të Grenell-it dhe një ndryshim të strategjisë së Trump-it në politikën e tij të jashtme? Apo kjo është vetëm një pauzë taktike para një rikthimi të fuqishëm?
E ardhmja do ta tregojë. Por një gjë mbetet e qartë: marrëdhëniet SHBA-Rusi janë një fushë ku zhvillohet një lojë e ndërlikuar strategjike, dhe çdo figurë e përshirë ka një rol që nuk është asnjëherë rastësor. Institucionet amerikane, me sistemin e tyre të kontrollit dhe balancave, do të vazhdojnë të mbajnë në vëzhgim çdo lëvizje që mund të rrezikojë interesin kombëtar. Prandaj, mbetet të shihet nëse Grenell-i është thjesht një figurë e lëvizshme në këtë lojë apo një aktor me peshë në skenarin e ardhshëm politik.
